قلعه جوشاطو پناهگاهی در برابر حمله اورارتوها

به گزارش ایلنا، کاظم ملازاد (سرپرست هیأت بررسی، شناسایی و گمانه زنی در محوطه تاریخی جوشاطو( شاهین دژ، آذربایجان غربی) با اشاره به آنکه قلعه جوشاطو پناهگاه حاکمان بود گفت: شناسایی پلان قلعه جوشاطو و جزییات معماری آن، شناسایی لایه و یا لایه‌های استقراری و مطالعه سفال و گاهنگاری نسبی استقرار از اهداف اصلی اجرای این طرح بود.

به گفته این باستان شناس این محوطه ثبت تاریخی نشده و حفاری‌های غیر مجاز و گسترده صدمات جبران ناپذیری به آن وارد ساخته است .

او تصریح کرد : از این رو بررسی، شناسایی و گمانه زنی در محوطه تاریخی جوشاطو در دستور کار قرار گرفت .

او اظهار داشت: اهمیت حوضه جنوبی دریاچه ارومیه و دره زرینه رود ، نبود شناخت باستان شناسی از حوضه زرینه رود و  ابهامات اساسی در ارتباط با قلعه جوشاطو علی رغم موقعیت و معماری بی نظیر آن(دوره ساخت، انتساب تاریخی، سنت سفالگری، لایه‌های استقراری و ....) از مواردی است که در این طرح به آن پرداخته شد .

این باستان شناس همچنین در ادامه به بیان نتایج شناسایی و گمانه زنی به ساختار کلی قلعه (پلان و ابعاد کلی، سازه اصلی، بقایای دیوار و برج های دفاعی، مسدودسازی گذرگاه‌ها)  و غارها پرداخت.

سرپرست هیأت باستان شناسی ، دره زرینه رود را  دارای ویژگی‌های برجسته زیست محیطی دانست و افزود: قلعه جوشاطو به ویژه با در نظر گرفتن جغرافیای سیاسی و نظامی ،هزاره نخست پیش از میلاد  از موقعیت خاص نظامی برخوردار است .

این باستان شناس با اشاره به موقعیت، ویژگی‌های معماری و داده‌های سفالی  قلعه جوشاطو گفت: به نظر می‌رسد این قلعه  نقطه دفاعی مهم و حاکمیتی بوده که احتمال می‌رود در مواقع خطر طبقه حاکمه در آن پناه می‌گرفت .

وی تصریح کرد: شواهد نشان می‌دهد استفاده طولانی مدتی از این قلعه صورت نگرفته و با وجود استحکامات دفاعی فوق العاده بناها و لایه‌های استقراری قابل توجهی در آن شکل نگرفته است.

ملازاده افزود: با توجه به ویژگی‌های معماری و داده‌های سفالی به نظر می‌رسد در این مکان شاهد دو مرحله معماری در قالب یک دوره فرهنگی مربوط به عصر آهن ۳ و شاید تداوم آن در دوره هخامنشی باشیم.

او گفت‌: با توجه به شواهد معماری و سفالی موجود و  اینکه دره زرینه رود از مناطق مرکزی دولت مانّا به شمار می‌آمد، گمان آن می‌رود که این قلعه با هدف حفاظت از حاکمان این پادشاهی در برابر حملات مکرر اورارتو و آشور ساخته شده که البته فرضیه‌های جایگزین دیگری نیز در این باره مطرح است.