در دومین نشست مشق صحنه مطرح شد:
چگونه می‌توان مفاهیم تجریدی را در تئاتر کودک و نوجوان ملموس کرد
دومین نشست مشق صحنه، ویژه نمایشنامه‌نویسی و تئاتر کودک، با حضور منوچهر اکبرلو، ناصر آویژه، بهزاد صدیقی و کیومرث قنبری آذر توسط باشگاه تئاتر فرهنگسرای ارسباران و با همکاری موسسه افرامانا عصر روز شنبه دهم آذر ۹۷ در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
به گزارش ایلنا، در دومین نشست مشق صحنه، ابتدا نمایشنامه شیر کتابخانه نوشته کیومرث قنبری آذر با اجرای ناصر آیژه، کیومرث قنبری آذر، آساره هداوند، رها آویژه، نیما آویژه و رادین میرباقری نقش‌خوانی شد و سپس با حضور مهمانان این نشست این نمایشنامه بررسی شد.
بر اساس این گزارش، بهزاد صدیقی (نمایشنامه‌نویس و دبیر نشست مشق صحنه) در ابتدا ضمن سپاس از گروه اجرایی نمایشنامه‌خوانی شیر کتابخانه برای حضور در این نشست و نیز با اشاره به این که دومین نشست مشق صحنه با هدف بررسی و کندوکاو در خصوص نمایشنامه‌ها و تئاتر کودک و نوجوان توسط باشگاه فرهنگسرای ارسباران و با همکاری موسسه افرامانا برگزار می‌شود، گفت: نمایشنامه شیر کتابخانه بر اساس داستان کوتاهی از میشل نودسن به صورت مشترک توسط کیومرث قنبری آذر و سپیده دلیری نوشته شده و در واقع جزو نمایشنامه‌های اقتباسی به شمار می‌رود. از آن جا که داستان این نمایشنامه در محیط کتابخانه و با موضوع کتاب‌خوانی هم همراه هست و در این حوزه در تئاتر کودک ونوجوان ایران تجربه‌ای نبوده یا اگر بوده، خیلی کم بوده، به نظرم موضوع و مسئله قابل توجه و تأملی محسوب می‌شود. اگر چه در این اثر موضوع قانون‌مداری و دروغ هم مورد توجه نویسندگان آن قرار گرفته که بخشی از آن به زبان شعر و بخشی از داستان نمایشنامه به زبان نثر نوشته شده است.
سپس کیومرث قنبری‌آذر، (نمایشنامه‌نویس تئاتر کودک و نوجوان) در ابتدای سخنان خود گفت: هم‌چنان که اشاره شد متن این اثر را بر اساس داستان میشل نودسن که داستان کوتاهی در حدود چهار صفحه بود به همراه خانم سپیده دبیری نوشتم. بخش منثور داستان نمایشنامه را من نوشتم و بخش منظوم یا شعر نمایشنامه توسط ایشان به نگارش درآمد. سعی کردم خیلی وفادارانه نسبت به داستان اصلی برخورد کنم و در واقع وفادار و پایبند به قصه میشل نودسن بودم. طبیعتا ابتدا طرح آن را نوشتم و بعد برا اساس تم و موضوع داستان، نگارش متن را آغاز کردم.
این نمایشنامه‌نویس در ادامه یادآور شد: در در پیام نمایشنامه مسئله پایبندی به قانون برای ما مهم بود که بتوانیم این پیام را به درستی به مخاطب کودک منتقل کنیم. مخاطب گروه سنی این اثر هم گروه سنی دبستان است.
در بخش دیگری از این نشست، ناصر آویژه (کارگردان اجرای نمایشنامه‌خوانی شیرکتابخانه) گفت: برای این که این نمایشنامه را کار کنم، فانتزی موجود در آن برایم مهم بود و البته موضوع جذابی هم دارد. هرچند اگر بخواهم اجرای صحنه‌ای آن را کار کنم طبیعتا ایرادات آن باید برطرف شود.
این کارگردان تئاتر کودک و نوجوان در ادامه گفت: مسئله قانون و دروغ مصلحت‌آمیز یا راست فتنه‌انگیز امروزه جزو مسائلی است که درباره آن بحث می‌شود و در این اثر هم به این مسئله هم پرداخته شود.
در ادامه این نشست، منوچهر اکبرلو (نمایشنامه‌نویس، پژوهشگر و مدرس تئاتر) با اشاره به این که به نظرم افرادی که در حوزه نمایشنامه‌نویسی کودک و نوجوان کار می‌کنند، کارشان قابل تحسین است، گفت: برای نگارش نمایشنامه کودک و نوجوان چند نکته است که نمایشنامه‌نویس این نوع آثار پیش از نوشتن باید به آن توجه کند و همین کار نوشتن را برای او سخت می‌کند. این که نویسنده از همان ابتدا پیش از شروع نوشتن گروه سنی خود را برای موضوعی که برای نوشتن انتخاب کرده است، می‌بایستی تعریف کند. علاوه بر آن انتخاب دایره واژگان است که می‌بایستی ببیند با چه دایره واژگانی اثرش را بنویسد. هم چنین تکنیکی که برای مضمون اثر به کار می‌بریم می‌بایستی متناسب مضمون اثر باشد و به آن توجه کنیم.
این نویسنده تئاتر کودک و نوجوان هم‌چنین افزود: مهم‌ترین عنصر در تئاتر کودک و نوجوان مضمون آن است. این که هم بدآموزی نداشته باشد و هم اگر مضمون تجریدی است می‌بایستی ببینیم که چگونه این مفاهیم تجریدی را می‌توان به مخاطب کوکان منتقل کرد یا چگونه می‌شود آنها را ملموس کرد و در تئاتر کودک و نوجوان نشان داد.
اکبرلو تصریح کرد: برای نوشتن و کار کردن در تئاتر کودک نوجوان بایستی ببینیم که مسئله نمایش چیست و آیا متناسب گروه سنی کودک و نوجوان نوشته شده است یا نه. مثلا برای بررسی مضمون این نمایشنامه می‌بایستی ببینیم آیا موضوع قانون یا پایبندی به آن جزو مسائل مورد توجه مخاطبان کودک و نوجوان است؟ یا بچه‌ها چگونه باید با قانون برخورد کنند. یا در نوشتن چنین موضوعی برای مخاطب کودک چه نوعی رویکردی داشته باشیم. این که اهمیت قانون را برای کودکان تشریح کنیم مهم است یا نه.
کیومرث قنبری آذر در ادامه گفت: من در نوشتن این اثر خیلی نگران این مسئله بودم که پیام نمایشنامه برعکس به مخاطبان منتقل شود. اما خب نهایتا به پدر و مادرها و بزرگترهایی که همراه آنان به دیدن این اثر می‌آیند یا این اثر را برایشان می‌خوانند، موکول کردم.
آویژه در ادامه این نشست گفت: کودکان امروز با هوشند و ذهن گیرا و خلاقی دارند. نویسندگان تئاتر کودک و نوجوان بیشتر براساس دغدغه‌های ذهنی خودشان می‌نویسند که این چندان خوب نیست. ما بایستی ببینیم امروزه چه چیزی برای کودکان و نوجوانان‌مان مسئله و دغدغه است. بایستی روی مفاهیم و موضوعاتی که برای شان مهم است یا مفاهیم دیگری مثل فلسفه برای کوکان و نوجوانان یا مفهوم دروغ یا مرگ پژوهش کنیم و بعد به نوشتن نمایشنامه دست بزنیم یا مثلا مفاهیم تجریدی را ببنیم چگونه عینی می‌توانیم بازگو کنیم و نشان دهیم.
این کارگردان هم‌چنین اضافه کرد: در این نمایشنامه انعطاف‌پذیری آقای کتابدار در برابر اجرای قانون، اعمال سلیقه نکردن در قانون و... این‌ها مفاهیمی است که به آن توجه شده است.
منوچهر اکبرلو افزود: امروزه فلسفه برای کودکان ترویج پیدا کرده که مهم و قابل تامل است. به فکر وادار کردن کودک، بحث ارزش‌های اخلاقی و چگونگی نشان دادن مفاهیم تجریدی و ریسک‌پذیری نوشتن این ایده‌ها مهم است که می‌توانیم این‌ها را در تئاتر کودک و نوجوان مطرح کنیم. البته بخشی از این مفاهیم اخلاقی نسبی است و مطلق نیست.
این پژوهشگر و تئاتر کودک و نوجوان در پایان افزود: نمایشنامه شیر کتابخانه متنی جدی دارد که بخشی‌اش سرگرم کننده است و اثر قابل تاملی است.
در ادامه این نشست، مخاطبان نیز پرسش‌های خودشان را مطرح کردند و مدعوین نیز به فراخور این پرسش‌ها، پاسخ‌های لازم را ارائه دادند.
در پایان این نشست لوح تقدیری از طرف محسن سلیمانی، مدیریت فرهنگی، هنری منطقه سه و فرهنگسرای ارسباران به هر یک از مهمانان این نشست اهدا شد.
