باران، اعتبار ۲۰ میلیونی حمام مشیر را شست و برد/۸۲۰ میلیون تومان برای گردشگری، میراث فرهنگی هیچ

به گزارش خبرنگار ایلنا، تیرماه ۱۳۹۵ بود که داوود مرادی (مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری داراب) از اجرای عملیات مرمت دو اثر تاریخی حمام مشیر و خانه سوخکیان در این شهرستان خبر داد.

او در این خصوص گفته بود: مرمت حمام تاریخی مشیر در داراب شامل اندود دیوار گلی ضلع شمالی اثر، اجرای دیوار نیم‌آجره به ارتفاع نیم متر قسمت داخل کوچه، برچیدن الحاقات نادرست و مرمت بخش‌های آسیب‌دیده و داخلی است.

مرمت در حمام مشیر و طاق بالای آن

با این وجود مدتی است خبرها و عکس‌هایی از ریزش دیوار‌ها و بخش‌هایی از حمام تاریخی مشیر داراب در فضای مجازی منتشر شده است. گفته می‌شود این تخریب‌ها بعد از انجام عملیات مرمت در این بنا انجام شده و وقتی بعد از انجام مرمت یک بنا شاهد ریزش مرمت و تخریب باشیم، نشان از مرمت غیراصولی و نادرست در یک بنا دارد.

گرمابه مُشیر از یادمان‌های دوره قاجاریه در شهرستان دارابِ استان فارس است که با شماره 4507 در تاریخ 11 دی 1380 به ثبت ملی رسید و زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اداره می‌شود.

اعتبار ۲۰ میلیونی برای مرمت

مرادی در این خصوص به ایلنا گفت: در تیرماه ۱۳۹۵ بود که عملیات مرمت حمام مشیر داراب انجام شد. پاییز همان سال شاهد بارش شدید باران بودیم چنانکه بسیاری از خانه‌های گلی داراب بر اثر این بارندگی شدید خراب شدند. البته فراموش نکنیم که سه ماه قبل از این بارندگی، اندود دیوارهای حمام مشیر انجام شده بود و بر اثر آن بارندگی اندودهای انجام شده ریخت. شاید اگر این کار انجام نمی‌شد، حمام مشیر تخریب می‌شد. در اینجاست که برخی از منتقدان می‌گویند مرمت غیراصولی انجام شده است.

دیوار اندود شده و قسمت‌هایی که تخریب شد

دیوار اندود شده و قسمت‌هایی که تخریب شد

او خاطرنشان کرد: در حوزه مرمت خانه‌های گلی و کاه‌گلی مواردی وجود دارد که باید مدنظر قرار گیرد. در گذشته که خانه‌ها خشت و گلی بود، هر سال آیین اندود کشی در فصلی از سال برگزار می‌شد. خاصیت اندود این است که وقتی باران به آن می‌خورد، شسته می‌شود. هیچ اندود و کاه‌گلی نیست که باران به آن بخورد و هیچ اتفاقی برایش نیافتد.

مدیر اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری داراب با اشاره به اینکه در سال ۹۵ حدود ۲۰ میلیون تومان برای مرمت حمام مشیر اختصاص داده شده بود، گفت: بعد از آن بارش و ریختن کاه‌گل‌ها تاکنون مرمت دیگری در این بنا انجام ندادیم و درصدد آن هستیم در سال جاری اعتبار اضطراری در حد ۵ تا ۱۰ میلیون تومان برای مرمت بخش‌هایی که آسیب زیاد دیده‌اند، دریافت کنیم.

مرادی تصریح کرد: هرچند قبول داریم که ممکن است ضعف‌هایی در انجام کارهای میراث فرهنگی وجود داشته باشد اما طی دو سال اخیر فعالیت‌های مختلفی در عرصه میراث فرهنگی  و گردشگری داراب انجام داده‌ایم. در عین حال نباید فراموش کرد این منطقه بیش از ۱۰۰ اثر ثبتی دارد که باید مورد توجه قرار گیرند اما اداره میراث داراب فقط ۳ نیروی فعال دارد که باید به تمام امور رسیدگی کنند.

اعتبار برای گردشگری

رئیس میراث و گردشگری داراب با اشاره به اینکه طی سال‌های گذشته، بودجه میراث و گردشگری داراب از حدود ۵۰ میلیون تومان به بیش از یک میلیارد تومان رسیده است، گفت: در تاریخ داراب تاکنون یک ریال هم برای جاذبه‌های گردشگری طبیعی داراب هزینه نشده بود. از این رو در دوره فرماندار گذشته درصدد تخصیص اعتبار به جاذبه‌های گردشگری برآمدیم. در این راستا ۵ جاذبه گردشگری داراب مورد توجه قرار گرفت.

داراب دارای آثار تاریخی متعددی است که اگر به آنها توجه نکنیم ممکن است کامل تخریب شود. به طور مثال برای چارطاقی ساسانی و کاخ کیومرث ساسانی هیچ اعتباری در نظر گرفته نشده. شاید وضعیت حمام مشیر در ظاهر بد باشد و اندود آن ریخته باشد اما دیوار پابرجاست. این درحالی است که بزرگترین چارطاقی استان فارس مورد توجه قرار نگرفته‌اند. حتا وضعیت ترک‌های آن نامناسب است

او ادامه داد: چشمه گلابی، تنگه رغز، آبشار فدامی، غار سهلک و دره خرچنگ ازجمله جاذبه‌های گردشگری داراب هستند که بیش از ۸۲۰ میلیون تومان برای زیرساخت‌های گردشگری آن هزینه کردیم. چراکه این جاذبه‌ها خارج از شهر هستند و برای رونق آن نیاز است تا سازمان میراث و گردشگری هزینه‌های توسعه زیرساخت گردشگری مانند راه، آب و برق و... را بپردازد. در سال گذشته حدود ۵۰۰ میلیون تومان برای زیرساخت‌های گردشگری تنگه رغز هزینه کردیم که شامل سنگ فرش، راه دسترسی، برق رسانی، سرویس بهداشتی و... می‌شود. در دره خرچنگ نیز حدود ۲۰۰ میلیون تومان هزینه کردیم. ۵۰ میلیون تومان برای راه سازی غار سهلک هزینه کردیم. برای آبشار فدامی نیز حدود ۵۰ میلیون تومان هزینه کردیم. ۲۰ میلیون تومان نیز برای ساماندهی چشمه گلابی هزینه کردیم.

رئیس میراث و گردشگری داراب در پاسخ به این سوال که طی سال جاری حدود ۸۲۰ میلیون تومان برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری داراب هزینه شده است اما هزینه‌ای هرچند اندک در حدود ۱۰ میلیون تومان برای مرمت میراث فرهنگی اختصاص نیافته، گفت: در حوزه آثار تاریخی، در سال ۹۵ هزینه کردیم که البته با آن باران شسته و تخریب شد. اعتبار ما در سال یک بار اتفاق می‌افتد و البته در برنامه داریم که برای مرمت این آثار اعتبار اختصاص دهیم که ممکن است اواخر سال ۹۷ یا اوایل ۹۸ بتوانیم به مرمت آن بپردازیم.

مرادی ادامه داد: داراب دارای آثار متعددی است که اگر به آنها توجه نکنیم ممکن است کامل تخریب شود. به طور مثال برای چارطاقی ساسانی و کاخ کیومرث ساسانی هیچ اعتباری در نظر گرفته نشده. شاید وضعیت حمام مشیر در ظاهر بد باشد و اندود آن ریخته باشد اما دیوار پابرجاست. این درحالی است که بزرگترین چارطاقی استان فارس مورد توجه قرار نگرفته‌اند. حتا وضعیت ترک‌های آن نامناسب است.

خانه سوخکیان

او یادآور شد: خانه سوخکیان حدود ۲ هزار متر مربع مساحت دارد که فقط مالکیت ۱۲۰ متر آن با میراث فرهنگی است و ما بقی بنا دارای مالک خصوصی است. از این رو براساس قوانین میراث فرهنگی، درخصوص خانه‌های ثبتی که دارای مالک خصوصی است، مرمت به صورت مشارکتی و ۵۰ درصدی انجام می‌شود چنانکه ۵۰ درصد مرمت توسط سازمان میراث فرهنگی و ۵۰ درصد مرمت توسط مالک انجام می‌شود. این درحالی است که با توجه به عدم همکاری مالک خانه سوخکیان با میراث فرهنگی، تمام هزینه‌های مرمت این خانه که در فهرست میراث ملی ثبت شده است، توسط میراث فرهنگی تامین می‌شود. امسال نیز درصدد آن هستیم که حدود ۲۰۰ میلیون تومان برای مرمت این خانه اختصاص دهیم.

مرادی با اشاره به اینکه طی سال‌های گذشته شاهد ریزش سقف طبقه دوم خانه سوخکیان بودیم، گفت: عملیات مرمت این بنا را در پیش گرفتیم و بخش اندرونی بنا بازسازی خواهد شد. این خانه بعد از آنکه وراث به خارج از کشور رفتند، به نوعی متروکه شد و ما درصدد احیا کردن آن هستیم. حتا قصد داریم خانه سوخکیان را تبدیل به بازارچه صنایع دستی کنیم و این مهم مصوب شده است. حتا اکنون چهارشنبه بازار صنایع دستی، شب شعر، نشست‌های صنایع دستی و... در این خانه برگزار می‌شود.  

او درخصوص تخریب بادگیر خانه سوخکیان نیز گفت: طی دو سال اخیر دو بار مرمت اضطراری در این بخش انجام شده است و اعتبار این کار را از شهرستان داراب دریافت کردیم و حتا از اداره برق بالابر گرفتیم و برخی افراد برای ایزوگام آمدند و حتا اگر اصولی نباشد حداقل از ریزش کلی سقف جلوگیری می‌کند.

رئیس میراث و  گردشگری داراب با اشاره به آنکه خانه سوخکیان تنها خانه ثبتی در داراب است که مربوط به اواخر قاجار و اوایل پهلوی اول است، گفت: این خانه یک بادگیر دارد که تنها بادگیر شهر داراب است و اکنون چند پره این بادگیر ریخته که کار سازه‌ای ندارند و در دستور کار مرمت قرار گرفته‌اند. البته استحکام بخشی بنا در اولویت کار ما قرار دارد و این بادگیر را نیز مرمت می‌کنیم.