مشکلات و چالشهای تئاتر در شهرستانها/(۱۴):
نگاه مسئولان به تئاتر در شهرستانها سرگرمی، پُر کردن بیلان کاری یا پُز فرهنگی است/از عشق هنرمندان به تئاتر سواستفاده میشود
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان فارس با بیان اینکه «هنرمندان تئاتر استان فارس تنها با عشقشان کارهایی را انجام میدهند» گفت: مسئولان چون میبینند بچهها خودجوش کارشان را انجام میدهند، بهنظر میرسد نیازی به هزینه کردن نمیبینند. از عشق و نیاز بچههای تئاتر به این هنر به نوعی سوءاستفاده میشود و بودجههایمان هر سال کم و کمتر میشود.
افشین محمودی (رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان فارس) در گفتگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به اینکه بسیاری از مشکلات تئاتر در شهرستانهای گوناگون، مشترک است، مشکل اصلی استان فارس را زیرساختی و ناشی از کمبود سالنهای نمایشی خواند و گفت: پایتخت سالنهایی دارد که حاصل سرمایهگذاری شهرداری و نهادهای دیگر بوده و ردیف بودجه بیشتری هم برای تئاتر تعریف شده است. بهجز تهران هم، شرایط مراکز استان بهتر از شهرستانهای دیگر است و سالنهایی برایشان تعریف شده. درحالیکه بعضی از شهرستانها اصلا سالنی ندارند و هنرمندان در فضاهایی کوچکتر و با شرایط سخت کار میکنند. فقط عشق هنرمندان است که تئاتر را در استان زنده نگه داشته است.
محمودی خاطرنشان کرد: اتفاق بد دیگر این است که این حرفه رسمیت ندارد و بیشتر به عنوان کار دوم در نظر گرفته میشود چون بیمه، مزایا و درآمدی به خصوص در شهرستانهای کوچکتر استان ندارد و بیشتر فضا پرکن مراسم ارگانهاست. این وضعیت شهرستانهای استان فارس است که وضعشان نسبت به مرکز استان بدتر است اما حتی خود شیراز هم نسبت به سایر شهرها امکانات زیرساختی کمتری دارد و سالنهای مناسبی در جاهای خوب شهر ساخته نشده است.
او مشکل بزرگتر را فرهنگسازی برای دیدن تئاتر عنوان کرد و گفت: همه توقع دارند تئاتر را به صورت رایگان در شهرستانها ببینند اما تئاتر یک محصول فرهنگی است و باید وارد سبد فرهنگی خانواده شود. مانند رعایت حق کپی رایت سیدیهای فیلم که با فرهنگسازی مداوم، امروز دیگر رعایت میشود رسانهها میتوانند در این زمینه هم کمک کنند. هر خانوادهای به تئاتر نیاز دارد؛ شاید مسائلی مانند درآمد کم بهانه شود اما اگر بخواهیم بیپولی، بیکاری، معضلات اجتماعی یا هر چیز دیگری حل شود، تئاتر میتواند کمک زیادی کند. تئاتر یک نیاز و غذای روح است و رسانه میتواند با بازتاب این مسائل به این نقش رسمیت بیشتری بدهد.
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان فارس با بیان اینکه «بخش عمده مشکلات تئاتر با پول حل میشود اما در هر اتفاقی ابتدا از بودجه فرهنگی استانها کم میکنند» گفت: نکته مهم دیگر این است که ما یک ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی داریم که باید کارهای فرهنگی را انجام دهد اما گاهی میبینیم که بودجه فرهنگی ارگانهای دیگر از این ادارهکل بیشتر است. به ما میگویند با انجمنهای نهادهای دیگر رایزنی کنید که بودجه فرهنگیشان را سمت خودتان بیاورید. خب چرا از ابتدا بودجه را به خودمان نمیدهند؟
محمودی مشکل دیگر را فعالیت بدون دستمزد کارکنان انجمنهای نمایش خواند و گفت: برای فعالان این انجمن هیچ حقوقی تعریف نمیشود گویا انتظار کار رایگان و جهادی دارند. تا این مشکلها حل نشود نمیتوان تغییری در وضعیت تئاتر استان ایجاد کرد.
او با بیان اینکه «هنرمندان تئاتر استان فارس تنها با عشقشان کارهایی را انجام میدهند» گفت: مسئولان چون میبینند بچهها خودجوش کارشان را انجام میدهند، بهنظر میرسد نیازی به هزینه کردن نمیبینند. حس میکنم از عشق و نیاز بچههای تئاتر به این هنر به نوعی سوءاستفاده میشود و بودجههایمان هر سال کم و کمتر میشود با این وجود چراغ تئاتر در این استان هنوز خاموش نشده و در هر شهری تئاتر کار میشود و بچهها سختیهایش را تحمل میکنند. اما متاسفانه برای مسئولان امر، آسیب هنرمندان تئاتر در رده آخرین اولویتشان بوده است.
محمودی همچنین با بیان اینکه «در استان فارس ۶۰ گروه ثبت شده و به همان میزان گروه تئاتری ثبت نشده داریم» گفت: در شیراز خوشبختانه چهار دانشگاه تئاتر داریم و تعداد فارغالتحصیلان آن هر سال زیادتر میشود. اما مشکل این است که چون رسانه نداریم و صداوسیما برنامهای را به بچههای تئاتر اختصاص نمیدهد، بچهها حس میکنند دیده نمیشوند و به تهران کوچ میکنند. چون فقط همین شغل را بلدند و اگر بخواهند حرفهای کار کنند ناچار به مهاجرتاند در غیر این صورت باید به عنوان شغل دوم به آن نگاه کنند چون اینجا این شغل را به رسمیت نمیشناسند و درآمدی ندارد.
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان فارس ادامه داد: نمیدانیم به تئاتر در شهرستان به چشم تفنن و سرگرمی نگاه میشود یا پر کردن بیلان کاری و پز فرهنگی؟ متاسفانه فکری برای فعالان این حرفه نمیشود و دست انجمنها هم از نظر مالی خالی است. در هر استان و شهری هنرمندان زیادی کار تئاتر میکنند و باید به صورت اساسی برای رفع مشکلاتشان فکر شود. اگر به عنوان حرفه آن را قبول ندارند باید خیلی از شرایط را تغییر داد مثلا باید دانشگاههای تئاتر را تعطیل کرد. نمیشود جوانی سالها درس بخواند بعد بیاید راننده اسنپ بشود.
محمودی با بیان اینکه «حس میکنم ما دیده نمیشویم و آنها که در راس قرار دارند فکر میکنند تئاتری که در تهران فعال است، کفایت میکند»، گفت: امروز در جایی هزینه میکنیم که خروجی و محصولی برایش نداریم. باید جلوی اتلاف سرمایه را بگیریم و برای خودش خرج کنیم؛ باید فکر اساسیتری در این حوزه بشود.
او با تاکید بر اینکه تئاتر حرفهای است که میتوان از طریق آن گذران زندگی کرد، گفت: اگر زیرساختهای حداقلی را مسئولان برعهده بگیرند و سالنهایی برای اجرا در شهرستانها ساخته شود، هنرمندان خودشان میتوانند از طریق بلیت فروشی خرجشان را دربیاروند اما متاسفانه ساخت سالن در اولویت چندم قرار میگیرد.