کارگردان تعزیه حضرت اباعبدالله حسین و حضرت ابوالفضل عباس(ع):
وظیفه داریم تعزیه را به سمتی ببریم که تماشاگر با اعماق وجودش به کربلا فکر کند
عرفان پورمحمدی گفت: با هر روایت غلطی میتوان از مخاطب گریه گرفت اما ما نمیخواهیم صرفا مخاطب را به گریه بیندازیم بلکه وظیفه داریم تعزیه را به سمتی ببریم که تماشاگر با اعماق وجودش فکر کند.
عرفان پورمحمدی، کارگردان تعزیه حضرت اباعبدالله حسین و حضرت ابوالفضل عباس(ع) در گفتگو با خبرنگار ایلنا، این اثر را یک نمایش-تعزیه خواند و گفت: کمتر در تهران اتفاق افتاده بود که اثری روی صحنه برود که تلفیق نمایش و تعزیه باشد. ما در این نمایش تمام اصول تعزیه را رعایت میکنیم اما در کنارش نمایشی بودن کار را هم حفظ میکنیم. یعنی فقط اولیاخوان و اشقیاخوان نداریم بلکه در جاهایی از موسیقی و نماهنگ هم استفاده میکنیم تا بتوانیم فضاسازی کنیم.
پورمحمدی با اشاره به اینکه این تعزیه از چهار سال پیش در میدان ولیعصر کارش را شروع کرده و هر سال حدود دو تا سه هزار تماشاگر داشته است، گفت: همه هزینههای این اجرا، از طریق نذورات خود بچهها جمعآوری و تامین میشود.
او خاطرنشان کرد: برای اینکه بتوانیم همیشه مخاطب را راضی نگه داریم هر سال تعزیه نسبت به سال قبلش دچار تغییرهایی میشود؛ شاید محتوای دیالوگها همان باشد چون تعزیه بحرطویل است و نمیتوان به آن دست زد اما در شکلها تغییراتی ایجاد میکنیم. مثلا تعزیه را از حضرت علیاکبر(ع) شروع میکنم و به حضرت عباس(ع) میرسیم و بعد امام حسین(ع) و بعد حضرت رقیه(س). تا بتوانم طی این دو روز و زمان یک ساعته تماشاگر را پای کار نگه داریم.
این کارگردان تئاتر با تاکید بر اینکه «محتوای تعزیه برایمان خیلی مهم است» گفت: همیشه داستان شمر و امام حسین(ع) را در دیالوگها سادهنویسی میکنم تا تماشاگر بهخوبی متوجه ماجرا شود؛ چون بحرطویل خیلی زبان آرکائیکی دارد و شاید خیلی از کلماتش را تماشاگر نتواند متوجه شود. برای همین متون را در بازنویسی ساده میکنم تا مخاطب بتواند از لحاظ شنوایی با دیالوگها ارتباط برقرار کند و پای کار بماند و کاملا متوجه شود چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است. پارسال تماشاگر خارجی هم داشتیم و تعزیه به دلشان چسبید. با اینکه متوجه جملات نمیشدند اما چون روی شکل بصری کار تاکید دارم مخاطبانی از همه قشر میتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
پورمحمدی با اشاره به اینکه متاسفانه بچههای تئاتری چندان به تعزیه نمیپردازند، گفت: ضمن احترام به هنرمندان تعزیه بهنظرم یکی از دلایل این ماجرا این است که اغلب تعزیهها به شکلی کلیشهای اجرا میشوند و تکرار همهساله باعث زدگی مخاطب میشود؛ ما به عنوان کارگردان موظفیم کار جدیدی ارائه دهیم. من در این نمایش سعی کردم از شیوههای جدیدی استفاده کنم. مثلا حضرت عباس(ع) در این تعزیه-نمایش اصلا در دستگاه موسیقی نمیخواند و خیلی عادی دیالوگ میگوید اما امام حسین(ع) در دستگاه میخواند. تلفیق این دو را کنار هم قرار دادم.
او یادآور شد: اینکه اجرای تعزیه حدود 1.5 ساعت طول میکشد آیا مخاطب در این زمان متوجه محتوایی که ارائه میشود هست؟ معتقدم ما موظفیم افرادی که اعتقادات مذهبیشان کمرنگتر بوده و تمایلشان به دیدن نمایشهای مذهبی کمتر است را ترغیب به دیدن این تعزیهها کنیم تا تلنگری به آنها بخورد. شاید بتوانیم در تعزیه-نمایشمان چیزی را نشان دهیم که مخاطب با آن ماجرا همذاتپنداری کرده و دستکم اطلاعاتی عمومی درباره حادثه کربلا داشته باشد.
پورمحمدی یادآور شد: من برای نوشتن این تعزیه سه کتاب مقتل و چهار بحر طویل خواندم و از تعزیههای خیلی قدیمی نسخهبردای کردم تا روایت درستی به مخاطب ارائه کنم. چون معتقدم دروغ گفتن به مردم کار درستی نیست؛ درحالیکه با هر روایت غلطی میتوان از مخاطب گریه گرفت اما ما نمیخواهیم صرفا مخاطب را به گریه بیندازیم بلکه وظیفه داریم تعزیه را به سمتی ببریم که تماشاگر با اعماق وجودش فکر کند. در این نمایش-تعزیه سعی کردم تا حد ممکن این کار را انجام دهم.
در خلاصه داستان این اثر نمایشی آمده است: و زمانی که خورشید را بر نیزه میبرند؛ آسمان تیره میشود و صدای سم اسبان، افلاک را به هم میریزد. در این اثر عدهای از بازیگران تئاتر همچون مسعود احمدی، امیرحسین امیدی، رضا بهرامی، مبینا چاپی، کوروش رخشندهپی، شیدا رزم شعار، اصغر شیرزاد، آرمان شهبازی، امیر عبادی، مهران قیصری، محمد نوروزی و ابوالفضل وزیری به ایفای نقش میپردازند.
تعزیه حضرت اباعبدالله حسین و حضرت ابوالفضل عباس(ع) ساعت ۲۰ سهشنبه و چهارشنبه مصادف با ۲۷ و ۲۸ شهریور در ضلع شمال غربی میدان ولیعصر، جنب سقاخانه حضرت ام البنین(س) برگزار میشود و پذیرای همه علاقمندان است.