در نشست مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی مطرح شد:
فقط ۱۰ درصد از گالری‌های هنری در ایران فعال هستند/ گردش مالی ۸۰ تا ۱۲۰ میلیارد تومانی در حوزه اقتصاد هنر
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی پس از حضور دو ماهه خود در این سمت، با اصحاب رسانه نشست خبری برگزار کرد و پاسخگوی سوالات مطرح شده در عرصه هنرهای تجسمی شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، هادی مظفری با اشاره به آنکه حوزه تجسمی با سایر معاونت‌ها مانند نمایش و موسیقی متفاوت است، گفت: ما در ایران با یک جریان به نام حوزه تجسمی روبه‌رو هستیم که شامل هفت انجمن و ۹ موضوع می‌شود که از سفال و سرامیک گرفته تا نقاشی، مجسمه، عکاسی و... را دربرمی‌گیرد. در عین حال دو حوزه نگارگری و کاریکاتور نیز در زمره هنرهای تجسمی فعال هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. طی ماه‌های گذشته با نشست‌هایی که با انجمن‌ها برگزار کردم تقریبا در جریان مشکلات و مسائل این حوزه قرار گرفتم البته از گذشته نیز در جریان مسائل حوزه تجسمی بودم. با این وجود متوجه شدم مسائل و مشکلات اصلی انجمن‌ها هیچ شباهتی با یکدیگر ندارد و باید مورد بررسی قرار گیرد.
او در ادامه پاسخگوی سوالات خبرنگاران شد و در خصوص موضوعاتی که به گنجینه موزه هنرهای معاصر مرتبط می‌شود، گفت: یکی از موضوعات مهم در حوزه تجسمی موزه هنرهای معاصر است. این موزه دارای سه هزار و ۲۵۹ اثر ثبت شده و حدود ۵۱۲ اثر غیرثبت شده است. حدود ۱.۵ سال اخیر تلاش ما بر آن بود تا بتوانیم آثار موزه هنرهای معاصر را در سامانه جام که سامانه دولتی است و تکلیف شده است که مراکز دولتی آثار هنری خود را در آن به ثبت برسانند، ثبت کنیم اما از آنجا که این سامانه برای میراث فرهنگی طراحی شده است و شرایط لازم برای ثبت آثار هنرهای تجسمی را ندارد، با مسائل و مشکلاتی در این خصوص روبه‌رو شدیم.
سامانه بانک اطلاعاتی گنجینه موزه هنرهای معاصر راه اندازه می‌شود
او ادامه داد: این امر سبب شد تا درصدد راه‌اندازی سامانه بانک اطلاعاتی موزه هنرهای معاصر برآییم. در این راستا مشاور استخدام کرده‌ایم تا بتواند اطلاعات آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر که شامل نام اثر، خالق اثر، سبک، ابعاد اثر، زمان خرید، رنگ‌های قالب و... می‌شود را دربرمی‌گیرد. همچنین قصد داریم آثار را با اسناد خریداری آنها مطابقت دهیم. این مقایسه حضوری اثر توسط تیمی از هنرمندان، کارشناسان و پژوهشگران هنر اتفاق خواهد افتاد.
به گفته مظفری، نخستین فاز ساماندهی آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر ظرف دو ماه آینده محقق خواهد شد و پس از آن طی چهار ماه معاینه و مطابقت آثار با اسناد گنجینه اتفاق خواهد افتاد. درواقع می‌توان گفت بعد از 6 ماه آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر ساماندهی خواهد شد.
البته مدیر مرکز هنرهای تجسمی به این نکته نیز اشاره کرد که تا زمانی که ارزش آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر مشخص نشود؛ نمی‌توان آنها را بیمه کرد و این امر نیازمند بررسی و اعتبارسنجی است.
مظفری در ادامه در پاسخ به سوالی که در خصوص ممیزی آثار به نمایش درآمده در گالری‌ها وجود دارد، گفت: نظارت بر آثار به نمایش درآمده در گالری‌ها را به مسوول گالری سپرده‌ایم و این آثار توسط آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
به گفته او؛ در تهران ۲۶۱ گالری با مجوز فعالیت دارند و البته ۲۷۳ گالری نیز در سایر شهرهای ایران مجوز دارند. این در حالی است که از مجموع ۵۳۰ گالری که از وزارت ارشاد مجوز گرفته‌اند، حدود ۶۰ درصد آنها به نوعی در حوزه هنر فعال هستند.
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی در ادامه به این نکته اشاره کرد که اگر بخواهیم در خصوص وظیفه گالری‌ها که همانا معرفی هنرمندان و حضور در چرخه اقتصاد هنر است، بپردازیم می‌توان گفت: فقط 10 درصد از گالری‌های هنری در ایران فعال هستند.
او خاطرنشان کرد: هرچند در کمیت و تعداد گالری‌های هنری در ایران و ارائه مجوز به آنها خوب عمل کرده‌ایم و تقریبا 1.5 درصد گالری‌های دنیا را داریم اما این رقم واقعی نیست چراکه باید در خصوص گالری‌هایی صحبت کنیم که اثرگذار هستند و با توجه به آمار ارائه شده در این نقطه جایگاه خوبی در دنیا نداریم. این در حالی است که اگر بخواهیم هنرمندان مطرح دنیا به ایران بیایند نیاز است تا تعامل خوبی بین گالری‌ها برقرار کنیم.
مظفری همچنین به فعالیت بازارچه هنری پارک لاله که در ضلع شمالی موزه هنرهای معاصر واقع شده است، اشاره کرد و یادآور شد: بازار هنر مباحث حقوقی دارد. در ابتدای امر قرار بود این بازارچه در دوره‌ای سه ساله به صورت امانت در اختیار غرفه‌هایی قرار گیرد که فعالیت‌هایی مرتبط با هنر داشته باشند. این در حالی است که امروزه آثاری در این مجموعه به نمایش درآمده که نه تنها سنخیتی با هنر ندارند بلکه مخدوش‌کننده چهره هنر هستند البته درصدد رفع مسائل و موانع قانونی این امر هستیم و به زودی گزارش آن را اعلام خواهیم کرد.
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی همچنین به بحرانی که در حوزه برگزاری جشنواره‌ها با آن روبه‌رو هستیم، اشاره کرد و گفت: این بحران در حوزه تجسمی پررنگ‌تر است و اینگونه به نظر می‌رسد که طی سال‌های گذشته هر مدیر یا مسوول که قصد داشته تا اقدام یا کاری در این عرصه انجام دهد درصدد برگزاری جشنواره برآمده است.
جشنواره‌های هنری در حد نور شمع هستند
به گفته او در حالی که در حوزه هنرهای تجسمی هشت اولویت وجود دارد اما شاهد برگزاری 83 فعالیت در این عرصه هستیم که بیشتر آنها جشنواره هستند و این اصلا اتفاق خوبی نیست چراکه جشنواره‌ها در حد کورسوی یک شمع خاموش و روشن می‌شود و کاری از پیش نمی‌برند. جشنواره‌ها نیازمند مدیریت هستند.
بحران عدم خلاقیت در برگزاری جشنواره‌های هنری
مظفری در ادامه بحران دیگری که در حوزه جشنواره‌های هنرهای تجسمی با آن روبه‌رو هستیم گفت: فقدان خلاقیت یکی از مشکلاتی است که در حوزه برگزاری جشنواره ها با آن روبه‌رو هستیم. همواره شاهد برگزاری جشنواره‌ها با یک سبک خاص از داوری گرفته تا معرفی برندگان و اهدای جوایز مواجهیم. چنانکه این حوزه مانند قالب‌های اداری شده است.
او در خصوص حمایت از هنرمندان نیز گفت: صندوق بیمه هنرمندان این کار را انجام می‌دهد البته در آینده‌ای نزدیک در انتظار انتشار اخباری خوب در این خصوص باشید.
مرمت موزه هنرهای معاصر تهران
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی با اشاره به مرمت موزه هنرهای معاصر گفت: تاکنون 98 روز از کار مرمت گذشته است و 116 روز دیگر طبق جدول زمانبندی تا پایان پروژه باقی است و امیدوار هستیم تا آن زمان کار به اتمام برسد.
به گفته او در حوزه مرمت موزه هنرهای معاصر با 160 جبهه کاری روبه‌رو هستیم که تاکنون در قسمت بام 34 درصد پیشرفت، در حوزه نما 26 درصد، محوطه‌ها 16 درصد، گالری ها 18 درصد، گنجینه یک درصد پیشرفت داشته است و در حوزه تاسیسات نیز ورود پیدا نکرده‌اند. در کل می‌توان گفت روند کار 21 درصد پیشرفت داشته این در حالی است که باید 33 درصد می‌بود که البته 10 درصد انجام نشده نیز می‌تواند قابل قبول باشد. راندمان حال حاضر مرمت موزه نیز 65 درصد است.
مظفری در خصوص چرایی کند پیش رفتن مرمت موزه هنرهای معاصر گفت: موزه‌ای که در سال 56 افتتاح شد و طی سال‌های گذشته هیچ مرمت اساسی بر آن انجام نشد قطعا طی مرمت با مسائل پیش‌بینی نشده و مشکلات مختلف روبه‌رو خواهد شد. چنانکه در حال حاضر با مشکل جدی در خصوص اطفای حریق و آتش‌نشانی روبه‌رو هستیم. در عین حال تحولات بازار و مسائل اقتصادی نیز پیمانی‌ها را با مشکلاتی روبه رو ساخته است. با این وجود می‌توان گفت در حوزه مالی و اختصاص بودجه مشکلی نداریم و تاکنون 1.5 میلیارد تومان پذیرش شده است.
حراج آثار هنری
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی در خصوص مباحثی که در مورد حراج آثار هنری نیز مطرح است گفت: یکی از ضروریات اقتصاد هنر در دنیا حراج‌ها هستند. این در حالی است که یکی از مشکلات ما در این حوزه نداشتن آرت فر است و بدون آنکه آرت فر داشته باشیم به سراغ حراج رفته‌ایم. در ابتدای امر قرار بود گالری‌ها هنرمندان را معرفی کنند و در طول سال یک یا دو آرت فر برگزار کنند و بعد از آن هنرمندان به حراجی‌ها معرفی شوند اما امروزه بدون برگزاری آرت‌فرها شاهد برگزاری حراج‌ها هستیم. در این خصوص نیاز است تا گالری‌ها با یکدیگر تعامل بیشتری برقرار کنند. این امر نیز نیازمند بازنگری آیین‌نامه‌ها و رفع مشکلات است.
مظفری با اشاره به آنکه پرونده واگذاری موزه هنرهای معاصر بسته شده است و جای نگرانی در این خصوص وجود ندارد در خصوص برگزاری دوسالانه‌های هنر گفت: چندی پیش انجمن‌های هنر دور یکدیگر جمع شدند و توافق کردند که دوسالانه‌ها یکسال درمیان برای هر یک از انجمن‌ها برگزار شوند چنانکه قرار شد یک سال چهاردوسالانه و یک سال پنج‌دوسالانه برگزار شود که با در نظر گرفتن برگزاری جشنواره‌هایی مانند جشنواره فجر و هنرهای تجسمی جوانان در کل سال هفت رویداد بین‌المللی برگزار می‌شد که حتی اگر بودجه آن نیز تامین باشد قطعا در ساماندهی و برنامه‌ریزی برگزاری آن با مشکل روبه‌رو خواهیم بود. از این رو نیاز است تا انجمن‌ها به برگزاری رویدادهایی که مورد توجه‌شان است معطوف شوند چنانکه انجمن عکاسان در صدد برگزاری 10 روز با عکاسان برمی‌آیند و معتقد است این رویداد کمتر از دوسالانه نیست همچنین انجمن گرافیک سرو نقره‌ای را برگزار می‌کند که آن را بسیار معتبر می‌داند. به نظر می‌رسد دستخط بر فعالیت خاص انجمن ها در برگزاری این رویدادها می‌تواند پررنگ‌تر از دوسالانه‌ها باشد و نیاز است تا در این خصوص بازنگری داشته باشیم.
سختار مرکز تجسمی مشکل دارد
او با اشاره به اینکه مرکز هنرهای تجسمی طی سال‌های گذشته نتوانسته در ساختار و عرصه فعالیت‌های مرتبط با خود اثرگذار باشد گفت: جدی‌ترین چالش من به عنوان مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی عدم وجود ساختار در این مرکز است چراکه در حال حاضر مرکز توسعه هنرهای تجسمی در کنار موزه هنرهای معاصر و مرکز هنرهای تجسمی همچون سه جزیره جدا از یکدیگر فعالیت می‌کنند و نیاز است تا هماهنگی بین آنها به وجود آید.
مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی در خصوص بحث مافیای هنر و اینکه ایا چنین مافیایی در عرصه هنرهای تجسمی وجود دارد گفت: مافیای هنری یک واژه کلی است و نمی‌توان با مثبت یا منفی به این سوال پاسخ داد. به گفته او این مهم از دریچه‌های مختلف می‌تواند پاسخ‌های مختلف داشته باشد چنانکه وقتی در حوزه اقتصاد هنر اتفاقی می‌افتد افرادی که از این مهم مرتفع می‌شوند آن را یک راه رشد برای عرصه هنر می‌نامند اما افرادی که از این گردونه خارج هستند بر این باورند که ورود پول به عرصه هنر می‌تواند مشکل‌زا شود ترجیح می‌دهم به این سوال در همین حدود پاسخ دهم.
گالری ملی در راه است
مظفری همچنین از تاسیس گالری ملی که وعده وزیر ارشاد بود نیز حمایت کرد و گفت: افتتاح این گالری در برنامه‌های 97 گنجانده شده است و جزو برنامه‌های پروژه عمرانی است.
او همچنین از گردش مالی 80 تا 120 میلیارد تومانی در حوزه اقتصاد هنر خبر داد و در خصوص فساد در عرصه هنر گفت: گزارش مالی جشنواره‌ها طی چند سال گذشته برگزار شده‌اند ظرف 45 روز آینده منتشر می‌شوند. اعتبار سالانه هنرهای تجسمی که بخشی از آن در اختیار مرکز تجسمی قرار می‌گیرد و بخشی دیگر در اختیار انجمن‌ها قرار می‌گیرند مشخص است. این در حالی است که برخی از دادوستدهای هنری در حراجی‌ها و گالری‌ها اتفاق می‌افتند که ما روی آنها کنترلی نداریم و ماموریتی نیز برای این کنترل برای ما تعریف نشده است و نمی‌توانیم به این حوزه ورود پیدا کنیم.
به گفته او حقوقی که سال‌های زیاد از هنرهای تجسمی مورد توجه قرار نگرفته باید جبران شوددر این میان وزیر ارشاد بودجه هنرهای تجسمی را 30 درصد افزایش داد. این در حالی است که بودجه سایر بخش‌ها مانند سال قبل در نظر گرفته شده است. اگر بخواهیم روی مشکلات تجسمی زوم کنیم باید به این نکته توجه داشته باشیم که این حوزه نیازمند سازمان نظام صنفی هنرمندان است تا بتواند توجه جدی را در خصوص احقاق هنرمندان کسب کند. این در حالی است که خانه هنرهای تجسمی نداریم. زمانی می‌توانیم در خصوص فساد در هنر صحبت کنیم که هنرمندان در این حوزه تصمیم‌گیرنده باشند چراکه حوزه‌ای که پول در آن وارد می‌شود پرچالش خواهد بود.
به گفته او رسیدگی به موضوعات هنری نیازمند سواد هنری است و رسانه‌ها می‌توانند این مهم را از جامعه مطالبه کنند تا با ایجاد یک سازمان نظام صنفی این مهم محقق شود.
او در خصوص برگزاری نمایشگاه موزه هنرهای معاصر نیز گفت: کرییتور هلندی که قرار بود این نمایشگاه را برگزار کند به محض آنکه مرمت موزه به پایان برسد این مهم محقق خواهد شد.
