مدیر انتشارات ویژه نشر:
ورود کتاب خارجی به کشور تقریبا تعطیل شده/هنوز پرداختهای ارزی نمایشگاه کتاب تهران انجام نشده است
احد رضایی میگوید: ورود کتاب خارجی به کشور تقریبا تعطیل شده است و نه کتابی به آن شکل برای عرضه تهیه میشود و نه اصلا متقاضیای برای کتاب خارجی وجود دارد.
احد رضایی (مدیر انتشارات ویژه نشر) در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درباره آخرین وضعیت عملی شدن قول بانک مرکزی برای پرداخت مابهالتفاوت قیمت ارز آزاد و ارز دولتی به کتابهای خارجی عرضه شده در نمایشگاه بینالمللی کتاب سیویکم؛ گفت: در مورد نمایشگاه کتاب متاسفانه یا خوشبختانه بانک مرکزی به ما قولی نداده بلکه به وزارت ارشاد قول دادهاند. وزارت ارشاد در ایام نمایشگاه از ما تقاضا کرد فروش کتابها در بخش ناشران خارجی هر دلار ۴۲۰۰ تومانی باشد و ما مانده تفاوتش را به موقع به شما پرداخت میکنیم. دکتر جوادی هم نامهای زدند به مدیر کمیته ناشران خارجی که ناشران موظف هستند طبق این روش عمل کنند. منتها پس از آنکه قرار شد وزارت ارشاد مابهالتفاوت قیمت ارز را به ما پرداخت کند تا همین امروز مبلغی به دست ما نرسیده است. واقعیت هم این است که شمارش معکوس ما از مدتها قبل شروع شده است.
این فعال حوزه کاب خارجی ادامه داد: سررسید پرداخت کتابهایی که ما آوردیم و در نمایشگاه فروختیم، فرارسیده و ناشران از ما پول میخواهند و ما واقعا به مشکل برخوردهایم. من و همکارانم یکی دو جلسه هم با آقای شهرامنیا و آقای جوادی داشتهایم و قولهایی داده شده که متاسفانه هنوز عملی نشده است. حرفشان این است که در حال مذاکره و مکاتبه با بانک مرکزی هستیم. حالا این مذاکرات و مکاتبات کی تمام شود و این وعده به یقین تبدیل شود، هنوز ما در جریان نیستیم. همه منتظریم تا ببینیم نتیجه مذاکرات ارشاد با بانک مرکزی به کجا میرسد. یعنی ما بخشی از پولمان را عملا نگرفتهایم. همان موقع که باید کتابهایمان را با دلار هفتتومان میفروختیم و گفتند با دلار ۴۲۰۰ تومانی به بازدیدکننده نمایشگاه عرضه کنید و این مابهالتفاوت هنوز مانده و متاسفانه چون تصمیمگیری عجلهای بود، راهکار کاربردی هم برای آن مشخص نشده و هنوز هم راهکاری تعیین نشده و اصلا نمیدانیم اصلا دلار را نهایتا با چه قیمتی میخواهند محاسبه کنند. قاعدتا یا باید تفاوت را نسبت به قیمت روز به ما پرداخت کنند یا با دلار؟
رضایی تاکید کرد: این نمایشگاه گذشت و تمام شده و از همین امروز باید برای نمایشگاه سال آینده برنامهریزی و تصمیمگیری کنند که اصلا میخواهند کتاب خارجی وارد شود یا نمیخواهند و بخش بینالملل تعطیل میشود. نباید منتظر رسیدن زمان برگزاری نمایشگاه بمانیم و ببینیم دوباره همین مشکلات وجود دارد ولی فرصتسوزی زیاد داریم و کل نمایشگاه روی هواست تا سال آینده. از الان تکلیف بخش خارجی نمایشگاه را مشخص کنند زیرا اگر شرایط مثل سال گذشته باشد دیگر کسی نمیتواند کتاب بیاورد. از امروز باید به فکر نمایشگاه سیودوم باشیم نه اینکه بهمن و اسفند تازه دعواها و جدلها شروع شود.
مدیر انتشارات ویژه نشر همچنین با اشاره به شدت گرفتن بحران ارزی در کشور و بالا رفتن قیمت دلار و یورو اظهار داشت: بعد از نمایشگاه و اوج گرفتن نوسانات ارزی و بالارفتن قیمت دلار و یورو میتوان گفت ورود کتاب خارجی به کشور تقریبا تعطیل شده است و نه کتابی به آن شکل برای عرضه تهیه میشود و نه اصلا متقاضیای برای کتاب خارجی وجود دارد. دو دلیل عمده دلیل این توقف در ورود کتاب خارجیست؛ یکی اینکه میگویند هر کالایی که وارد کشور میشود باید در سامانه ثبت سفارش شود اما کتاب در ۴۰ سال گذشته اساسا ثبت سفارش نداشته است و بدون انتقال ارز بوده چون کالای لوکس محسوب نمیشود. دولت هرکجا میتوانسته برای ورود کتاب خارجی کمک میکرده و هر کجا هم که نمیتوانسته آنجایی که لازم بوده اجازه میداده بدون انتقال ارز کتاب خارجی تهیه شود. ما اصلا نمیدانیم کجا باید ثبت سفارش انجام بدهیم
او افزود: البته امروز به من گفتند که برای ثبت سفارش به سامانه مذکور مراجعه کنیم و این امکان فراهم شده است. دیگر اینکه اصلا ثبت سفارش انجام دادیم حالا دولت اگر بتواند دولت ۴۲۰۰ تومانی به کتاب خارجی تخصیص دهد که خیلی خوب است و اگر این اتفاق نیفتد با دلار ۱۰هزار تومان، ۱۱هزارتومان دیگر کسی به سمت خرید کتاب خارجی هم نمیآید. این روزها وقتی برای تهیه کتاب با ما تماس میگیرند و به آنها میگوییم قیمتها براساس دلار آزاد محاسبه میشود، وحشت میکنند و حق هم دارند.
این ناشر سپس توقف ورود کتابهای علمی و منابع خارجی را آسیبزننده به فعالیتهای علمی و پژوهشی کشور دانست و متذکر شد: واقعیت این است کمبودهایی مثل کمبود کتاب و ژونال و منباع علمی خارجی چیزیست که مثل شیر و لبنیات و نان درجا خودش را نشان نمیدهد. ما هر کاری بکنیم به بخشی از منابع علمی خارجی نیاز داریم که در همین کتابها و ژورنالها هستند. شاید بتوان بخشی از این نیاز را به واسطه سایت و اینترنت و الکترونیکی برطرف کرد، منتها خیلی از منابع تنها در کتاب و ژورنال قابل دسترسی هستند و اساتید ما و دانشجویان و دانشمندان ما به مطالعه این کتابها و منابع است که دستآوردهای علمی خودشان را نشان میدهند.
رضایی اضافه کرد: اگر ما امروز نتوانیم کتاب خارجی و منبع علمی بهروز وارد کنیم تاثیر منفی آن در سال آینده و سالهای بعدش خودش را نشان میدهد که دانشگاههای ما با کمبود منابع مواجه میشوند و این مسئله اگر اتفاق بیفتد به سختی قابل جبران است. ما نباید با دست خودمان کشور را از علم روز جهانی محروم کنیم. دولت برای این نگرانی فکری کند و تنها راهش هم این است که دلار ۴۲۰۰ تومانی برای ورود کتاب خارجی به کشور تخصیص بدهد. اصلا رقم مورد نیاز برای این حوزه قابل مقایسه با مبلغ مورد نیاز تامین کاغذ کشور نیست. ارز مورد کاغذ میلیاردیست درصورتیکه برای ورود کتاب خارجی به کشور شاید به ۵۰ میلیون دلار هم نرسد. مثلا برای تهیه تمام کتب علمی که در نمایشگاه عرضه میشود شاید ۵۰۰۰لار هزینه شود و خارج از نمایشگاه هم ۱۰ تا ۱۵۰۰۰دلار. ۵۰ میلیون دلار هم برای علم کشور و صنعت کشور و پژوهش و بهداشت کشور رقم زیادی نیست. اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی برای ورود کتاب خارجی اختصاص داده شود و مشکل ثبت سفارش هم حل شود شاید بتوان کتاب خارجی و منابع علمی روز دنیا را وارد کشور کرد.
مدیر انتشارات ویژه نشر در پایان درباره تاثیر تحریمها و مسدود شدن احتمالی راههای پرداخت به حساب ناشران خارجی گفت: این اذیت شدن بر سر انتقال وجه بین ایران و کشورهای دیگر بوده، هست و خواهد بود اما اینگونه نبود که ما اصلا و تحت هیچ شرایطی نتوانیم پول حواله کنیم. بالاخره به شکلی ما توانستهایم مشکلاتمان را طی سالهای گذشته حل کنیم و خوشبختانه تفاوتی که امروز وجود دارد این است که بدنه اروپا دستکم در ظاهر با ترامپ توافق ندارد و همین باعث شد بخشی از بانکهای اروپایی اجازه گرفتن پول از ایران را داشته باشند. حالا اینکه این پول به چه طریقی وارد آن حساب در بانک خارجی میشود را تا به حال به شیوههای مختلفی حل کردهایم و در ادامه هم میتوانیم. مهم این است که ناشر با بانک توافق کند این پول از ایران میآید برای فلان مشتریست و در فلان حساب مینشیند که تا امروز هم انجام میشود. خوشبختانه پس از مطرح شدن این تحریمهای جدید هم شرایط مذکور تفاوتی نکرده ولی اینکه در ۶ ماه آینده چه پیش میآید را باید منتظرش باشیم.