در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
ایرانیان کوچه‌های ترکیه را بیشتر از شهرهای کشور خود می‌شناسند
یک کارشناس گردشگری می‌گوید: تنها ۴ تا ۵ درصد از مسافران ایرانی به اقامتگاه‌های عمومی یا همان هتل‌ها می‌روند و ۶۶ تا ۶۷ درصد از آنها به خانه اقوام و آشنایان خود در شهرهای مختلف می‌روند. این وضعیت در حالی اتفاق می‌افتد که در سال گذشته ۲.۵ میلیون نفر به کشور ترکیه سفر کردند و حتی بالا رفتن عوارض خروج هم نتوانسته آنها را به سفر در ایران مایل کند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اردشیر اروجی می‌گوید تنها ۴ تا ۵ درصد از مسافران ایرانی به اقامتگاه‌های عمومی یا همان هتل‌ها می‌روند و ۶۶ تا ۶۷ درصد از آنها به خانه اقوام و آشنایان خود در شهرهای مختلف می‌روند این وضعیت در حالی اتفاق می‌افتد که در سال گذشته ۲.۵ میلیون نفر به کشور ترکیه سفر کردند و بالا رفتن عوارض خروج هم نتوانسته آنها را به سفر در ایران مایل کند. یکی از مقصران اصلی این موضوع سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور است که با وجود متعهد شدن به انتشار آمار دقیق گردشگری در حضور جناب جهانگیری در جلسه شورای عالی سال گذشته خود و گذشت یک سال از این جلسه هنوز هیچ خبری از این موضوع نداده و به این صورت نمی‌توان بررسی دقیقی از شرایط گردشگری انجام داد.
این کارشناس حوزه گردشگری با اعلام آنکه طبق آخرین اعداد رسیده از مرکز آمار ایران ۶۶ تا ۶۷ درصد از ایرانیانی که سفر می‌کنند به خانه اقوام و آشنایان خود در شهرهای مختلف می‌روند، از وضعیت گردشگری در ایران انتقاد کرد و گفت: در اکثر کشورهای دنیا موضوع جابه‌جایی جمعیت وجود دارد اما ایرانیان به دلیل سرانه پایین درآمدی که دارند؛ بیشتر تلاش خود را صرف پایین آوردن هزینه‌های سفر می‌کنند. به همین دلیل می‌توان گفت که برای ایرانیان شرایط اقلیمی مکان مورد نظر چندان اهمیتی نداشته و وجود دوستان و آشنایان آنها در شهری دیگر اهمیت دارد.
وی با بیان آنکه امروز شرایط اکثر مردم به صورتی است که اگر در شهر مورد نظر فامیلی نداشته باشد، غالبا به کمپ‌ها و اردوگاه‌های گردشگری که به هیچ‌وجه از امکانات خوبی برخوردار نیستند، می‌روند؛ افزود: همه می‌دانیم که معمولا انسان‌ها برای گردش و تفریح و استراحت به سفر می‌روند و بعد از آن باید حس و حال خوبی پیدا کنند ولی این اتفاق در ایران به صورت عکس ایجاد می‌شود. چراکه غالب سفرهای ایرانی بدون برنامه‌ریزی و با تعطیلات غیر منتظره انجام شده و به همین دلیل فرد ۱۴ ساعت در ترافیک جاده‌ای باقی می‌ماند و تازه بعد از رسیدن به مقصد هم با امکانات بدی مواجه است. این موضوع سبب می‌شود تا مسافری که برای رفع خستگی به سفر آمده، به استراحت بیشتری نیاز پیدا کند. به طوری که بعد از سفر باید چند روز استراحت کند تا به شرایط عادی برگردد.
اروجی ادامه داد: البته در ایران همه دارای وضعیتی اقتصادی بدی نبوده و قاعدتا این افراد در صورت سفر به شهرهای داخلی باید هتل‌ها را برای اقامت خود انتخاب کنند؛ در صورتی که براساس همان آماری که در بالا گفته شد؛ تنها ۴ تا ۵ درصد از مسافران ایرانی به اقامتگاه‌های عمومی یا همان هتل‌ها می‌روند و ۲.۹ تا ۳ درصد با تور و به صورت گروهی سفر می‌کنند. این وضعیت در حالی اتفاق می‌افتد که در سال گذشته ۲.۵ میلیون نفر به کشور ترکیه سفر کردند و حتی بالا رفتن عوارض خروج هم نتوانسته آنها را به سفر در ایران مایل کند. این موضوع نشان می‌دهد که اغلب مسافران ایرانی بیشتر متمایل به سفر در کشورهای خارجی هستند و می‌توان گفت این عده کوچه‌های کشور ترکیه را بیشتر از شهرهای ایران می‌شناسند.
این کارشناس حوزه گردشگری با اعلام آنکه یکی از مقصران اصلی این موضوع سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور است؛ از وضعیت این سازمان انتقاد کرد و گفت: این سازمان حتی یک آمار ۵ ساله در سه حوزه گردشگری داخلی، خارجی و تعداد مسافران ایرانی که به کشورهای دیگر رفته‌اند، ندارد که آنها را در اختیار برنامه‌ریزان و پژوهشگران قرار دهد تا ما بتوانیم وضعیت گردشگری را مورد بررسی خود قرار دهیم. علاوه براین موضوع هیچ اقدامی برای استاندارد کردن خدمات گردشگری انجام نشده است. امروز بحث گردشگری به صورتی است که ما باید مسائل آن را ریز به ریز حل کنیم، ولی سازمان متولی آن حوصله انجام چنین کارهایی را نداشته و تنها به تعریف از خود و ارائه آمارهای تقریبی و غیردقیق می‌پردازد. چندین سال است که به آنها می‌گوییم شما باید سایتی داشته باشید که آمارهای گردشگری را در سه حوزه و به صورت مستند و به هنگام حداقل هر سه ماه یکبار در این سیستم منتشر کند، اما هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است.
وی افزود: بعضی معتقدند که صنعت گردشگری می‌تواند جایگزین درآمد نفت در کشور شود اما برای اثبات این ادعا نیاز به آمار دقیق و حساب‌های اقماری گردشگری است که می‌تواند این موضوع را مشخص کند. ولی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که براساس جلسه سال گذشته شورای عالی خود موظف به انتشار این آمار شده است؛ با وجود متعهد شدن در حضور جناب جهانگیری و گذشت یک سال هنوز هیچ خبری ازین موضوع نداده و به این صورت نمی‌توان بررسی دقیقی از شرایط گردشگری انجام داد.
اروجی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بیان آنکه بیشترین سفرهای فصل تابستان در استان‌های مشهد، تهران، گیلان، مازندران، فارس، اصفهان، قزوین، همدان، اردبیل و آذربایجان‌شرقی و حتی خوزستان صورت می‌گیرد؛ به این موضوع که چطور شهرهای دیگر هم می‌توانند مورد استقبال مردم قرار گیرند پرداخت: شعار ما در ایران این است که جاذبه‌های فراوانی داریم. همه این موضوع را قبول دارند ولی مسئله اصلی این است که این جاذبه باید به محصول تبدیل شود و این موضوع نیازمند طی کردن فرایندی است. در این فرایند موارد زیادی تاثیرگذار است که از جمله آنها می‌توان به توجه فراوان به زیرساخت‌ها، نحوه پذیرایی از گردشگر، معرفی بهترین بازه زمانی مکان مورد نظر توسط آژانس‌ها و... اشاره کرد که در صورت موفقیت آمیز بودن با تبلیغات و کارآفرینی می‌توان جاذبه‌های گردشگری را به محصول تبدیل کرد.
اروجی در ادامه با معرفی شهرهای یزد و کرمان به عنوان دو شهر با جاذبه‌های فراوان که هنوز آنطور که باید شناخته نشده است، گفت: به طور کلی با بخش کردن استان‌ها به دو قسمت تابستانی و زمستانی موافق نیستم؛ چراکه از نظر من ما ۳۱ استان داریم که در همه‌ی آنها جاذبه‌های گردشگری فراوانی وجود دارد و از همه‌ی آنها در همه فصل‌ها می‌توان بهره برد. به عنوان مثال ممکن است بسیاری بگویند رفتن به شهر یزد در فصل تابستان امکان‌پذیر نیست؛ اما همین شهر مناطق کوهستانی بی‌نظیری دارد؛ که برای آن تبلیغی صورت نگرفته است. یا شهر کاشان که منطقه‌ای کویری به شمار می‌آید ولی ما در همین شهر مناطقی داریم که بسیار خنک و جذاب برای سفرهای تابستان است. منتها ما باید ایتدا این مکان‌ها را آماده کرده و سپس آنها را معرفی کنیم. علاوه براین موضوع همانطور که در بالا گفته شد، ۶۶ تا ۶۷ درصد از ایرانیانی که سفر می‌کنند به خانه اقوام و آشنایان خود در شهرهای مختلف می‌روند. همین موضوع نشان می‌دهد که اکثر ایرانیان به طور کلی اصلا به اقلیم یک منطقه توجهی چندانی ندارند.
وی با انتقاد از برنامه‌های صداوسیما در حوزه گردشگری که در مناطق صعب‌العبور ساخته می‌شود؛ گفت: اصولا ما در معرفی جاذبه‌های گردشگری خود به شدت ضعیف عمل می‌کنیم. به همین دلیل در حال حاضر ایرانیان ترکیه را بیشتر از کشور خود می‌شناسند. چراکه برای ترکیه به طور دائم از سوی آژانس‌های گردشگری تبلیغات صورت می‌گیرد ولی برای ما تبلیغاتی در کار نیست. آنچه که ما از این جاذبه‌ها می‌بینیم؛ برنامه‌های مستندی است که گاهی اوقات تلویزیون پخش می‌کند و در آن گردشگری به مناطق سعب‌العبوری رفته و در آن می‌گوید طبیعت گردی زیباست و بیایید؛ ولی اینکه چطور باید به آنجا رفت؛ گفته نمی‌شود.
این کارشناس گردشگری ادامه داد: این موضوع در حقیقت همان جاذبه‌های گردشگری است، که باید تبدیل به محصول شوند؛ یعنی راه و روش دستیابی به آن مکان و همچنین امکانات رفاهی در آنجا فراهم شود تا اگر مسافر خواست در آنجا بماند؛ برایش مشکلی ایجاد نشود. بنابراین از نظر من با توجه به امکانات و زیرساخت‌ها و معرفی جاذبه‌های خاص قطعا هر ۳۱ استان قابلیت گردشگری در تمام فصل‌ها به خصوص تابستان دارا هستند. البته استان‌هایی همچون تبریز؛ کردستان؛ کرمانشاه، که در شمال غربی و غرب کشور قرار دارند برای تابستان از موقعیت بهتری برخوردار اند.
اروجی درباره امکانات رزرواسیون هتل‌ها در شهرهای مختلف و همچنین کیفیت واقعی امکانات آنها با آنچه در فضای مجازی ارائه می‌شود، گفت: یکی از بزرگترین مشکلات ما این است که بنا به تعبیری در ایران همه‌چیز داریم ولی هیچ چیز نداریم. اینترنت و رزرواسیون بلیت داریم اما به چه صورت. وقتی می‌توانیم بگوییم رزواسیون بلیت داریم که از داخل و خارج افراد به راحتی بتوانند بلیت‌های مورد نظر خود را رزرو کنند و بعد از آن هم بدون مانع بتوانند از امکاناتی که رزرو کردند به راحتی و با همان کیفیت تعریف شده استفاده کنند. ولی متاسفانه به این صورت نیست. به عنوان مثال سیستم هتل ها به‌گونه‌ای‌ست که شما اتاقی را به صورت اینترنتی رزرو می‌کنید؛ اما بعد از آنکه به آن شهر رسیدید؛ مسئول هتل می‌گوید ما زمانی با این شرکت رزرو کار می‌کردیم و حال قطع ارتباط صورت گرفته است و شما برای دریافت هزینه خود باید آن شرکت مجازی را پیدا کنید.
وی در ادامه با بیان آنکه سیستم‌های رزرواسیون باید توسط سازمان میراث فرهنگی کنترل شود، اظهار داشت: این سازمان باید سایتی داشته باشد که در آن آیکون تمام سیستم‌های رزرواسیون قابل اطمینان وجود داشته باشد. بنابراین مسافر وقتی به این سایت می‌رود، به درستی سیستم‌های رزرواسیون اطمینان داشته و در صورت بروز مشکل می‌تواند از طریق سازمان میراث پیگیری کند. مهمترین مسئله در امر گردشگری برنامه‌ریزی است؛ که در کشور ما چندان وجود نداشته و همین موضوع سبب شده تا آژانس داران با این بهانه بیشتر راغب باشند که برای سفرهای خارجی پکیج اعلام کنند. چراکه می‌گویند خارج برایشان قابل برنامه‌ریزی است اما در ایران نمی‌توانند این برنامه‌ریزی را انجام دهند.
اردشیر اروجی در بخش پایانی صحبت‌هایش بیان کرد: بلیت هتل‌ها در تمام نقاط جهان براساس ستاره‌ای که دارند و یک استاندارد جهانی است تایین می‌شود، اما این موضوع با وجود آنکه چندین سال است که برای هتل داران ایرانی مطرح شده هنوز رنگ عملی شدن به خود نگرفته، مرتب به سال آینده موکول می‌شود. در صورتی که این موضوع در حال ضربه زدن به صنعت گردشگری و هتل‌های کشور است. چراکه بلیت هتل‌های ایرانی با ستاره‌های واقعی تعیین نشده و مسافر وقتی در نمونه خارجی آن اقامت داشته است؛ این موضوع را متوجه می‌شود و همین خود دلیل دیگری برای رفتن او به سفرهای خارجی را رقم می‌زند.
