چراییِ مهاجرتِ هنرمندان قلمزن از ایران/به زودی این هنر محو می‌شود

رئیس اتحادیه‌ صنایع‌ دستی اصفهان در گفتگو با خبرنگار ایلنا، گفت: صنایع دستی و خصوصاً قلم‌زنی روی فلزات، به خاطر کمبودِ قانون و نقصِ آن در این زمینه با بحران‌های بسیار جدی‌ای روبه‌روست. در آینده اگر قوانین مربوطه را اصلاح نکنند، قطع به یقین باعث می‌شود که این هنر از کشور ما خارج شود.

عباس شیردلی ادامه داد: چون معدنِ نقره در ایران وجود ندارد، نقره‌های داخل کشور اکثراً از خارج از کشور می‌آیند و بعضاً بسیاری از این نقره‌ها به‌صورت قاچاق وارد می‌شوند. دولتمردان و نمایندگاه مجلس ما، تعرفه‌ی ورود نقره را به‌صورت منطقی سامان نمی‌دهند و سعی نمی‌کنند جلوی آن را در دایره مافیا بگیرند. باید تعرفه‌ای شکل بگیرد که نقره به راحتی وارد کشور شود و در دست هنرمندان ما باشد.

وی با اشاره به قوانین محدودکننده‌ی صادرات نقره از ایران اظهار داشت: خروج نقره از کشور بسیار پروسه‌ی دردسرداری است. اجازه‌ی خروج انبوه نقره از کشور داده نمی‌شود‌ و این بزرگترین ضربه را به هنرمندان ما می‌زند. اگر کسی بخواهد ظرفی را از کشور خارج کند، اگر بیش از 3 یا 5 کیلوگرم باشد اصلاً نمی‌تواند آن را خارج کند. همین است که هنرمندان ما می‌بینند کالا‌هایشان در اینجا به‌صورت انبوه مانده و به فروش نمی‌رود، پس مجبور به مهاجرت می‌شوند. در حال حاضر این‌ افراد در بسیاری از کشورها به سر می‌برند و این هنر به تدریج از کشور ما رخت برمی‌بنند و محو می‌شود.

وی با اشاره به این مطلب که باید صادرات و خروج نقره در ایران بلامانع شود، افزود: تا این هنر نابود نشود، مسئولان اقتصادی کشور، مجلس و بانک مرکزی به فکر نجات آن نمی‌افتند. باید صادرات و خروج نقره در ایران بلامانع شود. یعنی هرکسی به هر اندازه که می‌خواهد بتواند آن را از کشور خارج کند. در اقتصاد تمام دنیا این یک مقوله‌ معمول است ولی متأسفانه ما هنوز به‌روز فکر نمی‌کنیم. این‌گونه استدلال می‌کنند که چون نقره سرمایه‌ کشور است نباید آن را از کشور خارج کرد. ما تنها مصرف نقره‌مان در اصفهان و در صنایع مختلفی که با نقره کار می‌کنیم که الان کاملا راکد است. مصرف این بازار تقریباً هفته‌ای یک تن است ولی اگر بازار خوب باشد ما قطعاً هفته‌ای 2 تا 3 تن صادرات داریم.

وی افزود: ایران، جزو سه کشور مطرح جهان در زمینه‌ تولید صنایع دستی است درست مثل چین و هند ولی متأسفانه چون قوانین ما در زمینه‌ صادرات اصلاح نشده، ما 39مین کشور صادرکننده‌ی صنایع‌دستی هستیم و این فقط به دلیل نقض قانون است.

همین موضوع را با معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان درمیان گذاشتیم. جعفر جعفرصالحی که قوانین موجود را نسبت به سابق تعدیل‌شده دانست، افزود: این قوانین از قبل وجود داشته و در طی این سال‌ها بسیار تعدیل شده است. مثلاً بحث بارِ همراه که قبلاً تا 3 کیلوگرم بود الان تا چند کیلوگرم افزایش پیدا کرده است. بحث ارزش‌افزوده‌ای که به یک اثر قلم‌زنی یا فلزات گرانبها تعلق می‌گیرد آن را از بحث ماده خام و اولیه‌اش جدا می‌کند و این خیلی می‌تواند به هنرمندان کمک کند. مثلاً اگر ارزش اثری را 100 میلیون فرض کنیم، اگر 10 میلیون ماده‌ی اولیه‌ باشد و 90 درصد ارزش افزوده، آن ارزش‌افزوده تقریباً حذف شده و آن ماده‌ی اولیه فقط معیار سنجش قرار می‌گیرد. این از راه‌هایی است که می‌تواند خیلی به رونق این بخش کمک کند.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان ادامه داد: این‌ها شاید بخشی‌ متوجه ارگان‌های دولتی باشد. چون نگاه دولت به این موضوع مثبت است و ما بحث اشتغال را در صنایع دستی داریم و باید از حرکت‌های پویا استقبال کرد. دولت فقط با خروج ماده‌ اولیه و خام مخالف است وگرنه درمقابل خروج آثار هنری نگاه این‌گونه است که باید در عوض ماده‌ اولیه یا ارز مجدداً وارد شود. اشتغال پایدار و بحث صادرات در صنایع دستی از اولویت‌های مهم دولت است. اشتغال بدون صادرات و اشتغال بدون عرضه و فروش معنا ندارد. به هر حال تداوم یک شغل منوط به این است که خروجی‌هایش درست طراحی شود و یکی از بهترین حربه‌ها این است که موانع صادراتی را برداریم و نگاه دولت هم نسبت به فلزات گرانبها همین است.