وزیر ارشاد در افتتاحیه نمایشگاه کتاب تهران:
معادن و چاه‌های نفت تمام می‌شوند اما کتاب می‌ماند/رئیس‌جمهور ارتباط خود را با اهالی فرهنگ ادامه خواهد داد
مراسم افتتاحیه سی و یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، صبح امروز با حضور مدیران ارشاد، اهالی نشر و میهمانان خارجی در مصلی تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سیدعباس صالحی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) در این مراسم درباره عدم حضور رئیس‌جمهور در مراسم افتتاحیه گفت: از طرف ایشان به حضار محترم خوش‌آمد می‌گویم و باید تاکید کنم رئیس‌جمهور همواره دغدغه فرهنگی داشته و دارد و همین چند ماه گذشته در جلسه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران حضور داشتند و امروز هم تا آخرین ساعات قرار بود میزبان ایشان باشیم منتها پاره‌ای از اتفاقات بین‌المللی و داخلی نیازمند تصمیمات عاجل بود و باتوجه به اینکه در پایان هفته تعطیلی پیش رو داریم باید به آنها رسیدگی می‌شد. رئیس‌جمهور در اسرع وقت همچنان با اهالی فرهنگ ارتباط خود را ادامه خواهد داد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپس با اشاره به اهمیت کتاب گفت: کتاب از ابعاد مختلف پایه و مادر فرهنگ است. کتاب حلقه ارتباط همه اجزای فرهنگی یک ملت و کشور محسوب می‌شود. هیچ حوزه فرهنگی، هنری و علمی وجود ندارد که از کتاب ارتزاق نکند لذا نمایشگاه کتاب تهران نمایشگاه همه ملت است. کتاب مبدا آفرینش تمدن‌هاست و همه جهش‌های تمدنی با اتکا به کتاب رخ داده است بزرگ‌ترین بعثت انسانی که بعثت نبوی بود نیز با کتاب آغاز شد.
صالحی افزود: ایران را با شاهنامه، دیوان حافظ و مثنوی می‌شناسم. همانطور که ما ملت‌های دیگر را با کتاب‌هایشان می‌شناسیم. کتاب سرمایه ماندگار ملت‌هاست. معادن و چاه‌های نفت تمام می‌شوند اما کتاب می‌ماند. کتاب و نشر حلقه و ماده اصلی تمدنی بشر هستند.
این عضو کابینه دولت دوازدهم همچنین گریزی به دستاوردهای نشر ایران در 40 سال گذشته زد و گفت: انقلاب اسلامی در 40 سال گذشته در حوزه‌های مختلف گام‌های بلندی برداشته و نشر نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این 40 سال یک میلیون و 230 هزار عنوان کتاب در کشور منتشر شده که 617 هزار عنوان آن چاپ اول هستند. از این تعداد 96 هزار عنوان تالیفی و 272 هزار عنوان ترجمه بوده است. بنابراین ایران در این سال‌ها جریان پرشتاب فرهنگ و تولید فرهنگ را طی کرده است و آثار منتشره ما تنوع قابل توجهی هم دارند.
صالحی در ادامه ارائه آمار خود اظهار داشت: در آماری که مطرح شد رتبه اول با 256 هزار عنوان کتاب که 145 هزار عنوان آن چاپ اول است در اختیار ادبیات یعنی شعر و رمان و نمایشنامه است. این نشان می‌دهد کشور ما همچنان کشور شعر و قصه و داستان است و ملت ما با شعر زنده‌اند و زندگی خود را با قصه به دیگران منتقل می‌کنند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در حوزه کودک و نوجوان نیز با انتشار 75 هزار عنوان در این سال‌ها یکی از ظرفیت‌های بزرگ نشر کودک محسوب می‌شویم. خوشبختانه بخش خصوصی نشر نو در این سال‌ها پرکار و پرتکاپو بوده است و ناشران پرکار ما عموما از نشرهای خصوصی هستند. جریان نشر خصوصی جریانی است که نشر ایران را به تکامل می‌رساند و اثرگذار است.
او سپس به برخی از چالش‌ها و مشکلات حوزه نشر اشاره و بیان کرد: همه ما باید تلاش کنیم مصرف کتاب و کتابخوانی را در کشور بالا ببریم. این کار تنها وظیفه وزارت ارشاد و اهالی نشر نیست. حاکمیت، دولت و ملت باید برای بالا بردن سرانه مطالعه همت کنند. نهادهایی مثل آموزش و پرورش، نظام آموزش و دانشگاهی، صدا و سیما و رسانه‌ها باید در این مسیر با ما همراه باشند و عزم جدی کنند. بحران کتاب‌نخوانی یک بحران جدی است که به اندازه بحران آب و حتی بیشتر از آن آسیب‌زننده است. باید برای این مورد هم ستاد و کارگروه تشکیل دهیم.
وزیر فرهنگ یادآور شد: مایه مباهات است که نشر خصوصی به میدان آمده و حوزه نشر را پویا کرده است اما این بخش باید بیش از پیش جدی گرفته شود و سعی کنیم هزینه‌های بالاسری و دسترسی به موارد مورد نیاز تولید کتاب را پایین بیاوریم. همچنین بیاد اشتغال در عرصه فرهنگ را مورد توجه قرار دهیم. اشتغال تنها در کارخانه‌های اقتصادی نیست و کارخانه‌های فرهنگی هم اهمیت خودشان را دارند فضای تولید را در حوزه فرهنگ دست‌کم نگیریم فضایی که پایدارتر و عاشقانه‌تر است و فعالین آن تنها به معیشت خود فکر نمی‌کنند.
صالحی تاکید کرد: امنیت در حوزه نشر و به ویژه بحث‌های آزادی اندیشه هم دچار اختلالاتی است. باید از آزادی اندیشه و نقد حفاظت کنیم تا امتدادگرایان آن را محدود نکنند. این حفاظت هم نیاز به کمک همه‌جانبه حاکمیت و دولت دارد.
وزیر ارشاد در پایان به مساله قاچاق کتاب پرداخت و اظهار داشت: نشر ما گرفتار قاچاق کتاب و انتشار غیرقانونی کتاب‌های ناشران شده است. قاچاق کتاب از قاچاق بنزین و ارز بیشتر لطمه می‌زند چراکه تنها به حوزه اقتصاد مربوط نیست و انگیزه تالیف، نوشتن و نشر را می‌کشد. امنیت اقتصادی که مدام در جلسات مطرح می‌شود باید حوزه نشر را هم دربربگیرد تا دست غارتگران از حوزه نشر کوتاه شود. انشاءالله با همت همه‌جانبه قضائی، انتظامی و فرهنگی این غارتگری‌ها به حداقل می‌رسد.
