ثبت ۵۲ اثر در فهرست میراث ناملموس و معرفی ۴ میراث زنده بشری
۵۲ اثر در فهرست میراث ناملموس ثبت و ۴ نفر بهعنوان میراث زنده بشری در نشست کمیته میراثناملموس معرفی شدند.
به گزارش ایلنا، پروندههای ثبتشده در این جلسه مربوط به فنون و مهارتهای معماری، فنون و مهارتهای مرتبط با طبیعت و کیهان، مهارتهای مربوط به آشپزی و خوراک، آوازها و ترانهها، فنون و مهارتهای پوشاک و فنون و مهارتهای صنایعدستی و هنرهای سنتی بود.
همچنین چهار نفر بهعنوان حاملان میراثفرهنگی ناملموس معرفی شدند. آسیدمصطفی سعیدی که از کهنترین و معروفترین نقالان و شاهنامهخوانان ایرانی، استاد محمدرضا اسحاقی دوتارنواز مازندرانی که روایتگر بسیاری از نغمههای کهن مازندران است، درویش علی مداح وزوانی و درویش محمود خاکسار از استان اصفهان نیز که از نقالان، مصیبتخوانان و پردهخوانان برجسته هستند بهعنوان گنجینههای زنده بشری در حوزه نقالی معرفی شدند.
در سال ۲۰۱۱ هنر نقالی و داستانگویی ایرانی که شامل شاهنامهخوانی، پردهخوانی و... است بهعنوان میراث در خطر در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده بود. در نتیجه شناسایی و معرفی افراد برجسته در این حوزه قدمی بسیار مؤثر و مهم برای پاسداری از این میراث گرانبهاست. با شناسایی و معرفی این افراد بهعنوان حامل میراثفرهنگی ناملموس دولت نیز باید تسهیلاتی را در اختیار این افراد قرار دهد تا این افراد و هنرشان بهدستی فراموشی سپرده نشود. معرفی این افراد بهعنوان میراث زنده بشری یک اقدام پاسدارنده است.
در راستای حفاظت از میراث ناملموس همچنین ”شاهنامه لکی“ که مربوط به استانهای ایلام، کرمانشاه، همدان و لرستان است در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسید. در باب اهمیت این میراث ناملموس میتوان به این مسئله اشاره کرد که لکی از معدود زبانهایی است شاهنامه دوباره در قالب آن زبان به نظم درآمده است.
همچنین در حوزه فنون و مهارتهای مرتبط با طبیعت و کیهان گاهشماری در قالب دانشهای مرتبط با کیهان شامل دانش و فرهنگ گاهشماری و ستارهشناسی لکی (در فهرست در خطر و نیازمند پاسداری فوری)، دانش سنتی گاهشماری مندایی و تقویم تبری به ثبت رسید. شناخت این گاهشماریها بهانه بسیار خوبی برای پیشرفت علوم کیهانی در ایران است.
فن و هنر ساختن و نواختن نی هفتبند اصفهان، موسیقی عاشقهای کرد خراسان، فنون و مهارت ساخت ساز محلی قوشمه، آواز لُری علی سُنَه و... از دیگر پروندههایی بود که حوزه موسیقی بهثبت رسید.
مهارت ساختن و نواختن نی هفتبند اصفهان ثبت شد
از استان اصفهان ۱۲ میراث ناملموس به ثبت رسید و دو نفر نیز بهعنوان گنجینه زنده بشری معرفی شدند. آیین نخلگردانی روستای وش شهرستان نطنز، عزاداری زنجیرزنی پنج محله رهنان، مراسم سنتی ملّی مذهبی جیرجیرونی روستای دستجرد جرقویۀ علیا، مهارت پخت خوراک آیینی گوشت لوبیا سرکه شیره کاشان، فن و هنر ساختن و نواختن نی هفتبند اصفهان، فن و مهارت نقدهدوزی، کاشی معرق، مهارت سنتی پخت خورش ماست، مهارت دوخت پوشاک ابیانه، پردهخوانی وزوان، متل اُشتر، نخلگردانی نیاسر ازجمله آثار اصفهان بودند که بهثبت رسیدند، همچنین درویش علی مداح وزوانی و درویش محمود خاکسار در فهرست گنجینههای زنده بشری در حوزه نقالی قرار گرفتند.
۱۲ پرونده شامل نقش اشعار جعفرقلی زنگلی در فرهنگ عامه کرمانجهای خراسان، آیین علمبندان شهرستان خلیلآباد، بازی محلی ”شِو و دوق“، دانش سنتی استفاده از گیاه کما در ششتمد سبزوار رقص کردی کرمانجهای خراسان، سوزندوزی لایین، دانش سنتی تهیه کشمش، موسیقی عاشقهای کرد خراسان، مراسم سنتی قوچ گذار در کلات نادری، جاجمبافی لایین خراسان، گلیمبافی آغداش و مهارت دوخت پوشاک کردی زنان لایین بودند.
پروندههای بهثبترسیده خراسان شمالی پنج مورد است از این استان آیین یازدهم محرم امامزاده کوران-اسفراین، فنون و مهارت پشمچینی دام (گوسفند، بز، میش)، فنون و مهارت چادرشب روستایی رویین، اسب عصاری؛ دانش سنتی روغنکشی جرگلان (در فهرست در خطر و نیازمند پاسداری فوری) و فنون و مهارت ساخت ساز محلی به ثبت رسید.
تایمِل سازی (قایقسازی سنتی بندر ترکمن) ثبت شد
از استان گلستان هفت اثر شامل فن پخت خورش ماش پتی گرگان، فن پخت نخودپلوی گرگان، فن و مهارت شَموشهبافی روستای زیارت گرگان، فن و مهارت لاکتراشی گلستان، مراسم آیینیمذهبی عید قربان در بین قوم ترکمن، مراسم آیینیمذهبی یارمضان قوم ترکمن و تایمِل سازی (قایقسازی سنتی بندر ترکمن) به ثبت رسید.
آواز لُری علی سُنَه، ترانه لری سیت بیارم، دانش و فرهنگ گاهشماری و ستارهشناسی لکی (در فهرست در خطر و نیازمند پاسداری فوری)، شاهنامهخوانی لکی (در فهرست در خطر و نیازمند پاسداری فوری)، ورشوسازی بروجرد، مهارت ساختن سرنا در لرستان، مهارت و فنون ساخت کمانچه در لرستان، ساز و دول لکی مقامهای سرنا در مناطق لکنشین، هنر ساختن و نواختن بِلور (نی چوپانی لکی) و هنر ساختن و نواختن تَمیره (تنبور لکی) ازجمله آثار استان گلستان بودند.