در افتتاحیه «ورسوس» مطرح شد؛
۱۴ سال است که بیینال نقاشی در ایران برگزار نشده/مسابقات باید جور نهادهای دولتی و ملی را بکشند
صمدزادگان گفت: دو نگاه چیره در هنر مملکت ما وجود دارد: اول نگاه دانشگاهی است که کاملاً یک نگاه عقیم است و در طول این سالها ناکارآمد عمل کرده. دومین نگاه، نگاه گالریها و گالریدارهاست که آن هم تنها یک سمت و سو را در هنر مملکت تقویت کرده و نسبت به بقیهٔ جریانها بیاعتنا بوده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مراسم سومین دوره جایزه ورسوس، ویژه نقاشان زیر ۳۵ سال، جمعه ۱۵ دی ماه در خانه هنرمندان افتتاح شد.
پیش از افتتاح نمایشگاه، نشستی با حضور فردین عالیزاد، مهرنوش بهبودی (بنیانگذاران ورسوس)، بهرنگ صمدزادگان و مرتضی درهباغی (داوران) برگزار شد.
در ابتدای این نشست، مهرنوش بهبودی، دغدغههای اینجایزه را در فضای هنری ایران امروز برشمرد و گفت: هنرمندان جوان زیادی را میشناسیم که با دردسرهای عدیدهای برای ورود به فضای هنری مواجهاند. همچنین آنها، برای نمایش آثار خود در گالریها با مشکل مواجهاند و محلی برای معرفی خود ندارند. ازطرفی، در این چند سال، این کشورهای همسایه بودند که هنر منطقه را نمایندگی میکردند.
وی افزود: از ۴ سال پیش ورسوس آغاز به کار کرد و آقای عالیزاد اسپانسرِ صد در صد این مسابقه شدند. کار ما خرید و فروش آثار هنری نیست، به همین خاطر صد درصد فروش آثار به خود هنرمندان برمیگردد.
فردین عالیزاد در ادامه، درخصوص کمبودهای جدی در فضا هنری ایران گفت: ایده حمایت از هنرمندان جوان با همکاری و اسپانسری شرکت سنایچ و مدیا از سه سال پیش، شکل گرفت تا بتوانیم شرایط آنها را به شکلی ارتقا بدهیم و آنها را به جامعه هنری معرفی کنیم. یکبار، یک دوست گالریدار خارجی به من گفت که برای شناخت هنر معاصر ایران، باید به دوبی رفت و در ایران امکان شناخت آنها نیست. همین مسئله، باعث شد که امکانی فراهم کنیم تا جوانها را تشویق کنیم و امیدوارم ورسوس در سالهای آینده جایگاهی پیدا کند که جوانها با این اسم بتوانند رشد خودشان را تضمین کنند. امید ما به این است که ورسوس برای جوانانی که استعداد دارند راه ورود به گالریهای ایران و حتی منطقه باشد.
سپس، بهرنگ صمدزادگان درباره روند انتخاب آثار این نمایشگاه گفت: مسئله حایز اهمیت در این داوریها این است که چیزهایی را به صورت پایه رعایت میکنند که ممکن است بدیهی باشد، اما روی همان بدیهیات باید پافشاری کنیم چون بسیاری از آثاری که ارائه میشوند از همان کیفیت بدیهی هم برخوردار نیستند. ورسوس قرار است پنجرهای باشد به سمت دنیای حرفهای، بنابراین ما سختگیریهای حرفهای درباره بدیهیات داشتیم. خود من در داوری خیلی سختگیر هستم چون فکر میکنم نادیده گرفتن این بدیهیات باعث شده جامعه هنری ما قدری سهلانگار شود. وقتی نسبت به کیفیت سهلانگار شویم، مستقیما به اخلاق و آداب جامعه هنری هم بیتوجه میشویم.
صمدزادگان افزود: ما داوران از طیفها، دیدگاهها و ردههای سنی مختلف هستیم و در نتیجه سلیقههای متفاوتی وجود داشت و تلاش کردیم آثار نمایشگاه دارای وحدت نگاه نباشد. اما در عین حال سعی کردیم هوشیاری به خرج بدهیم تا آثاری که امروزه در عرصه هنر و بازار هنر خیلی رایج و مرسوم نیستند، توسط ما نادیده گرفته نشوند.
وی رویکرد این مسابقه را اینگونه تعریف کرد و گفت: اگر قرار باشد این نوع جایزهها بعد از مسابقه حمایت از هنرمند را ادامه بدهند از هدف اصلی خود دور میشوند. بیشترین برنامهای که برای بعد از نمایشگاه میشود پیشبینی کرد این است که مثلا نمایشگاهی از آثار منتخبین ادوار قبل برگزار شود تا مروری بر روند کار آنها شود. اما این جایزههای خصوصی دو کار مهم انجام میدهند، یکی اینکه از یکپارچه شدن قالب آثار هنری جلوگیری میکنند و تعدد آنها باعث میشود آثار مختلف با رویکردهای مختلف به وجود بیاید.
این نقاش، با اشاره به نبود بیینال نقاشی در ایران از سال ۸۲ گفت: مهمترین وظیفه این است که این چنین مسابقاتی باید جور نهادهای دولتی و ملی را بکشند که تنها متولی رسمی هنر و تنها عرصه بروز هنرمندان جوان هستند. با توجه به اینکه از سال ۸۲ تا به حال بیینال نقاشی نداشتیم، ورسوس و امثال آن فرصتی هستند تا هنرمندانی که حرف جدیدی برای گفتن دارند معرفی شوند. اما نباید از این نهادهای کوچک توقع داشت که آینده منتخبین را هم پیشبینی کنند یا برای آن برنامهریزی کنند. چون از اینجا به بعد شخص هنرمند است که باید مسیر دشوار هنر را برود و خودش را معرفی کند.
صمدزادگان افزود: دو نگاه چیره در هنر مملکت ما وجود دارد: اول نگاه دانشگاهی است که کاملاً یک نگاه عقیم است و در طول این سالها ناکارآمد عمل کرده. دومین نگاه، نگاه گالریها و گالریدارهاست که آن هم تنها یک سمت و سو را در هنر مملکت تقویت کرده و نسبت به بقیهٔ جریانها بیاعتنا بوده است. به همین جهت، ما ادعا نداریم که نقدی به این نمایشگاه وارد نیست. این نمایشگاه نمونهای است از سطح هنر در کشور ما از سطح عالی پایینتر است.
پس از آن مرتضی درهباغی گفت: یکی از اولویتهای ما در انتخاب آثار این بود که این نسل بیشتر به خودشان بپردازند و تاثیری که از فضای بیرون میگیرند را از فیلتر شخصی گذرانده و آن را به شکل درونگرایانه مطرح کنند تا آثار آنها کاملا به خود هنرمند تعلق داشته باشد. در چند سال اخیر فضای اقتصادی وارد هنر شده و هنرمندان از جریان اصلی هنر دور شدند، ولی ما سعی کردیم در این دوره ورسوس، فارغ از جریانات هنری روز، توجه را به دنیای شخصی در نقاشی جلب کنیم.
مرتضی درهباغی هم با اشاره به اینکه بیش از یک دهه است دوسالانه نقاشی در ایران نداریم گفت: زمانی بود که ما منتظر دوسالانه بودیم تا آخرین دستاورد خود در نقاشی را نمایش دهیم. اما حالا که چنین فرصتی برای جوانان وجود ندارد سعی کردیم همان روند دوسالانهها را طی کنیم تا هنرمند آخرین اثرش را بدون توجه به آنچه رایج است ارائه دهد. در انتخاب آثار سعی کردیم آیتمهایی که الان در بازار مطرح است را در نظر نگیریم. امروزه انتخاب مدیران گالریها یک سبک و نگاه خاص در نقاشی است و همین باعث میشود هنرمندی که میخواهد به سرعت دیده شود، دیدگاه شخصی را نادیده میگیرد و به سمت کارهایی که فروش راحتی دارند گرایش پیدا میکند.
مهرنوش بهبودی با اشاره به اینکه حدود ۶۰ درصد شرکتکنندگان خانم و ۴۰ آقا بودند گفت: حدود ۳۰ درصد شرکتکنندگان از شهرستانها بودند ولی در میان انتخاب شدهها تعداد زیادی از آثار شهرستانی وجود دارد. اطلاعرسانی ورسوس دیجیتالی است و هنرمندان همه شهرها به آن دسترسی دارند. تمرکز خاصی روی تهران نبود و در دانشگاهها و مجلات فراخوان مسابقه را اعلام کردیم. شرط اولیه ما برای برگزاری نمایشگاه این بود که تعداد آثار برای گروه انتخاب کننده آزاد باشد و انتخاب را فقط بر اساس کیفیت انجام دهند. بنابراین زیاد بودن آثار به نمایش درآمده برایمان مهم نبود و کسانی که الان در نمایشگاه هستند، میتوانند مفتخر باشند که از یک فیلتر سخت گذشتهاند.
در پایان این جلسه فردین عالیزاد گفت: هدف ما این است که به سمت فعالیت اقتصادی نرویم و ورسوس کاملا هنری باقی بماند، زیرا اگر کوچکترین اثری از تجارت در این کار وارد شود مسیر آن تغییر میکند. افراد و گروههای دیگری هستند که در بخش تجاری و درآمدزایی هنر فعالیت میکنند، پس بهتر است ما دنبال درآمد هنر نباشیم تا قضاوت داوران ورسوس به صورت کاملا خالص هنری باقی بماند.
گفتنی است آثار برگزیده سومین دوره ورسوس با انتخاب علی گلستانه، فرح اصولی و هنگامه معمری، به این شرح است: هنرمند منتخب سوم: مهدیه سهرابی، برنده ۲ سکه بهار آزادی. هنرمند منتخب دوم: ژاله اکبری، برنده ۳ سکه بهار آزادی. هنرمند منتخب اول: پونه اوشیدری، برنده ۵ سکه بهار آزادی.
نمایشگاه سومین دوره ورسوس تا ۲۵ دی ماه با نمایش قریب ۱۰۰ اثر از نقاشان ۱۸ تا ۳۵ سال در خانه هنرمندان ایران ادامه دارد.