سینما به دلیل ممیزهای ارشاد؛ ترسو و خودسانسور شده است

به گزارش خبرنگار ایلنا، ساداتیان با اشاره به روند انتخاب فیلم‌های جشنواره فیلم فجر گفت: حدود ۶۷ فیلم را در ۱۰ روز دیدیم. البته فیلم‌هایی که فرم پرکرده بودند بیشتر از این تعداد بودند اما چون در فرصت معین، کامل نشدند و امسال زمان مشخصی برای ارسال فیلم‌ها مشخص کرده بودند تا هیات انتخاب ببینند، ما هم ملزم بودیم که تا پایان روز نهم جمع‌بندی کرده باشیم و روز دهم نظراتمان را اعلام کنیم.

وی با اشاره به فضای کلی فیلم‌ها گفت: انتظارمان این بود که در کارگردان فیلم اولی‌ها اتفاقات بهتری را شاهد باشیم و نمی‌خواهم بگویم فیلم‌هایشان بد بود اما انتظار داشتیم ابتکارات بهتری را از این بچه‌ها ببینیم اما سر و شکل فیلم‌ها نسبت به سال قبل از نظر گیشه امیدوارکننده‌تر است و گیشه سال ۹۷ باید بهتر از سال ۹۶ باشد.

وی ادامه داد: ما معدلی از قصه، نوع روایت، شاکله، نوع جذب مخاطب، بازیگران و همه این موارد را مدنظر داشتیم. من به شخصه این موارد برایم جلب توجه کرد چون اگر فیلم‌ها خیلی خشک و تک بعدی باشند، شاید به اقتصاد سینما هم لطمه وارد کند. برخی فیلم‌ها ممکن است کارگردانی خوبی داشته باشند یا برخی فیلم‌ها روایت قصه‌شان یا هر کدام از موارد دیگر فیلم خوب باشد، اما من برای انتخاب فیلم‌ها، مدنظرم معدل همه موارد بود.

 وی با اشاره به افرادی که از شورای پروانه نمایش و ممیزی در هیات انتخاب حضور داشتند، گفت: اصلاً ما با این نظر‌ها کاری نداشتیم و برایمان کیفیت فیلم مهم بود. شاید نقطه نظراتی داشتند و نت هم برمی‌داشتند اما در هیات انتخاب هیچ بحثی در مورد ممیزی نداشتیم و نه کسی از ارشاد سفارشی کرد و نه تحت فشار بودیم.

ساداتیان با اشاره به اینکه فیلم‌های امسال بهتر از سال قبل است، گفت: فیلم‌های امسال ژانر دفاع مقدس را احیا خواهند کرد و برای من به شخصه فیلم‌های این حوزه بسیار جذاب بود و انصافاً یک قدم جلو‌تر از خوب هم می‌توان درنظر گرفت. مطمئن هستم افرادی که چنین فیلم‌هایی را دوست دارند با رضایت سالن سینما را ترک خواهند کرد و این نویدبخش خوبی است.

 وی با اشاره فیلم‌های اجتماعی جشنواره امسال گفت: سینمای اجتماعی ما الهام گرفته از وضعیت عمومی جامعه است و نویسندگان تحت تاثیر حوادث پیرامونی خودشان هستند. بحث اعتیاد در کشور ما به نظرم در مرحله زنگ خطر است و به راحتی دیده می‌شود بنابراین این موضوع حاصل تلنگرهایی است که جامعه در ذهن فیلمسازان ایجاد می‌کند به همین دلیل بیشتر به مباحث مربوط به اعتیاد پرداخته می‌شود. در حالی که سال‌ها قبل سعی می‌کردند این موضوع را مخفی کنند، الان حتی در داروخانه‌ها مواد مخدر مثل تریاک توزیع می‌شود تا به سراغ مواد صنعتی نروند. این موضوع حاکی از آن است که این پدیده شوم توسعه پیدا کرده است. در آثار حوزه اجتماعی با این پدیده به وفور مواجه هستیم و آثار تخریبی و تاثیرات اجتماعی این موضوع در فیلم‌ها شاهد بودیم.

بوی ادامه داد: مشکلات اساسی ما این است که همه چیز شاخص پیدا کرده است و ضریب اعتماد اجتماعی به شدت پایین آمده است. وجدان اجتماعی، دروغ در جامعه و امثالهم ازجمله موضوعاتی است که در فیلم‌ها به آن پرداخته شده است البته نقطه نظرهایی که توسط سینمایی‌ها مطرح می‌شود با نقطه نظراتی که توسط مسئولان وزارت ارشاد ارائه می‌شود، تعارض دارد. مثل اینکه یک فردی برای چکاپ ساده دکتر می‌رود و ناگهان دکتر سرطان را کشف می‌کند؛ حال این دکتر وظیفه‌اش در قبال بیمار چیست؟ اگر بحران را مهار کند بیمار به جای اینکه ۶ ماه زنده بماند عمرش زیاد می‌شود. این دکتر اخلاقاً باید چه کند؟ آیا باید بیماری را کالبدشکافی کند یا اینکه باید قرص مسکن به بیمار دهد؟ نکته در سینما هم اینجاست؛ باید یک معضل اجتماعی توسط هنرمند کالبدشکافی شود تا عریان شود و وقتی یک موضوعی عریان شود همه به صرافت حل و فصل آن می‌افتند. از ظنّ من سینمایی هم وقتی به یک معضل اجتماعی می‌رسم علاقه‌مند به کار کردن در آن مورد هستم تا جلب توجه کند. وقتی به یک موضوعی خوب توجه شود می‌تواند افکار عمومی و مسئولان را جلب کند تا به صرافت حل آن بیفتند.

وی با اشاره به نقش وزارت ارشاد گفت: سینمای ما به خاطر ممیزی‌های تحمیلی وزارت ارشاد و شواری پروانه ساخت، ترسیده است و در ‌‌نهایت ناخواسته به خودسانسوری افتاده است. این ترس چندین سال است که حاکم شده است در حالی که باید جسارت در سینمای ما مشهود باشد. نمی‌خواهم بگویم همه سینمای ما باید اجتماعی باشد و فیلم‌های خیلی سخیف هم نداشته باشد ولی می‌تواند روی پا باشد و چندین درصد آن باید مسائل اجتماعی را درست بپردازد. مسئولان هم باید کمی پیرامون این موضوعات سعه صدر داشته باشند و دائم انگ سیاه‌نمایی به این فیلم‌ها نزنند.

سادایتان با اشاره به فیلمهای انتخاب شده نظر خود را درباره هر فیلم به شکل زیر اعلام کرد:

اتاق تاریک: به نظرم برای کارگردانش نسبت به کارهای قبلی، پیشرفت محسوب می‌شود و از پسِ روایت و ساختار خوب برآمده است.

امپراتور جهنم: آنقدر پیچیده موضوع را مطرح کرده است که شاید برای مخاطب عام خیلی قابل درک نباشد.

امیر: کارگردان فیلم اولی است که فیلمش را خوب روایت و سعی کرده موضوع را شریف مطرح کند. مساله استیصال یک فرد را خوب روایت کرده بود که آیا با او صادقانه برخورد می‌شود یا از او سوء استفاده می‌کند.

بمب: فیلم دفاع مقدسی است و فرازی به بحران‌های موشک باران را به تصویر کشیده است. به نظرم آقای معادی نسبت به فیلم قبلیش که با من کار کرده بود، به لحاظ کارگردانی پیشرفت داشت و قصه فیلم را خوب روایت کرده است و شرایط را خوب به تصویر کشیده چراکه برای افرادی که آن شرایط تلخ را دیدند این فیلم می‌تواند نوستالژیک باشد.

به وقت شام: فیلم قابل قبول و خوبی است و برای تولیدش زحمت کشیدند ولی به سلیقه من شاید قصه‌اش می‌توانست طور دیگری روایت شود اما سلیقه نویسنده و کارگردان این بوده است. تنها فیلمی است که به موضوع داعش پرداخته است و عملکرد داعش را روایت کرده است. دیدن فیلم مستند «زنانی با گوشواره‌های باروتی» نشان می‌دهد که داعش با مردم چه کرده است و این دوربین مستند خیلی روایت روشنی از وضعیت دارد. فیلم آقای حاتمی کیا نیز به بخشی از گروه‌های تکفیری سوریه و داعش را به تصویر کشیده است و قابل قبول بود.

تنگه ابوغریب: به نظرم پدیده جدیدی در سینمای ایران و ژانر دفاع مقدس است. این فیلم ژانر دفاع مقدس را احیا می‌کند.

جاده قدیم: موضوع اجتماعی است و کارگردان از پسِ موضوعی که دستمایه قرار داده، برآمده است.

جشن دلتنگی: شبکه‌های اجتماعی را دستمایه قرار داده که هم نکات مثبت و هم منفی دارد و کارگردان از پسِ کار برآمده است.

چهارراه استانبول: داستان حادثه پلاسکو را دستمایه قرار داده و در کنار آن قصه‌ای را روایت می‌کند و قصه بدی نیست و قابل قبول است.

خجالت نکش: طنز خیلی بامزه‌ای دارد و به نظرم خیلی نو بود و تکه‌های سیاسی داشت و با رئیس جمهور قبلی مزاح کرده بود. طنز ملیح خوبی از آب درآمده است.

دارکوب: یک موضوع اجتماعی با پس زمینه‌های اعتیاد را به تصویر کشیده که مادری به خاطر عشق رسیدن به فرزندش، اعتیادش را ترک می‌کند و عشق مادر فرزندی خیلی خوب تصویر شده است.

سرو زیر آب: این فیلم هم یکی از فیلم‌های خوبی است که دینش را به دفاع مقدس خوب ادا کرده است.

سوءتفاهم: فیلم بدی نیست، بر اساس ذهنیت خودش یک موضوع را روایت می‌کند که معلوم نیست خواب است یا واقعیت.

شعله‌ور: از آقای نعمت الله انتظار بیشتری داشتیم چون سروشکل فیلم‌های قبلی‌اش بهتر بود و روان‌تر روایت می‌کرد. نمی‌گویم که فیلم بدی است اما سلیس بودن فیلم‌های قبلی‌اش را ندارد.

عرق سرد: یک موضوع اجتماعی است که در طرح موضوعش خوب بود و از پسِ آن برآمده است.

فیلشاه: در حوزه انیمیشن پدیده محسوب می‌شود و استاندارد انیمیشن کشور را بهبود می‌دهد و خوشحال می‌شوم که در این حوزه توانسته‌ایم پیشرفت کنیم و به همین دلیل مستقل وارد بخش مسابقه شد. از بین انیمیشن‌هایی که دیدیم فیلشاه بیشتر جلب توجه کرد.

کار کثیف: موضوعی اجتماعی دارد و برای تولیدش خیلی زحمت کشیده بودند و به نظرم کار خوبی بود که خیلی مورد توجه هیات قرار گرفت.

کامیون: به داعش پرداخته و یک موضوع اجتماعی را دستمایه قرار داده است و کار قابل قبولی است.

لاتاری: پیرنگ فیلم به شدت اجتماعی و موضوع فقر است و کار خوبی است.

مصادره: به عنوان یک فیلم اولی به خوبی از پسِ روایت برآمده است.

مغزهای کوچک زنگ زده: یک معضل اجتماعی را دستمایه قرار داده؛ وقتی فقر از جایی وارد شود دین از طرف دیگر خارج می‌شود. ریشه بسیاری از بدی‌ها را فقر می‌داند و تاثیرات تخریبی فقر را می‌توان دید.

هایلایت: در حوزه اجتماعی است و خیلی قابل قبول است و مورد توجه بخش اعظمی از هیات قرار گرفت و به راحتی رای آورد.