غوغای ستارگان در تهران/کلهر و رامبراندت بدعت‌گذاران استاندارد جدید اجرای زنده در ایران+فیلم
کنسرت شب گذشته کیهان کلهر و گروه موسیقی جز رامبراندت در حالی در تالار وزارت کشور برگزار شد که مردم کشورمان شاهد اجرای استانداردی جدیدی از اجراهای زنده موسیقی در ایران بودند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اجرای کیهان کلهر و گروه رامبراندت قرار بود از ساعت 21 سه‌شنبه 14 شهریور در تالار وزارت کشور برگزار شود و همانطور که انتظار می‌رفت خیابان‌های منتهی به این تالار با ترافیک سنگین‌تری به دلیل اجرای همین برنامه برخوردار بود.
با اینکه تنظیم صدای سالن تالار وزارت کشور توسط اعضای گروه در ساعت 16 انجام شده بود ولی به دلیل تعویض پیانوی کنسرت، درهای سالن تا ساعت 21:45 باز نشد و پس از حضور مخاطبان برنامه راس ساعت 22 آغاز شد.
کیهان کلهر در همان ابتدای برنامه ضمن عذرخواهی از حاضران به خاطر تاخیر به وجود آمده، گفت: به خاطر این تاخیر از همه شما عزیزان عذرخواهی می‌کنم و دستت همه شما را می‌بوسم که صبوری کردید. دلیل این تاخیر تکنیکی بود؛ اشکالی در ساز پیانو وجود داشت که تصمیم گرفتیم آن را عوض کنیم. منتهی به دلیل ترافیک تهران؛ حمل و نقل پیانو جدید به اینجا با تاخیر اتفاق افتاد. به قول یکی از دوستان ما ملتی هستیم با سه هزار سال سابقه تاریخی و یک ساعت تاخیر. ممنون که این یک ساعت تاخیر را تحمل کردید.
سپس کلهر به معرفی اعضای گروه رامبراندت پرداخت؛ رامبرانت فرایش (پیانو)، تونی اورواتر (سازی شبیه به کنترباس به نام ویلان) و وینسنت پلژر (نوازنده سازهای کوبه‌ای) همنوازان کلهر در این برنامه بودند که بیش از 12 سال است در کنار یکدیگر ساز می‌زنند.
گروه شروع کارش را از فضای ماژور آغاز کرد. جایی که کیهان کلهر با کمانچه، در مایهٔ ماهور و از پرده گشایش به همنوازی با گروه پرداخت. ویلن با اجرای یک نت پایه بستری را برای اضافه شدن تک تک سازها آماده کرد؛ پیانو، کمانچه و کوبه‌ای‌ها هر کدام با اجرای جملات پراکنده‌ای به رنگ آمیزی فضای در حال شکل گیری پرداختند و آرام آرام سعی در نزدیک شدن به یکدیگر کردند. با اینکه مدت‌هاست کلهر و اعضای گروه رامبراندت همکاری می‌کنند اما کاملا مشخص بود که اجرا به معنای واقعی کلمه به صورت بداهه در حال شکل‌گیری است. اعضای گروه در همان فضا کلهر را همراهی می‌کردند و فضای کار را رنگ‌آمیزی می‌کردند.
پس از چند دقیقه بداهه‌نوازی در پرده گشایش نوبت به بداهه‌نوازی تریو در فضاهای موسیقی جز رسید و موسیقی غالب کار از ایرانی به جز تغییر مایه داد. در واقع در اوایل کار نقش محوری اجرای به کمانچه سپرده شده بود اما در ادامه این نقش بین سایر سازها دست به دست شد. در ادامه این دو نوع موسیقی به نوبت غالب می‌شدند. نوازندگان تریو از تکنیک‌های نوازندگی معاصر که به موسیقی مدرن اختصاص دارد نیز استفاده می‌کردند.
در ادامه پیانو فضا را برای کلهر آماده کرد تا این‌بار در پرده داد به بداهه‌نوازی بپردازد اما خیلی سریع از این پرده گذر کرد و به اجرای گوشه چهارپاره پرداخت و دوباره به پرده داد بازگشت و اینجا درست نقطه تلاقی موسیقی جز و موسیقی کلاسیک ایرانی (موسیقی دستگاهی) بود. این سیر صعودی بداهه‌نوازی تا پرده عراق ادامه داشت و اجرا با همراهی تمام اعضای گروه به اوج خود رسید و پس از لحظاتی فضا را برای بداهه‌نوازی ویولان آماده کردند.
پس از بداهه‌نوازی کوتاه کنترباس، کلهر این بار در مایه بیات کرد به بداهه‌نوازی پرداخت. در بیشتر لحظات اجرا این موسیقی ایرانی بود که نقش اصلی برنامه را برعهده داشت و اعضای تریو برای رنگ‌آمیزی کار به او ملحق می‌شدند.
سپس پیانو در فضایی نزدیک به فضایی که کلهر مهیا کرده بود به بداهه‌نوازی پرداخت و قدرت اجرای نوازنده پیانو در این قسمت بیش از هر بخش دیگری نمایان شد. از ابتدا تا این بخش برنامه که حدود چهل دقیقه به طول انجامید به صورت یک اثر بدون انقطاع اجرا شد.
در بخش بعدی برنامه، کلهر ساز "شاه‌کمان" را که سال‌ها قبل با کمک خود او طراحی شده بود؛ دست گرفت و اجرا همچون قطعه اول با متر باز و در فضایی آرام در مایه بیات اصفهان آغاز شد. اما پس از لحظه‌تی بداهه‌نوازی در این آواز، گروه آرام‌آرام از این فضا فاصله گرفت تا در فضای جز به اجرای موسیقی بپردازد. حرکات پلی ریتمیک نوازنده کوبه‌ای نیز در این بخش بسیار هیجان‌انگیز و جالب توجه بود؛ و این نشان از قدرت مثال زدنی وینسنت پلژر نوازنده کوبه‌ای گروه رامبرانت دارد. در این بخش گروه زمان زیادی به بداهه‌نوازی پرداخت تا دوباره کلهر در ادامه قدری در فضای موسیقی دستگاهی و فولک ایرانی بداهه‌نوازی کند و پس از محوشدن سازش، ادامهٔ پردازش فضا را به دست تریو بسپرد و در انتها به فضای اصفهان بازگشت کند که همان قطعه‌ی ریتمیک و فولک کردی بود.
پس از پایان برنامه اصلی گروه، کلهر و اعضای گروه رامبراندت با تشویق‌های ممتدد حاضران در سالن روبرو شدند و یکبار دیگر به روی صحنه بازگشتند و این بار یک قطعه فولک از موسیقی کردی را با آواز خود کلهر را برای مخاطبان اجرا کردند.
اجرای کیهان کلهر و اعضای گروه رامبراندت تجربه‌ای تقریبا بی‌نظیر برای مخاطبان جدی موسیقی در ایران محسوب می‌شد و به جرات می‌توان گفت با اجرای شب گذشته، بدعت و استاندارد جدیدی برای اجرای موسیقی زنده در ایران تعریف کرد.
نکته جالب توجه دیگر از اجرای کنسرت شب گذشته این بود که کنسرت کیهان کلهر و گروه رامبراندت در دسته موسیقی‌های بی‌کلام قرار می‌گیرند و اتفاقی بی‌نظیری در ایران محسوب می‌شود که تالار بزرگ وزارت کشور برای سه شب میزبان یک گروه موسیقی بدون خواننده باشد و هر سه شب تمام بلیت‌های چنین اجرایی پیش خرید شود. کلهر شب گذشته نشان داد می‌توان بدون بازی‌های متنوع تبلیغاتی مخاطبان را به سالن‌های کنسرت کشاند و محصولی با بالاترین کیفت ممکن را در اختیار آنها قرار داد.
بخش‌هایی از این اجرا را می‌توانید در فیلم‌های زیر تماشا کنید.
