ایرانی‌ها دو سال پیاپی برگزیده‌ مسابقه معماری در آمریکا شدند+فیلم

به گزارش خبرنگار ایلنا، مسابقه‌ «مارس سیتی دیزاین» (طراحی شهر در مریخ) از سال 2016 در آمریکا برگزار می‌شود. امسال دومین سال برپایی این مسابقه است. رضا اسلامی (معمار ایرانی) سال گذشته جزو برگزیدگان این مسابقه‌ جهانی بود. این معمار، امسال هم جزو فینالیست‌های این مسابقه اعلام شده است. او این پروژه‌ها را با همکاری عسل شوکتی در زیرمجموعه‌ شرکت معماری آرل انجام داده است.

 معمار برگزیده ایرانی در مسابقه‌ طراحی شهر در مریخِ گفت: این مسابقه اولین مسابقه‌ جهانی‌ای بود که در آن مقام آوردیم.‌ اسم این مسابقه «مارس سیتی دیزاین» است؛ یعنی «طراحی شهر در مریخ». سال گذشته نخستین سال برگزاری این مسابقه بود. خانم انوشه‌ انصاری هم در میانِ داوران آن بودند. داوران این مسابقه کسانی هستند که در فعالیت‌ها و پژوهش‌های فضایی فعالیت می‌کنند.

اسلامی درخصوص فراخوان این مسابقه توضیح داد و گفت: ایده‌های قابل ارائه در این مسابقه، ایده‌هایی هستند که مریخ را قابل سکونت می‌کنند. این قابل‌سکونت کردن، در ابعاد مختلفی صورت می‌گیرد: مثلاً تولید مزارع کشت گیاه، تولید مواد غذایی، ماشین‌آلات، ساختمان‌سازی، ایده‌های مربوط به تغییر آب و هوای مریخ و ... . بخش‌های مختلفِ این مسابقه، درباره‌ هر چیزی است که انسان نیاز دارد تا در جایی خارج از زمین سکونت کند، و فضای زیست‌اش را توسعه دهد. فراخوانِ سال گذشته در زمینه‌‌ «ساخت یک شهر در مریخ» بود. فراخوان امسال هم در زمینه‌ «رباتیک و حمل‌ونقل» بود. برندگان این رقابت از کشورهای آمریکا، فرانسه، ترکیه، استرالیا و چند کشور دیگر بودند.  

رضا اسلامی درباره پروژه‌ی سال گذشته‌اش که در فهرست برگزیده‌های مسابقه قرار داشت نیز گفت: سال گذشته، ایده ما، ساخت و سازِ سرپناه در مریخ بود؛ به طوری که نیازی به حضور انسان نداشته باشد و این کار با سرعت بالایی صورت گیرد. این کار به این روش‌ِ انجام می‌شد: پوسته‌ای از جنس کولار (پارچه‌ای مقاوم؛ ساخته شده از تار عنکبوت که در جلیقه‌های ضدگلوله استفاده می‌شود) که شبکه‌ای از جنس مواد آهن‌ربایی در آن قرار گرفته است، توسط واکنش‌های شیمیایی‌ که تولید هوا می‌کنند، باد می‌کنیم تا شکل یک نیمه‌بالن را به خود بگیرد. حال داخلِ بالنِ به وجود آمده، انفجارهای کوچک کنترل شده‌ای را انجام می‌دهیم تا مواد مغناطیسی که حاوی ترکیبات حساس به نور فرابنفش هستند را در داخل این بالن پخش کنیم. ذرات آهن‌رباییِ پخش شده با انفجار در بالن، به شبکه آهن‌ربایی جذب شده و در انتها این مواد توسط اشعه فرابنفش سخت می‌شوند. حال سرپناهی بدون حضور مستقیم انسان با سرعت بالا ساخته‌ایم.

 این سرپناه، ما را در برابر شرایط نامناسب محیطی مریخ نظیر امواج فرابنفش خورشید و امواج کیهانی محافظت می‌کند. هم‌چنین از ورودِ اتمسفر مریخ که 99 درصد آن را دی‌اکسیدکربن تشکیل داده، جلوگیری می‌کند. از طرفی دمای خود مریخ بسیار پایین است، به این دلیل که اتمسفر رقیقی دارد.  

وی تصریح کرد: از ابتدا صحبت ما بر سرِ این بود که چون خود ما جنگ را در ایران تجربه کرده‌ایم، و اثرات خانمان‌سوزِ آن را درک کرده‌ایم؛ در همین راستا، بر آن شدیم همان روندی که در جهتِ تخریب به کار می‌رود، ما از آن در جهتِ مقاصد صلح‌آمیز استفاده کنیم، و با همان روش «بسازیم» به جای آنکه «تخریب کنیم». این نقطه‌ی عطف کار ما بود. یعنی ما از روش‌هایی که در جنگ برای تخریب استفاده می‌شود، همان‌ها را در جهت ساخت به کار گرفتیم. این ایده‌ی ‌نوآورانه‌ای بود که مورد توجه قرار گرفت؛ با توجه به این‌که در جهت هدف‌های مسابقه بود و نیازهای کلی ساخت پایگاه در مریخ را برآورده می‌کرد. هیچ‌گاه، سرعت ساختن به اندازه‌ سرعت تخریب‌ نبوده است. تخریب‌کردن‌ خیلی سریع‌تر صورت می‌گیرد. اکنون با همان سرعتی که در جنگ تخریب می‌کنیم‌، می‌توانیم برای انسان‌هایی که در شرایطی بحرانی به سر می‌برند، سرپناه بسازیم.  

ما سالانه شاهد این هستیم که بلایای طبیعی انسان‌های زیادی را بی‌سرپناه می‌کند. حتی ممکن است برف و بورانِ زمستانی باشد، ولی عده‌ای جایی را نداشته باشند که در مقابل سرما از خود محافظت کنند. ما با همین روش، برای کسانی که در جنگ و بلایای طبیعی، بطور غافلگیرانه‌ای بی‌پناه می‌شوند و زندگی خود و عزیزان‌شان را در خطر می‌بینند، می‌توانیم با همان سرعت برای‌شان سرپناه ایجاد کنیم. حتی اگر جایی صعب‌العبور باشد و نتوانیم ماشین‌آلات را با خود به آنجا ببریم، قادر هستیم محصول نهایی را در قالب بسته‌هایی با پرتاب در آن نقاط خلق کنیم.

از ابتدا صحبت ما بر سرِ این بود که چون خود ما جنگ را در ایران تجربه کرده‌ایم و اثرات خانمان‌سوزِ آن را درک کرده‌ایم؛ در همین راستا، بر آن شدیم همان روندی که در جهتِ تخریب به کار می‌رود، ما از آن در جهتِ مقاصد صلح‌آمیز استفاده کنیم، و با همان روش «بسازیم» به جای آنکه «تخریب کنیم». این نقطه‌ی عطف کار ما بود. یعنی ما از روش‌هایی که در جنگ برای تخریب استفاده می‌شود، همان‌ها را در جهت ساخت به کار گرفتیم.

اسلامی در تشریح پروژه‌ امسال‌ خود که در فهرست فینالیست‌ها قرار دارد نیز گفت: پروژه‌ی امسال، ماشینی است که برای دو مقصود استفاده می‌شود: اکتشاف و ساخت‌وساز. در قسمت اکتشاف به این صورت عمل می‌کند: یک وسیله‌ای است که ادوات مختلف را بنابر مأموریت‌های مختلفی که دارد، (مأموریت نجات انسان، مأموریت اکتشاف و ...) به صورت مدولار، یا به آن اضافه، یا از آن کم می‌شود. چهار کواد‌کوپتر به این وسیله وصل است، که می‌توانند با کنترل کردن از داخل ماشین، مساحت‌های وسیع‌تری را اکتشاف کنند، و حتی می‌توان جاهایی که با ماشین نمی‌شود رفت را با آن کنترل کرد.

وی ادامه داد: در بخش ساخت‌وساز، ماشین جدایی وجود دارد که برای ساخت‌و‌ساز به کار می‌رود. یک پوسته‌ی اوریگامی از داخل آن بیرون می‌آید، و آن پوسته‌ی اوریگامی کل سطح ماشین را می‌گیرد. سپس بازوهای این ماشین شروع می‌کند به جمع کردن خاک مریخ توسط مخزنی که دارد. خاک مریخ وارد مخزن می‌شود و با یک‌سری مواد رزین، ترکیب می‌شود. این مواد رزین از روی سطح پوسته‌ی اوریگامی مثل قالب ریخته می‌شود، و بعد شروع به سرد شدن می‌کند. بعد از اینکه سخت شد، آن قالب اوریگامی جمع و سپس بازمی‌شود. دوباره همین روند تکرار می‌شود تا موقعی که ما آن حجم از ساختمان و سرپناهی که احتیاج داریم، ساخته شود. درواقع این وسیله، دستگاهی است که هم اکتشاف کند و هم بسازد. مثلاً این وسیله به منطقه‌ای از پایگاه «آ» فرستاده می‌شود؛ ابتدا شروع به ساختن پایگاه می‌کند، و بعد اکتشاف و استخراج کارهای مختلف صورت می‌گیرد.

پروژه‌ی برگزیده‌ی سال 2016: ساخت یک شهر در مریخ

پروژه‌ی فینالیستِ سال 2017: رباتیک و حمل و نقل

رضا اسلامی دانش‌آموخته‌ی طراحی صنعتی است. پروژه‌های دانشجوی‌ او در مجلات مختلف چاپ شده و مورد تقدیر قرار گرفته است. وی فعالیت‌ معماری‌اش را در مجموعه‌ی شرکت آرل از سال 1383 انجام می‌دهد. از فعالیت‌های مشترکِ آن‌ها می‌توان به پروژه‌های زیر اشاره کرد که در آن مقام کسب کرده‌اند:

• مسابقه‌‌ی معماری شرکتِ صبا نفت: برج‌های مسکونی در منطقه 22 تهران.
• مسابقه مجموعه‌ی هفت هزار واحدی شهرک نفت شیراز.
• مسابقه طراحی نمای ساختمان‌ شرکت صبا نفت در میدان بهاران.
• مسابقه طراحی نیپ نماهای شعبِ بانک‌ ملت، در سراسر ایران.