گزارش ایلنا از اجرای علیرضا قربانی؛
هم‌نشینی شبانه‌ی مولانا با فروغ فرخزاد/تثبیت امضای قربانی در کنسرت اخیرش+عکس
کنسرت علیرضا قربانی با عنوان "فروغ" و گروهاش، شب گذشته در تالار وحدت روی صحنه رفت. به نظر می‌رسد این خواننده در این سال‌ها برخلاف اکثر هم‌نسلانش به امضا و شیوه‌ای مشخص در اجرا رسیده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کنسرت "فروغ" به آهنگسازی سامان صمیمی و خوانندگی علیرضا قربانی که پیش از این قرار بود ۱۸ و ۱۹ خرداد برگزار شود اما به دلیل حملات تروریستی تهران به تاخیر افتاده بود، بالاخره اولین اجرایش را شب گذشته از ساعت ۲۱:۳۰ در تالار وحدت برگزار کرد.
نحوه اجرا و قرار گرفتن اعضای گروه روی سن با کارگردانی رضا موسوی طراحی شده بود. اجرای کنسرت "فروغ" در نور بسیار کم سن با تکرار یک ملودی در فضای دشتی و اجرای با طمانینه یک جمله پایه توسط سه تار آغاز شد؛ کمانچه نیز با اجرای جملاتی "با متر باز" که به جملات آوازی شباهت داشت رنگ‌آمیزی ابتدایی قطعه "خرقه رقصان" را شکل داد. سکوت‌های تامل برانگیز این بخش که گاه با تک ضربه‌های مات دف همراه بود، فرصت هضم ملودی‌ها و جملات سازی و آوازی را به مخاطب می‌داد تا آرام آرام از ضربان تند شهر فاصله گرفته و برای شنیدن موسیقی "فروغ" آماده شوند.
این بخش در فضای دشتی و گوشه دیلمان آغاز شد که برای شنونده ایرانی بسیار گوش آشنا بود. زمانی که این تکرارها، فضای ذهن مخاطب را برای شنیدن آواز آماده ساخت علیرضا قربانی با این شعر از مولانا آغاز کرد: عاشقان نالان چو نای و عشق همچون نای زن/تا چه‌ها درمی‌دمد این عشق در سرنای تن/ هست این سر ناپدید و هست سرنایی نهان/ از می لب‌هاش باری مست شد سرنای من."
آنچه از ابتدای اجرای قربانی و نوع اجرای سازی گروه، به ذهن مخاطب آشنا با آثار او متبادر می‌شد نوعی از شیوه خاص اجرا و آهنگسازی نزدیک به آثار پیشین این خواننده بود؛ شیوه‌ای که تقریبا از موسیقی "شب دهم" به بعد در بیشتر آثار قربانی تکرار شد و رفته رفته روند تکاملی مشهودی پیدا کرد.
شیوه آوازی که معمولا روی اجرای یک جمله تکراری توسط سازها و یا یک قطعه ضربی خوانده می‌شود و اتفاقا در فرهنگ شنیداری ما ایرانی‌ها جذابیت بسیاری به همراه دارد. قربانی برخلاف اکثر هم نسلانش که با حدود دو دهه فعالیت هنری هنوز به شیوه‌ای مشخص از اجرا نرسیده‌اند؛ توانسته به امضای مشخصی در اجرا و حتی فرم آثاری که اجرا می‌کند دست یابد که جالب توجه است. هر چند او نیز گاه تجربیات متفاوتی را از سر می‌گذراند که چندان سنخیتی با این فرم اجراهای او ندارد.
آواز قربانی در این بخش همان نقشی را برعهده گرفت که در ابتدا کمانچه برعهده داشت. هر چند او در این فرم تجربیات بسیاری دارد اما گاه در مقاطع بسیار کوتاهی از اجرا که می‌توان از چشم پوشید، کلام فدای ملودی دیلمان می‌شد. قربانی شعری از مولانا را برای این بخش اجرا کرد: آسمان چون خرقه رقصان و صوفی ناپدید/ ای مسلمانان کی دیده‌ست خرقه رقصان بی‌بدن/ خرقه رقصان از تن است و جسم رقصان است ز جان/گردن جان را ببسته عشق جانان در رسن."
در ادامه کنسرت بلافاصله گروه با یک ضربی پرتحرک و ترکیب، کارش را بدون تامل ادامه داد که اجرایی اونیسون با ترکیبی از سازهای کوبه‌ای چون کاخن و دف همچنین سازهایی چون تار و سنتور و کمانچه همراه بود تا فضا را برای اجرای آواز دیگری که با تحریر آغاز می‌شد، فراهم کند. در این بخش به یکباره قطعه ضربی قطع شد و آواز دشتی با فضاسازی‌های تار و سنتور شکل گرفت.
قربانی در این بخش که با عنوان "جام صبوحی" در بروشور برنامه معرفی شده بود به اجرای شعر دیگری از از مولانا پرداخت:" من ذره و خورشید لقائی تو مرا/ بیمار غمم عین دوائی تو مرا/ بی‌بال و پراندر پی تو می‌پرم/ من کاه شدم چو کهربائی تو مرا."
در ادامه، اجرای قربانی با مدلاسیونی آرام به سمت بیات ترک رفت و شعر "با درد بساز چون دوای تو منم/ در کس منگر که آشنای تو منم" را اجرا کرد. این خواننده در بخش دیگر همین آواز یک بار دیگر مسیرش آوازش را تغییر داد و با مرکب‌خوانی به دستگاه نوا اشاره‌ای داشت.
این اجرا در بخش ضربی نیز در فضای دستگاه نوا به اجرا درآمد. قربانی و گروهاش در این بخش نیز قطعه "مستانه می‌گریزیزی" را با شعری از مسعود کلانتری اجرا کردند.
قربانی در این بخش به حاضران در سالن گفت: بعد از حوادث تروریستی تهران؛ ارشاد به ما اطمینان داد که امنیت کنسرت ما را تامین خواهد کرد ولی ما به احترام خانواده‌های داغدار این حادثه تصمیم گرفتیم اجرایمان را به تاریخ دیگری موکول کنیم. ممنون از حمایت‌های شما از این اجرا. نکته دیگر اینکه از رضا موسوی ظرف دو سه روز خواستیم تا کارگردانی این اجرا را که متفاوت با کارهای گذشته است برعهده بگیرند و این اتفاق افتاده که از ایشان هم تشکر می‌کنیم.
پس از سخنان قربانی، گروه به اجرای دو قطعه "رنگارنگ" و "فروغ (با شعر از فروغ فرخزاد)" پرداخت. در بخش دیگر این کنسرت که به لحاظ فرم شباهت‌های بسیاری با بخش اول آن داشت؛ قربانی و گروهاش قطعات "میخانه در آفتاده (با شعر مولانا)"، "شهره شهر( با شعر علیرضا کلیایی)"، "تا بی‌کران"، "سجده عقل" ،"بی قرار (علیرضا کیلیایی)"، "بیداد(با شعر مولانا)" و "عاشقانه(با شعر فروغ فرخزاد)" را اجرا کردند.
در کنسرت "فروغ" پویا سرایی(سنتور)، میلاد محمدی(تار و شوانگیز)، نیلوفر محبی(ویلن)، محسن عبادی(ویلن)، پریسا پریزاده(ویولا)، ماکان خویی نژاد(ویلنسل)، فرشید پاتینیان(کنترباس)، زکریا یوسفی(سازهای کوبه‌ای)، دبهتاش ابوالقاسم (سازهای کوبه‌ای) و سامان صمیمی (سازهای کوبه‌ای) این گروه را همراهی می‌کردند. این کنسرت تا ۹ تیر در تالار وحدت ادامه خواهد داشت.
