غلامعلی حداد عادل در نشست رونمایی از دانشنامهی پارسی:
نمایشگاه کتاب تهران جشنوارهی فرهنگی است
آیین رونمایی «دانشنامه زبان و ادب فارسی»، یکشنبه (17 اردیبهشت) با حضور غلامعلی حداد عادل رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مدیر گروه فرهنگنویسی و علی اشرف صادقی، اسماعیل سعادت و کامران فانی اعضای پیوسته فرهنگستان در سرای اهل قلم علمی و فرهنگی نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران برگزار شد.
به گزارش ایلنا، غلامعلی حداد عادل در این نشست با اشاره به اینکه برگزاری نمایشگاه، فرصتی مغتنم برای اهل علم و فرهنگ است تا یکدیگر را ببینند و تبادل نظر کنند، گفت: در این نمایشگاه دهها جلسه در انواع رشتههای علمی برگزار میشود و میتوان گفت این نمایشگاه یک جشنوارهی فرهنگی است.
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه برای فرهنگستان مایهی خوشوقتی است که امسال نیز مثل هرسال در نمایشگاه شرکت کرده است، ادامه داد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی با وجود شرایط سخت اقتصادی با دست پر در این نمایشگاه شرکت کرده و یکی از هدایای آن به علاقهمندان فرهنگ و ادب فارسی، فرهنگ جامع زبان فارسی است که زیر نظر علیاشرف صادقی تالیف میشود. جلد اول این فرهنگ سه سال پیش در نمایشگاه عرضه شد.
تکمیل دوره دانشنامهی زبان و ادب فارسی هدیه به نمایشگاه
وی اضافه کرد: هدیهی دیگر فرهنگستان در نمایشگاه امسال، کامل شدن دورهی شش جلدی دانشنامهی زبان و ادب فارسی است. در این نمایشگاه جلد ششم آماده و عرضه شده است. زمانی که ما خواستیم مقالات 6 جلدی دانشنامهی زبان و ادب فارسی را در مورد شاهنامهی فردوسی چاپ کنیم، مجموعهی آن کتابی هزار و 300 صفحهای شد که این امر نشاندهندهی وسعت و جامعیت این دانشنامه است.
به گفتهی حداد عادل؛ کتابهای فرهنگستان زبان و ادب فارسی در نمایشگاه کتاب سال جاری شامل دفتر چهاردهم فرهنگ واژههای مصوب، کتاب هزار واژهی گردشگری جهانگردی و کتابهایی تحت عنوان مجموعهی واژههاست که توسط گروه واژهگزینی فرهنگستان منتشر میشود.
حداد عادل در پایان اعلام کرد: خبر دیگر این است که گروه واژهگزینی فرهنگستان توانسته است مجلهی تخصصی واژهگزینی را نیز منتشر کند که هشتمین فرزند از مجموعهی پُر اولاد فرهنگستان است.
دانشنامهی زبان و ادب فارسی نگهبان میراث گرانبهای بزرگان ادب است
در بخش بعدی، اسماعیل سعادت با اشاره به دانشنامهی زبان و ادب فارسی گفت: در جامعهی فرهنگی ما، یکی از مهمترین نیازها، نیاز نگهداری از میراثگرانبهای بزرگان ادب است و بهترین وسیله برای برآوردن این نیاز دانشنامه است. فرهنگستان زبان و ادب فارسی از سال 1371 اقدام به تاسیس گروهی به نام گروه تحقیق در متون فارسی کرد که وظیفهی این گروه بیش از هر چیز تدوین 6 جلد این دانشنامه بود.
عضو پیوستهی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ضمن گرامیداشت یاد دو تن از اعضای فرهنگستان که در تالیف دانشنامه زبان و ادب فارسی همکاری داشتند، گفت: دانشنامه مجموعهای شامل 6 جلد است و هر جلد آن حدود 700 صفحه و هر صفحه نزدیک به هزار کلمه است. اطلاعات این دانشنامه نیز شامل معانی بیان، اصطلاحات عرفانی، عروض و قافیه، انواع ادبیات اسطورههای ایرانی و غیره است. این دانشنامه شامل دو هزار و 244 مقاله است که با همکاری 420 مولف در داخل و خارج از کشور گردآوری شده است.
فعلهای مرکب از قرن 12 و 13 وارد زبان فارسی شده
پس از سخنان سعادت، مدیر گروه فرهنگنویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی اظهار کرد: در فرهنگهای پیش از فرهنگ جامع فارسی، شیوهی مشخصی برای مدخل کردن فعلهای مرکب نبوده است. ما از جلد دوم تصمیم گرفتیم به عقب بازگشته و تمام فعلهای مرکب را مدخل کنیم. ما حین ویرایش جلد دوم متوجه شدیم فعلهای مرکب از قرن 12 و 13 به زبان فارسی ورود کرده و پیش از آن وجود نداشته است.
علیاشرف صادقی با اشاره به نحوهیتالیف فرهنگ جامع فارسی گفت: برای تدوین این فرهنگ ما دو نرمافزار سفارش دادیم که توسط استادان دانشگاه شهید بهشتی نوشته شد. یکی از این نرمافزارها مربوط به پیکره و دیگری مربوط به فرهنگنویسی است. از جلد دوم بیشتر کار و از جلد سوم کلیهی امور فرهنگ جامع فارسی توسط نرمافزارها انجام شد.
رونق دانشنامهها نشانگر پرسشگری جامعه است
در ادامهی این نشست کامران فانی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی در ایران رونق و شکوفایی کتاب های مرجع، فرهنگها و دانشنامههاست، گفت: رونق چنین کتابهایی در ایران نشانگر پرسشگری جامعه ماست.
عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی تاکید کرد: برای من همیشه غیرقابل قبول بود که در میان انواع فرهنگها، به مرجعی برای زبان فارسی برنمیخوریم. این وظیفهی فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود که خوشبختانه به انجام رسید.
تالیف دانشنامهی زبان و ادب پارسی ادای دین به زبان فارسی است
پس از سخنان فانی، محمدجعفر یاحقی با اشاره به دو کار بزرگ در فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: من تصور میکنم تالیف دانشنامهی زبان و ادب پارسی و فرهنگ جامع فارسی ادای دینی به زبان فارسی است.
این عضو پیوستهی فرهنگستان زبان و ادب فارسی تاکید کرد: این کار بزرگ در واقع دو قاعدهی مهم زبان فارسی هستند.
در ادامهی نشست امیکو اوکادا، ایرانشناس ژاپنی به سندی قدیمی اشاره کرد که در سال 1217 به ژاپن آمده بوده است و ضمن توضیح تاریخچهی این سند گفت: تا قرن 20 کسی نمیدانست این سند به زبان فارسی است اما پس از آن در حدود سال 1963 مشخص شد این میراث بزرگ فرهنگی مربوط به زبان فارسی است و توسط یک ایرانی نوشته شده است.
در این نشست از دانشنامهی زبان و ادب فارسی و فرهنگ جامع فارسی رونمایی شد.