طرح علی مطهری و رسانه‌ملی ایده‌آل

 علی مطهری، نماینده آزاده ملت، از تعیین تکلیف رادیو و تلویزیون خصوصی در طرح جدید نحوه اداره صداوسیما خبر داده است. در بیست سال گذشته ورود شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای به عرصه رسانه‌ای کشور، گرچه آثار تخریبی بر اخلاق عمومی جامعه داشت، اما صداوسیما را وادار کرد، در فضای رقابتی، تحرک بیشتری برای تولید برنامه داشته باشد. امکانات رسانه ملی با شبکه‌های فارسی زبان قابل مقایسه نبود، ضمن اینکه آن شبکه‌ها نمی‌توانستند در داخل کشور فعالیتی داشته باشند؛ با این وجود، شوربختانه روند ریزش مخاطب رسانه ملی به شکل مستمر تاکنون وجود داشته است.

 طرح هوشمندانه علی مطهری برای ورود بخش خصوصی به عرصه رسانه دیداری و شنیداری، گرچه دیرهنگام، اما برای علاج کار، بسیار مفید و موثر است. اکنون پیشرفت‌های فناوری باعث شده، شبکه‌های اجتماعی چون اینستاگرام، با پخش آنلاین، رقیبی جدی برای رسانه ملی شوند و در آینده‌ای نزدیک تلگرام نیز که تماس صوتی را برقرار کرده، امکان پخش آنلاین تصاویر را نیز ارائه خواهد داد. یعنی در آینده نزدیک، هر شهروند یک رسانه خواهد بود و از حوزه نفوذ تلویزیون و رادیو به شدت کاسته خواهد شد؛ بنابراین فرصت مناسبی است که امکانات بزرگ سازمان صداوسیما به شکل قانونمند در اختیار هنرمندان متعهد و دغدغه‌مند کشور قرار گیرد و ضمن کاستن از بار سنگین رسانه ملی، رقابتی سالم و مفید در چارچوب نظام جمهوری اسلامی ایجاد کند. این رقابت به رضایتمندی بیشتر مخاطب داخلی و کاهش نفوذ رسانه‌های خارجی منجر می‌شود.

سزاوار رسانه‌ ملی است که مردم را ولی‌نعمت خود بداند و نامحرم نپندارد. شرایط کنونی رسانه‌ملی، با شرایط مطلوب و ایده‌آل جامعه اسلامی فاصله دارد. قهر نخبگان و فرهیختگان جامعه، آزرده‌خاطری اغلب سیاستمداران دلسوز نظام و بی‌تفاوتی مردم، باید علاج و جبران شود. همه می‌دانیم در کشور استعدادهای بسیاری هستند که راه به صداوسیما ندارند. هنرمندان، شاعران، نخبگان فکری، تحلیلگران برجسته سیاسی و اجتماعی، نویسندگان و نظایر آن‌ها، مهجور واقع شده‌اند و نسل نوجوان و جوان کشور، در غیاب آن‌ها، توسط شبکه‌های ماهواره‌ای و اینترنتی، به نخبگان هنری و فرهنگی غرب گرایش پیدا کرده‌اند.

 بزرگان ادبیات و هنر کشور، به ویژه هنرمندان سده اخیر، جایی در برنامه‌های رادیو و تلویزیون نداشته‌اند، به نحوی که نسل جدید، حتی با نام آنها آشنا نیست. در طول این سال‌ها، افرادی به نام کارشناس در برنامه‌های مختلف معرفی شده‌اند که کارشناس نبوده‌اند. روالی به کار بسته شده که در ده‌ها شبکه ملی و استانی، فقط یک نوع تفکر که اتفاقاً تفکر اقلیت کوچکی از مجموعه نظام اسلامی است، فرصت ابراز داشته و مابقی سلایق و گرایش‌ها و افکار درون نظام، نامحرم تلقی شده‌اند و همه در محاق بوده‌اند. چاره اصلی کار صداوسیما، بهره‌گیری از توان بخش خصوصی متعهد است.

 در سال ۱۳۷۲، شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، بحث مهمی را درخصوص استفاده بخش خصوصی از امکانات رسانه‌ ملی و تاسیس شبکه‌هایی با نظارت سازمان صداوسیما مطرح کرد. همین‌طور در سال ۱۳۹۰ حرکتی در مجلس شورای اسلامی برای قانونمند ساختن رسانه‌ملی شروع شد که تاکنون نتیجه عملی دربرنداشته است. در طرح علی مطهری، امکان استفاده از توان بخش خصوصی، پیش‌بینی شده است. امیدوارم نمایندگان مجلس، با درک موقعیت و اهمیت قضیه، با تصویب طرح نحوة اداره صداوسیما، منطبق با تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات و با رویکردی نو و روزآمد، خدمتی اساسی به انقلاب اسلامی داشته باشند.

 اگر نظام، اجرای اصل ۴۴ در صداوسیما و دخیل‌کردن آحاد مردم و نخبگان جامعه در ایجاد و مدیریت ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی را بپذیرد، شاهد رشد امنیت ملی در کشور، کاهش استفاده از رسانه‌های خارجی، تقویت اساسی ارتباط دولت- ملت و رشد خلاقیت‌ها و استعدادهای ملی خواهیم بود. طرح مترقی علی مطهری برای سازمان صداوسیما، علامت خوبی از بهبود اوضاع در آینده است.

یادداشت: قادر باستانی (مدرس علوم ارتباطات اجتماعی)