دولت باید از تئاتر خصوصی حمایت کند

به گزارش ایلنا، در ابتدای نشست اصغر همت با اشاره به اینکه در وقت اندک خود ترجیح می‌دهد بیشتر سوال کننده باشد، گفت: اولین چیزی که به ذهنم می‌رسد این است که چرا عنوان تئاتر خصوصی باید باشد؟ به نظر من این عنوان غلط است و من را یاد حمام خصوصی یا دولتی یا ادارات دولتی یا خصوصی می‌اندازد بنابراین به اعتقاد من این عنوان قابل تعمیم نیست از نظر من کارهای منفی این تئاتر خصوصی از دولتی بیشتر است.

وی در ادامه افزود: نکته دیگر اشتباه دولت در جذب نیروها و پادرهوا گذاشتن آنها پس از اخذ مدرک است. بنابراین ادامه این روند بعد از رفع تحریم ها دیگر بی معنی شده است هر چند درآن دوره تحریم ها حق را به دولت می‌دهم که این سیاست را اتخاذ کرد. درباره عنوان نیز باید بگویم که هدایت، حمایت و نظارت بهتر بود، بیشتر در بحث حمایتی دولت باید باشد. بخش دولتی باید هزینه‌های تئاتر خصوصی را بپردازد.

همت با اشاره به ناایمن بودن ساختمان‌های بسیاری از این نمایشخانه ها گفت: دولت باید از اینها حمایت کند مهمترین معضل تئاتر ما عدم وجود گروه های تئاتری است که کمبود آن بی‌هویتی ایجاد می‌کند. اخیرا سالن قشقایی ما در اختیار تجربه هایی قرار می‌گیرد که بیشتر وظیفه دانشگاه است اما بهرحال تکلیف ما با این سالن و تماشگرانش مشخص است.

وی با تأکید بر اینکه ما مشکل نظریه پردازی نداریم، توضیح داد: با نظریه چیزی حل نمی‌شود ما همه این نظریات را با اساتیدمان گذراندیم الان وقت عمل است حرف های من جنبه نظری صرف نیست. ماامروز در تهیه کنندگی به مافیا رسیده‌ایم الان من جوانان زیادی را می بینم که فقط هزینه می‌کنند و مشخص نیست اینها به کار دوم و سوم می‌رسند یا خیر. بنابراین، این خیل عظیم بی رویه که زیردست آقای اسدی و امثال ایشان تربیت شده‌اند مشخص نیست چه اتفاقی برایشان می‌افتد.

وی در ادامه گفت: ما در بعد تئاتر مستقل و دولتی موفق عمل کرده‌ایم این چند دهه اماچه تلاشی برای ابقا، احیا و ارتقا صورت گرفته؟ هیچ پاسخ مناسبی برای آن نیست.

همت گفت: کمک کنیم وزارت آموزش و پرورش و فرهنگ به وظایفش عمل کند و خانه‌های ما آب و شنی نباشد.

با نقص پژوهشی در عرصه تئاتر مواجهیم

سپس سعید اسدی استاد دانشگاه تهران با اشاره به عنوان میزگرد مربوط به ظرفیت‌های بخش غیردولتی گفت: خوشبختانه عنوان خصوصی نیامده اما باز هم سوال برجا است که وقتی از تئاتر دولتی صحبت میکنیم از چه حرف می‌زنیم تا در نهایت به تئاتر غیر دولتی برسیم. مسلما دولت اگر بخواهد گفتمان خود را آشکار کند آن زمان ما می‌توانیم از تئاتر دولتی حرف بزنیم اما اینکه گروه های نمایشی کار خود را انجام بدهند آن وقت شاید عنوان دولتی گذاشتن هم درست نباشد.

وی با تشریح بخشی از تاریخ تئاتر ایران گفت: سابقه تئاتر ازقرن پیش نشان می‌دهد تئاتر در ایران با مبلغین غیر دولتی آغاز شده و ازیک دوره دولت ها بدان نظام دادند بنابراین من ادعا میکنم که اول تئاتر یک هنر نبوده بلکه کنش سیاسی بوده البته سیاستمداران هنرمند در آن حضور داشتند اما در دوره پهلوی اول اسناد تاریخی نشان می دهد که اولین متولی تئاتر نهادهای فرهنگی نبودند بلکه شهربانی و پلیس بودند. اما بعد با شکل دادن سازمان پرورش افکار و آموزش تئاتر مدارسی هم برای آموزش تئاترفراهم شد و مدارس تئاتریکی از کانون ها شدند چرا که فرصت برای هنرمندان فراهم کردند.

اسدی با اشاره به تأسیس اداره کل فرهنگ و وزارت فرهنگ و اداره برنامه های نمایشی در دوره پهلوی دوم گفت:تلاش دولت در فرایند کارمند سازی هنرمندان تئاتر از همینجا آغاز شد یک عده استخدام دولت شدند چالش هازیاد شد چون اداره ای ها دوگانگی رفتار گرفتند. تئاتر ایران وقتی با مسئله حمایت دولتی روبرو شد تابع ساختاری در دولت شد که قبل از انقلاب دولت رانتیه نام داشت و در دنیای هنر هم این ویژگی فرهنگی مرسوم شد.

وی اظهار داشت: بنابراین باید نسبتی بین نیروهای عامل و فرصت‌های عمل در نظر گرفت تا فضای تئاتر آرام تر شد اما هرچه انباشت بیشتر شد همچنان آنچه در فضای تئاتر حاکم است همین نظام دولت رانتیه است گرچه تلاش می‌کند با اصل 44 خصوصی سازی از این فضا فاصله بگیرد اما باز هم باید مورد توجه قرار بگیرد.

اسدی همچنین درباره فضای آشفته تئاتر ایران گفت: ما نقص پژوهش داریم من فکر میکنم نقدهای آقای همت به وضعیت حضور تماشاخانه های غیر دولتی درست است چون وضعیت آن تماشاخانه ها واقعا به لحاظ امکانات مطلوب نیست اکنون ما با موج جوانان روبه رو هستیم چندروز پیش در شورای سیاست گذاری خانه سینما دیدم که چنین مسئله ای درباره فیلم اولی ها هم مطرح است. من الان سخنگوی دولت نیستم و صدای من صدای دولت نیست اما باید به دو بخش توجه کنیم نیروهای حرفه ای تئاتر و دولت باید نسبتشان مشخص شوند و چالش حرفه ای، جوانان دولت با ایجاد سازوکار و فرصت های عمل می‌تواند گام مثبتی در این عرصه بردارد.

تئاتر ایران با حمایت بخش دولتی، باید خصوصی شود

در نهایت آروند دشت آرای کارگردان تئاتر درباره وضعیت کنونی تئاتر ایران گفت: یک زمان بیش از سی سالن خصوصی مستقل تئاتر داشتیم و اصلی ترین برنامه گذار آن دولت بود و بعد در عرض سه سال سالن نمایش‌ها نجومی ایجاد شد و این یک اتفاق برای بخش دولتی است که هنوز سیاست گذار کلان است و هم بخش خصوصی که میخواهد خود را توسعه دهد. اما این انفجار و انباشت یک دوران گذاری را ایجاد کرد که هم آسیب‌هایی و هم نکات مثبتی دارد و هم بخش خصوصی که می‌خواهد خود را توسعه دهد.

وی با اشاره به اینکه تا همین چند سال پیش مشکل فضای تمرین داشتند، افزود: الان خوشبختانه فضاها زیاد شده و تئاتر خود رادر جغرافیای تهران تعمیم می‌دهد و این اتفاق خوبی است اما همزمان راجع به نقش دولت در این رشد باید گفت که ما بدون ایجاد زیرساخت در تئاتر کشور دچار مشکل می شویم. منظور از زیرساخت این است که وقتی افراد بفهمند بدون حمایت دولت می شود تئاتر تولید کرد آیا نقش ها تربیت شده اند یا دائما کارگردان هنری به تولید و تهیه کنندگی فکر می کند و این زیرساخت آموزشی حضور تهیه کننده و مدیرسالن و سالن دار چه وضعیت پیدا می کنند؟ در نهایت چه تئاترهایی در تئاتر ایران مرسوم می‌شوند؟

دشت آرای اظهار داشت: این تومور و انباشتگی فقط در تهران نباید باشد به نظر من تئاتر ایران باید خصوصی شود  ما هیچ کتاب مرجعی نداریم این سمینارها خیلی مهم است اگر دولت واحدی را پویا در درون خود برای ایجاد زیرساخت ، تولید ، آموزش ، چاپ کتاب و رایزنی با دانشگاه ها و سایر سازمان ها داشته باشیم این می‌تواند اتفاق خوبی باشد.

وی با ارائه راهکارهایی توضیح داد: ما نیازمند یک واحد در مرکز هنرهای نمایشی و تئاتر فجر برای ایجاد یک فضای پویا هستیم باید مسائل رصد شوند و تئاتر در شهرهای دیگر هم توسعه یابد وضعیت آموزشی و فرهنگی مدنظر قرار بگیرد تا این موج کوتاه مدت نباشد باید برای تماشاگران برنامه ریزی کنیم تا سلیقه شان تأمین شود وگرنه آشفتگی ایجاد می‌شود و تماشاگر از فضای تئاتر قهر می‌کند.

دشت آرای اظهار داشت: دولت می‌تواند با قانون گذاری مناسب برای بخش اسپانسری رایزنی کند در حوزه ارتباطات با این افراد می‌توانیم بانک اطلاعاتی تشکیل داده و آنها را به فضای تئاتر دعوت کنیم خیلی از این افراد اصلا تئاتر به گوششان نخورده و با آن آشنا نیستند چه رسد به اینکه اسپانسر شوند.