در نشست خبری مشترک همای و استاد قاسم اف مطرح شد؛
فرهنگ و زبان ایران و آذربایجان درهم آمیختهاند
نشست خبری کنسرت مشترک پرواز همای و عالم قاسم اف ظهر امروز یکشنبه پانزدهم اسفندماه در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، پرواز همای در این نشست درباره چگونگی شکل گیری اجرای کنسرت دوزبانه فارسی و آذری گفت: سال گذشته برای اجرا در فستیوال مقام به باکو دعوت شده بودم و آنجا در یک شب اما دو بخش جدا با استاد قاسم اف اجرا داشتم. وقتی شور و شیدایی او را حین اجرا دیدم واقعا تحت تاثیر قرار گرفتم و ایده برگزاری یک کنسرت دو زبانه برای مردم ایران و حتی جهان در ذهنم شکل گرفت. البته پیش از آن فستیوال نیز با کارهایی که استاد قاسیم اف اجرا کردهاند آشنا بودم.
این خواننده افزود: در همین راستا قطعه بیکس را به صورت دو زبانه آماده کردم و با استاد در میان گذاشتم. ایشان هم اپرای موسی و شبان را بسیار پسندیده بودند. نهایتا تمرین را آغار کردیم و قطعات دیگری را هم به صورت دو زبانه آماده کردم. اصولا توقع من بالا است و همیشه دوست دارم با بهترینها کار کنم. واقعا هم از اینکه استاد قاسیم اف همکاری در این اجرا را پذیرفتهاند از خوش شانسی من بوده است.
همای در توضیح درباره قطعات و موسیقی هایی که قرار است اجرا شود نیز اظهار داشت: بیشتر رپرتوارها ساخته خودم است،چه از نظر آهنگسازی و چه تنظیم. بخشی از رپرتوارها هم از کارهای استاد قاسیم اف است. در اجرا از موسیقی ایرانی و دستگاه اصفهان شروع میکنیم و لابهلای دستگاههای موسیقی ایرانی مقامهای آذری هم اضافه شدهاند. نهایتا در اجرا به دستگاههای ماهور و سپس نوا و دوباره به اصفهان میرسیم. البته بخشی از اجرا هم به دستگاههای ابوعطا و دشتی گریز میزند. البته ردیفهای آوازی که در آذربایجان با نام مقام شناخته میشود در بسیاری موارد همپوشانی دارند و مثلا ردیفهای ماهور، شور و اصفهان با لهجه زیبای آذری هم به کار برده میشوند.
او ادامه داد: اسفندیار شاه میر، مسلم و میلاد علیپور، میثم مروستی هم برخی از نوازندگان هستند. از سازهای موسیقی آذری هم تار آذری، کمانچه، دودک و نقاره در اجرا مورد استفاده قرار میگیرند.
این خواننده تاکید کرد: این اجرای مشترک میتوانست با هر هنرمند دیگر و هر زبان دیگری اتفاق بیفتد، اما میبینم گاهی میخواهند میان زبانها و لهجههای رایج در ایران تفرقه بیاندازند، برای پاسخ به این شیوههای نادرست و ابزار احترام به دو زبان فارسی و آذری این اجرا را ترتیب دادیم تا دو زبان همانطور که دو فرهنگ در موسیقی با هم آمیختهاند بیشتر به هم نزدیک شوند. صدای عالیم قاسیم اف از نظر من معجزه خداوندی است و بهترین گزینه برای این هدف بود.
همای همچنین در پاسخ به این سوال که آیا برای معرفی موسیقی ایرانی در آذربایجان هم اقدامی صورت دادهاند یا خیر، بیان کرد: همانطور که در جشنواره موسیقی فجر هنرمندان آذربایجان دعوت شده و میشوند، در فستیوال مقام آذربایجان هم در هر دوره سه تا چهار هنرمند ایرانی حضور دارند. اما برای پررنگ شدن این همراهیهای هنری خود هنرمندان باید درخواست داشته باشند تا نواهای مشترک به اجرا بگذارند. در کشور ما چندان به اجرای مشترک با سایر زبانها توجهی نمیشود اما خوشبختانه گویا نسل جوان این موضوع را بیشتر مدنظر دارند. همچنین امیدوارم این اجرا در آذربایجان هم روی صحنه برود و حتی کشورهای دیگر.
وی متذکر شد: همانطور که اشاره شد با این اجرا می خواستیم هموطنان آذری را خوشحال کنیم و این اجرا هدیهای به آنها است تا احساس یک طرفه جداافنادگی نداشته باشند. علاوه بر این شخصا ارادت خاصی به استاد شهریار نابغه غزل معاصر دارم و در این کنسرت تعدادی از اشعار این شاعر هم اجرا میشود. خوشبختانه هم در تمام مدت تمرین و هماهنگی یکسره دوستی، عشق و شور موسیقی موج میزد.
همای سپس در پاسخ به انتقادهایی که درباره نام کنسرت یعنی جنجال دو دیوانه مطرح شده است، یادآور شد: به غیر از دوستان رسانهای تقریبا همه از شنیدن نام جنجال دو دیوانه احساس خوبی داشتهاند. همه شیدایی و واله بودن استاد را میشناسند. نباید این تصور به وجود بیاید که من با انتخاب این نام می واستم خودم را هم طراز استاد معرفی کنم. تفاوتها کاملا مشخص است و استاد کوه بیستون است. جنجال واقعی را هم باید در صحنه ببینید و بشنوید. علاوه بر اینها واژه دیوانه از قدیم در ادبیات ما معنای عرفانی مشخصی داشته و ابدا معنای بدی از کاربرد آن در نام انتخابی متصور نیستم.
عالیم قاسم اف نیز با ابراز خرسندی از همکاری با یک هنرمند جوان گفت: پیش تر چند نوبت با همای صحبت کرده بودم اما وقتی تمرینها آغاز شد حس شور و عشق بسیاری را تجربه کردم. این جوان با تجربیاتی که دارد گویی میخواهد موتور یک پیرمرد را روشن کند و واقعا فکر میکنم مجموعهای از قطعات خوب را به مخاطب ارائه میدهیم.
این هنرمند ادامه داد: موسیقی با وجود انسان ها درگیر است. در اروپا و خیلی از کشورها کنسرتهایی برگزار کردیم که حتی یک آذری زبان در آن حضور نداشت اما همه لذت میبردند. این اجرا هم به نظرم با حال و هوای بسیار متفاوت برگزار خواهد شد. زبان موسیقی بهترین ابزار برای نزدیک کردن دلها، زبانها و فرهنگهاست. درواقع موسیقی سرزمین و مرز ندارد و اصل آن عشق است.
او در توضیح نوازندگان آذربایجانی همکار نیز گفت: رافائل اسلام اف، رافائل عسکراف، زکی ولی اف، جاویدان نوری اف برخی از نوازندگان آذربایجانی این اجرای مشترک هستند.
قاسم اف تاکید کرد: موسیقی ایرانی و مقامی هر دو بیشتر از صد سال است که در آذربایجان رواج دارند. بسیاری از هنرمندان ما از 70 سال قبل با نام و آثار خوانندگان ایرانی آشنا هستند. واقعا هیچ ذهنیت منفی نسبت به موسیقی ایران در آذربایجان وجود ندارد و نزدیک به 90 سال است گروههای ایرانی و آذری اجراهای مشترک داشتهاند.
این هنرمند نیز با اشاره به برخی انتقادها به انتخاب نام جنجال دو دیوانه برای کنسرت گفت: من این قبیل خردهگیریها را در آذربایجان هم دیدهام، اما شخصا انسان آزاد و رهایی هستم و مسیر خودم را ادامه دادم. به نظرم این نام هم در ایران و هم در آذربایجان قابل فهم است و مخاطب با آن ارتباط برقرار میکند.