رقابت حلقه گم شده جامعه امروز ایران است/ بخش دانشگاهی جشنواره فجر باید زیر نظر وزارت ارشاد باشد نه وزارت علوم!

به گزارش خبرنگار ایلنا، چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر از روز چهارشنبه سوم بهمن‌ماه در تهران در حال برگزاری است. طی چند روز گذشته تالار وحدت، سالن‌های تئاتر شهر، دو سالن در تماشاخانه ایرانشهر و تماشاخانه سنگلج و مولوی آثار صحنه‌ای را میزبانی می‌کنند. ملل،‌ مرور، برگزیده جشنواره‌های استانی، ویژه، منتخب جشنواره‌های ملی، دیگر گونه‌ها و مسابقه تئاتر ایران بخش‌های مختلفی هستند که در رویداد امسال مورد توجهند. 

در این میان «سه‌خواهر»  اثری از گروه تئاتر «واسومانی» به کارگردانی نگین ضیایی یکی از نمایش‌هایی است که در بخش مرور جشنواره امسال  حضور یافته است. 

این نمایش روز چهارشنبه دهم بهمن‌ماه طی دو سانس 16 و 19 در تالار اصلی سالن مولوی روی صحنه خواهد رفت.  سپیده  ضیایی، شادی ضیایی، فاطمه کاظمی و مهشید کاظمی در این اثر ایفای نقش می‌کنند. از دیگر عوامل این اثر می‌توان به محمد اصغری اصل طراح صدا و موسیقی، شادی ضیایی (طراح لباس) اشاره کرد.

در خلاصه این اثر نمایشی آمده است:  اتاق پذیرایی خانه پروزوروف‌ها. اتاقی بزرگ با مبلمانی مختصر. نیم‌روز است. در بیرون، آفتاب همه چیز را درخشان کرده است. خواهران پروزوروف اینجا هستند.

نگین ضیایی کارگردان نمایش «سه خواهر» طی گفتگو با ایلنا از جزییات اثر و نحوه حضورش در جشنواره تئاتر فجر چهل و سوم گفت.

نگین ضیایی در ابتدای صحبت‌هایش درباره متن نمایش که اصل آن را آنتوان چخوف نوشته، گفت: این اثر را محمد چرمشیر نوشته است که درواقع باید آن را  یک بازخوانی از نمایشنامه «سه خواهر» به قلم آنتوان چخوف بدانیم.  

او در پاسخ به این سوال که «سه خواهر» چرمشیر چقدر به متن اصلی وفادار بوده، نیز گفت:  این روایت نیز منطبق بر متن اصلی خانواده پروزوروف را بیان می‌کند، اما فرم روایی در آن کاملا تغییر کرده و از گونه نمایشنامه‌های پست ژرمن به حساب می‌آید. 

این کارگردان با درباره شیوه اجرایی اثرش عنوان کرد: تمام تلاش گروه در طول پروسه تولید این بود که ضمن تعهد به متن آقای چرم‌شیر و ارجاعات متن به نمایشنامه چخوف، به مناسبت‌های امروز جامعه نزدیک‌تر شویم و در عین حال رئالیزم حاکم بر فضای آثار چخوف هم حفظ شود. 

چالش اجرای عموم ما ایجاد هماهنگی بین مولفه‌های مختلف اجرا بود

او ادامه داد: در طول اجرا و در تمام اجزاء کار، طراحی دقیقی صورت گرفته است. چالش اصلی، در طول اجرای عموم، ایجاد هماهنگی بین مولفه‌های مختلف اجرا بود که به دلیل کمبود امکانات در تئاتر ایران، امکان اینکه در طول تمرینات این هماهنگی‌ها اتفاق بیفتد و آزمون خطا شود، محقق نشد. اما با کمک عوامل اجرا و طراحانی که در کار حضور دارند این چالش به حداقل رسید و گروه اجرایی در کمترین زمان توانست مشکلات فنی غیر قابل پیش‌بینی در طول تمرینات را برطرف کند. 

چالشِ مهم؛ بازگشت مالی در تئاتر است

ضیایی در ادامه با اشاره به چالش‌هایی که گریبان‌گیر گروه‌های تئاتری می‌شود، تصریح کرد: چالش دیگری هم که وجود داشت و البته مطمئنم که تمام گروه‌هایی که تئاتر کار می‌کنند با آن دست به گریبان هستند، مسئله بازگشت مالی در تئاتر است. 

او افزود: تقریبا احتمال بازگشت مالی در یک دوره اجرا برای هر نوعی از تئاتر محال است. طبیعتا این چالش برای نمایش ما که مولفه‌های اجرایی متنوعی داشت، بیشتر از حد معمول بود. 

این کارگردان با اشاره به آثار بخش مرور جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر گفت: در مورد بخش مرور جشنواره اکثر کارها را دیده‌ام، این گروه‌ها از دوستان ما هستند که امیدوارم تک‌تک‌شان حضور دلچسبی در جشنواره داشته باشند. 

ضیایی با اشاره به رقابت در بخش مرور تئاتر ایران عنوان کرد: در مورد رقابتی که در بخش مرور وجود دارد، برای من اینکه وارد یک بستر رقابتی همیشه جذاب بوده و این رقابت، فارغ از نتیجه برایم جالب توجه است. 

جشنواره با وجود تولیدات تازه پرشورتر است

او ادامه داد: رقابت شوقی را ایجاد می‌کند که به نظر می‌آید در جامعه امروز ایران مفقود شده است. امروز خیلی کم ذوق زده می‌شویم و اتفاقات کمی پیش می‌آید که کمی هیجان به ما وارد کند. این بخش رقابتی فجر برای من، این شوق و ذوق رو ایجاد می‌کند. هر چند معتقدم که جشنواره زمانی که حول محور تولیدات تازه برگزار می‌شد، پر شور‌تر بود. 

این کارگردان در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به این سوال که جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر برای عملکرد بهتر در دوره‌های آینده، به چه تغییراتی نیاز دارد، بیان کرد: پاسخ دادن به این سوال خیلی پیچیده است، چون تغییر موثر نیاز به زیرساخت‌هایی دارد که بعضی وقت‌ها به نظر می‌آید که جامعه تئاتر ایران فاقد آن است. 

نگین ضیایی با تاکید بر لزوم وجود بخش تئاتر دانشگاهی،‌ در اینباره توضیحاتی داد.

 او گفت:  تئاتر دانشگاهی می‌تواند به جشنواره اضافه شود البته نه در شرایطی که بودجه وزارت علوم را در اختیار داشته باشد. بلکه باید به صورت جداگانه و با بودجه‌ای که از وزارت فرهنگ و ارشاد دریافت می‌کند، فعالیت داشته باشد.

ضیایی در پایان تاکید کرد: معتقدم فعال کردن بخش تولیدات تازه در جشنواره تئاتر به اندازه بخش مروز از اهمیت بسزایی برخوردار است. 

چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر تا ۱۳ بهمن ۱۴۰۳ به دبیری خیرالله تقیانی‌پور در تهران در حال برگزاری است.