جزئیات چهل و سومین جشنواره تئاتر فجر اعلام شد/ میزان بودجه، نحوه میزبانی از شهرستانی‌ها، مهمان‌های خارجی و همکاری با تماشاخانه‌های خصوصی
نشست خبری چهل و سومین جشنواره تئاتر فجر با حضور اتابک نادری (سرپرست اداره کل هنرهای نمایشی) خیرالله تقیانیپور (دبیر جشنواره) و دیگر برگزارکنندگان جشنواره در تالار وحدت تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست رسانه‌ای چهل و سومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر صبح امروز (شنبه، پانزدهم دی‌ماه) در طبقه دوم بنیاد رودکی و تالار وحدت برگزار شد.
اتابک نادری (سرپرست اداره کل هنرهای نمایشی)، خیرالله تقیانیپور (دبیر جشنواره) و سعید نجفیان (دبیر اجرایی جشنواره)، در این رویداد حضور داشتند.
در ابتدای برنامه اتابک نادری گفت: من تازه به جمع عزیران پیوسته‌ام و در شرایطی آمده‌ام که جشنواره امسال را با شعار همدلی و رفاه با شکوه بیشتری برگزار کنیم. اعتقادم این است که کارهای اصلی را هنرمندان انجام می‌دهند، لذا ستاد برگزاری جشنواره باید میزبانی خوبی را از آنها به عمل آورد.
نادری در بخش دیگری از صحبت‌هایش به بودجه جشنواره اشاره کرد و آن را سی و چهار میلیارد تومان عنوان کرد که قسط اول آن فردا دریافت می‌شود.
امکان میزبانی از شهرستانی‌ها تا آخر جشنواره وجود ندارد
نادری در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر میزبانی شرکت‌کنندگان شهرستانی از اول تا انتهای جشنواره نیز بیان کرد: من بچه شهرستانم و از اردبیل شروع کرده‌ام. خیلی از جشنواره‌ها از اول تا آخر میزبان شرکت‌کنندگان نیست. خودم در رم، آلمان و کشورهای دیگر شاهد بوده‌ام که میزبانی از اول تا آخر نیست. پیشنهادم این است در این رابطه احساسی برخورد نکنیم. شهرستانی‌ها دوست دارند بمانند اما شرایطش نیست. همین الان با احتساب دو روز سه روز میزبانی نه میلیارد هزینه دارد. با احترام به همه تئاتری‌ها. فجر جشنواره خیلی بزرگی است و این ادعای ما نیست و خارجی‌ها چنین نظری دارند.
او بیان کرد: برخی از هنرمندان نیز ناراحت هستند و در جشنواره حضور نیافته‌اند و باید رایزنی‌هایی در این زمینه صورت گیرد. تئاتری هستیم اما با هم دیالوگ برقرار نمی‌کنیم.
در ادامه دبیر جشنواره امسال، خیرالله تقیانیپور گفت: تا پیش از این در جایگاه کارگردان تئاتر و سینما در خدمت دوستان بوده‌ام و حال امیدوارم که شما به تئاتر و رسانه تئاتر کمک کنید چون اگر نباشید ما کامل نخواهیم بود.
اجرای نود و هشت اثر در بخش مرور
سپس سعید نجفیان، دبیر اجرایی جشنواره تئاتر فجر امسال نیز به بیان نکاتی پرداخت. وی گفت: هفتم مردادماه بود که فراخوان جشنواره امسال را منتشر کردیم. اوایل تیرماه برای همکاری با جشنواره دعوت شدیم؛ صحبت‌های اولیه درباره فراخوان انجام شد و هفتم مرداد ماه فراخوان را منتشر کردیم. در بخش مسابقه صحنه‌ای (متشکل از چند عنوان) به مرور آثار اجرا شده از آذر ۱۴۰۲ تا آذر ۱۴۰۳ را خواهیم داشت. ۹۸ اثر نیز در بخش مرور شده‌اند که در بخش دوم هم بیش از ۱۰۰ اثر. داشته‌ایم. در کل ۲۸۱ اثر متقاضی بودند که توسط ۵ نفر بررسی شد و از این میان ۱۵ اثر به مرحله نهایی راه پیدا کرد.
وی ادامه داد: بخش برگزیدگان جشنواره استانی نیز شامل ۳۴ اثر خواهد بود. قرار بود انجام این روال تا آخر آبان تمام شود اما به دلیل برگزاری جشنواره‌های ملی زمان برخی جشنواره‌ها تغییر کرد و به آخر آذرماه موکول شد. از سویی برگزیده‌های جشنواره‌های ملی را خواهیم داشت. روال به این شکل بود که از برگزارکنندگان خواستیم نمایندگانی را به ما معرفی کنند، که از میان آنها برخی آثار برای حضور در بخش رقابتی انتخاب شده‌اند.
او با بیان اینکه در بخش صحنه‌ای ۳۶ اثر را در بخش مسابقه شرکت می‌کند، گفت: غزه نیز یکی دیگر از بخش‌های جشنواره امسال است که شامل شش اثر صحنه‌ای خواهد بود و قرار است با حضور بزرگوارانی چون قطب‌الدین صادقی، حمیدرضا نعیمی، امیر دژاکام و نادر برهانی‌مرند کارگاه‌هایی را برگزار نماییم.
نجفیان سپس گفت: از جشنواره تئاتر کویر، سودای عشق، مقاومت و توانبخشان نیز آثاری را در بخش صحنه‌ای خواهیم داشت.
وحید لک نیز در بخش دیگری از نشست بیان کرد: بیمه دی همه شرکت کنندگان را از ده روز قبل جشنواره بیمه کرده است.
در ادامه برنامه ایوب آقاخانی (دبیر بخش نمایشنامه‌نویسی) نیز به بیان نکاتی پرداخت و گفت: در ادوار مختلف دبیر یا مدیر همین بخش بودم و تلاشمان این بود که در حد توان برای رسیدن به نتایج بهتر از تجربیات قبلی استفاده کنیم. اوایل مردادماه بود که فراخوان منتشر شد که تا پایان مهلت فراخوان؛ یعنی اول آبان‌ماه ۳۵۰ نمایشنامه از استان‌های مختلف کشور به دبیرخانه جشنواره امسال ارسال شد. و اینکه دیگر فراخوان را تمدید نکردیم. هیات مشورتی و قضاوت داوران ما متشکل از شهرام کرمی، مهرداد کوروش‌نیا و مهرداد رایانی مخصوص در دو مرحله آثار را بررسی کردند و ۴۰ اثر برتر مشترک را انتخاب و سپس به مرحله نهایی رسیدیم.
آقاخانی اذعان داشت: عدم چاپ نمایشنامه‌ها در سال‌های گذشته باعث شد امسال کارهای داوری را خیلی زود به سرانجام برسانیم تا فرآیند زمان‌بر اخذ مجوز، چاپ نمایشنامه‌ها و شکستن این طلسم ۲ساله را تجربه کنیم.
وی گفت: ۱۲ اثر به عنوان نامزدهای نهایی معرفی شد که بخش‌های خاص جشنواره مثل مقاومت، غزه، نگارش نمایشنامه براساس زندگی و فعالیت‌های قهرمان ملی را در این نامزدها نیاوردیم زیرا معیار سنجش آنها متفاوت بود. از ۱۲ نامزد مذکور نیز، برگزیدگان این بخش‌ها را در نمایشنامه‌نویسی تئاتر فجر خواهیم داشت که در حد اعلام برندگان رخ می‌دهد و در ترکیب نامزدها نیست.
آقاخانی در پایان بیان کرد: امیدوارم اتابک نادری به این صحبت‌ها بیشتر فکر کند تا به این واسطه به نمایشنامه‌نویسی استان‌ها توجه بیشتری داشته باشیم.
بخش بین‌الملل به صورت غیررقابتی برگزار می‌شود
مژگان وکیلی مدیر بخش بین‌ااملل جشنواره نیز به ارائه گزارشی پرداخت. او بیان کرد: از زمان انتشار فراخوان دویست و سی و یک اثر از کشورهای گوناگون متقاضی حضور شدند که به صورت غیر رقابتی روی صحنه می‌روند.
وکیلی گفت: در جشنواره امسال از چهل و پنج کشور هنرمند خواهیم داشت که روسیه، نروژ، سوئد، کانادا و کشورهای آفریقایی برخی از آنها هستند. ۲۰ اثر از میان آثار ارسالی برای بازبینی نهایی و حضور در جشنواره انتخاب شدند که در نهایت از میان آنها ۶ اثر برای اجرای صحنه‌ای و ۱ اثر به صورت اجرای آنلاین انتخاب شدند. همچنین در بخش برگزاری ورکشاپ‌هایی با حضور اساتید بین‌الملل باید بگویم ۱۵ استاد برای برگزاری ورکشاپ در چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را از کشورهایی مانند کانادا، فرانسه، افریقا، تونس، هند و… درخواست‌های خود را ثبت کردند. درنهایت با بررسی کیفیت موضوعات اعلام شده، یک ورکشاپ با عنوان «کاوش در تئاتر معاصر» و با حضور استادی از کشور هند به مدت سه روز در زمان جشنواره برگزار می‌شود.
پس از نشر فراخوان ۳۵۰ نمایشنامه به دبیرخانه ارسال شد
در ادامه این نشست رسانه‌ای ایوب آقاخانی (دبیر بخش نمایشنامه‌نویسی چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر) اظهار کرد: با توجه به اینکه در ادوار مختلف دبیر یا مدیر این بخش بودم، سعی کردم در حد بضاعت، به نفع سلامت قضاوت نهایی و رسیدن به نتیجه بهتر تجربیاتم را به کار بگیرم.
وی یادآور شد: اوایل مرداد فراخوان منتشر شد و با کمال سربلندی تا پایان مهلت فراخوان تا اول آبان، ۳۵۰ نمایشنامه از استان‌های مختلف کشور به دست ما رسید و این فراخوان تمدید نشد.
دبیر بخش نمایشنامه‌نویسی جشنواره فجر تاکید کرد: هیات مشورتی و قضاوت داوران ما متشکل از شهرام کرمی، مهرداد کوروش‌نیا و مهرداد رایانی مخصوص در دو مرحله آثار را بررسی کردند و ۴۰ اثر برتر مشترک را انتخاب و سپس به مرحله نهایی رسیدیم.
تلاش برای چاپ آثار در کمترین زمان ممکن
آقاخانی توضیح داد: قضاوت درباره نمایشنامه بسیار سریع‌تر انجام شد و به تناوب آثار رسیده به دبیرخانه در اختیار داوران قرار می‌گرفت. به خاطرعدم چاپ نمایشنامه‌ها بر اساس روندی که در سالیان اخیر بوده و با واهمه تکرار این ماجرا، خیلی زودتر جلسات داوری را برگزار کردیم تا فرآیند زمان‌بر اخذ مجوز، چاپ نمایشنامه‌ها و شکستن این طلسم ۲ساله را تجربه کنیم.
وی گفت: ۱۲ اثر به عنوان نامزدهای نهایی معرفی شد که بخش‌های خاص جشنواره مثل مقاومت، غزه، نگارش نمایشنامه براساس زندگی و فعالیت‌های قهرمان ملی را در این نامزدها نیاوردیم زیرا معیار سنجش آنها متفاوت بود.
دبیر بخش نمایشنامه‌نویسی گفت: غیر این ۱۲ نامزد، برگزیدگان این بخش‌ها را در نمایشنامه‌نویسی تئاتر فجر خواهیم داشت که در حد اعلام برندگان رخ می‌دهد و در ترکیب نامزدها نیست.
وی در پایان صحبت‌هایش گفت: امیدوارم اتابک نادری در فرصتی بهتر به این صحبت‌ها بیشتر فکر کند تا به این واسطه نمایشنامه‌نویسی استان‌ها بیش از قبل مورد توجه قراربگیرد.
بخش بین‌الملل غیررقابتی برگزار می‌شود
مژگان وکیلی مدیر بخش بین‌ااملل جشنواره نیز در این نشست گفت: ضمن خیر مقدم به اهالی رسانه، گزارشی کوتاه درباره بخش بین‌الملل چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر ارایه می‌کنم. باید بگویم از زمان انتشار فراخوان این جشنواره، ۲۳۱ اثر از کشورهای گوناگون متقاضی حضور در این رویداد هنری شدند.
وی ادامه داد: بنا به صلاحدید برگزارکنندگان جشنواره، بخش بین‌الملل به صورت غیر رقابتی است و نکته قابل توجه این است که هنرمندانی از ۴۵ کشور مانند روسیه، نروژ، سوئد، کانادا، کشورهای آفریقایی و… در این فراخوان شرکت کردند.
مدیر بخش بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر ادامه داد: تعداد ۲۰ اثر از میان آثار ارسالی برای بازبینی نهایی و حضور در جشنواره انتخاب شدند که در نهایت از میان آنها ۶ اثر برای اجرای صحنه‌ای و ۱ اثر به صورت اجرای آنلاین انتخاب شدند.
برگزاری ورکشاپ با حضوراساتید بین‌الملل
همچنین در بخش برگزاری ورکشاپ‌هایی با حضور اساتید بین‌الملل باید بگویم ۱۵ استاد برای برگزاری ورکشاپ در چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر را از کشورهایی مانند کانادا، فرانسه، افریقا، تونس، هند و… درخواست‌های خود را ثبت کردند درنهایت با بررسی کیفیت موضوعات اعلام شده، یک ورکشاپ با عنوان «کاوش در تئاتر معاصر» و با حضور استادی از کشور هند به مدت سه روز در زمان جشنواره برگزار می‌شود.
عدم تکرار خطاهای گذشته در بخش «فجر پلاس»
داود نامور (مدیر بخش فجر پلاس) نیز گفت: این بخش سال نود و شش به جشنواره افزوده شد و در سال‌های نود و هفت و نود و هشت نیز آن را داشتیم. به نظرم پس از پنج دوره این بخش موفق نبود لذا با پیشنهادهای که به آقای تقیانیپور و نجفیان داده شد، این بخش قرار است امسال رقابتی برگزار شود. و این موضوع را باید انگیزه‌ای برای حضور سالن‌های خصوصی در رویداد امسال دانست.
وی ادامه داد: روال به این شکل است که از مدیران سالن‌ها خواستیم سه نمایشن برتر اجرا شده در طول سال را معرفی کنند. در این میان بیش از ده تماشاخانه خصوصی در این بخش حضور یافتند.
او توضیح داد: حتی از سالن‌هایی که میل به حضور در جشنواره نداشتند. گفتیم آثار برترشان را در سالنی دیگر میزبانی می‌کنیم. حال نیز بیست و دو گروه متقاضی را داریم که جدول زمان و مکان اجراهای آنها به زودی مشخص و اعلام خواهد شد. در پایان نیز سه نمایش برتر انتخاب می‌شوند. با این توضیح که جایزه صرفا به اثر برتر اهدا می‌شود و جوایزی چون بازیگری و طراحی صحنه و... نداریم.
حضور تماشاخانه‌های خصوصی در رویداد امسال
نامور افزود: اجراها را در اختیار مدیران تماشاخانه خصوصی گذاشتیم و هر مدیر یک تا ۳ نمایش برتر را معرفی کردند. بیش از ۱۰ تماشاخانه خصوصی در این بخش مشارکت دارند. حتی اجراهای خصوصی که مایل نبودند در این بخش شرکت کنند دعوت شدند و در سالن دیگری میزبانی کردیم. ۲۲ گروه متقاضی هستند، جدول اجرا و داوران به زودی اعلام می‌شود و در مجموع ۳ نمایش برتر انتخاب خواهند شد.
سپس مهدی دوایی (مدیر هنری چهل و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر) نیز گفت: حساسیت‌هایی درباره طراحی پوستر فستیوال‌ها وجود دارد و این شرایط متفاوت از طراحی یک پوستر یا یک ایونت است. خوشحالم برای چهارمین سال است که در خدمت عزیزان هستم و در روزهای آینده پوستر جشنواره را رونمایی می‌کنیم. تلاش ما این است زیبایی‌شناسی ذیل بقیه موارد قرار نگیرد و تصویر با کیفیتی را ارائه کنیم.
نگاهی به آثار خیابانی حاضر در جشنواره امسال
داریوش نصیری (مدیر بخش مسابقه تئاتر خیابانی) عنوان کرد: طبق اعلام رسمی فراخوان در بخش نمایش‌های بیرونی و خیابانی، ۱۶۷ اثر از ۶۶ شهر ایران متقاضی حضور هستند.
او افزود: در میان شرکت‌کنندگان سی و سه کارگردان خانم هستند و کارگردان‌های آقا نیز ۱۰۴ نفرند. و اینکه در این دوره از جشنواره میزبان ۳۰ اثر از ۲۱ شهر در بخش نمایش‌های بیرونی و خیابانی خواهیم بود که تهران با ۵ اثر انتخاب، خوزستان ۴ اثر و هرمزگان و اصفهان هرکدام با ۳ اثر شهرهایی هستند که بیشترین تعداد آثار را در این بخش جشنواره دارند.
او افزود: تنوع و گستردگی بسیاری در میان آثار انتخابی این دوره جشنواره وجود دارد و باید بگویم نکته قابل توجه نیز حضور کارگردان‌های خانم در یک سوم آثار انتخابی است. همچنین موضوعاتی که در بخش بیرونی و خیابانی جشنواره اجرا خواهند شد، موضوعاتی مانند نمایش‌های ایرانی، سردار سلیمانی، غزه و فلسطین، محیط زیست، شهدای غواص، ستایش زندگی، فضای مجازی و… هستند که در کنار آثار تراژیک، آثار کمدی نیز در کنار تمامی این آثار حضور دارند که مکان‌های اجرایی نیز به زودی اعلام می‌شود.
در پایان و در خلال نشست خبرنگاران سوالات خود را مطرح کردند.
