مراسم بزرگداشت مصطفی دالایی برگزار شد

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند تجربی و پویانمایی،‌ بعدازظهر امروز چهارشنبه ۲۱ آذرماه در حاشیه چهارمین روز از برگزاری هجدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت، مراسم بزرگداشت مصطفی دالایی، تصویربردار پیشکسوت گروه مستند روایت فتح، با اجرای حامد شکیبانیا در سالن چهار پردیس سینمایی چارسو برگزار شد.

در ابتدای این مراسم بعد از پخش سرود ملی و تلاوت آیاتی چند از قرآن کریم،‌ حامد شکیبانیا گفت: این برنامه بزرگداشت تنها برای یک نفر نیست. بلکه بزرگداشتی از یک جریان به‌حساب می‌آید.

فیلمبرداری به مثابه کارگردان / نگاه دالایی به‌عنوان فیلمبردار با ذهن شهید آوینی به‌عنوان کارگردان یکی شده بود

محمد حمیدی‌مقدم، دبیر جشنواره، در ادامه به روی صحنه آمد و ضمن خوش‌آمدگویی به مهمانان گفت: مراسم امروز برای من بسیار ویژه است. پیوندی که میان سید مرتضی آوینی و مستند روایت فتح وجود دارد، مفهومی عمیق و مهم است که شایسته تحقیق و پژوهش است. پایان‌نامه من در دانشگاه با عنوان «فیلمبردار به مثابه کارگردان» بود و برای من این نگره یک موضوع اساسی است که باید بیشتر به آن پرداخته شود. در کار آقای دالایی این نگاه مشهود است و می‌توان به وضوح دید که نگاه او به‌عنوان فیلمبردار با ذهن شهید آوینی به‌عنوان کارگردان یکی شده است.

او ادامه داد: از میان اسناد زنده‌ای که برای آیندگان بر جای می‌گذاریم، یکی از مهم‌ترین آنها روایت فتح است. حضور در شرایط بحرانی آن دوران و میزانسن دادن در آن زمان، واقعاً کار ویژه‌ای می‌طلبید.

حمیدی‌مقدم با اشاره به شهید بهروز فلاحت‌پور و هم‌کلاسی‌هایش در دانشگاه گفت: اگر در پوستر بزرگداشت دقت کنید نگاهی بسیار زیبا به چشم می‌خورد. شهید بهروز فلاحت‌پور، هم‌کلاسی من در دانشگاه بود و البته ابراهیم سعیدی، که روز قبل بزرگداشتش را برگزار کردیم، هم‌کلاسی من بود. ما در دانشکده شاهد این بودیم که بهروز شخصیتی دوست‌داشتنی بود که گاهی ناپدید می‌شد و بعدها که خبر شهادتش آمد فهمیدیم که با گروه روایت فتح همکاری می‌کرد. امیرحسین نوروزی این پیشنهاد را مطرح کرد که یادبودی هم برای شهید بهروز فلاحت‌پور برگزار کنیم و همه‌چیز با هم برای رقم خوردن این اتفاق جور شد. دبیر جشنواره در پایان اظهار خوشحالی کرد که جشنواره توانسته سهمی در نکوداشت این دو هنرمند داشته باشد.

سپس مستند کوتاهی از مصطفی دالایی به کارگردانی امیرحسین نوروزی پخش شد.

خاطره‌ای از عملیات «والفجر ۸»

در ادامه برنامه میرکیوان خلیل‌پور، مستندساز،‌ به روی صحنه آمد و گفت: آشنایی من با مصطفی دالایی از سال ۶۳ آغاز شد. دوست دارم خاطره‌ای از عملیات «والفجر ۸» تعریف کنم. زمانی که قرار بود از اروند عبور کنیم. سوار قایق شدیم و همزمان فیلمبرداری ادامه داشت. آقای دالایی همراه به هنگام فیلمبرداری به این موضوع دقت می‌کرد که وظیفه ما این است که تا جای ممکن از جانمان مراقبت کنیم و فیلم‌هایی که ضبط می‌کنیم را بازگردانیم تا از روی آن‌ها برنامه‌سازی شود.

او ادامه داد: در مسیر خط مقدم، جایی دسته‌ای از کلاه‌های عراقی را دیدیم که برای حفاظت تصمیم گرفتیم که آن‌ها را به سر کنیم. اما آقای دالایی از آن جا که فیلمبرداری می‌کرد نمی‌توانست کلاه را بر سر بگذارد. وقتی من مجروح شدم،‌ آقای دالایی از فیلمبرداری دست کشید و برای پیدا کردن برانکاردی که حامل بدن مجروح من باشد تلاشی بسیار کرد.

خلیل‌زاده با شرح این خاطره توضیح داد که چگونه جان خود را مدیون مصطفی دالایی می‌داند و دریچه‌هایی تازه از شخصیت این هنرمند را به حاضران سالن معرفی کرد.

ایمان، رمز میان ما است/ تصویر پسری عاشق‌پیشه

سپس برشی کوتاه از مستند روایت فتح پخش شد و حسین نوری،‌ هنرمند انقلابی درباره مصطفی دالایی گفت: این مراسم، بزرگداشت عشق و حقیقت است. ایمان، رمزی میان من و مصطفی دالایی است و اول و آخر و ظاهر و باطن او به ایمان می‌رسد. نگاهی ژرف و نفوذپذیر این فیلمبردار همه چیز را با هم یگانه می‌کند و تصویری یکپارچه ارائه می‌دهد که خود معنای یگانگی و حقیقت می‌شود. تصویر مصطفی دالایی برای من پسری عاشق‌پیشه است که در تمام ابعاد زندگی‌اش با عشق و باور پیش می‌رود.

او در ادامه به بیان‌ خاطره‌ای از روزهای دفاع مقدس و فرارشان از دست‌ دشمن و زیارتی که مصطفی دالایی همراه با مادر به مشهد مقدس رفته بوده را تعریف  تا ابعادی از شخصیت برجسته او را به حاضران گوشزد کند.

نوری در پایان یکی از نقاشی‌هایش را به‌عنوان هدیه‌ به مصطفی دالایی تقدیم کرد و حامد شکیبانیا متن پشت لوح نقاشی که او آورده بود را برای حاضران خواند.

درباره روایت فتح در محافل دانشگاهی صحبت شود

در بخش دیگری از مراسم حاج محمد داوودی،‌ فیلمبردار و مستندساز، به روی صحنه آمد و گفت: ما نه فقط به‌عنوان هنرمند که به‌عنوان شهروند به بچه‌های گروه روایت فتح مدیون هستیم. این افراد بخش مهمی از تاریخ ما را مصور کرده‌اند که به‌عبارتی یکی از کم‌نظیرترین میراث‌های بصری در تاریخ ایران به حساب‌ می‌آید. این آرشیو را باید مرتب کرد و در دسترس قرار داد.

او ادامه داد: من به‌عنوان کسی که شاهد شکل‌گیری روایت ‌فتح بودم لازم می‌دانم بگویم که یک گروه صادق و همدل و مستحکم کنار هم این کار بزرگ را انجام دادند. به‌نظرم جا دارد که در محافل دانشگاهی درباره این افراد صحبت کرد. چرا که بزرگی کار آن‌ها تنها به عقیده و باورشان نبود بلکه این افراد گروهی بودند که سبک و سیاق فیلمسازی داشتند. یادم هست بچه‌های روایت فتح اغلب جشنواره‌ها را قبول نداشتند اما در یکی از اولین دوره‌های دفاع مقدس مستندی به‌نام «سپاه، کربلا، مردم» را ارائه دادند.

داووی گفت: ارتباطی که بچه‌های روایت فتح در مدت شش سال با هم ساخته‌ بودند، رابطه‌ای بی‌نظیر بود که به کاری چنین باکیفیت منجر می‌شود. به‌ نظر من هم مصطفی دالایی و هم دیگر افراد گروه همگی به‌تنهایی کارگردان‌هایی بودند که هدفشان ارتقای سطح کیفی مستند بود. سخت‌ترین پدیده بشری جنگ است. حالا تصور کنید در چنین شرایطی کسی چشمش را بگذارد پشت ویزور و فیلمبرداری کند. در شرایطی که نه جان‌پناهی هست و نه هیچ پوششی.

او در پایان گفت: حضور در این‌جا و تجلیل از مصطفی دالایی برای من اتفاقی بسیار مغتنم و محترم است. باید تلاش کنیم تا جریان روایت فتح ادامه پیدا کند. این دوستان کوهی از تجربه‌های دست‌نیافتنی را در دل دارند و تصاویری را ضبط کرده‌اند که برای هیچ کدام از ما تمام شدنی نیست.

در ادامه ویدیوی دیگری از روایت فتح پخش شد و بنیاد روایت فتح از مصطفی دالایی تقدیر کرد.  علیرضا استرابی، مدیر مستند بنیاد روایت فتح، نشان یادبود را به این فیلمبردار تقدیم کرد.

خاطراتی از آقای فیلمبردار

سپس کلیپ دیگری پخش شد و احسان رجبی،‌ عکاس، به روی صحنه آمد و خاطره‌ای از شهید بهروز فلاحت‌پور را تعریف کرد و گفت: بهروز فلاحت‌پور هنوز وارد گروه نشده عاشق کارهای روایت فتح بود و همیشه می‌گفت از این که کنار سید مرتضی آوینی هستم و با مصطفی دالایی سفر می‌کنم. یادم هست فلاحت‌پور تعریف می‌کرد که آرامش مصطفی دالایی سر به آسمان می‌کشد!

او با بیان خاطراتی دیگر گفت: فلاحت‌پور تجربه کاری‌اش را از تماشای مستندهای روایت فتح به دست آورده بود و به تماشای آن‌ها علاقه‌ای بسیار داشت. بچه‌های روایت فتح معتقد بودند که فضای جنگ هرچه که هست درست و باصداقت به تصویر کشیده شود و در این میان مصطفی دالایی نقشی بسیار مهم داشت.

یادبود شهید فلاحت‌پور

در ادامه محمد حمیدی مقدم، علیرضا افشار، مجید زین‌العابدین و مصطفی دالایی به روی صحنه آمدند تا لوح تقدیری را به زهرا فلاحت‌پور دختر شهید فلاحت‌پور تقدیم کنند. دو لوح تقدیر از طرف مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی و بنیاد روایت فتح به او تقدیم شد.

زهرا فلاحت‌پور گفت: من با مصطفی دالایی خیلی آشنایی نداشتم و امروز پنجره جدیدی از زندگی ایشان و نوع نگاهی که به هنر داشتند برایم باز شد.

تقدیر از مصطفی دالایی

محمد حمیدی مقدم، حبیب‌الله والی‌نژاد، سلیم غفوری، اصغر بختیاری، محمد صدری، محمد داوودی، حبیب احمدزاده، علیرضا استرابی و جمعی دیگر از هنرمندان و مدیران به روی صحنه آمدند تا از مصطفی دالایی تجلیل کنند. دالایی یک به یک آن‌ها را به آغوش کشید و بعد لوح تقدیر را از دستان محمد حمیدی مقدم دریافت کرد و عکسی به یادگار گرفته شد.

دالایی گفت: در ابتدا دوست دارم از همه عزیزان تشکر کنم. حاج محمد داوودی از دل من سخن گفت و دوست داشتم این مورد را اضافه کنم که فیلمبرداری ما در دو فاز بود. برای جهاد در روستاها فیلم می‌گرفتیم و روند کار جهادسازندگی را ثبت می‌کردیم. این دوربین به سمت بهترین بچه‌ها می‌رفت. ما هنگام کار گروهی بعضی وقت‌ها با هم بحث هم داشتیم و دعوایمان می‌شد اما در جبهه جوری با یکدیگر همدل می‌شدیم که نظیرش را جایی ندیده‌ام.

او با بیان خاطره‌ای از شهید رضا مرادی نسب یاد آن شهید را زنده کرد و گفت: قصه ما نه قصه وظیفه که همدلی با کائنات، بچه‌های جبهه و امام حسین بود. انگار دوربین خودش راه را به ما نشان می‌داد.

دالایی به بیان خاطرات دیگری از شهید مرتضی آوینی و شهید بهروز فلاحت‌پور پرداخت و گفت: بسیاری از افراد در روایت فتح، بچه‌هایشان بعد از شهادت پدرهایشان به دنیا آمد. ماجراهایی که ما آن سال‌ها زندگی کردیم بسیار عجیب است. متاسفانه در آرشیو صداوسیما فیلم‌های افرادی مانند من یا شهید فلاحت‌پور آرشیوبندی نشده است.