امیر پورکیان مطرح کرد؛
هیچ ما به ازای واقعی از شخصیتها و محیط «غربت» وجود ندارد/ بعضی حرفها را باید در فیلمها بزنیم تا در خیابان مطرح نشوند
امیر پورکیان با تأکید بر اینکه محیط و شخصیتهای سریال «غربت» ما به ازای واقعی ندارند، تأکید کرد: مفهومی که این سریال دنبال میکند برای من در اولویت بود.
امیر پورکیان کارگردان مجموعه «غربت» که این روزها از پلتفرم نماوا در حال پخش است، در گفتگو با خبرنگار ایلنا، درباره توقیف موقت این سریال و پخش دوباره آن گفت: درباره این اتفاق فعلاً ترجیحم بر این است که سکوت کنم. برای من مخاطب از همه چیز واجبتر است، من فیلمسازی نیستم که فیلم بسازم و بگویم که این فیلم را فقط خودم و چند نفر از دوستانم میفهمیم. من برای مردم فیلم و سریال میسازم و به همین دلیل ارتباط مخاطب با اثر برای من از هر چیزی مهمتر است.
پورکیان خاطرنشان کرد: من سریالی نوشتم که دغدغهای زنانه در ساخت آن داشتم و در یک محیط ناکجاآباد به نام «غربت» قصهام را روایت کردهام. غربت به معنایی تنهایی است و در این سریال شاهد زنانی هستیم که به انتخاب خودشان تحت سیطره یک انسان ظالم قرار گرفتهاند. این سبک زندگی در حاشیهنشینی در این سریال به تصویر کشیده شده است.
وی افزود: فقر یک کاور برای قاچاقچیهای حاشیهنشین است وگرنه آنها فقیر نیستند و میتوان گفت که آنها دچار فقر فرهنگی هستند و از این فقر فردی که باهوش است مثل فری در «غربت» با هوشش استفاده میکند و برای خود فرمانروایی میکند. در سریال «غربت» هم چنین وضعیتی به تصویر کشیده شده تا اینکه زنها در نهایت به انتخابی میرسند و تصمیمی میگیرند که این انتخاب آنها در «غربت» تغییر است. آنها با هم متحد میشوند اما برای اینکه بتوانند این آدم را شکست دهند به ثروت هنگفتی نیاز دارند تا بتوانند با این پول از کشور بروند و برای خود آیندهای بسازند.
این کارگردان اظهار کرد: برای من این پرسش که این سریال چقدر به واقعیت نزدیک است یا به واقعیت نزدیک نیست، سوالی بیاساس است چرا که اصلاً چنین مسئلهای در «غربت» مهم نیست. اگر ما صرفاً به دنبال واقعی بودن یک اثر باشیم باید سینمای لوئیس بونوئل را به طور کل کنار بگذاریم. به نظر من درباره هر فیلم یا اثر هنری فارغ از این مباحث آنچه که اهمیت دارد حرف و محتوای اثر است نه ژانر، سبک یا فرم اثر. ما باید به این نکته توجه داشته باشیم که فیلم یا سریال چه حرفی میزند و پرداختن به مسائل دیگر به حاشیه رفتن است. به نظر من سریال «غربت» حرفی دارد که باید این حرف شنیده شود.
وی افزود: برخی برای انتقاد از این سریال به نام محله غربت اشاره میکنند اما اصلاً توجه ندارند که این عنوان چرا انتخاب شده است. اسم این محله را برای تنهایی و انزوای زنهای سریال انتخاب کردم و کسی به این مسائل توجه نمیکند. مثلاً برخی پس از پخش قسمت اول به این نکته اشاره دارند که چرا جغرافیا در این سریال مشخص نشده است اما این دوستان اصلاً به این نکته توجه نداشتند که «غربت» یک سریال است و شاید بخواهم در طول سریال جغرافیا را به شما معرفی کنم و هدفم این باشد که در قسمت اول به سراغ معرفی همه جغرافیا بروم. نمیدانم چرا این افراد که اینگونه اثر را انتقاد میکنند اصلاً به سراغ محتوا و حرف اثر نمیروند.
کارگردان فیلم سینمایی «خانه شیشهای» در ادامه تأکید کرد: جامعهای که در سریال «غربت» مشاهده میکنید شرایطی دارد که در وهله اول افراد گرفتار این شرایط آن جامعه را انتخاب کردهاند اما انتخاب صورت گرفته افراد را در مرحله دوم درگیر جبر کرده است. انتخاب زنهای «غربت» یک روزی قاچاق مواد مخدر برای پسرعمویشان بوده اما از یک روزی به بعد دیگر گرفتار ماجراهای مختلف و جبر میشوند و در نهایت یک روز هم تصمیم میگیرند که این شرایط را تغییر دهند و به نجات خود فکر میکنند.
پورکیان اظهار کرد: در تاریخ ادبیات هم با نمونههایی مواجه هستیم که اصلاً به واقعیت وفادار نبودهاند و بیش از خودِ واقعیت آن حرفی که در این اثر مطرح است اهمیت دارد. به عنوان مثال رمان «قلعه حیوانات» جورج اورول هیچ منطق واقعی ندارد اما کسی به واقعی یا غیرواقعی بودن آن کاری ندارد چرا که شرایط موجود اورول را مجبور کرده که به یک غلوگرایی در حیوانات برسد و همه به حرفی که در «قلعه حیوانات» مطرح است توجه میکنند. فیلم سینمایی «داگویل» هم چنین رویکردی دارد، در این فیلم لارس فون تریه همه دیوارها را برداشته و قصهاش را در یک صحنه بلک باکس روایت میکند تا به مخاطبش بگوید که درگیر واقعی یا غیرواقعی بودن این شهر نشوید و به نفس کار توجه داشته باشید. اینکه نمودی واقعی از شهرک «غربت» در واقعیت وجود دارد یا خیر مهم نیست و من به کسانیکه به دنبال این مسائل میگردند پیشنهاد میدهم که به دنبال واقعی یا غیرواقعی بودن این شهرک نباشند و به دنبال حقیقت درون رابطه بین آدمها بگردند و مفهوم اثر را درک کنند.
وی افزود: کسانیکه به دنبال ما به ازای واقعی شهرک و آدمهای این سریال هستند باید بدانند که هیچ یک از این شخصیتها و این محیط ما به ازای واقعی ندارد و همه آنها ساخته تخیل ذهن من است اما در تخیل ذهنم مثل «داگویل» به دنبال ارائه مفهومی در ناکجاآباد بودم که در زندگی واقعی رخ میدهد.
پورکیان درباره انتخاب شخصیتهای زن برای روایت قصه «غربت» گفت: به نظر من امروز هیچ موضوعی مهمتر از مسئله زنان در جامعه ما وجود ندارد و من که سینمای اجتماعی را دنبال میکنم و در این سینما اثر تولید میکنم طبیعی است که نسبت به این موضوع بیتفاوت نباشم و در اثر جدیدم مسئله زنان را مورد توجه قرار دهم. اعتقاد شخصی من این است که ما باید خیلی از حرفها را در فیلمها بزنیم تا این حرفها در خیابان زده نشوند.
این کارگردان درباره ممیزیهای صورت گرفته بر سریال «غربت» اظهار کرد: تا جایی که میشد با حرف زدن و درایت دو طرفه بین تیم تولید این اثر و مسئولان نظارتی سعی کردیم ممیزی که به اثر آسیب وارد کند وجود نداشته باشد. در واقع تا این قسمت که «غربت» پخش شده آسیبی به سریال وارد نشده و خوشبختانه تا الان سریال مسیر خود را پیش میرود.
وی تأکید کرد: من به دنبال این نیستم که بخواهم کسی یا سیستمی را مقصر ضعفها اعلام کنم؛ حتی شاید ضعف از من باشد که نتوانستم در این شرایط محدود حرفم را بزنم. به هر حال کسی که اثر هنری خلق میکند باید در هر شرایطی یک راه برای بیان حرفهایش پیدا کند؛ مثل فیلمسازی چون اصغر فرهادی که این راه را پیدا کرد و هیچگاه فیلمهایش سانسور نشد.
پورکیان در پایان با اشاره به اینکه تصویربرداری سریال «غربت» به پایان رسیده، اظهار کرد: اگر قرار باشد که «غربت» در فصلهای بعد ادامه پیدا کند توسط تهیهکننده اعلام خواهد شد. من اسپین آف، گذشته و آینده قصه این سریال را در ذهنم آماده دارم.