آغاز پروژه تعیین عرصه و حریم محوطه باستانی دستوا

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی وزارت میراث‌فرهنگی، حسن درخشی سرپرست هیئت گمانه‌زنی در محوطه دستوا با اعلام این خبر گفت: دستوا یکی از شهرهای کهن تاریخی در شهرستان شوشتر است. قدمت محوطه برمبنای پژوهش‌های باستان‌شناختی به دوران پارت-ساسانی می‌رسد و سکونت در آن حتی در دوران اسلامی بویژه صدر اسلام نیز تداوم داشته است. این محوطه باستان‌شناختی در سال ۱۳۴۷ با شماره ۴۲۱ با عنوان شهر قدیم دستوا - منطقه ماهی بازان در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده ‌است.

عضو هیأت علمی دانشگاه شوشتر اظهارکرد: برای نخستین‌بار علی اکبر سرفراز ، دستوا را در سال1347 شمسی بررسی و در آن گمانه‌زنی انجام داد. او با ایجاد دو ترانشه A و B در اراضی دستوا آثاری شامل آرامگاه الیمائید، سفالینه‌های ساسانی تا اسلامی و آثاری از کوره سفالگری ساسانی بدست آورد. پس از مدتی وقفه، کاوش در محوطه دستوا به سرپرستی مهدی رهبر از سرگرفته شد، آشکار شدن اتفاقی بخشی از سقف آرامگاهی در گلالک، سرآغاز کاوش‌های ممتد باستان‌شناختی در اراضی دستوا در دهه 60 ه.ش شد.

درخشی افزود:عباس مقدم نیز در بررسی‌های باستان‌شناختی میاناب شوشتر، این محوطه را مورد بررسی قرار داده و کدهای KS 1503 تا KS 1510 را در گزارش خود به محوطه دستوا اختصاص داده است. مهدی رهبر دوباره طی دو فصل به قصد آموزش دانشجویان باستان‌شناسی دانشگاه شوشتر در این محوطه کاوش‌هایی انجام داد که منجر به شناسایی گورستان، تعدادی گچبری و آثار معماری منفرد شد.

این باستان‌شناس با اشاره به اینکه آخرین بار گمانه‌زنی به منظور تعیین عرصه و حریم محوطه توسط عبدالرضا پیمانی در محوطه دستوا صورت گرفت که متاسفانه به دلیل ناکافی بودن اطلاعات حاصل از گمانه‌زنی منجر به تهیه نقشه مصوب نشد تصریح‌کرد: از این‌رو بازنگری در این گمانه‌زنی و تعیین عرصه و حریم نهایی دستوا که بیش از 300 هکتار وسعت دارد، همراه با آسیب‌نگاری و بررسی لنداسکیپ کنونی محوطه و تغییرات حاصل آن درکنار عکسبرداری هوایی به وسیله پهباد و فتوگرامتری محوطه بمنظور تهیه نقشه‌های باستان‌شناختی محوطه مدنظر است.

عضو هیأت علمی دانشگاه شوشتر گفت: از اواسط مردادماه جاری ضمن بررسی، روند گمانه‌زنی نیز در محوطه دستوا شروع شده و تاکنون ده‌ها گمانه در محیط عرصه و حریم دستوا در راستای درک بهتر از حدود و وسعت محوطه، آسیب شناسی وارده بر آن ایجاد و در حال بررسی است.

او در پایان خاطرنشان‌کرد: طی چند دهه اخیر و بویژه دهه کنونی، احداث و توسعه جاده شوشتر به اهواز، ایجاد و گسترش شهرک اندیشه (گاومیش آباد)، تسطیح اراضی در مقیاس گسترده به قصد کشاورزی و ایجاد راه خاکی جهت دسترسی به آن، گودبرداری به منظور ایجاد حوضچه‌های پرورش ماهی و اخیرا تبدیل اراضی زراعی- باغی به باغ ویلاها، ، نصب پایه‌های انتقال برق ،کانال‌های زهکشی و لوله‌های آبرسانی، تخلیه زباله و نخاله‌های ساختمانی در سطح محوطه، کاشت درخت بر روی عرصه محوطه، حفاری و ایجاد چاله‌های قاچاق غیرمجاز توسط قاچاقچیان، دست‌اندازی و تسطیح اراضی تپه پشته‌های ثبت شده طی بررسی‌های پیشین، آب شستگی، رویش گیاهان خودرو فصلی در سطح محوطه، مهمترین عوامل تخریب و دگرگونی طبیعی و انسانی محوطه به‌حساب می‌آید.