پرونده مضطرب هگمتانه روی میز یونسکو؛
آیا هگمتانه هفته آینده جهانی می‌شود؟
کمتر از یک هفته باقی مانده تا سرانجام پرونده هگمتانه در چهل و ششمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو مشخص شود. کارشناسان و فعالان میراث‌فرهنگی با گزارشی که ایکوموس (شورای جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی) به یونسکو داد و خواستار دیفر شدن پرونده ثبت جهانی هگمتانه شد، ثبت جهانی این پرونده را تقریبا ناممکن می‌دانند اما مدیران وزارت میراث‌فرهنگی نظر دیگری دارند و معتقدند که هگمتانه تنها نامزد ایران برای ثبت جهانی است که ثبت آن دور از انتظار نیست.
به گزارش خبرنگار ایلنا، چهل‌وششمین کمیتۀ میراث جهانی یونسکو از ۲۱ تا ۳۱ جولای ۲۰۲۴ (۳۱ تیر تا ۱۰ مرداد ۱۴۰۳) در دهلی نو (هند) آغاز شده است. ایران اما در اجلاس هندوستان تنها یک پرونده «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» را پیشنهاد کرده است. پرونده‌ای که شورای جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی (ایکوموس) به آن ایرادهایی وارد کرده و خواستار دیفر آن شده است. دیفر شدن به این معناست که سهمیه ایران امسال از دست می‌رود و پرونده هگمتانه برای بازنویسی و تغییرات اساسی برگشت بخورد.
موضوعی که واکنش رسانه‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی را به آنچه ایکوموس منتشر کرده بود، برانگیخت و باعث شد تا وزرات میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از بازیابی و اصلاح پرونده خبر دهد.
علیرضا ایزدی، مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی، در خبری که برای رسانه‌ها ارسال کرد، گفت: «پرونده اولیه ثبت جهانی «هگمتانه و مرکز تاریخی همدان» که در گذشته تهیه شده بود، در فرایند بررسی کمیته میراث جهانی با ملاحظات محتوایی روبه‌رو شد. پس از آن در معاونت میراث فرهنگی، کمیته‌ای برای بررسی و اتخاذ راهکار با مشارکت متخصصان مرتبط و تهیه‌کنندگان پرونده اولیه تشکیل شد. در این کمیته پرونده با تغییراتی روبه‌رو شد و پرونده جدید در دستور کار اجلاس آتی ثبت‌جهانی قرار گرفت. »
ایزدی گفت: «در نهایت با تدبیر صورت‌گرفته و با توجه به گستردگی موضوع اولیه پرونده که هم محوطه هگمتانه و هم محدوده تاریخی شهر همدان را در بر می‌گرفت با در نظر گرفتن ملاحظاتی که مرکز میراث جهانی در خصوص پیوند محتوایی موضوعات مندرج در پرونده داشت، خوشبختانه با اعمال تغییرات کارشناسی با تحدید موضوع ثبت جهانی به هگمتانه، تغییرات پرونده در معاونت میراث فرهنگی انجام و موضوع دوباره در دستور کار مرکز میراث جهانی برای بررسی ثبت در سال‌جاری قرار گرفت.»
حال کمتر از یک هفته باقی مانده تا پرونده هگمتانه در میز یونسکو بررسی شود. پرونده‌ای که در سالهای گذشته درباره آماده‌سازی و ارسال آن به یونسکو صحبت می‌شد اما به دلیل وجود موانعی که می‌توانست به رد شدن پرونده بیانجامد، این کار به تعویق می‌افتاد. حال باید دیده ثبت جهانی هگمتانه و مرکز تاریخی همدان که شامل ۷۵ هکتار (۳۲ هکتار پهناورترین محوطۀ باستانی ایران، ۴۳ هکتار شامل ۱۴۰ اثر متشکل از بازار سنتی، میدان مرکزی شهر، بافت تاریخی و پیاده‌راه‌های اکباتان و بوعلی) است، تایید یونسکو را می‌گیرد یا دوباره برگشت می‌خورد تا با رفع مشکلات و موانعی که در این سال‌ها گریبانش را گرفته بود، محکم و بدون نقص به یونسکو بگردد؟
