آیا باکتریها و ویروسهای مومیایی مصر میتوانند باعث طاعون و آبله شوند؟
آیا باکتریها یا ویروسهایی که در مومیاییهای مصر باستان نهفتهاند، میتوانند طاعون را به انسان امروزی منتقل کنند؟ تحقیقات نشان میدهد که این مومیاییها، تحت تاثیر بیماریهای عفونی از جمله آبله، سل و جذام بودهاند.
به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از لایوساینس، باستانشناسان با طرح این پرسش که آیا مومیاییها حاوی پاتوژنهایی هستند که میتوانند به انسان امروزی منتقل شوند و آیا باید نگران این موضوع باشیم، به سراغ مطالعات خود بر مومیاییهای مصر باستان رفتهاند.
آنها معتقدند؛ مصریان باستان با بیماری بیگانه نبودند، تحقیقات نشان میدهد که آنها تحت تأثیر بیماریهای عفونی از جمله آبله، سل و جذام بودند. به عنوان مثال، رامسس پنجم، چهارمین فرعون سلسله بیستم مصر، به آبله مبتلا شد، زخمهای گویای آبله که بدن مومیاییشدهاش را دربرمیگرفت، هماکنون مشهود است.
با اینکه سازمان بهداشت جهانی (WHO) رسماً در سال ۱۹۸۰ اعلام کرد که آبله در سراسر جهان ریشه کن شده است، آیا ممکن است هزاران سال بعد، مومیاییهای تازه کشف شده بتوانند آبله یا هر بیماری دیگری را از بدن خود آزاد کنند؟
«پیر میچل» مدیر آزمایشگاه انگلهای باستانی دانشگاه کمبریج میگوید: این بسیار بعید است. چراکه «بیشتر گونههای انگلها در عرض یک یا دو سال بدون میزبان زنده میمیرند» و اگر بیش از ۱۰ سال صبر کنید، همه چیز مرده است.
طبق گفته مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی کتابخانه ملی پزشکی در مؤسسه ملی بهداشت (NIH)، ویروسهای آبله مانند آبله فقط میتوانند در سلولهای میزبان زنده تکثیر شوند. به گفته NIH، باکتریهایی که باعث سل و جذام میشوند، برای زنده ماندن به میزبانهای زنده نیاز دارند.
با این حال، آبله از طریق تماس از فرد به فرد منتقل میشود، در حالی که سل و جذام معمولاً از طریق قطرات بینی و دهان، معمولاً از طریق عطسه یا سرفه منتقل میشوند. در مورد جذام، برای انتشار آن نیاز به تماس طولانی مدت با شخص بیمار است. این به این دلیل است که طبق گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، دو گونه از باکتریهایی که باعث این بیماری میشوند، به نامهای مایکوباکتریوم لپره و مایکوباکتریوم لپروماتوزیس، به آرامی تکثیر میشوند.
مدیر آزمایشگاه انگلهای باستانی دانشگاه کمبریج معتقد است، یکی دیگر از عواملی که احتمال ابتلای فردی به بیماری از مومیایی را کاهش میدهد، تخریب DNA در طول زمان است.
میچل میگوید: با تجزیه و تحلیل، میتوانید متوجه شوید که تمام قطعات DNA این انگلها نسبتا کوتاه هستند. به جای اینکه زنجیرههای DNA خوب، طولانی و سالم باشند، فقط حدود ۵۰ تا ۱۰۰ جفت باز هستند. انگار همه چیز خرد شده است، و این به این دلیل است که [DNA] در حال تخریب و شکسته شدن است. هیچ راهی برای هیچ چیز وجود ندارد. پس از تجزیه DNA هیچ چیز بیدار نمیشود.
با این حال، برخی از کرمهای رودهای انگلی که از طریق مدفوع پخش میشوند، بیشتر از سایر موجودات زنده میمانند و همه برای زنده ماندن به میزبان زنده نیاز ندارند. با این حال، آنها نیز نگرانی بزرگی نیستند.
میچل میگوید: آنها میتوانند بسیار سختتر باشند و میتوانند چند ماه یا گاهی چند سال طول بکشند، اما هیچکدام از آنها هزاران سال دوام نمیآورند. اکثریت قریب به اتفاق انگلها زمانی که میزبان میمیرد، میمیرند زیرا راهی برای زنده ماندن ندارند. و حتی اگر یکی از این ارگانیسمهای باستانی هنوز زنده باشد و لگد بزند، ماسکها، دستکشها و سایر ابزارهای محافظی که محققان برای جلوگیری از آلوده شدن مومیاییها میپوشند، از انقباض یا انتشار عوامل بیماریزا نیز جلوگیری میکند.