سینما به شهر بازی تبدیل شده است!

به گزارش خبرنگار ایلنا، فیلم سینمایی «پدران» به کارگردانی سالم صلواتی و تهیه‌کنندگی شهرام مسلخی به تازگی در سینماهای کشور در حال اکران است.

این فیلم در بخش نگاه نو سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و علیرضا ثانی‌فر، هدایت هاشمی و گلاره عباسی در این اثر ایفای نقش کرده‌اند.

به بهانه اکران «پدران» با شهرام مسلخی، تهیه‌کننده این اثر سینمایی گفتگویی داشتیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:

کدام ویژگی فیلم سینمایی‌«پدران» برای شما جذابیت داشت که تهیه این اثر را برعهده گرفتید؟

من همیشه سودای کارگردانی و فیلمسازی داشتم و در کنار کارگردانی این هدف را هم دنبال کردم که علاوه بر آثار خودم، تهیه آثار دوستانم را هم انجام دهم تا دوستانم بدون دغدغه پیدا کردن تهیه‌کننده فیلم بسازند. سالم صلواتی از دوستان دیرینه من است و قبل از تولید این فیلم در جریان هستم که چند سالی با بنیاد سینمایی فارابی قراردادی بسته بود که حمایتی از ساخت «پدران» صورت بگیرد و او در تلاش بود تا تهیه‌کننده‌ای برای این اثر پیدا کند که چند تهیه‌کننده برای همکاری صحبت کرده بودند اما به دلیل بودجه اندکی که فارابی به «پدران» اختصاص داده بود از همکاری منصرف شده بودند.

من فیلمنامه «پدران» را که آقای محمدرضا گوهری نوشته بود خیلی دوست داشتم و به نظرم فیلمنامه بسیار قابل دفاعی است و به پیشنهاد آقای صلواتی و با وجود بودجه ضعیفی که فیلم داشت تهیه این اثر را پذیرفتم.

آیا روایت قصه برای شما در اولویت بود یا دغدغه‌ای که فیلم دنبال می‌کند نظر شما را جلب کرد؟

بیش از هر چیز دغدغه‌ای که فیلمساز داشت من را به خود جذب کرد چراکه از همان ابتدا می‌دانستم و قرار نبود ساختار فیلم آنچنان متفاوت باشد. این فیلم درباره نسلی صحبت می‌کند که درباره آن‌ها نیاز به آموزش داریم و برای من این موضوع اهمیت داشت فیلمی بسازم که درباره نسل امروز صحبت می‌کند و دغدغه جوانان را دارد.

با شناختی که از سالم صلواتی داشتم می‌دانستم که او به ساده بودن اثرش تأکید دارد و قرار نیست ما کارگردانی عجیب و غریبی از او ببینیم. توجه به نسل جوان از دغدغه‌های او است و من وقتی فیلمنامه را خواندم احساس کردم که جای این موضوع و چنین فیلم در سینمای ایران خالی است.

متأسفانه امروز در سینمای ایران به مفاهیم و موضوعات اهمیتی داده نمی‌شود و همه چیز در خدمت سینمای تجاری و کمدی قرار گرفته و پیام و محتوا اهمیت خاصی در سینمای ما ندارد.

چرا در قصه «پدران» با وجود اینکه زنان هم می‌توانند نقش پر رنگی داشته باشند، مادران تا حدی نادیده گرفته شده‌اند؟

فیلم روایتگر مشکل خانواده‌ها است و این مشکلات در اکثر مواقع با رشد فرزندان به شکلی ایجاد می‌شود که بین فرزندان و پدران و مادران مشکلاتی به وجود می‌آید. ما در این فیلم به مادرها هم اشاره کرده‌ایم چراکه نمی‌توان در شکل‌گیری یک معضل خانوادگی مادران را نادیده گرفت. مادران معمولاً به شکلی احساسی با مسائل مربوط به فرزندانشان برخورد می‌کنند و پدران بیشتر در مقام پاسخگویی قرار می‌گیرند و در این فیلم می‌بینیم که با اتفاق رخ داده خانواده‌ها و به شکلی ناخودآگاه پدران دو خانواده در مقابل هم قرار گرفته‌اند.

عنوان فیلم «پدران» است اما این به معنای این نیست که ما مادران را نادیده گرفته باشیم و در این فیلم کل خانواده حضور دارد و محتوای یک اثر را نباید با عنوانش قضاوت کرد.

چرا برای روایت قصه «پدران» شهر همدان را انتخاب کردید؟

فیلمنامه «پدران» به قلم محمدرضا گوهری از همان ابتدا به شکلی نوشته شده بود که اجتماعش خارج از پایتخت بود. ما سعی کردیم برای انتخاب شهر به سراغ شهری برویم که فارسی صحبت کنند و نهایتاً لهجه داشته باشند چرا که اگر قرار بود در مناطق کردنشین یا ترک‌نشین این فیلم را بسازیم مجبور به زیرنویس بودیم و این قطعاً در اکران عمومی بر موفقیت اثر تأثیرگذار بود. در نهایت این شهرستان را انتخاب کردیم و یکی از دلایل فاصله گرفتن از شهرهای بزرگ مثل تهران این بود که در شهری اینچنین نمی‌شود قصه معلمی را روایت کرد که اهالی آن شهر او را می‌شناسند و فردی آبرومند است و اتفاقی زندگی‌اش را تغییر داده است اما در یک شهر کوچک این وضعیت وجود دارد و تعریف چنین شرایطی اشتباه نیست.

فیلم‌های بسیاری با موضوع قصاص در سینمای ایران ساخته شده‌اند. آیا این ترس را نداشتید که این موضوع از نظر مخاطب تکراری باشد؟

موضوع قصاص در زیرمتن اثر قرار دارد و کلیت فیلم به عدم شناخت خانواده‌ها از نسل امروز و فرزندانشان مربوط است. به نظر من این نگاه بسیار بدیع و جدید است؛ ما در این فیلم شاهد زندگی معلمی هستیم که در آن شهر دانش‌آموزان بسیاری را تربیت کرده و با نوجوانان و جوانان آنجا در ارتباط است اما خانواده خودش را نمی‌شناسد و از شناخت اعضای خانواده‌اش عاجز است.

وقتی فیلمنامه این اثر را خواندم اصلاً موضوع قصاص مورد توجه من نبود و برای من عدم شناخت خانواده‌ها از نسل جوان موضوع اصلی بود.

آیا از شرایط اکران «پدران» رضایت دارید؟

اگر از شرایط سینما و مافیای اکران و سینمادارها بگذریم امروز سینمای ایران اصلاً در وضعیت مساعدی نیست و ما شاهد شرایطی هستیم که سینمای اجتماعی در حال نابودی است و کم کم شاهد هستیم که سینما به محلی مثل شهربازی تبدیل می‌شود و افراد وقتی می‌خواهند صرفاً تفریح کنند یا بخندند به سینما می‌روند.

متأسفانه سینمای اجتماعی امروز برای مسئولان ما اهمیتی ندارد و آن‌ها هم هیچ تلاشی برای بهبودی وضعیت نمی‌کنند. با این حال من نمی‌خواهم همه چیز را به گردن مافیای سینمادار و پخش‌کننده بیندازم. سلیقه مخاطب هم در حال تغییر است و شاید زندگی خصوصی آدمها و این فضای تراژیکی که از نظر اجتماعی و مالی برای مردم رخ داده، آن‌ها دیگر حوصله دیدن چنین فیلمهایی را ندارند و یک بخشی از ماجرا به سلیقه مخاطب مربوط می‌شود که البته به خودِ مخاطب مربوط می‌شود و او می‌تواند انتخاب کند چند ساعتی که در سینما می‌گذراند را برای خوش بودن و حال خوب بگذراند. زمانی پر فروش‌ترین فیلم‌ها فقط کمدی نبودند و سیاستگذاری‌ها طوری بود که در کنار آن کمدی‌های پرفروش یک سری فیلم‌هایی باشند که دیگر سلایق را تأمین کنند. مدیریت اگر نیاز به فیلم‌های اجتماعی یا فیلم‌هایی که پیام یا آموزش دارند را احساس می‌کرد برنامه‌ریزی و سیاستگذاری‌ها را به سمتی می‌برد که این سینما بتواند در گیشه دیده شود.

متأسفانه چند روز است که از اکران «پدران» می‌گذرد و حتی یک نامه به سازمان سینمایی فرستاده‌ایم که ما را به تلویزیون معرفی کند تا بتوانیم تعداد اندکی تیزر از تلویزیون داشته باشیم اما متأسفانه موفق نبودیم و من احساس می‌کنم هم خود تلویزیون و هم سازمان سینمایی سیاستگذاری‌شان به سمت مهربانی رفته و به ما جواب رد نمی‌دهند اما کاری می‌کنند که خودمان منصرف شویم.

مطمئناً تا زمانیکه تبلیغات نباشد مخاطب در جریان اکران اثر قرار نمی‌گیرد و ما مجبوریم در ماهواره‌ها تبلیغات داشته باشیم که متأسفانه بودجه‌ این کار را نداریم و هنوز امیدوار هستیم که تیزر فیلم‌مان از تلویزیون پخش شود اما ممکن است دوستان زمانی به خواسته ما رسیدگی کنند که اکران فیلم به پایان رسیده است.

زمانی‌که فیلم را در جشنواره فیلم فجر اکران کردیم آموزش و پرورش از «پدران» تقدیر کرد و ما تصورمان بر این بود که وزارت آموزش و پرورش برای اینکه موضوع فیلم درباره جوانان و نوجوانان است از اکران این اثر حمایت خواهد کرد که هیچ حمایتی صورت نگرفت و فیلم را به خانواده‌ها معرفی خواهند کرد تا حداقل جوانان و نوجوانان بیشتری «پدران» را ببینند. امیدواریم در زمان کوتاهی که برای رساندن صدایمان به مخاطب داریم اتفاقی رخ دهد و حداقل از لحاظ معنوی به خواسته‌مان برسیم و فیلم از سوی جوانان بیشتر دیده شود چون می‌دانیم که به خواسته مالی‌مان نخواهیم رسید.

آیا فاصله زیادی که بین زمان تولید و اکران فیلم وجود دارد به دیده شدن اثر آسیب وارد نکرده است؟

برای اکران این فیلم با شیوع کرونا مواجه شدیم و پس از آن هم شرایط به سمتی رفت که حال و احوال جامعه برای دیدن چنین فیلمی مساعد نبود. الان هم از قبل می‌دانیم با شرایط و وضعیت حاکم در سینمای کشورمان ممکن است استقبال خوبی صورت نگیرد و نتیجه زحماتمان را نبینیم و تمام تمرکز و امید ما به عنوان فیلمساز این است که حداقل مخاطبانی که این جنس سینما را دوست دارند از اکران «پدران» باخبر شوند و به دیدن این اثر سینمایی بیایند.