موضوعات فراتر از نذر و شفا است

به گزارش خبرنگار ایلنا، کاظم نظری (مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ)، فرهاد قائمیان (دبیر هنری رویداد)، اتابک نادری (دبیر جشنواره تئاتر رضوی)، علی‌محمد رادمنش (دبیر بخش نمایش خیابانی)، مرتضی سعیدی‌زاده (مدیرعامل بنیاد فرهنگی هنری امام رضا (علیه‌السلام))، زمانی (معاون ترویج و جریان‌سازی بنیاد امام رضا (علیه‌السلام)) و سیدجواد رفایی (مشاور فرهنگی هنری بنیاد) تازه‌ترین جزییات جشنواره فرهنگی هنری امام رضا (علیه‌السلام) را اعلام کردند.

در ابتدای برنامه پس از تلاوت آیاتی از کلام‌الله مجید و پخش نماهنگی در رابطه با مشهد مقدس و حرم امام رضا (علیه‌السلام) و سرود ملی، از پوسترهای سه جشنواره تئاتر رضوی، نمایش خیابانی رضوی و جشنواره تئاتر کودک و نوجوان رضوی رونمایی شد.

از روال معمول جشنواره‌ها پرهیز کردیم

سپس اتابک نادری گفت: اطلاعات اصلی در فراخوان آمده و تلاش‌مان این بوده که در دوره بیست و یکم نگاه حرفه‌ای‌تری ایجاد کنیم که مبنای آن تولید آثار است تا فضا طبق روال همه جشنواره‌های موجود، کلیشه‌ای نباشد.

دبیر جشنواره تئاتر رضوی افزود: معمولا روال برگزاری‌های مرسوم جشنواره‌های مشابه انتخاب متون و دریافت آثار تا چهار برابر ظرفیت است. در ادامه هم از میان این تعداد کثیر آثار رسیده تعدادی انتخاب می‌شوند و از میان آنها هم چند اثر به جشنواره مربوطه راه می‌یابد. متاسفانه این شکل جشنواره در حال توسعه است.

گزینش آثار جشنواره بر اساس اجراهای عموم در شهرها

وی اذعان داشت: در این دوره بنیاد فرهنگی هنری امام رضا (علیه‌السلام) نظرش این بود جشنواره غیر متمرکز باشد. در ادامه هم اعضای شورای سیاست‌گذاری تلاش کردند در این زمینه کارهای متفاوتی انجام دهند و حال روال برگزاری اینگونه است که آثار در شهر خودشان تولید و اجرا شوند و گزینش ما بر اساس آرای عمومی باشد. 

 نادری گفت: دوری از هیجانات زودگذر رسالت دیگری است که در این دوره به آن پایبند بوده‌ایم. نباید بر اساس هیجان و احساسات لحظه‌ای تئاتر کار کنیم. به طور کلی تئاتر باید برای ارائه به مردم تولید شود و هدف ما هم انجام چنین کاری است.

او ادامه داد: کلا روال مرسوم همه جشنواره‌های موجود هزینه‌های زیادی را دربرمی‌گیرد و ما بر اساس برآوردهایی که داشتیم تصمیم گرفتیم جای صرف پول برای بلیت هواپیما و اتوبوس و پذیرایی و دیگر مسائل آن را به دست هنرمندان و سفره آن‌ها برسانیم. اعتقاد قلبی من این است که پول امام رضا (علیه‌السلام) باید به دست هنرمندان برسد.

همه گروه‌ها تندیس می‌گیرند

نادری با تاکید بر اینکه داوری آثار بر اساس توافقات انجام شده برداشته شده، بیان کرد: هر پانزده اثر منتخب در نهایت برگزیده محسوب می‌شوند و در روز اختتامیه بزرگی که در دهه کرامت برگزار می‌شود، تندیس دریافت خواهند کرد. 

آثار کلیشه‌ای و موضوعات تکراری نداریم

دبیر جشنواره تئاتر رضوی اذعان داشت: تمرکزمان روی انتخاب آثار نو بوده و در آنها به دنبال نگاه‌های متفاوت‌تری بوده‌ایم. همیشه اینطور است که وقتی از تئاتر رضوی می‌گوییم دوستان حرم را درمانگاه فرض می‌کنند و صرفا سراغ مقولاتی چون شفا و این قبیل موارد می‌روند. یا مثلا در یک اثر مادر شهیدی را می‌بینیم که به حرم رفته و می‌گوید فرزندش را نذر امام هشتم (علیه‌السلام) کرده است. درست است که موضوعات دفاع مقدسی با ارزش هستند و جایگاه دارند اما ما سعی کرده‌ایم فراتر برویم. به هرحال اینگونه است که آثار با یک واژه به امام رضا (علیه‌السلام) و جشنواره رضوی ربط پیدا می‌کنند و ما تلاش کردیم در این دوره از انتخاب چنین آثاری حذر نماییم.

 نادری گفت: در رویداد امسال آنچه در انتخاب آثار اهمیت داشته توجه شرکت‌کنندگاه به شان اخلاقی و سیره رضوی است. حتی شاید در یک اثر از امام رضا (علیه‌السلام) و حرم ایشان و شهر مشهد صحبتی نشود اما کار به جشنواره راه یابد. چون بحث اخلاقیات مطرح است. ما تمایل داریم به واسطه این کارها جامعه را به خودباوری برسانیم و ائمه و پیامبران هم چنین هدفی داشته‌اند. از نگاه شعاری باید دور شویم و شرکت‌کنندگاه باید بدانند سلیقه داوران مطرح نیست. آنچه برای ما اهمیت دارد مخاطب است و هنرمندان باید مخاطب‌شناسی کنند.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: ما ۳۸ اثر از مرحله اول انتخاب کرده‌ایم و آنها باید فیلم کامل اجراها را در موعد تعیی شده برای ما بفرستند.  در ادامه هم ۱۵ اثر به فینال می‌روند. هر ۳۸ اثر دیگر  مبلغ فیلمبرداری و آماده‌سازی را از دبیرخانه دریافت خواهند کرد؛ درست است که این مبلغ کم است اما در شهرستان‌ها بخشی از کارها را راه می‌اندازد. از میان آثار دیگر اگر برخی آمادگی اجرا دارند می‌توانند اجرای‌شان را داشته باشند. اگر هم کار نیمه کاره باشد به دلیل داشتن مهر امام رضا (علیه‌السلام) در بخشی دیگر اجرا خواهد داشت. 

 انتشار آثار دوره‌های قبل

نادری گفت: اجراهای صحنه‌ای در سراسر کشور از پلتفرم تلویزیون تئاتر پخش می‌شوند. اسناد دوره‌های قبل هم تدوین شده و در قالب کتاب  چاپ می‌شود یا اینکه در سایت شمس توس در قالب پی دی اف منتشر خواهد شد. اسناد دیگر جشنواره نیز تا عید نوروز امسال، آماده و بارگذاری خواهندشد. از انتشارات نمایش هم ممنونم که آثار جشنواره را چاپ کرده‌ است. پی دی اف این آثار در سایت شمس توس هم بارگذاری می‌شوند. 

در ادامه نشست، کاظم نظری گفت: امیدوارم با برنامه‌ریزی‌ها جشنواره تئاتر رضوی‌، غنی‌تر از قبل باشد و همه ما باید برای توسعه فرهنگ رضوی تلاش کنیم. ایده‌های خوبی برای برگزاری انجام شده و  امیدوارم با همکاری‌ها و تعاملات جشنواره‌ای آبرومند برگزار کنیم.

موضوع مهم در تئاتر خیابانی؛ اندیشه است

در ادامه مراسم علی‌محمد رادمنش گفت: تئاتر خیابانی بخشی از یک فرایند بزرگتر به اسم اجراهای بیرونی است. اینجا مد نظر ما مسلما شکلی از رخ دادهایی مربوط به دین و آیین و فرهنگ است که از شخصیت امام رضا (علیه‌السلام) مدنظر داریم. 

دبیر سومین دوره جشنواره تئاتر خیابانی رضوی بیان کرد: تئاتر خیابانی مد نظر ما در جشنواره امسال می‌توانند با امکانات حجیم و آنچنانی تولید و اجرا باشند یا ساده باشند؛‌آنچه اهمیت داردد اندیشه است. اندیشه برایمان مهم بوده و از مهرماه درگیر این موضوع بوده‌ایم که هنرمندان حداکثر تعمق را به کار گیرند و طرح‌هایی اندیشمندانه با موضوع امام رضا (علیه‌السلام) برای ما ارسال کنند. 

او توضیح داد: در دوره‌های قبل، اهل تسنن هم در جشنواره حضور یافته و کسب عنوان کرده اند. امسال هم همینطور است. فرایند دریافت آثار از مهر شروع شد و در ادامه ۱۶۹طرح ارئه شد که ۴۰طرح برگزیده داشتیم. حدود ۲۴ اثر از آن‌ها توسط داوران انتخاب شده‌اند و در نهایت از بین آن‌ها دوازده اثر تولید خواهد شد. گروه‌هایی هم که  نگاه یک داور به آن‌ها مثبت بوده نیز، انتخاب شدند و اینطور شد که حال با چهل اثر مواجهیم. آثار انتخاب شده هم تا پانزدهم اسفند ماه برای ارسال آثار زمان دارند. دوازده گروه برگزیده هم جایزه و تندیس دریافت خواهند کرد. 

در ادامه سیدجواد رفایی گفت: در سال گذشته تصمیم گرفتیم مردم بیشتر از نمایش‌ها بهره ببرند و تئاتر‌های حاضر در جشنواره فقط کار هم را نبینند. تصمیم بر این بود بودجه را به هنرمندان بدهیم تا اجرا بروند که انشالله امسال عملی خواهد شد.

سالن‌های میزبان اجرای عمومی گروه‌ها؛ رایگان است

او بیان کرد: اداره کل ارشاد هم پای کار است و سالن‌های اجرا باید رایگان در اختیار گروه‌ها قرار گیرد و درآمد و فروش بلیت باید به گروه برسد. تبلیغات هم لازم است و باقی نهادها باید پای کار بیایند تا در همه کشور چله فرهنگ رضوی برگزار شد. فقط مرکز استان‌ها ملاک نیست. امکانات باید عادلانه باشد و همه شهرها از جشنواره‌ها بهره ببرند. 

رفایی افزود: از آنجا که آقای سیم‌ریز، دبیر جشنواره تئاتر کودک و نوجوان، در برنامه حاضر نیستند باید بگویم، ۱۲۲ گروه در بخش کودک داشتیم که ۱۵ کار انتخاب شدند و هشت کار بالا می‌آیند. اگر هم دیگر نمایش‌ها از کیفیت لازم برخوردار باشند مورد حمایت قرار می‌گیرند.

وی در پایان گفت: همه استان‌ها حداقل یکی نمایش‌های حاضر در جشنواره تئاتر رضوی را برای اجرا میزبانی خواهند کرد.