جشنواره شانزدهم موسیقی نواحی به ایستگاه آخر رسید
سومین و آخرین روز مرحله ملی شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، شامگاه دوشنبه (۱۸ دیماه) به میزبانی تالار رودکی با هنرنمایی هنرمندان موسیقی نواحی و استقبال خوب علاقمندان برگزار شد.
به گزارش ایلنا به نقل از ستاد خبری شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، امیرحسین سمیعی (مدیرکل دفترموسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، محمد اله یاری (مدیرعامل بنیاد رودکی) و امیرعباس ستایشگر (مدیرعامل انجمن موسیقی ایران) به تماشای آخرین شب این رویداد هنری نشستند.
اجرای نخست شب گذشته به یک گروه عراقی اختصاص داشت که با هنرمندی احمد الوان یوسف و عمر عبدالکریم حمید از کشور عراق و با اجرای موسیقی ریفی (روستایی فولک) روی صحنه رفت و با استقبال حاضران مواجه شد.
اجرای هنرمند عراقی و تجربه شنیدن موسیقی «ریفی»
باسم حمادی، موزیسین خطه خوزستان که به عنوان کارشناس در این اجرا حضور داشت، گفت: آقای عبدالکریم از اساتید حوزه هنرهای زیبای دانشگاه بصره هستند. این دو هنرمند از گروههای موسیقی فولکلور بصره هستند و در اجراهای خود از سازهای بسیاری بهره میگیرند و در این اجرا، نمونهای از کارهای خود را به روی صحنه میبرند.
عمرعبدالکریم حمید نیز درباره اجرایش گفت: بسیار مفتخرم که برای دومین بار به ایران سفر میکنم. همچنین تشکر میکنم از برگزارکنندگان این جشنواره که این فرصت را در اختیار ما قرار دادند. ما عضو کوچکی از گروه موسیقی بزرگ «الفنون شعبیه» ی بصره هستیم. تعداد اعضای گروه ما ۲۵ نفر است که «الخشابه» گفته میشود. «الخشابه» به گروههایی میگویند که تمرکزشان بر روی سازهای ضربی است اما ما در این گروه علاوه بر سازهای ضربی از عود، کمانچه و… نیز استفاده میکنیم.
این هنرمند درباره حضورش در جشنواره موسیقی نواحی نیز گفت: بسیار خوشحالم که به این جشنواره دعوت شدم و فرصتی بوجود آمد تا از هنرمندان اقوام ایران تجارب بسیاری کسب کنم چرا که به عنوان یک موزیسین و مدرس حوزه موسیقی این اتفاق برایم بسیار مفید و ارزشمند بود. ما در این برنامه گوشههایی از موسیقی عراق را به تماشا گذاشتیم و امیدواریم در فرصتهای بعدی با گروه کاملتری در خدمت شما باشیم.
گروههای شرکتکننده در جشنواره همه سطح بالا و قوی بودند
اجرای دوم اما به موسیقی کردی اختصاص داشت و به هنرمندی نامخاص صیادی و اردشیر طهماسبی و با نوازندگی سرنا و دهل آغاز شد. «سِجار»، «گَژیان یا پشت پا»، «فَتاپاشایی»، «چپی یا هَل پرکه» از قطعات اجرایی این بخش بودند.
نامخاص صیادی پس از اجرایش به ستاد خبری جشنواره گفت: گروههای شرکتکننده در جشنواره همه سطح بالا و قوی بودند و امیدوارم چنین رویدادی با افزایش تعداد هنرمندان شرکتکننده به قوت خود باقی بماند تا هر روز شاهد پیشرفت هنر موسیقی نواحی باشیم.
بخش دیگری از این برنامه به هنرمندی عبدالعزیز احمدی از تربت جام اختصاص داشت و شامل آوازخوانی و دوتارنوازی با دوبیتیخوانی و غزلهایی از سعدی شیرازی بود.
جشنواره موسیقی نواحی بستری برای همنشینی اقوام است
عبدالعزیز احمدی نیز درباره حضورش در این جشنواره گفت: برگزاری جشنواره موسیقی نواحی ایران اتفاق بسیار خوب و ارزشمندی است. بویژه اینکه امسال و این دوره از جشنواره در تهران برگزار شد. سالهای بسیاری است، آرزومندیم این جشنواره در مکانی برگزار شود تا بستر بهتری برای دیدار هنرمندان اقصینقاط کشور با یکدیگر باشد و از فرهنگ و گویشها و موسیقیهای مناطق خود پند بگیرند. این رویداد بسیار کار زیبایی است و امیدواریم تداوم داشته باشد. این جشنواره فرصتی برای همنشینی اقوام مختلف ایران است و امیدوارم این رویداد مهم هنری مثل امسال به صورت گردشی برگزار شود، بویژه استانهایی که از قومیتهای مختلفی برخوردار هستند.
بخش دیگری از برنامه به هنرنمایی علی محولاتی، نوازنده دوتار از کاشمر اختصاص داشت و با اجرای قطعات مقام الله، مقام باکلام سبزهپری، مقام باکلام شاه ختا و مقام گلنار همراه شد.
نظر علی محولاتی درباره جشنواره موسیقی نواحی و یک اشاعه فرهنگی زیبا
محولاتی نیز درباره حضور و اجرایش در تهران بیان داشت: انتخاب پایتخت برای برگزاری بخش ملی جشنواره موسیقی نواحی اتفاق خوبی است به این سبب که بستری ایجاد شده تا اقوام مختلف ایران در تهران دور هم جمع شوند و اشاعه فرهنگی زیبایی صورت گرفته است.
اجرای بعدی اما با گروهنوازی هنرمندانی از کرمان به سرپرستی هوشنگ کردستانی و هنرمندانی چون قدرت برموز، علیرضا یونس زاده و مجتبی سالمی همراه شد.
«هلو هالو»، «گل مُورت دوشمَنه»، «مَرُوکلا» و «شِینَک بلال» از قطعات اجرایی این بخش بود.
محمدعلی مرآتی (دبیر جشنواره) درباره این گروه کرمانی گفت: کرمان را به لحاظ موسیقایی، ایران کوچک عنوان میکنند چرا که متشکل از اقوام مختلف است و از قدمت تاریخی کهن و متنوعی برخوردار است.
جوانان این جشنواره با توانمندی اساتید موسیقی آشنا میشوند
هوشنگ کردستانی درباره اجرایش در جشنواره موسیقی نواحی بیان کرد: مردم ما تشنه موسیقی متنوع و رنگارنگ قومی و ایلی و عشایری ما هستند و براین اساس کمتر چنین فرصت بوجود میآید تا با اساتید بزرگ این حوزه از نزدیک و چهره به چهره برخورد کنند؛ آن هم هنرمندانی که در مناطق خود برای مردم سرزمینشان، هنرنمایی و فرهنگسازی میکنند.
او برگزاری جشنواره موسیقی نواحی ایران را فرصت خوبی برای آشنایی جوانان با موسیقی اصیل ایران عنوان کرد و در ادامه افزود: این جشنواره بستری است تا جوانان، چهره به چهره با اساتید و هنرمندان این حوزه آشنا شوند؛ آنها را ببیند و موسیقی زنده آنها بشنوند و بدانند که هنرمندانشان چقدر توانمند هستند و موسیقی که تولید و عرضه میکنند از چه محتوای ارزشمندی برخوردار است و زیباییهای خود را دارد.
اما اجرای دیگر شب گذشته به موسیقی بختیاری با هنرمندی عبدقلی شهبازی (آواز) و روزعلی عباسی (نوازنده نی) اختصاص داشت که روایتکننده بلالخوانی بختیاری بود. بیات فایض، بلال محلی و بختیاری از قطعات این بخش بودند.
عبدقلی شهبازی و یک درخواست از مسئولان
عبدقلی شهبازی ضمن ابراز رضایت و خرسندی از جشنواره شانزدهم موسیقی نواحی ایران در این زمینه گفت: دومین بار است که به جشنواره موسیقی نواحی ایران دعوت میشوم و اجرای برنامه دارم. البته در شهرهای مختلف ایران اجرا داشته باشم. من سال ۱۳۴۳ به دنیا آمدم و تا به امروز تلاش کردم هنر ارزشمند بلالخوانی فراموش نشود و آن را حفظ کردهام و برای صیانت از آن زجر بسیار کشیدهام.
این هنرمند بیان داشت: ما هنرمندیم و هنری که اجرا میکنیم، لطف خدا بوده و از مسئولان تقاضا دارم، مثل همیشه هنرمندان موسیقی اقوام ایران را با برگزاری چنین رویدادهایی حمایت کنند.
اجرای آخر اما به هنرمندان دیلمان از استان گیلان اختصاص داشت و با هنرنمایی اسدالله نوری، رضا عشقی و نصرت خوشخوان همراه بود.
«راهی»، «زرد ملیجه»، «قاسم آبادی» و اجرای آواز و نی از قطعات این بخش بودند که با استقبال پرشور مخاطبان همراه شد.
برای حفظ و اشاعه موسیقی نواحی از هیچ کاری دریغ نمیکنیم
اسدالله نوری درباره تجربه حضور در جشنواره موسیقی نواحی گفت: موسیقی که اجرا کردیم، هنری ماندگار است که از گذشتگان و اجدادمان آموختهایم و آن را به نسل آینده و فرزندان خود میآموزیم. این موسیقی همچون زبان مادری هرگز فراموش نمیشود و برای حفظ و اشاعه آن از هیچ کاری دریغ نخواهیم کرد و با جان و دل این هنر را به علاقمندان آموزش میدهیم و نگاه مالی هم نخواهیم داشت.
او درباره برگزای جشنواره موسیقی نواحی ایران گفت: برگزاری این جشنواره اتفاق بسیار خوبی است و امیدواریم همچنان پر شور و موفق برگزار شود.
سومین نشست پژوهشی جشنواره موسیقی نواحی
سومین نشست پژوهشی مرحله ملی شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، عصر روز گذشته (۱۸ دیماه) با سخنرانی سیدحسین میثمی و با موضوع «تحولات موسیقی مناطق ایران از منظر مردمی و هنری؛ مطالعه موردی خراسان» برگزار شد.
در ابتدای این نشست سیدحسین میثمی در سخنانی گفت: بحث موسیقی مناطق ایران میتواند یکی از موضوعات مهمی باشد که در مطالعات مربوط به موزیکولوژی جایگاه خاصی دارد. اینکه ما بخواهیم موسیقی مردمی یا هنری را در حوزه جغرافیایی بررسی کنیم، پیچیدگیهای خاص خودش را دارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه این پیچیدگی از موقعیت ایران نشأت میگیرد، ادامه داد: مشکل تعریف ایران فرهنگی، پیوستگی و گسیختگی فرهنگها، انتقال موسیقی هنری به مناطق مختلف و آمیختگی با فرهنگ بومی، پیدایش ساختار جدیدی از موسیقی هنری در کنار موسیقی مردمی و تعامل و استحاله موسیقی مردمی به موسیقی هنری یا برعکس از دلایل این پیچیدگی هستند.
میثمی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: موضوع مطالعه موردی من خراسان است و این در حالی است که فرهنگهای مختلفی تحت عنوان خراسان با هم ادغام شدهاند و باید گفت این استان به لحاظ فرهنگی و جغرافیایی ملغمهای از زبانها و فرهنگهاست.
او سپس درباره گونههای موسیقی صحبت کرد و درباره موسیقی روایی گفت: کارگان موسیقی روایی دربرگیرنده سنتهای شکلگرفته در خراسان، سنت ترکمنها و کرمانجهاست. نقش خوانین و نقش مجالس سرور را نمیتوان در باقی ماندن موسیقی روایی در خراسان نادیده گرفت.
میثمی بخش دیگری از سخنانش را به موسیقی غیر روایی اختصاص داد و همچنین توضیحاتی درباره اضافه شدن سجع به اقسام تصانیف ارائه داد.
این استاد دانشگاه درباره ساختار سجع نیز توضیحاتی ارائه داد و افزود: سجع با حوزه مردمی و انتقال آن به موسیقی هنری و بازگشت آن به حوزه مردمی ارتباط دارد.
بخش دوم این نشست نیز به پرسش و پاسخ حاضران و دانشجویان با سیدحسین میثمی و تبادل نظر حاضران با یکدیگر اختصاص داشت.
مرحله ملی شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران از ۱۶ تا ۱۸ دیماه به دبیری محمدعلی مرآتی، به همت دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران و با مشارکت بنیاد رودکی برگزار شد و ۱۹ دیماه نیز تالار رودکی میزبان آیین اختتامیه این رویداد ملی خواهد بود.