در نشست انجمن نویسندگان کودک و نوجوان مطرح شد:
طنز تلخی است که بچهها برای نمره به سؤال پاسخ میدهند
عضو هیأت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفت: بچههای ما وقتی داستان میخوانند، دنبال این نیستند که چه میخوانند و زمانی که به سؤال پاسخ میدهند، فقط به این فکر میکنند که مصحح از چه جوابی خوشش میآید و این طنز تلخی است که آنها متن را نه برای خودشان، بلکه به عنوان یک تکلیف برای نمره و مصحح میخوانند.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، عبدالعظیم کریمی (عضو هیأت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش) در نهمین نشست از سلسله جلسات تخصصی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان با عنوان «آسیبشناسی جایگاه ادبیات در کتابهای درسی» طی سخنانی در خصوص «لذت و نفرت از خواندن» گفت: بچهها از نفس دانستن لذت میبرند؛ در حالی که ما میخواهیم آنها از پیامد دانستن لذت ببرند.
کریمی در این نشست که ۲۵ آبان در محل انجمن نویسندگان کودک و نوجوان برگزار شد، با اشاره به این موضوع که گاهی کودک با تشویق از فرایند دانستن لذت نمیبرد، اما با وجود تنبیه باز هم میخواهد بداند، افزود: در سیستم آموزشی ما خواندنِ خودانگیخته بهتدریج تبدیل به خواندن دگرانگیخته شده و کودک با خواندنِ تکیلفی از خواندنِ ترغیبی باز داشته میشود.
این روانشناس و دانشیار دانشگاه به نقل از گابریل مارسل، فیلسوف اگزیستانسیالیست، کودک را یک محقق بنیادی و خالص دانست که وقتی میخواهد چیزی را بداند، فقط میخواهد بداند و اضافه کرد: انگیزۀ کودک برای دانستن، فینفسه، متعالی و خدادادی است که متأسفانه دستکاریهای به اصطلاح دلسوزانه و جهتدهیهای مستبدانه در این جریان باعث تبدیل لذت به نفرت میشود.
کریمی به عنوان هماهنگکنندۀ ملی (NRC) مطالعات بینالمللی تیمز (TIMSS) و پرلز (PIRLS) و عضو انجمن بینالمللی ارزشیابی پیشرفت آموزشی (IEA) از سال ۱۳۷۹ تا ۱۴۰۰، ضمن توضیح اینکه یافتههای مطالعات پرلز به پایهی چهارم ابتدایی میپردازد و آزمونهای آن به فاصلۀ هر پنج سال برگزار میشود، گفت: آزمون تیمز نیز نوعی آزمون سنجش پیشرفت تحصیلی است که شامل سؤالات علوم و ریاضیات پایه در دو مقطع چهارم و هشتم است و هر چهار سال یک بار بهصورت بینالمللی انجام میشود.
وی با پرداختن به این موضوع که دانشآموزان ایرانی در خواندن اطلاعات داخل متن خوب هستند، اما هنگام استتناج یا خلق، ذهنشان متوقف است، گفت: بچههای ما وقتی داستان میخوانند، دنبال این نیستند که چه میخوانند و زمانی که به سؤال پاسخ میدهند، فقط به این فکر میکنند که مصحح از چه جوابی خوشش میآید و این طنز تلخی است که آنها متن را نه برای خودشان، بلکه به عنوان یک تکلیف برای نمره و مصحح میخوانند.
کریمی با تبیین این مسئله که اگر درس به عنوان هدف، تکلیف و نمره با ظاهر خوب مطرح شود، در باطن دارای نگرشی منفی است، بر ضرورت پرورش فعالیتهای خودانگیختۀ کودکان به جای فرایند رسمی آموزش و پرورش تأکید کرد و یادآور شد: در آزمونهای بینالمللی، کُدهایی مثل پاسخ ندادن، نقاشیکشیدن یا سوراخکردن، بسیار مهمتر از کدهای جواب است که اینها پشت صحنۀ آموزش و پرورش و نفرت و لذت از خواندن را نشان میدهد.
سلسله نشستهای انجمن نویسندگان کودک و نوجوان با هدف بررسی ویژگیهای کودکان و نوجوانان امروز و ضرورت شناخت دقیقتر آنها در محل این انجمن برگزاری میشود و حضور در این جلسات گفتوگومحور برای تمام علاقهمندان آزاد است.