کنگره شعر «زیر یک سقف» در پایان راه/ «عشق» موضوع مغفول مانده در شعر انقلاب

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی حوزه هنری، آیین اختتامیه سومین کنگره شعر «زیر یک سقف» همزمان با سالروز ازدواج پیامبر (ص)، با اجرای نجم‌الدین شریعتی و با حضور میلاد عرفانپور (مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی و مرکز موسیقی حوزه هنری)، علی داودی و برگزارکنندگان این رویداد فرهنگی هنری در تالار سوره برگزار شد. 

میلاد عرفانپور که نخستین سخنران این مراسم بود، گفت: «زیر یک سقف»، اتفاق خودجوشی است از میان شاعران دغدغه‌مند به ادبیات انقلاب و شاعران جوانی که از رویش‌های خوب  شعر روزگار ما هستند و پیرو دغدغه‌ای که در حوزه خانواده داشتند حرکتی خودجوش را آغاز کردند. 

وی با اشاره برگزاری سومین دوره این کنگره از سوی حوزه هنری، کنگره شعر «زیر یک سقف» را مجموعه جوانی معرفی کرد که با ذوق و رویکرد درست نسبت به ادبیات توانسته مسیر خلق آثار با موضوع خانواده را هدایت کند. 

ادبیات انقلاب باید ادبیات زندگی باشد

مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری با تشکر از تلاش افرادی چون محمد مهدی مهدویان و عاطفه جوشقانی در برگزاری این رویداد اظهار کرد: ما تلاش می‌کنیم این گفتمان را ترویج کنیم که ادبیات انقلاب صرفا ادبیات اجتماعی، سیاسی یا حماسی نیست. ادبیات انقلاب صرفا ادبیاتی نیست که به یک واقعه مشخص به نام انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ و حواشی آن و دوره دفاع مقدس بپردازد، بلکه این موضوعات بخشی از ادبیات انقلاب است. 

وی تاکید کرد: ما باور داریم که ادبیات انقلاب باید ادبیات زندگی باشد. زندگی گاهی در ساحت عشق جریان دارد، گاه در حماسه و گاهی در موضوعات اجتماعی، گاهی در اعتراض و گاهی در معرفت و حکمت و اخلاق و همه اینها موضوعاتی است که هر انسان به صورت روزمره خواسته یا ناخواسته با آن‌ها مواجه است. 

عشق، موضوع مهم شعر انقلاب

وی با نقد به شاعرانی که مدعی صرفا عاشقانه‌سرایی یا مرثیه‌سرایی هستند، گفت: طبیعت شاعری، حضور در میدان‌های مختلف است. من به عنوان شاعر نمی‌توانم خود را محدود به یک حوزه کنم. شعر انقلاب شعر موضع‌مند در همه موضوعات است و شعر موضوع‌مند نیست که اگر شعری موضوعش چیز دیگری بود بگوییم این شعر انقلاب نیست. 

عرفان‌پور افزود: یکی از موضوعات مهم و مورد غفلت واقع شده شعر انقلاب، موضوع عشق است. عشق با تخصیص نسبتی با خانواده و زندگی ایرانی اسلامی. اگر باور داشته باشیم در رابطه میان همسران امروز نیاز به محتوایی داریم که خانواده‌ها از آن بهره ببرند و اگر اعتقاد داریم که عشق و عاطفه باید میان زوجین برقرار باشد، یکی از مهمترین منابعی که این جریان را دامن می‌زند ادبیات، شعر و هنر است. 

عاشقانه ما حرف زیادی برای ادبیات دنیا دارد

وی با طرح این سوال که چقدر برنامه‌ریزی کرده‌ایم که شعر عاشقانه مناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی داشته باشیم؟ چقدر برای شعر عاشقانه‌ای که حیا، عفاف و عشقی در امتداد عشق الهی در آن موج بزند، برنامه‌ریزی کرده‌ایم؟ تشریح کرد: عاشقانه ما حرف زیادی برای ادبیات دنیا دارد. عاشقانه‌ای که ما می‌توانیم طرح کنیم عاشقانه‌ای است که پشتوانه بسیار عمیق و محکمی به نام اسلام و فرهنگ انقلاب اسلامی دارد و نمونه‌های عینی و مصداق‌های بیرونی زیادی در این چهل سال داشته است. سوال این است که اگر شاعران در خط مقدم این عملیات و ماموریت نیستند، چه کسانی باید در خط مقدم این اتفاق بایستند؟ 

مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری ادامه داد: مهمترین وظیفه شاعران این است که در دوران حاضر اولویت‌ها را بشناسند و لابه‌لای شعرهایی که در حال و هوای مختلف است، نگاه ویژه‌ای به اولویت‌ها داشته باشند. 

وی یکی از اولویت‌ها را عشق معرفی کرد که انقلاب اسلامی دوست دارد آن را ترویج کند و به تداوم زندگی مشترک و نشاط در زندگی کمک می‌کند و محدود به زوجین نمی‌شود، بلکه به فرزند، خواهر، برادر، مادر و پدر اشاعه پیدا می‌کند. 

عرفان‌پور در سخنانش با تشکر از سید امیر باطنی و علی فروزانفر، معاون هنری حوزه هنری که در برگزاری این کنگره همکاری داشته‌اند گفت: کنگره شعر «زیر یک سقف» رویداد مهم و جریان‌سازی است که به همت عده‌ای شاعر جوان و خودانگیخته برگزار شده است. هدف این کنگره هدف فرهنگی کشور و انقلاب اسلامی است. 

وی با اشاره به رشد کمی و کیفی آثار این دوره از کنگره شعر «زیر یک سقف» افزود: امیدوارم این جریان بتواند به عنوان جریانی که الگوی تازه‌ای را معرفی می‌کند،   بسط داده شود و در میان شاعران کشور دیده شود. این اتفاق جای دارد در داستان و رمان هم ایجاد شود. میلاد عرفانپور در ادامه چند رباعی برای حاضران قرائت کرد. 

جایگاه غزل در شعر فارسی

ناصر فیض که دیگر سخنران آیین اختتامیه کنگره شعر «زیر یک سقف» بود نیز اظهار کرد: وقتی مرور مختصری در تاریخ ادبیاتمان داشته باشیم، می‌بینیم بخش اعظمی از آثار شاعران گذشته تا امروز، زمینه تغزلی دارد؛ سعدی را با تمام عظمتش با غزلیاتش می‌شناسیم و دیوان مولانا را با تمام آثارش در طراز بالاتری می‌بینیم. 

وی با اشاره به جایگاه غزل در شعر شاعران و توصیه‌های اسلامی در زمینه درست دوست داشتن و غیرت بیان کرد: در ادبیات فارسی همیشه تعریف درستی از عشق وجود داشته و در شعر فارسی جایگاه زن با تعریف درستی همراه بوده و همیشه پایه و اساس خانواده داشته است. جایگاه خانواده در فرهنگ ایرانی که برگرفته از اعتقادات دینی ما است جایگاه بسیار محکمی در جهان است.  وی در این مراسم شعری که برای دخترش سروده بود را خواند. 

در ادامه آیین اختتامیه کنگره شعر «زیر یک سقف»، عباس جواهری، محمدرضا وحیدزاده و سید محمد جواد شرافت به شعرخوانی پرداختند. 

محمد حسین مهدویان دبیر علمی این کنگره در ادامه گزارشی از مسیر علمی این رویداد ادبی ارائه کرد و گفت:   از حدود ۳ سال پیش که کنگره کلید خورد تا امروز؛ اتفاقات خوبی  رخ داده و به رشد خوبی در زمینه خانواده و عاشقانه‌های زیر یک سقف رسیده است. امسال حدود ۶۰۰ اثر در سه بخش کلاسیک، کودک و نوجوان و طنز با محوریت موانع ازدواج و  فرزندآوری به دبیرخانه ارسال شد. آثار در دو مرحله و به صورت کدگذاری‌شده داوری شد که یک بخش شامل غربالگری اولیه و بخش دیگر شامل آثار بخش طنز توسط اساتیدی چون ناصر فیض و امید مهدی‌نژاد داوری شد. در بخش کلاسیک، عالیه محرابی و علی داودی و سیدمهدی حسینی و در بخش کودک و نوجوان، خانم شاهانی و زندی داوری آثار را برعهده داشتند.  وی در ادامه شعر طنزی درباره خانواده و سبک زندگی برای حاضران خواند. 

در ادامه این مراسم، از علی داودی و همسر وی با توجه به تاثیرگذاری در عرصه ادبیات و شعر تجلیل شد. علی داودی با حضور بر روی سن تالار سوره از مجموعه شعری سخن گفت که تقدیم به همسر خود کرده است.   وی چند قطعه شعر از این مجموعه را برای حاضران خواند. 

مأمنی برای خواندن و شنیدن عاشقانه‌های پاک

عاطفه جوشقانیان، دبیر کنگره ملی شعر «زیر یک سقف» نیز با قرائت غزلی عاشقانه گفت: در بحث زمینه‌سازی و ظهور،   مقام معظم رهبری می‌فرمایند ابتدا باید تمدن اسلامی شکل گیرد و محوریت تمدن اسلامی با محوریت خانواده است؛ بنابراین  ما تصمیم گرفتیم با زبان هنر به بحث خانواده بپردازیم و خدا را شاکرم که طی سه دوره کنگره شعر «زیر یک سقف» اتفاقات خوبی افتاده  و اشعار خوبی سروده شده و تا حدود نسبتا زیادی به اهداف اولیه‌ای که داشتیم  دست پیدا کردیم. 

وی ادامه داد: ما می‌خواستیم شاعران مأمنی برای خواندن و شنیدن عاشقانه‌های پاک و عفیف خانوادگی داشته باشند که این امر در این کنگره رقم خورد. ما امسال در دیدار شاعران با مقام معظم رهبری گزارش دوساله کنگره و نشست‌های آن را ارائه کردیم و حضرت آقا نامه‌ای فرستادند و با سلام به همه عوامل کنگره شعر «زیر یک سقف» هدیه‌ای ارسال کردند و بحمدالله این رویداد مورد رضای ایشان هم بوده است و من امیدوارم این کنگره مورد رضایت حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (س) هم قرار گیرد. 

گسترش کنگره

دبیر کنگره شعر «زیر یک سقف» ادامه داد: در نشست هم اندیشی با اعضای کنگره شعر، بنا بر این شد که روال کنگره به شکل فعلی ادامه پیدا نکند  و برای گسترش و عمیق‌سازی آن  به صورت محافل استانی یا تبدیل اشعار به مدیا و محصولاتی که قابل دسترس‌تر باشند کار کنیم. 

وی از افرادی چون علی فروزانفر، معاون هنری حوزه هنری، میلاد عرفان پور، مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، سید امین باطنی، مشاور رئیس حوزه هنری، محمدحسین مهدویان، دبیر علمی کنگره،   علی داودی، فریبا یوسفی، عباس حسین نژاد، مدیر دفتر طنز حوزه هنری، سیدمهدی حسینی، رئیس حوزه هنری استان قم، حسین حقیقی و اعضای دبیرخانه کنگره شعر «زیر یک سقف» تشکر کرد. 

در بخش بعدی این مراسم حسین حقیقی به اجرای قطعه موسیقی «درمانا» و قطعه جدیدی که به زودی منتشر خواهد شد، پرداخت. 

پس از شعرخوانی شهاب مهری، محمدمهدی مهدویان به عنوان کوچکترین شعرخوان این محفل به روی سن تالار سوره آمد و با زبانی کودکانه لحظاتی شاد را برای حاضران رقم زد. 

معرفی برگزیدگان

در ادامه این مراسم امیر حقیقت قطعه موسیقی که ترانه آن را محمدمهدی سیار سروده بود را خواند و  در بخش پایانی این مراسم برگزیدگان سومین کنگره شعر «زیر یک سقف» بدین شرح معرفی شدند: 

فاطمه عارف‌نژاد و عباس جواهری از استان قم و شهاب مهری و محمدرضا وحیدزاده از استان تهران به عنوان برگزیدگان بخش کلاسیک معرفی شدند. 

در بخش کودک، منیره هاشمی از استان خراسان رضوی و سمیه بابایی از استان فارس، امید خیاطی‌فر از استان بوشهر و عبدالرضا قیصری از استان فارس به عنوان برگزیدگان بخش کودک معرفی شدند. 

در این بخش همچنین سعیده کرمانی از خراسان رضوی و ایمان طرفه از استان خوزستان و میثم داودی از استان قم، فاطمه گیلانی از استان تهران و زهرا نظری  شایسته تقدیر شناخته شدند. 

حسین خزاعی از استان کرمانشاه، سمیه تورجی از استان فارس، محسن کاویانی از استان قم نیز مورد تقدیر قرار گرفتند. 

همچنین در بخش فرزندآوری، عارفه دهقانی از استان تهران به عنوان برگزیده معرفی شد. در این بخش وحیده احمدی از استان تهران مورد تقدیر قرار گرفت. 

در پایان نیز سید سلمان علوی، محمد جعفری و محمدمهدی خان‌محمدی، عضو شورای سیاست‌گذاری کنگره، میلاد عرفان‌پور، مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، محمد حسین مهدویان دبیر علمی کنگره، سیدمحمد جواد شرافت، خلف‌زاده قاری کنگره شعر «زیر یک سقف»، نجم الدین شریعتی، راضیه جبه‌داری، شاعر و پژوهشگر حوزه بانوان  و حسین حقیقی مورد تقدیر قرار گرفتند. 

از حواشی این جلسه اشعار طنز شاعران شرکت کننده در کنگره شعر «زیر یک سقف و اهدای تندیس این کنگره از سوی راضیه جبه داری به پدرش سردار جبه‌داری بود.