نشست «تطابق صوت و تصویر در نقالی، پردهخوانی و نقاشی قهوهخانهای» برگزار شد/ نسبت بنیادین میان صوت و تصویر در فرهنگ شفاهی
نشست تخصصی «تطابق صوت و تصویر در نقالی، پردهخوانی و نقاشی قهوهخانهای» هفتم شهریورماه در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی موزه هنرهای معاصر تهران، پنجمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی نمایشگاه «همچنان جاری» (مروری بر بازتاب جریان عاشورا در هنرهای تجسمی معاصر)، با عنوان «تطابق صوت و تصویر در نقالی، پرده خوانی و نقاشی قهوه خانه ای» با حضور رحمت امینی (پژوهشگر و مدرس دانشگاه)، فرهاد امینی (پژوهشگر و مدرس دانشگاه) و داود بنیاردلان (پژوهشگر و مدرس دانشگاه)، روز سه شنبه هفتم شهریورماه در کتابخانه موزه هنرهای معاصر تهران برگزارشد.
رحمت امینی در این نشست با تاکید بر قصه گویی و توانایی قصه گویی و نقالی گفت: دو محور نمایشهای تراژیک و کمیک وجود دارد. در محور نمایشهای تراژیک، یک خطی رسم میکنیم که نقطه آغازین قصه گویی است. اولین کاری که بشر بعد از اینکه زبان را آموخت برای کارکردهای اجتماعی و انسانی خودش استفاده کرد، قصه گویی را به کار برد، قصه گویی یک شیوه درمانی و یک وجه سرگرم کننده دارد. قصه گویی بخشی از سنت شفاهی ایرانی است که از مثنوی خوانی تا شاهنامه خوانی تا رسیدن به نقالی خوانی را در بر میگیرد.
امینی در ادامه گفت: نقاشی قهوه خانهای کارکرد تخصصی خود را دارد که بحث مفصلی است. نقاشی قهوه خانهای روشی بود که نقال برای تنوع در داستان سرایی و قصه گویی استفاده می کرد، نقال برای اینکه بتواند رضایت مخاطب خود را داشته باشد از نقاشیهای قهوه خانه برای نقالی خود استفاده میکند. نقال و نقاش میشود پرده خوان.
فرهاد امینی دیگر سخنران این نشست به تطابق صوت و تصویر در پرده خوانی، نقالی و نقاشی قهوه خانهای پرداخت و گفت: ما با سه گونه رسانه هنری مواجه هستیم، رسانه تصویری که نقاشی قهوه خانهای است، رسانه صوتی که نقالی و رسانه ترکیبی یعنی صوت و تصویر که به آن پرده خوانی میگویند. ما در فرهنگهای شفاهی به طور کلی نسبت بنیادین را میان صوت و تصویر میبینیم.
وی در ادامه افزود: اجرای شفاهی درطول و سیر تطور تاریخی از ابتدا با تصویر درگیر بود. اگر شما این سنت شفاهی را تا غارنشینی به عقب ببرید بدیهی است که شمنها در دوران غارنشینی یا ورژنهای اولیه آنها هم عملا داشتند اجرای شفاهی میکردند، البته با رویکرد به تصویری که برای آن قبیله خاص معنایی داشت. منظور از اجرای شفاهی، فرهنگهای شفاهی است. فرهنگهایی که مکتوب را به عنوان تنها سند رسمی بلکه چیزی در جان اجراگر دریافت میکرد. یعنی در فرهنگهایی که اجراگر در آنها خودش یک کتابخانه کامل است و الزاما به این معنا نیست که او تحصیلات آکادمیک و شبیه به این را داشته باشد.
در بخش دوم این نشست رحمت امینی در باره تعزیه خوانی و نحوه اجرای تعزیه خوان پرداخت و گفت: وقتی درباره اشخاص مثبت و اولیا بگوییم، آنها باید افرادی باشند که بیان آوازین و لطیف داشته باشند و بخشی که در مورد اشقیاء و افراد قطب منفی است که آنها باید اشتلوم خوانی کنند و بیان خشونتآمیزی داشته باشند، حتی در نقاشیهای پرده خوانی هم آدمهای بد، زشت کشیده میشوند و آدمهای مثبت در اوج زیبایی نقاشی میشوند.
فرهاد امینی در بخش دوم این نشست گفت: هسته سخت فرهنگی یعنی عناصر رسمی که آن فرهنگ را به رسمیت میشناسند و دیگری پوسته نرم فرهنگی است که با استفاده از المانهای موسیقی و تصویر کار خودش را انجام میدهد. مثلثی که مولف، نقال و مخاطب به وجود میآورد، تاثیری بر مخاطب میگذارد.
سلسله نشستهای تخصصی هر هفته تا ۲۲ شهریورماه، همزمان با نمایشگاه همچنان جاری، با حضورهنرمندان و صاحب نظران هنری برگزار میشود و ورود برای کلیه علاقه مندان آزاد است.
گفتنی است که نمایشگاه «همچنان جاری» تا ۲۲ شهریور همه روزه به جز دوشنبهها و تعطیلات رسمی از ساعت ۱۰ تا ۱۹ در موزه هنرهای معاصر تهران به نشانی خیابان کارگر شمالی، جنب بوستان لاله میزبان عموم علاقهمندان است.