همکاری‌های چند وجهی لازمه رشد تنظیم‌گری و پلتفرم‌ها است

به گزارش ایلنا، برنامه «گفت‌وگوی فرهنگی» به تهیه‌کنندگی رقیه‌زهرا پرندآور و با اجرای لیلا سلمانی به مناسبت هفته کتاب با موضوع نقد و بررسی آثار مکتوب در حوزه تنظیم‌گری در فضای مجازی، چهارشنبه شب ساعت بیست با حضور حنانه اکبری پژوهش‌گر سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت‌و تصویر فراگیر(ساترا) و سیدتقی کمالی عضو موسس انجمن سواد رسانه‌ای ایران، پژوهش‌گر مطالعات نهادی و سیاست‌گذاری و کارشناس فضای مجازی از رادیو گفت‌و گو پخش شد.

در ابتدای گفت‌وگو، سیدتقی کمالی در خصوص میزان تألیف و پژوهش در زمینه تنظیم‌گری فضای مجازی گفت: بر اساس آخرین آمار، حدود ۱۶ هزار مجموعه نشر در کشور در حوزه های مختلف فعالیت می‌کنند اما به‌صورت مستمر نیست. فعالیت پژوهشی و چاپ کتاب در حوزه ی تنظیم‌گری فضای مجازی در ایران از طریق اندیشکده­ها و پژوهشگاه ها پیش می‌رود. به همین جهت تولیدات مکتوب ما از لحاظ کتاب در حوزه تنظیم‌گری فضای مجازی خیلی محدود هست و براساس آمار شاید حدود ۱۵ عنوان رسمی در این زمینه وجود داشته باشد.

در ادامه گفت‌وگو حنانه اکبری درباره نقش یاری‌رسانی نشر و کتاب در حوزه تنظیم‌گری فضای مجازی توضیح داد: بحث تنظیم‌گری دیجیتال، بحث نوظهوری است. به همین دلیل در خصوص میزان کمک‌کننده بودن کتاب‌ها در این زمینه ما باید این نکته را مدنظر قرار دهیم که مخاطبان ما از طیف‌های مختلفی هستند.

وی ادامه داد: از آن‌جایی که تألیف کتاب، زمان‌بر است عمده فعالیت‌ها در قالب گزارش‌ است. همچنین باید این نکته را در نظر داشت که وقتی در زمینه سیاست‌گذاری متنی را منتشر می‌کنید هر چه خلاصه‌تر باشد، اثرگذارتر است. ما باید مخاطبان طیف گسترده‌مان را دسته‌بندی کنیم. ما مخاطبان عمومی، دانشگاهی و سیاسی داریم و تألیفات هم برای این سه طیف دسته‌بندی می‌شوند.

کمالی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه ما در حوزه تألیف و پژوهش با کمبود آثار مواجه هستیم بیان کرد: همان‌طور که می‌دانید تالیف براساس مسائل معرفتی یا انباشت تجارب به‌جود می‌آید. ما در این زمینه مشکلاتی داریم. اول اینکه چون ما جامعه شفاهی هستیم مدیران اجرایی و سیاست‌گذاری، فعالیت‌هایشان را مکتوب نمی‌کنند. یک جنبه دیگر هم این است که شناسایی مسائل اجتماعی برای ما سخت است. ما مراکز پژوهشی زیادی در کشور داریم اما رسالت‌شان را درست ادا نمی‌کنند.

اکبری در بخشی دیگر از این گفت‌وگو به سوال کارشناس مجری برنامه درباره اقدامات کشورهای دیگر درخصوص تألیفات در زمینه تنظیم‌گری فضای مجازی پاسخ داد: کشورهای دیگر پیش‌تر از ما تألیفات زیادی داشته‌اند. مهم‌ترین تالیفاتی که در زمینه تنظیم‌گری دیجیتال انجام شده است، تألیفات شواهدمحور هستند. یعنی آمار دقیق استفاده از فضای دیجیتال را ارائه می‌دهند.

وی خاطرنشان کرد: باید بگویم یکی از مهم‌ترین خلاءهای ما، در بحث پژوهش‌های شواهدمحور است. بیشترین گامی که در این زمینه برداشته شده، بحث ترجمه آثار است. ما باید از این گام فراتر برویم. انجام پژوهش‌های میدانی باعث می‌شود به تصمیم‌گیری‌های درست در این زمینه و شناخته شدن مسائل این حوزه توسط مردم کمک شود.

کمالی در تکمیل این بحث گفت: تنظیم‌گری و سیاست‌گذاری از شئون حکومت هستند. اگر ما محتوای خوبی داشته باشیم به سمتی می‌رویم که درخصوص تصمیم‌گیری‌ها هم محتوای خوبی تولید کنیم. نهادهای دانشگاهی یا پژوهشکده‌ها اگر به درستی مسائل کلیدی را شناسایی کنند، به سمت تولید محتواهای خوب حرکت خواهیم کرد. ارتباط بین صنعت و دانشگاه و دولت موضوعی است که سال‌ها درباره آن صحبت می‌شود. اگر این ارتباط وجود داشته باشد به این ضرورت‌ها بهتر پاسخ داده می‌شود.

در ادامه اکبری درخصوص اقدامات پژوهشی ساترا بیان کرد: دفتر مطالعات ساترا کار خود را از سال ۹۷ آغاز کرد. اولین اقدامی که در زمینه تنظیم‌گری دیجیتال و رسانه انجام داد، ترویج این مفهوم و ادبیات از طریق ترجمه بود. در مرحله بعد ما در صنعت صوت و تصویر، گامی فراتر گذاشتیم و به سراغ انجام کارهایی رفتیم که داده محور و پژوهش محور بودند. یکی از رویکردهایی که دفتر مطالعات اتخاذ کرد، ایجاد پلی بین دفتر مطالعات و حوزه تصمیم‌گیری‌ها بود.

کمالی در پایان برنامه در خصوص صحبت‌های اکبری و گزارش اقدامات پژوهشی ساترا گفت: ما اگر بخواهیم ساترا به عنوان یک نهاد تنظیم‌گر در فضای صوت‌و تصویر فراگیر، مشروعیت لازم را داشته باشد، می‌طلبد که بازیگران اصلی در این عرصه نقش پررنگی داشته باشند. بنابراین برای این منظور باید همکاری‌های چند وجهی در این زمینه صورت بگیرد تا اتفاقات خوبی در این خصوص رخ دهد.