میانگین قیمت بلیت تئاتر در سال جدید چه‌قدر است؟ / تئاتر ارزان‌تر از محصولات فرهنگی دیگر؛ اما همچنان گران برای مردم
قیمت‌گذاری بلیت تئاتر سال‌هاست که تبدیل به معضلی برای گروه‌های هنری، سالن‌داران، دولت و از همه مهم‌تر تماشاگران شده است؛ افزایش هزینه‌های زندگی و همچنین محصولات فرهنگی و هنری در کشور، حتی با وجود در نظر گرفتن افزایش هزینه‌های تولید یک تئاتر، هنوز برای بخش بزرگی از مردم رقم‌هایی بالا و دور از دسترس محسوب می‌شوند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بهار ۱۴۰۱ تئاتر با بلیت‌هایی از ۳۰ تا ۲۰۰ هزار تومان آغاز شد؛ این اختلاف قیمت در حالی است که کفِ قیمت بلیت برخی سالن‌ها ۷۰ یا ۸۰ هزار تومان است و با وجود افزایش هزینه‌های دیگر زندگی و همچنین قیمت محصولات فرهنگی و هنری در کشور، حتی با وجود در نظر گرفتن افزایش هزینه‌های تولید یک تئاتر، هنوز برای بخش بزرگی از مردم رقم‌هایی بالا و دور از دسترس محسوب می‌شوند.
با اینکه به طور مثال بلیت کنسرت‌ها از ۱۵۰ تا ۴۵۰ هزار تومان نرخ‌گذاری می‌شوند یا یک کتاب که عموما قیمتش بسته به تعداد صفحات و نوع کاغذ و موارد دیگر است به طور میانگین با رقمی بین ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان به دست مخاطب می‌رسد. علاوه بر این مقایسه، هزینه‌های تولید تئاتر به عنوان یک هنر گروهی و صحنه‌ای از طراحی لباس و صحنه گرفته تا موسیقی و نور و... اغلب بسیار بیشتر از درآمدش از گیشه است، اما همچنان برای دانشجویان یا طبقه متوسطی که مخاطبان اصلی تئاترند و روز به روز هم وسع مالی‌شان کم‌تر می‌شود، خرید بلیت تئاتر با این قیمت‌ها به معنای کم کردن از مخارج اصلی دیگر زندگی‌شان است.
همه این دغدغه‌ها باعث شده تا قیمت‌گذاری بلیت تئاتر از چند سال پیش تا امروز تبدیل به معضلی برای گروه‌های هنری، سالن‌داران، دولت و از همه مهم‌تر تماشاگران شود؛ با افزایش ناگهانی هزینه‌های تولید تئاتر در چند سال اخیر، آثاری که اغلب موزیکال بوده و دکورهای سنگین و به اصطلاح پروداکشن‌های بزرگی داشتند ارقامی بسیار بالاتر از عرف را برای بلیت‌هایشان در نظر گرفتند. سال ۹۷ بود که نمایش «بینوایان» و «می‌سی‌سی‌پی نشسته می‌میرد» به ترتیب از بلیت‌های ۲۵۰ و ۲۰۰ هزار تومانی رونمایی کردند که هرچند کاری غیر قانونی محسوب نمی‌شد، اما از نرخ معمول بلیت آثار نمایشی در آن سال بسیار بالاتر بود و برای همین واکنش‌های متعددی را در پی داشت و حتی منجر به کاهش سقف قیمت یکی از این نمایش‌ها شد. به طوری که «شهرام کرمی»، مدیرکل وقت هنرهای نمایشی، از «ضرورت تشکیل شورای صنفی برای تعیین سقف و کف بهای بلیت آثار نمایشی» گفته بود. با این همه مساله قیمت‌گذاری از آن سال تا امروز همچنان محل بحث و مناقشه است.
سال گذشته نمایش‌هایی موزیکال در محیطی کافه‌ای با تعداد صندلی‌های محدود و طبیعتا بدون دکورهای قابل توجه با بلیت ۲۵۰ هزار تومان روی صحنه رفتند و اعتراض‌هایی جسته و گریخته را هم در پی داشتند. با تعطیلی سالن‌های تئاتر در دو سال اخیر به دلیل شیوع کرونا، دغدغه‌های دیگری در اولویت قرار گرفت و تئاتر با بحران از دست رفتن تماشاگرش روبه‌رو شد. اما از آخرین ماه‌های سال ۱۴۰۰ جانِ تازه‌ای به تماشاخانه‌ها دمیده شد و اجراهای عمومی دوباره رونق گرفت تا بهار سال جدید که با فروکش کردن موج ابتلا به بیماری، تا حدودی برنامه اجرا به روال سابق برگشته است و تالار وحدت که یکی از رکودداران در قیمت بالای بلیت تئاتر در سال‌های اخیر بوده بازهم بیشترین مبلغ را به خود اختصاص دهد. هرچند که در مقایسه با سال‌های اخیر و با در نظر گرفتن تورم و البته رکود دو سال گذشته، ارقامی نجومی محسوب نمی‌شوند.
تالار وحدت که به زودی قرار است میزبان نمایش «آن سوی آیینه» شود، رتبه اول را در قیمت بلیت دارد؛ به طوری که بلیت‌های این نمایش از ردیف ۱ تا ۱۰ به مبلغ ۲۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد و کم‌ترین قیمت بلیت‌هایش هم برای صندلی‌های بالکن سوم با مبلغ ۸۰ هزار تومان است که دید مناسبی به صحنه ندارد.
با وجود اینکه قیمت بلیت این نمایش از میانگین آثار نمایشی سالن‌های دیگر بیشتر است اما بلیت‌های ده روز نخست این نمایش پیش از آغاز اجرا همگی به فروش رفته بودند.
رتبه دوم بالاترین قیمت‌ها هم به سالن حافظ می‌رسد؛ سامانه فروش بلیت تیوال برای سه نمایشی که بلیت‌فروشی‌شان برای اجرا در این سالن باز است رقم‌های ۷۰، ۸۰ و ۱۲۰ هزار تومان را نشان می‌دهد. پردیس تئاتر شهرزاد هم با اینکه برای سالن سه خود رقم ۵۰ هزار تومان را برای کف بلیت دو نمایش‌اش در نظر گرفته اما در سه سالن خود صندلی‌هایی با قیمت بلیت ۷۰، ۸۰، ۱۲۰ و ۱۵۰ هزار تومان هم دارد.
سالن اصلی تئاتر شهر برای آثاری که در چهار سالن اصلی، چهارسو، قشقایی و سایه به صحنه رفته‌اند به ترتیب بلیت‌هایی با قیمت ۱۰۰، ۷۰، ۶۰ و ۴۰ هزار تومان می‌فروشد.
تماشاخانه ایرانشهر با دو سالن ناظرزاده کرمانی و سمندریان هم میزبان آثاری با بلیت‌های ۶۰، ۷۰ و ۹۰ هزار تومان است. اما آثار نمایشی خانه هنرمندان در همسایگی آن، قیمت ۶۰ هزار تومان را برای بلیت‌هایشان در نظر گرفته‌اند.
در کنار این‌ها آثاری که در تماشاخانه‌های خصوصی دیگر همچون عمارت نوفل‌لوشاتو، سپند، ملک، سیمرغ، دیوار چهارم و شانو روی صحنه رفته یا به زودی اجرا می‌روند، بلیت‌هایی با قیمت ۵۰ تا ۷۰ هزار تومان می‌فروشند.
در کنار اجراهای صحنه‌ای، چند نمایشنامه‌خوانی هم در بهار سال نو مشغول بلیت‌فروشی هستند که رقم ۵۰ هزار تومان را پیش روی تماشاگران‌شان قرار داده‌اند.
با یک حساب و کتاب ساده به نظر می‌رسد میانگین قیمت بلیت تئاتر در تماشاخانه‌های خصوصی و دولتی تهران در سال جدید هفتاد هزار تومان شده است. با این حال هنوز هستند نمایش‌هایی که با قیمتی پایین‌تر از میانگین یعنی ۳۰ و ۳۵ هزار تومان روی صحنه می‌روند؛ دو نمایش در تالار مولوی، و نمایش‌هایی در تماشاخانه سنگلج، تالار هنر و خانه هنر آبان کم‌تر از عرفِ این روزهای تئاتر در تهران قیمت‌گذاری شده‌اند.
گزارش: سبا حیدرخانی
