سه اثر «نوروزی» با حال و هوایی متفاوت اما «بهاری»!+صوت

به گزارش خبرنگار ایلنا، عید باستانی نوروز همواره برای ایرانیان از جایگاه والایی برخوردار بوده است؛ این ارزش و احترام را می‌توان در اشعار شاعران بزرگی چون حافظ، سعدی، مولانا دید و به جرات می‌توان گفت اغلب شاعران در دیوان اشعارشان اثری راجع به بهار و نو شدن طبیعت دارند. از طرفی بهار، فصل شکرگزاری است و نوروز و آیین‌های نوروزی در هر شهر و دیار به نوعی با هدف شکرگزاری برگزار می‌شود و شادمانی‌ها هم به نوعی کامل کننده این شکرگذاری هاست.

در این میان موسیقی سهم به سزایی در پاسداشت بهار داشته است. آوازخوانان قدیمی و نسل میانی و جدید و خوانندگان سبکی چون پاپ با تکیه بر ادبیات غنی کلاسیک و همکاری با ترانه‌سرایان امروزی از بهار و نو شدن طبیعت و نوروز یاد کرده‌اند.

اگر بنا به ارائه آثاری با موضوع نوروز در حوزه موسیقی باشد، با لیست بلندبالایی از خوانندگان چند نسل مواجه می‌شویم که هر کدام به سهم خود دین خود را به بهار ادا کرده‌اند. فرا رسیدن نوروز ۱۴۰۱ مناسبتی است برای پرداختن به سه خواننده معاصر و شنیدن آثاری که درباره بهار و نوروز خوانده‌اند.

اثر ماندگاری از فرهاد مهراد که مملو از بوها و عطرهای خوب است

بی‌شک اثر بوی عیدی فرهاد مهراد یکی از خاطره‌انگیزترین آثاری است که مخاطب با شنیدنش ناخودآگاه با همه احساس روزهای زیبا و شاد نوروز را به یاد می‌آورد. ترانه این اثر با فضاسازی درست وبهره گیری از حس‌های مخاطب او را به دنیای رنگی می‌برد که مملو از اتفاقات زلال کودکانه است. بوی عیدی با اینکه پس از فرهاد توسط خوانندگان دیگری خوانده شد، اما فرهاد مهراد است که همچنان پرچم اثرش را بالا نگاه داشته و مخاطب خواه ناخواه کسی را جز فرهاد مهراد خواننده این اثر نمی‌داند. شنیدن این اثر مصادف با فرا رسیدن نوروز خالی از لطف نخواهد بود.

اثری بهاری با صدای گرم و پر از شرجی جنوب/ اثری ماندگار از ناصر عبداللهی

یکی دیگر از آثار زیبا و پر احساس اثر دیگری است که در حوزه پاپ تولید شده و زنده یاد ناصر عبداللهی خواننده آن است. ترانه این اثر سروده محمدعلی بهمنی است و تورج شعبانخانی آهنگسازی آن را به عهده داشته و ناصر تنظیم کننده آن است. این اثر با عنوان «بهار بهار» توسط دیگر خوانندگان از جمله علی تفرشی و زنده یاد تورج شعبانخانی خوانده شده اما در نهایت صدای گرم و تحریرهای منحصر به فرد ناصر عبداللهی است که از این شعر زیبا اثری ماندگار و دلنشین ساخته است.

«نوروز» یکی از همکاری های موفق سهراب پورناظری و همایون

همانطور که گفته شد آوازخوانان موسیقی اصیل ایرانی یا در زبان درست‌تر موسیقی ردیف دستگاهی هم، گاه به سراغ آثاری با مضمون بهار رفته اند. اما کمتر پیش آمده که هنرمندان این سبک اثری ریتمیک با سازبندی‌های متنوع و خارج از دستگاه‌ها و گوشه‌های موسیقی ایرانی تولید و ارائه کنند که مورد قبول مخاطبان موسیقی عامه پسند هم قرار گیرد.

همایون شجریان و سهراب پورناظری بر اساس همین قاعده پیش رفته‌اند و با شعری از زنده یاد اسحاق انور قطعه «نوروز» را تولید کرده‌اند که نتیجه آن اثری است که با توجه به سازبندی‌های بوی کهنگی نوروز را به سمع و احساس مخاطب می‌رساند. ریتم این اثر در عین حال حال و هوایی حماسی به آن داده است که با شادی لحن همایون شجریان و تمپوی درونی شعر در هم می‌آمیزد و خروجی آن طربی درونی است که برای مخاطب خوشایند خواهد بود.

«کودکانه»/ «بوی عیدی»؛

اجرا بین سال‌های 1350 تا 1356، شعر شهیار قنبری، آهنگساز: اسفندیار منفردزاده

متن شعر؛

بوی عیدی، بوی توپ

بوی کاغذ رنگی

بوی تند ماهی دودی، وسط سفره نو

بوی یاس جانماز ترمه مادر بزرگ

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

شادی شکستن قلک پول

وحشت کم شدن سکه عیدی از شمردن زیاد

بوی اسکناس تا نخرده لای کتاب

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

فکر قاشق زدن یه دختر چادر سیاه

شوق یک خیز بلند از روی بته های نور

برق کفش جفت شده تو گنجه ها

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

عشق یک ستاره ساختن با دولک

ترس ناتموم گذاشتن جریمه های عید مدرسه

بوی گل محمدی که خشک شده لای کتاب

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

بوی باغچه، بوی حوض

عطر خوب نذری

شب جمعه، پی فانوس، توی کوچه گم شدن

توی جوی لاجوردی، هوس یه آب تنی

با اینا زندگیمو سر می کنم

با اینا خستگیمو در می کنم

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

«بهار بهار» با صدای ناصر عبداللهی؛

ترانه سرا محمدعلی بهمنی، آهنگساز تورج شعبانخانی، تنظیم: ناصر عبداللهی

متن شعر؛

بهار بهار صدا همون صدا بود

صدای شاخه‌ها و ریشه‌ها بود

بهار بهار چه اسم آشنایی

صدات میاد اما خودت کجایی

وا بکنیم پنجره‌ها رو یا نه

تازه کنیم خاطره‌ها رو یا نه

وا بکنیم پنجره‌ها رو یا نه

تازه کنیم خاطره‌ها رو یا نه

بهار اومد لباس نو تنم کرد

تازه‌تر از فصل شکفتنم کرد

«نوروز» با صدای همایون شجریان؛

شاعر زنده‌یاد اسحاق انور، آهنگساز سهراب پورناظری

نوازندگان: تهمورس پورناظری، حسین رضایی نیا، آزاد میرزاپور، مهیار طریحی، آیین مشکاتیان، آرین کشیشی، عمره سینانمیش عمر آرسالان، عثمان آکتاش. همخوانی همایون شجریان، دلنیا آرام، اشکان کمانگری، مهرداد ناصحی. میکس و مسترینگ: غلامرضا صادقی

متن شعر؛

مست و غزل خوان زد حلقه به در نوروز چهره گشاید بهار روز من است امروز

چشمه به جو آمد می‌به سبو آمد از نفس حافظ فاله نکو آمد

مژده‌ی عید آمد بخت سعید آمد مشت زمین وا شد سبزه پدید آمد

سبزه‌ی یار آمد عطر مسیحایی گیسوی نگار آمد

قفل غزل وا شد هلهله در هلهله آواز پرستوی بهار آمد

خلد برین آمد فصل شکوفایی رویای زمین آمد

کار دله عشاق سکه شد و سین محبت به سر سفره‌ی سین آمد

شور بهاران شکافت از دله ویرانه‌ها خال تبه گل ببین بر تن پروانه‌ها

نو شدن از کهنگی موسم شیدایی است در تن و جان بهار روح اهورایی است

تخت چمن سبزه‌ی عید دولت جمشید شد همت کوروش بلند بار دگر عید شد

موسم شیدایی است فرصت مجنون شدن از خرقه‌ی لیلایی است

پیک بهاران رسید فصل فراوان شدن میوه‌ی گمگشته‌ی زیبایی است

مژده‌ی عید آمد بخت سعید آمد مشت زمین وا شد سبزه پدید آمد

بانگ طرب ساز کن حنجره در حنجره آواز کن

شور به الحان فکن از ره سلمک گذری هم به سراپرده‌ی شهناز کن