در نشست رسانهای دوازدهمین جشنواره مردمی فیلم «عمار» مطرح شد؛
در بخش‌هایی همچنان کارشکنی می‌شود/ امروز امید بیشتری به صداوسیما داریم/ نکوداشت جعفری جوزانی در اختتامیه
نشست رسانهای دوازدهمین جشنواره مردمی فیلم «عمار» در حسینیه هنر تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری دوازدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار صبح امروز (یکشنبه ۱۲ دی) در حسینیه هنر برگزار شد. در این نشست نادر طالب زاده (دبیر جشنواره)، سعید خورشیدی (رییس شورای سیاست گذاری)، مجتبی نامخواه (دبیر علمی علوم انسانی)، حمید صالحی (دبیر اجرایی دوازدهمین دوره) حضور داشتند و به تشریح جزییات این دوره پرداختند.
نکوداشت محمد سرور رجایی و مسعود جعفری جوزانی
حمید صالحی (دبیر اجرایی دوازدهمین دوره از جشنواره عمار) در ابتدای این نشست عنوان کرد: فراخوان جشنواره از اوایل مهرماه امسال منتشر شد که تا ۳۰ آبان آثاری از سراسر کشور به دست ما رسید و بالغ بر سه هزار اثر به دبیرخانه ارسال شد. در بخش‌های فیلم، فیلمنامه، مستند، پویانمایی هم آثاری داشتیم. بیش از ۵۸۰ اثر در حوزه‌های مختلف به دبیرخانه رسید.
وی افزود: بیشترین آثار بعد از تهران، مربوط به خراسان رضوی، فارس، البرز است. امسال جشنواره ۱۸ دی‌ماه در سالن اندیشه حوزه هنری برگزار می‌شود و اختتامیه را هم جمعه ۲۴ دی ماه در همین سالن خواهیم داشت. از روز ۱۹ تا ۲۳ دی اکران‌های مرکزی در سینما فلسطین خواهد بود.
صالحی ادامه داد: ما امسال در افتتاحیه و اختتامیه را پاسداشت دو نفر از جبهه انقلاب را خواهیم داشت. مرحوم محمد سرور رجایی نویسنده افغانستانی که تابستان امسال ایشان را از دست دادیم، در اختتامیه هم پاسداشت آقای مسعود جعفری جوزانی را برگزار می‌کنیم که خالق آثار ماندگاری چون «شیر سنگی» و «در چشم باد» است.
دبیر اجرایی جشنواره دوازدهم در ادامه تصریح کرد: مثل سال‌های گذشته اکران‌های مردمی را به‌صورت حضوری در سراسر کشور خواهیم داشت که اکران‌کننده‌ها به‌عنوان رابط جشنواره می‌توانند ثبت‌نام کنند. همچنین امسال بستر اکران مردمی آنلاین را رونمایی می‌کنیم. این بستر به شکلی است که هر کجا که امکان اکران حضوری وجود ندارد، مخاطبان می‌توانند از این بستر استفاده کنند.
حضور گروه‌های حرفهای در جشنواره دوازدهم
نادر طالب‌زاده دبیر این رویداد هم در ادامه این نشست بیان کرد: جای وحید جلیلی خالی است. خوشحال شدم که یکی از سیاستگذاران اصلی عمار که شاهد دغدغه‌هایش در حوزه رسانه بودم، در صدا و سیما مسئولیت گرفته است. این نشان می‌دهد بستر عمار چقدر استخوان‌دار است. تقدیر این بود که ایشان با مأموریت ایجاد تحول به صداوسیما بروند.
وی افزود: به نظرم این یک اتفاق مهم بود که کسی آن را پیش‌بینی نمی‌کرد. اینکه عمار کانسپتی بود که بر اساس آن باید اقدام می‌شد. ریشه‌های اصلی این موضوع را شهید آوینی ریخته بود، بستر آن هم سوره بود که آقای جلیلی در آن کار کرده بود. مشکل امروز ما این است که نصف دولتمردان این دولت و دولت قبلی نمی‌دانند که جمهوری اسلامی چه چیزی است و به همین دلیل درگیر مسائلی مثل برجام می‌شویم. در حوزه جنگ نرم و تفکر، آن جایی که شعله جمهوری اسلامی خوب گرفت، عمار بود.
این کارگردان باسابقه ادامه داد: از اول انقلاب تا امروز گروه عمار بوده‌اند، یعنی جوانان پرفکر و پردغدغه که به اینجا آمده‌اند. ما امسال برای اولین بار گروه‌های حرفهای، تهیه‌کننده‌های حرفهای، فیلمبرداران کاربلد و… داریم. بچه‌هایی داریم که آثارشان را دیدم و به وجد آمدم. آنها را به برنامه خودم دعوت کردم. البته برنامه من هم محصول همین عمار است.
وی با تأکید بر پیشرفت حرفهای فیلمسازان جریان عمار گفت: امروز عمار شاهد فیلمی با استانداردهای «دیپورت» است که یادآور کارهای رابرت برسون است. این تنها یکی از کارهاست که برد بین‌المللی دارد. یکی از خصوصیات «عمار» این است که هویت انقلاب اسلامی در وجودش است. در وین امروز دعوا بر سر این است که جمهوری اسلامی چیست. ما برخی جاها در عمار نگهبانان خوبی نبودیم که این هم به خاطر سن کم بچه‌هاست. مثلاً به سراغ حوزه‌های امنیتی نمی‌روند. البته سال گذشته فردی را داشتیم که فیلم خوبی در حوزه اقتصادی ساخت و از صاحبان یک ارگان تماس گرفتند و گفتند این فیلم را پخش نکنید در حالی که نقد خوبی داشت. در این قسمت‌ها فیلم کمی داریم در حالی که در این حوزه کارهایی است که پول نامشروع ایجاد شده است.
باید دست به جراحی فرهنگی زد
طالب‌زاده بیان کرد: بچه‌ها باید دست به جراحی بزنند، اما برخی آنها را می‌ترسانند، آقای محمدرضا شهبازی کارهای طنز می‌سازد، روزی نقدی به فرزند یکی از مسئولان داشت که چرا با وجود سن صاحب یک هولدینگ چند میلیاردی است، اما به محض گفتن این حرف حالا چهار ماهی می‌شود که او را از روی آنتن برداشته‌اند. ما به عمود خیمه انقلاب اعتقاد داریم، بنابراین باید نقد هم کنیم. حتی آخرین فرمان امام (ره) نادیده گرفته شده است. این نیازمند یک جراحی است. این در حالی است که صداوسیما، حوزه هنری، فارابی هیچکدام این کار را نمی‌کنند. بنابراین باید بچه‌های انقلاب ضمن حفظ انقلاب این کار را کنند.
وی افزود: برای رسیدن به انقلاب، چهارده قرن طول کشیده است، باید نترسیم، اصلاً چه کسی می‌خواهد ما را بترساند؟ البته الان صدا و سیمای قوی‌تری داریم، امید بیشتری داریم تا حرفهای بیشتری در صداوسیما بزنیم و آزادتر باشیم. یادم است در روزگاری می‌گفتند در برنامه راز سوالات پرت و پلا می‌کنی، آن روز آقای جلیلی مهمان من بود و او هم بدون ترمز می‌رفت، گفتند برنامه را سریع‌تر جمع کنم. من به آنها چشم گفتم اما «چشم» را برای خودم می‌گفتم و بحث را ادامه دادم.
این برنامه‌ساز باسابقه تلویزیون ادامه داد: همین امروز برای بزرگداشت حاج قاسم مهمانانی از آمریکا دعوت کرده‌ایم اما به آنها ویزا نمی‌دهند. می‌گویند کمیته‌ای در وزارت خارجه هست که اجازه ورود نمی‌دهد، من قدیم دست و پایی داشتم و به دنبال کار می‌رفتم ولی الان نمی‌توانم. اما این ریای آمریکا را چه کسی باید بگوید؟ باید خود آمریکایی‌ها بگویند اما حالا دو هفته است این کمیته اجازه نمی‌دهند. این مسایل باعث می‌شود گاهی اوقات شک کنم، برخی تحلیل‌ها نیاز به برنامه سازی و فیلمسازی دارد چون به راحتی خرابکاری می‌شود. احساس من این است که همچنان در بخش‌هایی کارشکنی می‌شود و اجازه نمی‌دهند تا این‌روحیه انقلابی بچه‌ها به پیش‌برود. اولین اقدام دولت قبلی جلوگیری از کنفرانس ما بود، دولت فعلی هم همین است.
از فقدان عدالت رسانهای رنج می‌بریم
سعید خورشیدی (رییس شورای سیاست گذاری) هم در این نشست مطرح کرد: دوازدهمین دوره جشنواره را در شرایطی شروع می‌کنیم که این رویداد توانسته متناسب با آسیب‌شناسی که از فضای سینمایی و رسانهای کشور داشته در جهت رفع نواقص این سیستم تلاش می‌کند. ما از فقدان عدالت رسانهای رنج می‌بریم. وضعیت رسانه و سینما به گونه‌ای است که بخشی از مردم و اقدامات در سینما و رسانه دیده نمی‌شوند. در این چند دوره تلاش شده تا این افراد دیده شود که گاهی هم موفق بوده‌ایم.
وی افزود: این مسیر باید با قوت بیشتر پیموده شود. فارغ از موضوعات مختلف به من گفتند لوکیشن روستا بسامد معناداری در فیلم‌های عمار دارد. در حوزه نقد درون گفتمانی مخاطبان را به حل مسایل فرا می‌خوانیم. تلاش می‌کنیم این مسایل دیده شوند. از همین جا به اتفاق جدیدی که به برکت این دوره در حال رقم خوردن است اشاره می‌کنم، که آن هم آغاز جشنواره علوم انسانی عمار است تا از این ساختار برای حل سایر مسایل و کاستی‌هایی که در فضای انقلاب اسلامی است، استفاده کنیم.
خورشیدی ادامه داد: اگر ما با آسیب‌شناسی فقدان عدالت رسانهای به سراغ عمار می‌آییم، وقتی به سراغ نهاد علم هم می‌رویم، می‌بینیم آنجا هم با چنین ناعدالتی رو به رو هستیم. آنجا هم بخشی از ظرفیت جامعه ایرانی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. اساساً سابقه جشنواره را نگاه می‌کنیم، دلالت بر گردهم‌آیی دارد. تلاش کردیم این حوزه محدود به فعالان حوزه سینما و رسانه نباشد، عمار به محلی برای تعامل و تامل فعالان حوزه اندیشه، رسانه و مردم تبدیل شده است. ما حالا با تنوعی از تخصص‌ها و افراد رو به رو هستیم. بخشی از این موضوع ناشی از نگاه عمار به سینما بوده که آن را صنعت و هنر می‌دیده و تلاش داشته بخشی از گسل‌ها را مرتفع کند. به همین دلیل از دل جشنواره عمار جشنواره جدیدی تحت عنوان «جشنواره علوم انسانی عمار» متولد شد. امیدواریم این مسیری که آغاز شده بتواند فضای جدیدی در حوزه علوم انسانی و اجتماعی ما برقرار کند و بتوانیم در راستای تحقق آرمان‌ها و اهدافی که وجود دارد، کمکی کنیم.
برگزاری اولین دوره جشنواره علوم انسانی عمار
مجتبی نامخواه (دبیر علمی جشنواره علوم انسانی عمار) هم اظهار کرد: اگر بخواهم ایده جشنواره را توضیح بدهم به سیر عمار برمی‌گردد، ده سال پیش وقتی این رویداد برگزار شد به جشنواره علوم انسانی هم فکر می‌کردیم این ایده خود را در هیات داوران نشان داد. خروجی آن جلسات برای هر دو گروه جذاب بود. آنچه برای ما جالب بود تحلیل‌های این اندیشه ورزان بود که افق‌های جدیدی را پیش روی ما باز می‌کرد، گفتگوهای مفصلی داشتیم. این گفتگوها از یک دیالوگ ساده خارج و به داد و ستادی در هر دو حوزه منجر شد، این ضرورت ما را به شکل‌گیری یک جشنواره وا داشت.
وی ادامه داد: این جشنواره تنها یک جشنواره صرف نیست، این به این معنا نیست که به‌دنبال روایت واقعیت نیستیم، بلکه جشنواره «عمار» می‌خواهد تجربه‌ای را تبدیل به یک نهاد منسجم کند. این جشنواره اهالی علوم انسانی را دعوت می‌کند که به مسایل عینی بیشتر توجه کنند. فرض کنید در جشنواره عمار به گونه‌ای از روایت انسان‌هایی دست پیدا کرده‌ایم که در عین معمولی بودن قهرمان زندگی خود هستند، فیلمساز با موضوع روایت خود از موضع برابر برخورد می‌کند، ما مجموع این مستندها را تحت عنوان «انسان انقلاب اسلامی» صورت‌بندی کردیم.
نامخواه گفت: در حوزه هنر آثاری را در ادوار مختلف داشتیم که کارهای بعد از انقلاب را روایت می‌کرد. روایت اتفاقات هنری که در دل انقلاب اسلامی روی داد، نیازمند کندوکاو نظری است که در دل جشنواره علوم انسانی عمار رخ می‌دهد. قالب‌های این رویداد جدید هم جنبه‌های تازه‌ای دارد، در جشنواره علوم انسانی امکان دریافت آثار در قالب گفتار علمی هم وجود دارد. در حال حاضر تأملات قابل توجهی از اندیشمندان علمی اسلامی داریم که تقریر آنها مهم است.
وی افزود: در هیات علمی جشنواره علوم انسانی عمار در خدمت آقایان پارسانیا، شجاعیان و کچویی هستیم که سال‌ها در حوزه علوم اجتماعی فعالیت داشتند، در ادامه رویدادهایی خواهیم داشت که از اواسط دی شروع می‌شود که ایده جشنواره علوم انسانی را توضیح می‌دهد. همانطور که جشنواره فیلم عمار رشد جنبش واره داشت، امیدواریم جشنواره علم انسانی عمار هم چنین رشدی داشته باشد.
در ادامه نامخواه بیان کرد: جشنواره علوم انسانی عمار اساساً یک دیکته نیست، این رویداد بیش از اینکه یک جشنواره باشد پاسخ به مطالبه‌ای است که از سوی اندیشمندان علوم اجتماعی و انسانی مطرح شده است. این جهت یک جنبه دستوری ندارد، نمی‌تواند به محدودیت‌های علوم انسانی رسمی پایبند باشد، ما امیدواریم این جشنواره رونمایی از گفتگوهایی که رخ داده، باشد، به نقدها به چشم امیدواری نگاه می‌کنیم.
خورشیدی هم گفت: بخشی از کاستی‌های علوم انسانی به دلیل تکرار و کلی‌گویی است. یکی از تئوری‌های رایج این است که ما اهل کار جمعی نیستیم، مروری بر تولیدات ما در حوزه کرونا و تعاون اجتماعی که شکل گرفت مثال نقضی در این حوزه است که یک بار دیگر به این تئوری نگاه کنیم.
