تولید محتوا به زبان‌های مختلف از جمله ضعف‌های گردشگری است/ یک هزارم گردشگران چینی راهم نتوانستیم جذب کنیم/ آمادگی رایزن‌های اقتصادی وزارت خارجه برای ورود به گردشگری/ باور سیاستگزاران ما بر این نیست که گردشگری اشتغالزا و درآمدزاست

به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست مسئولان و کارشناسان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با رایزن‌های اقتصادی وزارت امور خارجه با حضور بخش خصوصی و دولتی در محل موزه فرش برگزار شد.

پویا محمودیان (معاون صنایع دستی وزارتخانه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی) گفت: در میان ۱۸ گروه کالایی که در حوزه صادرات صنایع‌دستی قرار دارند دست بافته‌های داری پرمخاطب‌ترین است.

او همچنین به طرح خانه ایرانی اشاره کرد و گفت: اگر به کرونا نمی‌خوردیم از خانه ایرانی رونمایی می‌کردیم که بیش از ۷۵ درصد بخش فروش و تولید صنایع مورد نیاز خانه ایرانی را دربرمی‌گیرد.

معاون صنایع دستی خطاب به رایزن‌های اقتصادی وزارت خارجه ادامه داد: درخواست‌هایی از سوی فعالان صنایع دستی داریم که نیازمند اطلاعات درست از بازار و اقتصاد هنر کشور‌های مختلف است که از طریق تجار و بازرگانان فعال میسر خواهد شد. امیدواریم بتوانیم با حوزه الکترونیک ارتباط برقرار کنیم. صنایع دستی و هنرهای سنتی افراد خاص را به خود اختصاص می‌دهد از این رو شناسایی صاحبان گالری‌ها و مراکزی که می‌توانند خواستار صنایع دستی نفیس باشند به این حوزه کمک می‌کند.

به گفته او؛ یکی از نقاط قوت ما این است که زنان فعال در این حوزه هستند. در این راستا خانه‌های خلاق می‌توانند در حوزه هنرهای سنتی ورود و خلاقیت را به این حوزه وارد کنند. شناسایی کسانی که به هنر شرق و صنایع‌دستی علاقه‌مند هستند هم می‌تواند به ما کمک کند. صنایع دستی ما بیشتر در قالب صادرات چمدانی انجام می‌شود و توسط گردشگران به یادگار برده می‌شود.

محمودیان افزود: در آخرین گزارشی که ایکونومیست منتشر کرد براساس پیش‌بینی چین عنوان شد که بیش از ۸۶ درصد کالاهای تزئینی درخت کریسمس را از آن خود می‌کند درحالی که ما می‌توانیم در این حوزه پیشران باشیم که با همکاری رایزنان اقتصادی میسر خواهد شد.

در ادامه، صفری (معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه) آمادگی وزارت خارجه را برای همکاری با وزارت میراث و گردشگری در تمام نمایندگی‌ها اعلام کرد و گفت: کار ما ارزآوری است. به طور مثال ما دارو وارد می‌کنیم همچنین لوازم پزشکی و… اما وقتی به چین سفر کردم عنوان کردند که ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون نفر آن‌ها وضعشان خوب رو به بالاست و می‌توانند خریدار لاکچری‌ها باشند و فرش یکی از آن لاکچری‌هاست. اگر به چین صادرات فرش داشته باشیم، می‌توانیم موفق باشیم و هنوز فرش روی دیوارهایشان است زیرا اصالت برای آن‌ها مهم است.

او ادامه داد: هر چینی فرش ۵ تا ۷ هزار دلاری با خودش می‌برد. البته فکر می‌کردم که فقط در حوزه فرش ۲ میلیون نفر فعال هستن اما متوجه شدم که در کل حوزه صنایع دستی ۲ میلیون نفر فعال هستند. اگر این حوزه فعال شود قطعا تعداد فعالان به ۳ و ۴ میلیون نفر می‌رسد. باید مینیاتوری و قدم به قدم جلو برویم. صنایع دستی یکی از حوزه‌های ارزآور است. با هر پالایشگاه به صورت مستقیم و غیر مستقیم چند هزار شغل ایجاد کنیم اما با راه اندازی یک رشته صنایع‌دستی به تنهایی چند هزار شغل ایجاد می‌شود. ما رایزن‌های اقتصادی می‌توانیم شغل ایجاد کنیم. ما اگر بتوانیم حوزه فرش بافی را توسعه دهیم خواهیم توانست علاوه بر اشتغالزایی ارزآوری هم داشته باشیم، حال آنکه صنایع دستی نیز جایگاه و بازار خود را دارد.

او، چین، اندونزی هند وچند کشور دیگر را از جمله بازارهای مستعد صادرات صنایع دستی دانست و گفت: اگر صنایع دستی و فرش بافی را فعال و اشتغالزایی و درآمدزایی کنیم دعای امان زمان(عج) را خواهیم داشت.

صفری تصریح کرد: چین سالانه ۲۰۰ میلیون نفر گردشگر به سایر کشورها می‌فرستد. سال‌های گذشته تلاش کردیم ایران در لیست مقاصد آن‌ها جای گیرد که موفق شدیم و اگر سالانه ۱میلیون چینی هم به ایران بیایند برای گردشگری سودآور خواهد بود.

به گفته او، چینی‌هایی که زمین کشاورزی خود را فروخته و پولدار شده‌اند علاقه مندند که عتیقه و فرش بخرند و به سفر بروند. در حالی که ایران می‌تواند گزینه سفر آن‌ها باشد اما آنرا نمی‌شناسند و ایران را با عراق و جاهای دیگه هم مکان می‌دانند. ما باید ایران را به چینی‌ها بشناسانیم و پتانسیل‌های ایران را معرفی کنیم حضور خبرنگاران آن‌ها در ایران مفید خواهد بود.

صفری با اشاره به گردشگری سلامت از حضور دلالان و پول‌هایی که به خارج می‌برند سخن گفت و ادامه داد: باید مراقب دلالان باشیم. هرچند فیلتر کردن افراد درست نیست اما شناسایی فعالان این حوزه اهمیت دارد. هیچوقت ترانزیت به ۸۰ هزار کامیون نرسیده بود که طی چند روز گذشته رسیده. چراکه مرز ترکمنستان به واسطه حل مسئله پول گاز، باز شد. گردشگر که بیاید حوزه صنایع دستی هم مرتفع می‌شود و گردشگری سلامت هم سامان داده شود.

در ادامه؛ علی اصغر شالبافیان (معاون گردشگری کشور) به تسهیل شدن روابط بخش گردشگری با نمایندگی‌های وزارت خارجه در خارج از کشور اشاره کرد.

لیلا اژدری (مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی) هم با اشاره به برگزاری نمایشگاه بین المللی گردشگری تهران از برگزاری نشست‌های BtoB خبر داد و گفت: امیدواریم همکاران ما در وزارت امور خارجه بتوانند در این حوزه به ما کمک کنند. همچنین استراتژی‌های بازاریابی و جذب گردشگران می‌تواند مورد توجه شما قرار گیرد. در این میان جذب گردشگران کشورهای منطقه را مد نظر داریم با این وجود بازارهای سنتی بخصوص ژاپن را فراموش نخواهیم کرد.

او ادامه داد: جذب ایرانیانی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند و از قضا افراد تأثیرگذاری هم هستند را باید مد نظر قرار دهیم ضمن آنکه ۳ نسل از ایرانی‌ها را در خارج از کشور داریم که علاقمندند ایران را ببنند و حتا در آن سرمایه‌گذاری کنند.

صانعی (معاون دیپلماسی مقاومتی وزارت خارجه) در ادامه این نشست گفت: رویکرد وزارت خارجه به گردشگری یک نگاه اقتصادی است و از این زاویه به گردشگری می‌نگرد و براین نگاه متمرکز است. ما آماده‌ایم که به حوزه‌های میراث و صنایع‌دستی و اشکال مختلف گردشگری کمک و همکاری کنیم.

به گفته او با توجه به رویکرد کنونی بهتر است تعاملات بیشتر و از چارچوب اداری و نامه نگاری خارج و به فاز عملیاتی وارد شویم.

صانعی ادامه داد: ما نیازمند دیتا هستیم و یکی از مهمترین مسایلی که با آن روبه روییم نیازمان به دیتاسنتر است که با دست پر وارد عمل شویم. نمی‌شود سرباز را به میدان فرستاد و خشاب به او نداد.

ابراهیم پورفرج (رییس جامعه تورگردانان) هم با اشاره به آنکه کارش آوردن تور به ایران است، گفت: آخرین آمار ما قبل از کرونا حضور بیش از ۸ میلیون گردشگر بود و در ۱۱ نمایشگاه بین‌المللی شرکت می‌کنیم. ما به دیپلمات‌های اقتصادی نیازمندیم. با اراده وزیر و معاون جدید، صدور ویزا آزاد شد همچنین چند روز پیش که ورود گردشگران با مشکل روبه رو شده بود، به سرعت این مشکل را حل کردند.

او ادامه داد: هرچند گفته می‌شود که ایران جاذبه‌های مختلف دارد اما چرا نمی‌توانیم از آن بهره برداری کنیم؟ حدود ۱۲ سال پیش وارد بازار چین شدیم و بخش خصوص سعی دارد کارش را انجام دهد اما دیپلمات‌های ما می‌توانند شرکت‌های بزرگ را شناسایی و به ما معرفی کنند. ما آن‌ها را به ایران می‌آوریم و به آن‌ها معرفی می‌کنیم. شما زمینه لازم را فراهم کنید و ما بازاریابی می‌کنیم. گردشگری می‌تواند از نظر اشتغالزایی و معرفی ایران به دنیا بسیار تاثیرگذار باشد.

سپس حرمت الله رفیعی (رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی هوایی و جهانگردی ایران) با تاکید برآنکه همدلی و همراهی وزات خارجه می‌تواند درِ جدیدی به روی گردشگری بازکند، گفت: اگر باور داشته باشیم که رونق اقتصادی در ایران با گردش چرخ گردشگری محقق می‌شود می‌توانیم طرحی نو در اندازیم.

او یادآور شد: هر زمان که سفیری جدید به ایران می‌آید با بخش خصوصی جلسه می‌گذارد که چندتا توریست برای ما می‌فرستید. سفیر تونس تاکنون جلسات زیادی داشته برای جذب گردشگران ایرانی. سفرای ماهم می‌توانند چنین فعالیت‌هایی داشته باشند.

رفیعی خاطرنشان کرد: تقریبا بازارهای گردشگری ما مشخص است. با وجود آنکه گفته می‌شود سالانه میلیون‌ها گردشگر چینی به خارج از کشورشان سفر می‌کنند اما سهم ایران از جذب گردشگران چینی یک هزارم هم نیست. برای همان‌ها زیرساخت داریم.

او ادامه داد: سال‌ها شاهد آن بودیم که ۷۰ درصد گردشگران وردی به ترکیه ایرانی بودند و تقریبا جاده یکطرفه بود و داشتیم از ترکیه هم گردشگر جذب می‌کردیم که متوقف شد. باید به گونه‌ای تفاهم داشته باشیم که گردشگری مرتفع شود. به طور مثال از گردشگری عراق آنچنان که باید مرتفع نمی‌شویم. دلالان از جایی به وجود می‌آیند که از بخش‌های مختلف به حوزه صدور ویزا ورود می‌کنند. اگر کارها از درگاه خود پیش رود دلال حذف می‌شود باید متولی و تنها درگاه مورد تایید گردشگری وزارت گردشگری باشد.

تجری (مدیرکل سرمایه گذاری، زیرساخت و مناطق نمونه گردشگری) نیز جذب سرمایه گذار خارجی را مورد توجه و تاکید دولت عنوان کرد و گفت: در حوزه گردشگری دریایی، استفاده از ظرفیت گردشگری داخلی و محورهای اصلی، تامین مجتمع‌های گردشگری بین راهی و… را می‌توان در نظر گرفت.

او ادامه داد: تمام این امور با مشارکت میسر خواهد شد. در این میان۱۳۴ بسته سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری شناسایی و معرفی شده است که بخش‌های مختلف اعم از گردشگری سلامت، سواحل مکران، مجتمع‌های گردشگری و… را شامل می‌شود. ثبت شرکت برای سرمایه‌گذار خارجی و اقامت ۳ساله در ایران برای آن‌ها فراهم شده است ضمن آنکه ظرف ۴۵ روز مجوزها صادر می‌شود.

مصطفی فاطمی (مدیرکل گردشگری داخلی معاونت گردشگری) نیز گفت: تعریف تورهای شمال کشور برای کشورهای عربی جذاب است و باید بدانیم برای هر کدام از گردشگران کدام جاذبه را معرفی کنیم. آنچه مشکل اساسی است بحث ایران هراسی است درحالی که گردشگران با حضور در ایران نظرشان تغییر می‌کند. انواع گردشگری و معرفی آن می‌تواند کار را پیش ببرد روابطی که رایزن‌های وزارت خارجه دارند می‌تواند موثر واقع شود.

این نشست با پرسش و پاسخ ادامه یافت.

اخلاقی (رایرن درجه ۱ وزارت خارجه) از نگاه مثبت به گردشگری سخن گفت و عنوان کرد: آقای ضرغامی برای اولین بار از برند کردن کباب بناب یاد کرد و این جای تشکر دارد و خبر حضور ۸ میلیون گردشگر در سال ۲۰۱۹ در مقابل ۱۲ میلیون گردشگر ترکیه جای توجه دارد.

او ادامه داد: در فرانسه و پاریس که بودم مدیرعامل شرکت نمایشگاهی آنجا به ایران سفر کرده بود و هرچند به دلیل بازگشت تحریم‌ها نتوانست کار را ادامه دهد اما نگاه مثبتی به ایران داشت و خود را سفیر ایران می‌نامید. اگر هر سفارتخانه ایران در خارج از کشور بتواند تورگردانان را هدایت کند و در این راستا اهداف مشخص شود، می‌توانیم همکاری بهتری داشته باشیم. ضمن آنکه وزارتخانه بهتر است یارانه‌هایی به بخش نمایشگاهی و برای شرکت در نمایشگاه‌های خارجی اختصاص دهد.

اژدری نیز در این نشست پرسش و پاسخ با اشاره به آنکه ۵ هزار دفتر خدمات مسافرتی در کشور فعال هستند، از فعالیت دیجیتال مارکتینگ سخن گفت و افزود: بازاریابی با روش‌های قدیمی پاسخگو نیست. تولید محتوا به زبان‌های مختلف از جمله ضعف‌های ماست و باید در این حوزه شتاب بیشتری داشته باشم اما بودجه به گونه‌ای نیست که بتوانیم آنچنان که باید ورود کنیم.

سیدمحمد عبداللهی (رییس کارگروه صنایع‌دستی و گردشگری) نیز گفت: ۴۰ سال گذشت و اگر این روش را پیش بگیریم ۴۰ سال دیگر هم با همین روش لاک‌پشت‌وار پیش خواهیم رفت. باور سیاستگزاران ما بر این نیست که گردشگری اشتغالزا و درآمدزاست. گردشگر سفیر ما خواهد بود. در توسعه گردشگری باید ابزار پذیرایی و تعاریف مشخص شود. سرویس‌های بهداشتی ساماندهی شدند.

او ادامه داد: قانون حمایت از هنرمندان نوشته شده اما ردیف بودجه برای آن ننوشتند چراکه اعتقادی به آن ندارند. همه می‌دانند که گردشگری چیست اما آیا فرهنگ و تعاریف لازم در این خصوص مورد توجه و اعتقاد مسئولان و بخش‌های ذیربط هست؟ آیا به آن باور داریم. صنایع دستی و گردشگری با امنیت نظام گره خورده چراکه مهاجرت‌زدایی می‌کند. باید برنامه راهبردی و تعیین وظایف سایر وزارتخانه را ارائه دهند.

سلطانی فر نیز گفت: کمتر از ۱۰۰ رایزن اقتصادی داریم که جبهه‌های کاری مختلفی دارند از این رو باید کارهایی که مد نظر است کاملا مشخص تبیین شود تا بتوانیم روی آن وقت بگذاریم. سرای سرمایه‌گذاری خارجی‌ها را داریم. می‌توانیم غرفه به صنایع دستی یا مجموعه‌های گردشگری بدهیم. اتحادیه شانگهای را داریم و می‌توانیم حوزه تمدنی راه ابریشم را داشته باشیم. اگر فرصت‌های سرمایه‌گذاری در پکیج کامل و جامع مشخص باشد تا بتوانیم آنرا ارائه دهیم.

او تصریح کرد: درآمد نفتی بلای جان مملکت شده و حتا بخش‌های اقتصادی درصدد بهره جویی از چاه‌های نفت بودند اما اکنون آن درآمد نیست و به سمت سایر بخش‌های درآمدزا می‌رویم هرچند گردشگری درآمدزاست اما مورد توجه قرار نگرفته. باید فرهنگ نگاهمان را تغییر دهیم. باید فعالان آموزش لازم را ببینند.

علی اصغر شالبافیان (معاون گردشگری کشور) نیز با جمع‌بندی صحبت‌های مطرح شده، گفت: حوزه گردشگری بدون هماهنگی بین ذی‌نفعان محقق نمی‌شود و در ابتدا باید این هماهنگی بین بخش‌های دولتی محقق شود تا بخش خصوص دلگرم شود.

او گفت: در حوزه معاونت طرحی درخصوص چین آماده و ارائه شد در معاونت کنسولی نگاه جدیدی در دستور العمل نگاه به حضور گردشگران ابلاغ شد ودر حوزه دیپلماسی عمومی نیز تاثیر بر وجه ایران انجام گرفت. تورهای آشناسازی که برگزار می‌کنیم سبب شده تا بخش خصوص به هماهنگی بین دولت را احساس کنند. در کیش میزبان دفاتر خدمات مسافرتی اقلیم کردستان هستیم. هرچند اگر بازار کشورهای همسایه برنامه ریزی و مدریت شود می‌توانیم از این حوزه مرتفع شویم و ساماندهی حضور گردشگران کشورهای همسایه از طریق دفاتر خدمات مسافرتی سیاست اصلی و رسمی ماست. راه مدیریت کشور از طریق کانال‌های غیر رسمی نیست و باید از مبادی مجوزدار فعال شویم. دفاتر مورد تایید وزارت گردشگری می‌توانند به این حوزه ورود کنند تا جلوی فعالیت دلالان گرفته شود.

شالبافیان ادامه داد: نمایشگاه‌های تخصصی گردشگری در کشورهای مختلف مورد دیگری بود که او به آن اشاره کرد و گفت: وزارت خارجه می‌تواند این فرصت را ایجاد کند که در کشورهایی که حضور کمتری داریم حضور یابیم. در عین حال کرونا این را برایمان داشت که می‌توانیم از طریق فضای مجازی آشنایی‌ها و رویدادها را هماهنگ کنیم و تاثیر گذار باشیم.

او در حوزه سرمایه‌گذاری گردشگری، گفت: بسیاری از فعالان گردشگری بخصوص در هتلسازی راغب به حضور هستند اما مشکلاتی وجود دارد که با شناسایی آن می‌توان درصدد رفع آن برآمد. تغییر خطوط هوایی و بخش‌های دیگر نیز این‌گونه است.

یه گفته معاون گردشگری، پیشنهاد داده شد که وزارت میراث و گردشگری به عضویت شورای عالی ایرانیان مقیم خارج قرار گیرد که تصویب شد.