به خاطر موسیقی خودم را بازخرید کردم/ سنم که بالا برود صدایم تحلیل رفته و داشته‌هایم را به گور می‌برم/ جواب ارشاد همیشه «نه» است

به گزارش خبرنگار ایلنا، با نگاهی به لیست اسامی آوازخوانان بزرگ و تاثیرگذار ایران در همه مناطق می‌توان به اهمیت آواز پی برد. اصولا اینگونه است که آوازخوانان با شاگردی بزرگان بخشی از اعتبار و اهمیت خود تضمین می‌کنند. طی همین روند است که بزرگانی چون محمدرضا شجریان، شهرام ناظری، محمدرضا لطفی بخشی از تبحر خود در مقوله ردیف را مدیون استادانی چون عبدالله دوامی می‌دانند. و در همین راستاست که فردی چون تاج اصفهانی الگو و استاد آوازخوانان ایرانی بوده و سبکش همچنان مورد توجه است. 

با وجود اهمیت آواز در موسیقی ایرانی اما اینگونه به نظر می‌رسد که خوانندگان سنتی و حتی صاحب سبک نسبت به این مقوله مهم بی‌توجهند و در ادامه هم اینگونه و طی این روند است که سلیقه مخاطب در مدت زمانی کوتاه ساز و آواز ایرانی را برنمی‌تابد و موسیقی‌های سطحی چون آثار عامه‌پسند امروزی را ترجیح می‌دهد. انگار قرن‌ها از آن زمان گذشته که مخاطب بیش از یک ساعت به آلبومی چون «دستان» با صدای شجریان که توسط گروه عارف در دستگاه چهارگاه اجرا شد، گوش می‌سپرد. 

دیگر اینکه مقوله آواز محدود به موسیقی دستگاهی ایران نیست و آوازخوانان سنتی فقط در تهران زندگی نمی‌کنند و در شهرهای مختلف پراکنده‌اند. هیچ فرقی هم نمی‌کند که از موسیقی مازندران، گیلان، ترکمن‌صحرا یا کردستان صحبت کنیم یا مناطق دیگر. 

زنده‌یاد ابوالحسن خوشرو یکی از خوانندگان و نوازندگان خطه مازندران (درگذشته به سال هزار و وسیصد و نودهشت) یکی از هنرمندان برجسته خطه مازندران است که آثار فاخری از خود به جا گذاشته و شاگردانی را تربیت کرده است. در میان شاگردان زنده‌یاد خوشرو، محمود شریفی یکی از پرکارترین‌هاست. او اهل سوادکوه است و در سال هزارو سیصد و شصت و هشت با استاد ابوالحسن خوشرو آشنا شده و از محضرش بهره برده است. او اواسط دهه هفتاد به گروه امیر پازواری پیوسته و حال چند سالی است با گروه موسیقی «ری‌را» به سرپرستی وحید میری همکاری می‌کند. «تش سما»، «ورف سما»، «آلاله رو» و «سرونگ» برخی از آلبوم‌هایی هستند که محمود شریفی خوانندگی قطعاتشان را به عهده داشته است. 

این خواننده که به اتفاق گروه‌های موسیقی مازندران در جشنواره‌های مختلفی حضور داشته و به عنوان خواننده برتر دومین و سومین جشنواره موسیقی بومی مازندران منتخب شده، درباره مقوله آوازو اهمیت توجه به آوازخوانان در فضای فعلی با توجه به بحران‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی با ایلنا صحبت کرد. 

حمایت از آثار فاخر و غیرتجاری به عهده دولت است

این خواننده در ابتدای صحبت‌هایش گفت: آلبومی داریم که به اتفاق اعضای گروه «ری‌را» به سرپرستی آقای وحید میری آن را تولید کرده‌ایم. این اثر شامل قطعاتی از موسیقی اصیل مازندران است که در ساخت و چیدمان آن‌ها هدفمند عمل کرده‌ایم. متاسفانه موفق نشدیم برای تامین هزینه‌ها نظر اسپانسرها و حامیان را جلب کنیم و وزارت ارشاد هم کمکی به ما نکرد؛ لذا هزینه‌های گزاف تولید قطعات و در نهایت آلبوم به عهده خودمان بوده است، در صورتی‌که نباید اینطور باشد و حمایت از آثار فاخر و غیرتجاری به عهده دستگاه‌ها و نهادهای دولتی است که به طور سالانه بودجه دریافت می‌کنند. 

زمان و فرصت هنرمند به شدت نادیده گرفته می‌شود

شاگرد زنده‌یاد ابوالحسن خوشرو در ادامه گفت: یکی از موضوعات حائز اهمیت که به شدت نادیده گرفته می‌شود، مقوله زمان و فرصت هنرمند برای تولید اثر است. این زمانی که در اختیار هنرمند قرار دارد، مقوله‌ای بسیار با اهمیت است که متاسفانه کسی به آن توجهی ندارد. 

وی توضیحات خود را با تاکید بر اهمیت آواز و آوازخوانی در موسیقی ایرانی و محلی، اینگونه کامل کرد: من محمود شریفی پس از سال‌ها آموزش و مشق و تلاش به خاطر عشقی که به موسیقی داشتم از کارم گذشتم، حال اینکه پس از این اتفاق اوضاع چگونه پیش رفته قابل توضیح است. 

سنم در حال بالا رفتن است و باید به فعالیتم بیفزایم

این آوازخوان موسیقی مازندران افزود: من از کار و شغل ثابتی که داشتم خودم را بازخرید کردم به این دلیل که احساس می‌کردم سنم در حال بالا رفتن است و باید به تلاش و فعالیت خود در زمینه هنر و موسیقی بیفزایم. همانطور که گفتم مقوله سن و زمانی که در اختیار هنرمند است موضوعی بسیار با اهمیت است که باید در خوانندگی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. از طرفی کششم به سمت هنر و موسیقی بیشتر بود و به همین دلیل تصمیم خودم را گرفتم و سختی‌های معاش و کسب درآمد را به جان خریدم. 

شریفی در پاسخ به اینکه پس از باز خرید شدن فعالیتش در عرصه موسیقی چه روندی پیدا کرده، گفت: واقعا پاسخ دادن به چنین سوالی راحت نیست به این دلیل که واقعا نمی‌توان کسی را مقصر قلمداد کرد. 

او اذعان داشت: کلا فضای فعلی، فضای خوب و مناسبی برای فعالیت‌های هنری نیست و مدت‌هاست اخبار خوب و امیدوارکننده‌ای نمی‌شنویم و این یعنی اوضاع خوب نیست! قاعدتا در چنین فضایی پیشنهادهای خوب و درخوری به هنرمندان نمی‌شود. 

شریفی در ادامه درباره چرایی این موضوع که چرا هنرمندان مانند گذشته با پیشنهادات خوب و درخور مواجه نیستند، گفت: به نظر این مسئله ابعاد اجتماعی دارد و به مخاطبان هم مرتبط است. 

تصور جامعه نسبت به اغلب هنرمندان درست نیست

این خواننده در تکمیل صحبت‌هایش گفت: کلا تصور جامعه نسبت به اغلب هنرمندان درست نیست. بیشتر مردم و مخاطبان تصورشان این است که هنرمندان اوضاع خوبی دارند. این تصور خواه ناخواه روی نحوه فعالیت هنرمند تاثیر می‌گذارد و به نوعی باعث می‌شود مشکلات و کاستی‌ها مستتر بماند. این نگاه از طرفی باعث می‌شود تلاش فردی و مستقل هنرمندان و گروه‌ها برای ارائه آثار بهتر با هزینه خودشان نادیده گرفته شد. و خب حتما می‌دانید که تولید یک قطعه و چند قطعه در قالب یک آلبوم با اوضاع اقتصادی امروز، چه کار دشواری است. بگذارید مثالی بزنم؛ باور کنید اقوام درجه یک من هم فکر می‌کنند اگر یک آلبوم منتشر کنم اوضاع مالی خوب و روبراهی دارم! حال شما حساب کنید تک تک افراد جامعه که مردم ما هستند و مخاطب و طرفدار آثارمان محسوب می‌شوند، چنین تصوراتی دارند! 

شریفی با تاکید بر لزوم توجه رسانه‌ها به معرفی هنر و هنرمندان، بیان کرد: اگر مردم و مخاطبان نسبت به هنرمندانشان در هر عرصه تصورات غلطی دارند، دلیلش این است که اطلاع رسانی‌های درستی صورت نگرفته است. مردم از خیلی چیزها خبر ندارند و بی‌تقصیرند. 

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به این موضوع اشاره کرد که هنرمندان و تلاش‌های‌شان برای تولید و ارائه آثار با کیفیت هم از سوی مردم و مخاطبان و هم از سوی دستگاهای دولتی نادیده گرفته می‌شوند. 

زحمات سی ساله‌ام چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟

او گفت: مطمئنا ما برای انجام بهتر کارها و جلب حمایت به دوستان در دستگاه‌هایی چون وزارت ارشاد و اداره ارشاد هم مراجعه می‌کنیم، اما تنها جمله‌ای که می‌شنویم این است که اعتبار نداریم و نمی‌توانیم بودجه یا کمک درخواستی شما را تامین نماییم! 

این آوازخوان موسیقی مازندران افزود: موضوع عدم وجود بودجه و دیگر مسائل مرتبط به طور واضح وجود دارد اما بحث من چیزی دیگری است. من محمود شریفی خواننده اهل مازندران سنم در حال بالا رفتن است و صدای‌ام روز به روز تحلیل می‌رود؛ این واقعیتی است که وجود دارد اما زحماتی که من در طی سی سال کشیده‌ام چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟ آیا باید هرآنچه آموخته‌ام و به کار گرفته‌ام را با خود به گور ببرم؟ 

وی ادامه داد: همه مواردی که گفتم واقعیت‌هایی است که وجود دارد اما من در مقابل چه می‌کنم؟! من با عشق حتی از زندگی خودم می‌زنم و می‌آیم و با هر دشواری که هست کار می‌کنم تا آثار ضبط شوند و به ثبت برسند و من کارم را کرده باشم. نمی‌شود مدام از مشکلات بگوییم ولی به هرحال مشکلاتی که گفتم وجود دارند و نمی‌شود آن‌ها را نادیده گرفت چون تبعات دارد. 

این خواننده و نوازنده گفت: رسانه‌ها پل ارتباطی هنرمندان و مسئولان و سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان هستند. به نظرم مسائل و موضوعات و مشکلات را باید مدام بیان و تکرار کرد تا آن‌هایی که در راس امور قرار دارند، بشنوند. فکر می‌کنم انجام این کار مهم به عهده رسانه‌هاست. اصلا خبرنگاران، روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها تخصص‌شان اطلاع‌رسانی، انعکاس اخبار و بیان انتقادات و اعتراض‌ها و گلایه‌هاست. مسلما آن‌ها حتی بهتر از ما هنرمندان می‌توانند مسائل را مطرح کنند.

اگر در عالم هنر اتفاقات خوبی بیفتد، نمود آن را در سایر عرصه‌ها می‌بینیم

شریفی در ادامه به تاثیر هنر بر جامعه اشاره کرد و گفت: اگر در عالم هنر اتفاقات خوبی بیفتد، نمود و نتیجه آن را در سایر عرصه‌ها می‌بینیم. مطمئنا به لحاظ اجتماعی خیلی از ناهنجاری‌ها و آسیب‌ها از بین خواهد رفت. همه این موارد به هم پیوسته‌اند و وصل هستند. واقعا من و دیگر اهالی موسیقی چیزی نمی‌خواهیم. اصلا منظور این نیست ما زندگی نمی‌خواهیم؛ بلکه سطحی عادی امکاناتی که لازمه زندگی یک انسان در جامعه است را طلب می‌کنیم. تا بتوانیم به بخشی از فرهنگ و هنر این ممکلت بپردازیم. اگر فرهنگ درست را به جامعه تزریق کنیم، زحمت مسئولان کم خواهد شد. 

وی در پایان گفت: درخواست ما این است که مسئولان و دستگاه‌های دولتی از ما حمایت مادی و معنوی کنند. تا جوان‌ها و نسل‌های بعد بتوانند این مسیر را ادامه دهند.