در گفتوگو با ایلنا مطرح شد؛
آیا عرصه و حریم ارجان بازنگری میشود؟ / کم یا زیاد شدن محوطه غیرممکن است/ امید به آغاز کاوشهای باستانشناسی در چگاسفلی
به نظر میرسد که این روزها موضوع بازنگری و ایجاد تغییر در عرصه و حریم برخی آثار تاریخی و باستانی داغ شده، و این بار نوبت به ارجان رسیده است. با اینحال مدیر این پایگاه کم یا زیاد شدن عرصه و حریم ارجان را غیرممکن میداند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، شاید بیشتر ما، نام ارجان را با جام و حلقه قدرت آن به خاطر بیاوریم. جام اَرجان و حلقه قدرت زرین از معروفترین یافتههای محوطه باستانی ارجان هستند که از تابوت کیدین هوتران یکم به همراه تعدادی از اشیاء دیگر که قدمت آنها به دوره ایلامیان میرسد، کشف شد.
ارجان از ایالات مهم دوره ساسانی در منطقه جنوب غربی ایران بود که در دوره اسلامی نیز همچنان تا دوره سلجوقیان و اتابکان شکوفا باقی ماند اما بعدها بنابر دلایل طبیعی از جمله وقوع زلزله و عوامل انسانی مانند تداوم جنگها، کم کم متروک شد و اکنون محوطهای چند هکتاری از بناهای تخریب شده باستانی در ارجان به جای مانده است. هرچند این محوطه باستانی از اهمیت فراوانی در حوزه باستانشناسی برخوردار است و هنوز مطالعات و بررسیهای لازم درخصوص این محوطه کامل نشده، اما برخی منابع از ایجاد تغییرات احتمالی در عرصه و حریم ارجان حکایت دارند.
عنوان شده که قرار است لولههای آب از این محوطه تاریخی عبور کند تا آبرسانی سد کوثر به شهرستان بهمئی در محوطه تاریخی ارجان انجام شود، از این رو درخواست رسمی تغییر و بازنگری در ضوابط عرصه و حریم شهر تاریخی ارجان به دفتر ثبت داده شده است.
نقشه عرصه و حریم ارجان سالها پیش توسط باستانشناسان و کارشناسان امر طراحی و مصوب شده و هیچگونه تغییری در آن اتفاق نخواهد افتاد اما ممکن است با بازنگری در ضوابط روبهرو شویم. قطعا عرصه و حریم ارجان کم نخواهد شد اما ممکن است ضوابط محوطه باستانی سفت و سختتر شود
لازم به ذکر است، عرصه و حریم ارجان در سال ۱۳۸۵ مصوب شده است با این وجود گمانههایی درخصوص تغییر یا بازنگری در عرصه و حریم مصول ارجان زده شده است.
احسان شیخبارانی (مدیر پایگاه ملی میراث فرهنگی ارجان و چگاسفلی) در این خصوص به ایلنا گفت: نقشه عرصه و حریم ارجان سالها پیش توسط باستانشناسان و کارشناسان امر طراحی و مصوب شده و هیچگونه تغییری در آن اتفاق نخواهد افتاد اما ممکن است با بازنگری در ضوابط روبهرو شویم. قطعا عرصه و حریم ارجان کم نخواهد شد اما ممکن است ضوابط محوطه باستانی سفت و سختتر شود.
او ادامه داد: انتقال آب و لوله آب هنوز مجوز دریافت نکرده تا کارشناسان پژوهشکده و امور پایگاهها از محوطه بازدید کنند و سپس طرح را مورد بررسی قرار دهند. هنوز مشخص نیست که طرح خط لوله آب در ارجان اجرایی خواهد شد یا نه. این امر در حد رایزنی و بررسی موضوع است.
مدیر پایگاه ملی میراث فرهنگی ارجان و چگاسفلی با اشاره به اطلاعاتی که از سوی شورای فنی مربوط به طرحهای عمرانی که در وزارتخانه میراث و گردشگری ارایه شده است، گفت: تصمیماتی که از سوی این شورا گرفته شده بهتر است از سوی مسئولان امر اعلام شود. اما صحبتی درخصوص بازنگری در عرصه و حریم ارجان مطرح نیست. ضمن آنکه به عنوان مدیر پایگاه چنین اجازهای نخواهم داد. حفاظت از این محوطه برعهده من است و میدانم که نباید عرصه و حریم محوطه باستانی ارجان را کم یا زیاد کرد.
بارانی درخصوص وضعیت نهایی محوطه باستانی چگاسفلی نیز گفت: صحبتهای اولیه را با استاندار جدید انجام دادیم تا طرحهای ارائه شده از سوی ما و بنیاد مسکن مورد بررسی قرار گیرد. درحال حاضر طرح زمین پیشنهادی برای جابهجایی مردمی که اکنون روی محوطه باستانی ارجان زندگی میکنند، ارائه شده و زمین پیشنهادی نیز توسط عباس مقدم ارائه شده که خارج از عرصه و حریم چگاسفلی است. اکنون در انتظار نظر نهایی بنیاد مسکن هستیم که مخاطرات منطقه را گزارش دهد. ممکن است زمین جدیدی از سوی بنیاد مسکل برای جابهجایی ساکنان از محوطه چگاسفلی پیشنهاد شود که آنهم باید توسط میراثفرهنگی مورد بررسی قرار گیرد. در نهایت درانتظار نظر نهایی کارشناسان هستیم.
او درخصوص انجام فصل جدید کاوش در چگاسفلی گفت: آرزوی ما انجام کاوشهای باستانشناسی در ارجان و چگاسفلی است. هرچند کرونا مشکلاتی بوجود آورد اما اکنون شرایط برای ادامه کاوشهای باستانی فراهم است که منوط به تصمیمات پژوهشکده باستانشناسی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری خواهد بود.