هنوز با شکل مطلوبِ مستند جنگ و مقاومت فاصله داریم/ روایتی از یک رزمنده دهه هفتادی

به گزارش خبرنگار ایلنا، ساسان فلاح‌فر (مستندساز سینما) که در چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت برای ساخت مستند «چشم ایرانی» برنده جایزه ویژه سرباز وطن شد، درباره مستند جدید خود «ساشا» گفت: وقتی می‌خواهیم مستند پرتره بسازیم زندگی شخصیت ما یک سری ویژگی‌هایی دارد که ما قصد داریم آن‌ها را پررنگ کنیم، طبیعتا در این بین حرف‌هایی هم در کنار این روایت بیان می‌شود که به داستان و پرداخت شخصیت ما کمک می‌کند. 

وی ادامه داد: من چون اصولا از اول در حوزه مقاومت کار کردم خیلی بیشتر ظرافت‌های این حوزه را می‌شناسم و راحت‌تر می‌توانم به آن هدفی که دارم دسترسی پیدا کنم. واقعا هیچوقت اینطور نبوده که برای ساخت یک مستند پرتره بخواهم فقط دوربین را روشن کنم و سراغ سوژه خودم بروم. همیشه از مدت‌ها قبل سعی می‌کنم در کنار سوژه زندگی کنم و با ابعاد مختلف زندگی او آشنا شوم تا از این طریق اطلاعات مختلفی را بدست آورم و در نهایت تصمیم بگیرم از چه زاویه‌ای به آن بپردازم. 

این کارگردان با بیان اینکه حال و هوای این مستند کاملا با کارهای قبلی متفاوت است، عنوان کرد: من مستندهای مختلفی کار کردم اما مستند «ساشا» نگاه متفاوتی نسبت به جنگ و مقامت دارد زیرا سوژه من یک جوان دهه هفتادی است که از هر دو پا قطع عضو شده است. لحن این مستند بر خلاف تصوری که از جنگ و نبرد وجود دارد کاملا متفاوت است به نحوی که همه سعی خودم را کردم تا داستان با طراوت و نشاط ذاتی سوژه و قصه به پیش برود. 

وی افزود: برای خودم جالب بود که حتی یکبار هم که شده به جای اینکه همه چیز را جدی پیش ببرم، خیلی راحت و بی‌آلایش سراغ داستان بروم تا با روایت جدیدی سوژه را دنبال کنم. به همین دلیل مدت قابل توجهی را همراه با سوژه به کنکاش پرداختم تا به مدل روایت و ساختار مدنظرم برسم. 

فلاح‌فر درباره انتخاب اسم این مستد نیز تصریح کرد: واقعا از اینکه هر مستند پرتره‌ای با نام شخصیت اول اسم‌گذاری می‌شود را اصلا دوست ندارم اما انتخاب نام ساشا برای این فیلم، یک داستان و عقبه‌ای دارد که مخاطب با دیدن فیلم متوجه منظور ما از انتخاب این اسم برای مستند می‌شود. 

وی افزود: جزو مستندسازانی هستم که تلاش می‌کنم قبل از آغاز کار به محتوای مدنظرم برسم و اینطور عمل نکنم که دوربین را روشن کنم و هرچیزی را که وجود داشت را تصویر بگیرم و بعد هم با کمک تدوین و موسیقی یک چیزی از آب دربیاورم. نمی‌گویم که این سبک درست است یا خیر اما من نمی‌پسندم. 

این مستندساز با اشاره به مستندهای ساخته شده با موضوع جنگ و محور مقاومت اظهار کرد: درباره عراق، سوریه و مدافعان حرم، مستندهای مختلفی ساخته شده است اما هم به لحاظ کیفی و هم به لحاظ کمی هنوز با شرایط مطلوب فاصله زیادی داریم. من همچنان معتقدم که در حوزه مستندسازی درباره دفاع مقدس هم عقب ماندگی جدی وجود دارد و بی‌تعارف در این حوزه شکست خورده‌ایم. امروز هرکسی رغبت نمی‌کند سراغ این نوع سوژه‌ها برود زیرا ما در پرداختن و با اهمیت جلوه دادن آن کوتاهی کردیم. در موضوع جنگ‌های اخیر در منطقه نیز تعداد تولیدات با کیفیت ما بسیار کم است و واقعا اگر بخواهیم آن‌ها را بشماریم شاید بسیار کم و گذرا باشند. 

وی در پایان تاکید کرد: در ۲ سال اخیر شرایط کرونا تقریبا همه اهالی هنر را تحت‌الشعاع قرار داد و بالا رفتن هزینه‌ها باعث شد تا فیلمسازانی که با بودجه‌های شخصی کار می‌کند دچار مشکلات زیادی بر سر راه تولید شوند. البته تصویربرداری مستند ما پیش از زمان کرونا انجام شده بود ولی این شرایط پس تولید کار ما را طولانی کرد و باعث شد تا امسال به طول انجامد. امیداوارم مستند «ساشا» در جشنواره حقیقت بتواند نگاه جدیدی را از جنگ و محور مقاومت ارائه دهد.