حاشیه‌‌ای بر عدم مشارکت صدابراداران در انتخابات روز اول «خانه موسیقی» و لغو آن؛
آیا خواستِ «خانه موسیقی» حضور حداکثری در انتخابات است؟ / ابهام در عدم برگزاری آنلاینِ انتخابات کانون‌های تخصصی
انتخابات کانون‌های تخصصی «خانه موسیقی» پس از یک ساله به دلیل بحران کرونا، از شنبه چهارم تیرماه آغاز شده و تا شانزدهم تیرماه ادامه دارد. اما برگزاری حضوری این رویداد مهم، انتقاد تعدادی از اهالی موسیقی را برانگیخته است. آنها اعتقاد دارند این تصمیم نشان از نوعی ابهام در رسیدن به خواست نهایی مدیران فعلی خانه است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، همه می‌دانند که کلیت موسیقی کشور زیر نظر چند نهاد مختلف اداره می‌شود که همه آنها به نوعی زیر مجموعه وزارت ارشاد هستند و بر اساس قوانین و چهارچوب‌های این وزارتخانه اداره می‌شوند. انجمن موسیقی ایران، انجمن صنفی هنرمندان موسیقی، دفتر موسیقی و خانه موسیقی نهادهای مذکورند.
در این میان، «خانه موسیقی» در رابطه با اهالی موسیقی مسئولیت‌های بیشتری به عهده دارد و متقابلا هنرمندان موسیقی سراسر کشور نیز توقع دارند این نهاد بیش از هر بخش دیگر به مشکلات آنها بپردازد و از آنها حمایت کند.
ماهیت، بخش‌ها و نحوه فعالیت خانه موسیقی
در واقع «خانه موسیقی» که در تاریخ نهم مهرماه سال ۱۳۷۸ اعلام موجودیت کرده و مورخه ۱۶ مردادماه سال ۱۳۷۹ به عنوان موسسه‌ای فرهنگی و هنری به ثبت رسیده، تشکیلاتی صنفی غیردولتی است که با هدف حفظ، گسترش و معرفی موسیقی و موسیقی‌دانان ایرانی بنیان گذاشته شده‌است. ارکان تشکیل دهنده «خانه موسیقی» نیز عبارتند از «هیئت مؤسس»، «شورای عالی»، «هیئت مدیره»، «مدیرعامل»، «مجمع عمومی»، «کانون‌های تخصصی» و «بازرسان».
اهداف تاسیس خانه موسیقی نیز عبارتند از: حفظ میراث هنری ایران در بخش موسیقی، بهبود کیفی و رشد ارزش‌های معنوی موسیقی ایرانی مبتنی بر فرهنگ ملی، پشتیبانی از حقوق قانونی و معنوی موسیقی‌دانان در نقاط مختلف ایران در زمینه‌های مختلف موسیقی، هدفمند نمودن فعالیت‌های موسیقی‌دانان و هنرجویان ایرانی به منظور تداوم حضور سنت‌های ملی موسیقی در جامعه، شناسایی و باروری استعدادهای هنری به منظور رشد کیفی موسیقی ایرانی، معرفی و عرضه موسیقی ایران به ملت‌های دیگر، تلاش جدی در امر پژوهش موسیقی قدیم و نوین ایران جهت شناخت ظرفیت‌های موسیقی ملی، حضور فعال در جشنواره‌های مختلف موسیقی در خارج از کشور به منظور معرفی و شناساندن موسیقی و موسیقی‌دانان ایرانی و آشنایی با تحولات موسیقی در جهان، تلاش جهت اجرا و نشر آثار موسیقی‌دانان ایرانی در خارج از کشور، تلاش برای انتشار نشریه موسیقی در چارچوب توسعه فرهنگ ملی، تلاش به منظور تأمین امور رفاهی اعضا با حمایت مسوولین دولتی و بخش خصوصی.
از عمر خانه موسیقی ۲۱ سال می‌گذرد و طی این مدت از سوی هنرمندان عرصه موسیقی انتقادهای فراوانی نسبت به نحوه فعالیت‌های این نهاد صنفی مطرح بوده و هست.
گسترش دامنه‌ی انتقادات از خانه
نحوه برگزاری آزمون‌های تایید صلاحیت مدرسان آموزشگاه‌ها، نامشخص بودن عملکرد، وجود چهارچوب اداری، عدم وجود بانک اطلاعاتی کلیه فعالان موسیقی کشور، عدم توجه به وضعیت صنفی نوازندگان و عدم حمایت‌های مالی و معنوی از هنرمندان عرصه موسیقی در دوران بحران کرونا؛ برخی از انتقاداتی هستند که نسبت به فعالیت‌های خانه موسیقی طی سال‌های گذشته مطرح شده است. یکی دیگر از موارد، ضعف و عملکرد ضعیف بازرس خانه موسیقی است. به اعتقاد برخی از فعالان موسیقی؛ بازرس خانه موسیقی هیچ گاه بر انتخابات‌ها و حساب‌های مالی و نحوه عملکرد مدیران آنطور که باید نظارت نکرده است.
انتخابات کانون‌های ده‌گانه خانه همیشه در مظان انتقاد بوده است
یکی دیگر از انتقادات وارد بر خانه موسیقی نحوه برگزاری انتخابات کانون‌های تخصصی ده‌گانه است که کانون‌های صدابرداران، پژوهشگران، خوانندگان کلاسیک، آهنگسازان، مدرسان، سازندگان ساز، نوازندگان کلاسیک، خوانندگان سنتی، نوازندگان سنتی و کانون ناشران بخش‌های مختلف آن هستند. البته وجود کانون‌ها و نحوه فعالیت‌های آنها نیز همواره مورد انتقاد بوده است. تعدادی از اعضای کانون‌های ده‌گانه خانه موسیقی معتقدند که این نهاد صرفا به دریافت حق عضویت سالانه بسنده می‌کند و در مقابل خدمات خاصی ارائه نمی‌دهد. شاید یکی از دلایل‌عدم استقبال اعضای کانون‌ها از انتخابات‌های انجام شده همین موضوع باشد.
روال اینگونه است که انتخابات خانه موسیقی هر چهار سال یکبار برگزار می‌شود و آخرین دوره آن قرار بود سال گذشته از تاریخ ۱۹ مهرماه سال ۱۳۹۹ لغایت سوم آبان‌ماه برگزار شود، اما به دلیل بحران بیماری کرونا به تعویق افتاد. سایت خانه موسیقی به تاریخ ۱۸/۷/۱۳۹۹ دراین‌باره نوشته است: «در پی اعلام ستاد ملی مبارزه با کرونا دایر بر تمدید برخی محدودیت‌های قبلی در شهر تهران و ممنوعیت برگزاری هر گونه تجمع، خانه موسیقی ایران با استعلام صورت گرفته از معاونت حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام می‌نماید تاریخ برگزاری نوبت اول مجامع عمومی کانون‌های خانه موسیقی از تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۹۹ لغایت سوم آبان ۱۳۹۹ که با اعمال محدودیت‌های ستاد همزمان گردیده است، به جهت حفظ سلامت اعضا تا زمان لغو محدودیت‌های اعلام شده به تعویق خواهد افتاد.»
برگزاری انتخابات حضوری کانون‌ها در شرایط کرونایی
اینک براساس خبرهای منتشر شده توسط «خانه موسیقی» اینگونه مطرح است که انتخابات کانون‌های ده‌گانه از روز شنبه پنجم لغایت ۱۶ تیرماه به صورت حضوری برگزار می‌شود. با توجه به اعلام خانه موسیقی در تاریخ ۱۹ مهرماه سال گذشته مبنی بر لزوم رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا و تعویق برگزاری حضوری انتخابات، انتظار می‌رفت این رویداد مهم به صورت آنلاین و مجازی برگزار شود، اما این اتفاق نیفتاد آن هم در شرایطی که بیماری کرونا همچنان وجود دارد و خطر ابتلای اعضا و مسئولان بسیار بالاست.
اهمیت مشارکت بالای اعضا در انتخابات
با وجود آنکه خانه موسیقی برای رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی تمهیدات لازم را به کار گرفته، اما برخی از اهالی موسیقی نسبت به نحوه برگزاری انتقاد دارند. این موضوع را نیز باید در نظر داشت که حضور اعضای کانون‌های خانه موسیقی در انتخابات بسیار با اهمیت است و عدم مشارکت آنها، نوع انتخاب‌ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد و احتمالا در آینده‌ای نه چندان دور انتقادهایی را در پی خواهد داشت.
این موضوع را نیز باید در نظر داشت که تعدادی از اعضای خانه موسیقی ساکن دیگر شهرها هستند و حضورشان در انتخابات منوط به عزیمتشان به تهران است که این وضعیت نیز خواه ناخواه از تعداد شرکت‌کنندگان خواهد کاست. تعدادی دیگر از اعضا نیز برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا ترجیح می‌دهند در انتخابات شرکت نکنند که اتفاق خوبی نیست. در نهایت اینکه عدم مشارکت حداکثری اهالی موسیقی در انتخابات از کیفیت برگزاری و نحوه انتصاب‌ها بر اساس شایسته سالاری خواهد کاست.
اولین انتخابات نافرجام ماند؛ نمونه بارز پیاله اول و بدمستی!
اتفاقا در نخستین روز برگزاری انتخابات، که قرار بود روز شنبه پنجم تیرماه در ساختمان شماره ۱ خانه موسیقی برگزار شود، رای‌گیری نوبت اول مجمع عمومی کانون صدابرداران به دلیل نرسیدن به نصاب لازم برگزار نشد. این خبر را خانه موسیقی اعلام کرده و در ادامه نوشته است: «نوبت دوم مجمع عمومی کانون صدابرداران ۲۲ تیرماه برگزار خواهد شد.»
در نهایت اینکه عدم مشارکت اعضای خانه موسیقی در انتخابات کانون‌های ده‌گانه و تخصصی این نهاد، برگزاری انتخابات روزهای آینده را نیز به تعویق خواهد انداخت. موضوع تعجب‌برانگیزی که در این میان وجود دارد، این است که مسئولان مربوطه در خانه موسیقی چندی پیش برای رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی آزمون‌های تایید صلاحیت مدرسان آموزشگاه‌های موسیقی را به صورت مجازی و آنلاین برگزار کردند اما حال برای برگزاری انتخابات مهم خانه موسیقی شیوه حضوری را برگزیده‌اند.
بسترسازی برای انتخابات آنلاین چقدر زمان می‌خواهد؟
همه اینها در حالی است که مسئولان مربوطه در خانه موسیقی با توجه مدت زمانی طولانی (از آبان‌ماه تاکنون) این امکان را داشته‌اند تا برای برگزاری مجازی و آنلاین انتخابات تهمیدات لازم را به کار گیرند.
حمیدرضا نوربخش (مدیرعامل خانه موسیقی) در گفتگویی که به تاریخ ۱۸ آبان‌ماه سال گذشته با یکی از خبرگزاری‌ها داشته، درباره نحوه برگزاری انتخابات خانه موسیقی به شیوه حضوری یا آنلاین توضیحاتی داده است. او درباره برگزاری انتخابات در موعد مقرر گفته است: «در هفته‌های گذشته تصمیم گرفتیم با در نظر گرفتن شیوه نامه‌های بهداشتی انتخابات کانون‌ها را برگزار کنیم، حتی مهر و آبان ماه سال جاری قرار شد تا انتخابات کانون‌های مختلف خانه موسیقی با رعایت حداکثری شیوه نامه‌های بهداشتی طی نوبت‌های مختلف در فضای باز تالار وحدت تهران برگزار شود اما متأسفانه به بحران فعلی شیوع کرونا خوردیم و نتوانستیم انتخابات را برگزار کنیم.»
نوربخش در ادامه بر حضور حداکثری اعضای خانه موسیقی تاکید کرده و گفته است: «ما ناگزیریم که به سمت حضور در فضای الکترونیک برویم و شما مطمئن باشید این اتفاق هم خواهد افتاد منتهی حضور در این شرایط در همین زمان کوتاه و خیلی آسان صورت نمی‌گیرد. این یک پروژه درازمدت و دامنه‌داری است که مستلزم انجام برخی از کارهای زیربنایی، فراهم شدن کارهای قانونی و صرف هزینه‌هایی است که اصلاً شبیه تشکیل گروه‌های «واتس آپ» و «تلگرامی» نیست که برای موافقت یاعدم موافقت آن بتوانید این چنین راحت حرف بزنیم.»
وی همچنین گفته است: «رأی دهی الکترونیک واقعاً نیازمند ساز و کارهایی است که باید بسترهای نرم افزاری آن فراهم شود. فراهم‌سازی این بستر نرم افزاری نیز به این راحتی نیست. همه اینها دربرگیرنده یک نگاه تمام وجهی است که بر اساس آن مبنای شناسایی افراد، پرهیز از تکرار یک رأی از سوی یک نفر و موضوعات مرتبط با درجه‌بندی افراد مورد توجه قرار می‌گیرد. مواردی که واقعاً تشکیل یک چارچوب منسجمِ متکی بر فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی حوزه آی تی کار سختی است و باید روی آن تعمق بیشتری انجام داد.»
سخن مدیرعامل خانه موسیقی در وجود بسترها و امکانات برای برگزاری انتخابات آنلاین درست است، اما مسئولان مربوطه از اواسط آبان‌ماه سال گذشته تا به امروز حدود هفت ماه زمان داشته‌اند تا بسترهای لازم را برای برگزاری انتخابات مجازی فراهم کنند که این اتفاق نیفتاده است. حال باید منتظر ماند و دید انتخابات کانون‌های ده‌گانه خانه موسیقی طی روزهای آینده و تا آخرین روز برگزاری که شانزدهم تیرماه است، چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد و تا چه حد مورد استقبال اعضا قرار می‌گیرد؟!
