بهار رضی‌زاده:
بازبین جشنواره به اجرایم رای منفی داد چون از آن ترسید!/ جشنواره تئاتر دانشگاهی جوان‌ها را دلزده کرده/ کسی قرار نیست جای پیشکسوتان را بگیرد
بهار رضی‌زاده، هنرمند جوان تئاتر که به تازگی نمایش «نفس کشیدن» با بازی او به پایان رسید، به نقد روند داوری و انتخاب آثار در جشنواره تئاتر دانشگاهی پرداخت و گفت: روند برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی و سیستمی که دارد، جوان‌ها را دچار دل‌زدگی کرده است.
«بهار رضی‌زاده» هنرمند جوان تئاتر که به تازگی در نمایش «نفس کشیدن» ایفای نقش کرده است، در گفتگو با خبرنگار ایلنا، به نقد روند داوری و انتخاب آثار در جشنواره تئاتر دانشگاهی پرداخت و گفت: من چهار دوره در جشنواره تئاتر دانشگاهی شرکت کرده‌ام و فکر می‌کنم نه فقط امسال که حتی سال‌های قبل هم تعدادی از کسانی که به‌عنوان داور انتخاب می‌شوند صلاحیت این جایگاه را ندارند؛ کسانی که سلیقه‌شان را در انتخاب کارها کاملا دخیل می‌کنند. درحالی‌که کسی که داور و بازبین می‌شود، باید سلیقه‌اش را بگذارد کنار و هر کاری را با زمینه، مولفه‌ها و ژانر خودش بسنجد، نه اینکه بگوید «من کار ایرانی دوست دارم» یا «من کاری دوست دارم که پست‌مدرن است» و به همین کارها هم رأی بدهند.
رضی‌زاده با اشاره به اثری که به کارگردانی او در جشنواره شرکت کرده بود، گفت: نمایشی که امسال به جشنواره فرستاده بودم در ژانر وحشت بود. یکی از بازبین‌ها گفت «من این کار را دوست ندارم؛ چون من ترسیدم، پس به آن رأی منفی می‌دهم.» درحالی‌که دقیقا می‌خواستیم کاری کنیم که توی مخاطب، بترسی و وقتی اتفاقی در داستان می‌افتد، سرت را در دست‌‌هایت بگیری و بگویی «وای، چرا دارد این اتفاق می‌افتد.»
او تاکید کرد: دقیقا ما همین را می‌خواستیم. حالا، رای منفی دادی به خاطر اینکه ترسیدی؟ به کارگردان نمی‌گویند چرا کار تو را رد کردم اگر هم بگویند، خیلی سربسته است و چیزهایی را به‌عنوان مصداق می‌آورند که اصلا قبول کردنی نیست. بازبین بعد از کار می‌آید و به من می‌گوید این چه کاری بود؟ خب این یعنی چه؟ این حرف چه معنی‌ای دارد؟ یعنی باید کارم را شرح دهم؟ تو که کار را دیدی. ضمن اینکه بازبین اصلا حق ندارد با کارگردان صحبت کند؛ چرا بعد از اجرا و قبل از اعلام رای، با من صحبت می‌کنید؟
این کارگردان و بازیگر تئاتر با اشاره به اینکه بازیگر اثر او در نمایش دیگری هم بازی می‌کرد و این دو اجرا را پشت سر هم انداخته بودند، بدون اینکه به این نکته توجه کنند، یادآور شد: از این دست مشکلات تقریبا همیشه هست، ولی این‌بار خیلی پر رنگ‌تر و بیشتر بود. به‌طور کلی سیر جشنواره، به‌خصوص امسال بسیار بی‌نظم، آشفته و بد بود. این دوره از جشنواره به نظرم کم‌کارترین دوران مدیریت را پشت سر گذاشت.
نمایی از نمایش «نفس کشیدن» با حضور بهار رضی‌زاده - سپهر حیدری‌نژاد
رضی‌زاده با اشاره به تاثیر چنین رویکردها و رفتارهایی بر هنرمندان جوان تئاتر که هنوز برای جشنواره تئاتر دانشگاهی اعتبار قائل‌اند، گفت: یک زمانی جشنواره برای من خیلی مهم بود. طوری‌که وقتی کارم را در بازبینی رد کردند آنفلوآنزا گرفتم از بس که حالم بد شد. می‌خواهم بگویم با این بازبینی‌ها و انتخاب‌هایشان جوان‌ها را دچار دل‌زدگی بیش از حد می‌کنند. چرا یک کار باید سه بار بازبینی شود برای اینکه برسد به یک جشنواره؟ به جشنواره‌ای که کمک‌هزینه‌اش رقمش مقابل خرجی که برای اجرا می‌کنید شبیه شوخی است. یک میلیون و۲۰۰ هزار تومان کمک‌هزینه می‌دهند در حالی‌که مثلا من ۲۲ میلیون برای همین کارم خرج کردم. برای همین فکر می‌کنم اتفاقا کسی که جشنواره برایش مهم است، از این جریان‌ها قطعا دلزده می‌شود و قید شرکت در جشنواره و حتی قید کارگردانی را هم برای همیشه می‌زند.
او با اشاره به دفعات اجرای یک اثر از بازبینی تا داوری نهایی، آن را شبیه یک بروکراسی اداری هزینه‌زا خواند که نمی‌تواند درکش کند و تصریح کرد: قطعا چنین سیستمی هر کسی را دچار دل‌زدگی می‌کند. آدم نسبت به روندی که این جشنواره دارد و اصلا نسبت به خود جشنواره و هر چیزی که در آن هست، دلزده می‌شود.
این کارگردان جوان تئاتر در ادامه خاطرنشان کرد: واقعا امیدوارم روزی برسد که کارگردان‌های جوان و بازیگرهای جوان از طرف پیشکسوتان و کسانی که به قول خودشان اینقدر کار کرده و اینقدر زحمت کشیده‌اند، مورد اعتماد قرار بگیرند؛ به این جوان‌ها اجر بیشتری بدهند و اینقدر اذیت‌شان نکنند، اینقدر سنگ جلوی پای آن‌ها نیندازند و به جای آن، کمک‌شان کنند.
رضی‌زاده ادامه داد: امیدوارم روزی برسد که پیشکسوتان تئاتر متوجه این قضیه شوند که کسی قرار نیست جای آن‌ها را بگیرد، هیچ کدام از این کارگردان‌های جوان و هیچ کدام از این بازیگرهای جوان قرار نیست جای آن‌ها را بگیرند. چون اساسا آن‌ها جای دیگری ایستاده‌اند و ما جایی دیگر. اینکه بخواهند جلوی پای کسانی که تازه وارد این کار شده‌اند یا مدت درازی است که کار می‌کنند، ولی پیشکسوت محسوب نمی‌شوند، سنگ بیندازند خیلی کار وحشتناکی است؛ که متاسفانه این روزها نمونه‌اش زیاد اتفاق می‌افتد.
نمایی از نمایش «نفس کشیدن» با حضور بهار رضی‌زاده - سپهر حیدری‌نژاد
بازیگر «نفس کشیدن» که به تازگی اجرای آن در پردیس تئاتر شهرزاد به پایان رسید، این اثر را درباره واکاوی روابط میان یک زوج خواند و گفت: زوجی که در گفتگویی دو نفره، رابطه‌های قبلی‌شان را هم به تصویر می‌کشند؛ اینکه چه شد که از هم جدا شدند و چه اتفاقی افتاد؟ و در آخر، مراحلی که طی شد تا این دو کاراکتر به همدیگر برسند. در واقع رفتن به درون کاراکترها و رسیدن به عمق‌شان، با نشان دادن گذشته آن‌ها بیشتر نشان داده می‌شود.
رضی‌زاده با تاکید بر ضرورت پرداخت به متن‌هایی که روابط زوجین را واکاوی کرده و ابعاد روانشناسی هم می‌تواند داشته باشد، گفت: به نظر من خیلی ضروری است که بدانیم در روابط‌مان چرا شکست می‌خوریم یا چرا موفق می‌شویم؟ و این روند و جزئیاتش را بشناسیم. فکر می‌کنم ضرورتش در این باشد که وقتی رابطه‌ای را شروع می‌کنید، شاید هیچ وقت به این فکر نکنید که چه موقع تمام می‌شود، ولی این‌جا روی صحنه می‌بینید که این اتفاق می‌افتد و فکر می‌کنید به اینکه چرا دارد این اتفاق می‌افتد؟ چرا این‌ها رابطه‌شان دارد تمام می‌شود و دیگر نمی‌توانند با همدیگر ارتباطی برقرار کنند؟
او در پایان تصریح کرد: من فکر می‌کنم خیلی ضروری است که در شروع رابطه بدانیم با چه کسی و چطور داریم این راه را می‌رویم و سعی کنیم به شناخت بیشتری از او برسیم. بدانیم که قرار نیست همه چیز در رابطه دو نفره درست کار کند، یک وقت‌هایی هم این اتفاق نمی‌افتد؛ شاید باید به فاکتورهای مشترکی تکیه کنید که باعث می‌شود در کنار همدیگر بمانید.
