تحلیل نیویورک تایمز از عذرخواهیِ چهرههای مشهور؛
آیا عذرخواهی استراتژیِ شکستخوردههاست؟!
روزنامهی آمریکایی اینطور تلقی میکند که عذرخواهی مثل اعتراف است که عمل نادرست را برجستهتر میکند. طلب پوزش میتواند مردم را به تفکرات علیه افراد مشهور سوق دهد.
به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از نیویورک تایمز، فرض کنید که چهرهای مشهور سخنی گفته یا عملی انجام داده باشد که بسیاری از مردم آن را اهانتآور، خشن یا تحقیرآمیز میدانند. برای مثال میتوان گفت که با سخن خود به عقاید مذهبی مردم توهین کرده است. آیا باید عذرخواهی کند؟
بیایید فرض کنیم که هدف او خوب بودن نیست بلکه فقط بهبود وضعیتی است که در آن قرار دارد. او با این کار میخواهد احتمال پیروزی خود در انتخابات آینده را افزایش دهد با از مجلس رای اعتماد بگیرد یا در مقام خود حفظ شود. تجربههای نشان میدهد: عذرخواهی یک استراتژی پرخطر است.
نیویورکر در گزارشی درباره اتهامات مطرح شده علیه «آل فرانکن» (نویسنده، کمدین و سیاستمدار آمریکایی) نوشت، بسیاری مجبور به بازنگری تصورات خود درباره این مسئول شدند. ادعاهایی علیه فرانکن مطرح شد که ا وبا چند زن ارتباط داشته است. در آن برهه زمانی، این مقام عضو مجلس سنا بود و به طور علنی عذرخواهی کرد اما این عذرخواهی دردی از او دوا نکرد، اینطور به نظر میرسد که شعلههای خشم عمومی جامعه نیز برافروختهتر شد. پس از اعلام عذرخواهی عمومی، او مجبور به استعفا شد. چنین تجربهای شاید موضوعی جدید نباشد. تجربیات جدید نشان میدهد، افرادی که از عموم مردم عذرخواهی میکنند، کمتر مورد حمایت آنها قرار میگیرند.
نویسنده گزارش در بررسی میدانی، چهار سناریو مختلف را در اختیار ۴ گروه انسانی مختلف با جامعه آماری ۳۰۰ نفره قرار میدهد. این بررسی میدانی به شرح زیر است:
تصور کنید، نامزد پیشنهادی برای دادستان کل کشور در چند سال گذشته گفتهاست: همجنس گرایان، اراده خداوند را نقض میکنند. ازدواج باید میان زن و مرد باشد نه دو همجنسگرا»
فرض کنید یکی از کاندیداتورهای ریاست جمهوری در چند سال گذشته گفته باشد: «افرادی که میخواهند سقط جنین را ممنوع کنند، به زنان اهمیت نمیدهند.»
فرض کنید نامزد وزارت امور خارجه در گذشته گفته باشد: «فکر میکنم، ایالات متحده باید برای بسیاری از کارهای وحشتناک که در جهان انجام داده است، عذرخواهی کند.»
فرض کنید یک نامزد انتخابات ریاست جمهوری از سوی تعدادی از زنان به رفتار نامناسب و برخورد نامناسب متهم شود. همچنین برخی از زنان اعلام کنند که این رفتار سبب شده است تا احساس کنند مورد خشونت و ناامنی قرار گرفتهاند.
در تمامی این چهار سناریو، از شرکتکنندگان خواسته شد تا فرض کنند که آن شخص برای حرف یا رفتار خود عذرخواهی کرده است. سپس از شرکتکنندگان پرسیده شد، آیا عذرخواهی تاثیری بر آنها خواهد گذاشت؟ احتمال حمایت شما از این نامزدها بیشتر یا کمتر میشود؟ آیا تفاوتی ایجاد نمیکند؟
هرکدام شرایط یکسانی دارند یعنی اینکه جمعیت بیشتری از جامعه آماری هر سناریو تمایل دارند که از نامزد خاطی کمتر حمایت و به او بیتوجهی بیشتری کنند. اگرچه گروههای مختلفی در این نظرسنجی شرکت کردند، اظهارات و رفتارهای مطرح شده موجب آزار گروهها با باورهای اعتقادی مختلف میشد. نتایج به دست آمده یعنی ناراحت شدن تمامی گروهها بسیار حیرتانگیز است.
۳۷ درصد از افرادی که در سناریوی اول شرکت کردند، تمایل کمتری دارند تا از نامزدی که از آنها عذرخواهی کرده است، حمایت کنند. ۲۲ درصد نظر آنها مثبت میشود و ۴۱ درصد باقیمانده نیز نظر آنها نسبت به قبل تغییر نکرده است. در ارتباط با موضوع دوم، ۵/۳۶ درصد تمایل کمتری به حمایت از نامزدی دارند که اعلام عذرخواهی کرده است اما ۲۰ درصد تمایل بیشتری دارند. ۴۳.۵ درصد باقیمانده نیز نظرشان تغییر نکرده است.
در مورد وزیر امور خارجه آینده، ۴۱.۵ درصد گفتند که تمایل کمتری برای حمایت از نامزدی دارند که اعلام عذرخواهی کرده است اما تمایل ۲۳ درصد نسبت به قبل افزایش یافته است. ۳۵.۵ درصد باقیمانده نیز تغییر دیدگاه نداشتهاند. در صورت رفتار نامناسب، ۲۹ درصد اعلام کردند، تمایل کمتری دارند تا نامزدی که بابت رفتار خود عذرخواهی کرده است، حمایت کنند. ۲۵ درصد گرایش به حمایت بیشتر دارند و ۲۵ درصد تغییر نظر ندادهاند. صرف نظر از اینکه چه نتیجهای پیش خواهد آمد، عذرخواهی الزامی اخلاقی است.
(نتایج به دست آمده نشان میدهد)، با وجود عقاید مختلف، حمایت از نامزدی که سخن یا رفتاری نامناسب داشته باشد حتی با وجود عذرخواهی روندی نزولی خواهد داشت. «ریچارد هانیا» محقق دانشگاه کلمبیا نیز در یک تحقیق به نتایج مشابه دست یافت. عذرخواهی آدمهای مشهور کمکی به بهبود وضعیت آنها نمیکند. این احتمال وجود دارد که شرایط آنها بغرنجتر شود.
چرا؟ به سختی میتوان درباره این موضوع اظهارنظر قطعی کرد اما یک دلیل ممکن است این باشد که عذرخواهی مثل اعتراف است که عمل نادرست را برجستهتر میکند. پوزشطلبی میتواند مردم را به این تفکر سوق دهد: ما فکر کردیم که او آدم درستی نیست. اکنون میدانیم که اینچنین است و خود به آن اذعان دارد. عذرخواهی میتواند احساسات بدخواهانه مخالفان یک شخصیت معروف را افزایش دهد. کسانی که او را دوست دارند، تصدیق یک عمل ناشایست نیز به احتمال زیاد امتیاز بزرگی نخواهد بود. حتی ممکن است نشانه ضعف باشد.
عذرخواهی ممکن است از نظر اخلاقی در زندگی عادی و سیاسی اجباری باشد. این کار میتواند راهی برای احترام گذاشتن به افراد آزرده یا صدمه دیده و به رسمیت شناختن شأن اساسی آنها باشد. نکته اساسی همچنان باقی است. به عنوان یک استراتژی ساده، ممکن است عذرخواهی ایده خوبی نباشد. گاهی سکوت میتواند سبب تغییر موضوع شود که اقدامی هوشمندانهتر برای افراد مشهور است.