نشان لاک‌پشت پرنده در دوه نهم اهدا شد

به گزارش ایلنا، نهمین دوره جشن اهدای نشان لاک‌پشت پرنده در صفحه اینستاگرام شهرکتاب مرکزی برگزار شد. این برنامه همانند سال‌های گذشته بخش‌هایی چون کتاب یاد، اهدای نشان‌های ویژه و اهدای نشان‌های لاک‌پشت پرنده را شامل شد.

طی این مراسم نشان‌های نقره‌ای لاک‌پشت پرنده به کتاب چشم‌انداز جهان، طبیعت جهان در یک کتاب طولانی به نویسندگی و تصویرگری فانی مارسو و جولی ژولیت با ترجمه محمدناصر مودودی از نشر دیبایه، کتاب به دیگری فکر کن نوشته محمود درویش و با ترجمه حسین متقی و تصویرگری علیرضا گلدوزیان از نشر کودکان، کتاب تاجر برف نوشته سام گیتون و با ترجمه مینا قنواتی از انتشارات پریان و کتاب اعترافات یک دوست خیالی نوشته میشل کیوواس با ترجمه زهرا چوپانکاره از نشر چشمه (کتاب چ) اهدا شد. نشان طلایی لاک‌پشت پرنده به مجموعه کتاب گرگ ماسه‌ای نوشته اسا لیند با ترجمه نامدار ناصر قصری از انتشارات پریان تعلق گرفت. جایزه لاک‌پشت پرنده به مولف اصلی اثر اهدا می‌شود و در این جشن مولفان خارجی و ایرانی با فرستادن پیام‌های صوتی و تصویری به صورت مجازی در جشن اهدای نشان‌ها همراه مخاطبان بودند.

در این مراسم مجازی بیانیه هیئت داوران نیز به شرح زیر خوانده شد:

بیانیه‌ی گروه داوری در نهمین سال اهدای نشان لاک‌پشت پرنده

به نام خداوند جان و خرد

امسال در حالی آیین نهمین دوره‌ی اهدای نشان‌های لاکپشت‌پرنده را برگزار می‌کنیم که هنوز نمی‌توانیم گردهم‌آییم و از کتاب بگوییم. هنگامی که سال گذشته چنین بیانیه‌ای را برای هشتمین دوره‌ می‌نوشتیم، امیدوار بودیم سال آینده در آستانه‌ی سال نو بتوانیم با حضور گرم کودکان و نوجوانان و بزرگ‌ترها نشان‌های لاکپشت پرنده را اهدا کنیم و از کتاب بگوییم، اما هنوز فضای پیش‌رویمان چندان روشن نیست و نمی‌دانیم این بیماری چه زمانی از این خاک و آب و همه جای جهان دامن برخواهد چید.

آیین امسال ما در حالی برگزار می‌شود که کودکان و نوجوانان کماکان در حصر و رنجند و راهی به خیابان‌ها و کوچه‌ها و مدرسه‌ها و کتابخانه‌ها و کتابفروشی‌ها و بوستان‌ها و فضاهای بازی و سرگرمی ندارند.

در این فضای تیره و تار، کتاب‌های کودکان و نوجوانان روزنه‌هایی به نور و رهایی‌اند که می‌توانند با آفریدن رویاهای نو فرزندانمان را در برابر هیولاها و غول‌ها و اژدهایان جهان واقعی مصون نگهدارند و با گشودن راه‌های نو و افق‌های تازه اندکی از رنجشان بکاهند.

روزنه‌های دیگر را فناوری های نوین در اختیار کودکان و نوجوانان قرار داده و این امکان را فراهم کرده است تا ارتباط کودکان و نوجوانان شهرها و روستاهای ایران با بسیاری از کنشگران فرهنگی و علاقمندان به کودکان و نوجوانان فراهم شود و فعالیت‌های ترویج کتاب‌خوانی و آموزش‌های فرهنگی گسترش یابد.

با این حال این گسترش‌ها، نگرانی‌هایی را نیز به دنبال داشته است. ما کماکان نگران دسترسی عادلانه‌ی کودکان و نوجوانان سراسر ایران به زیرساخت‌های فناورانه و دسترسی برابر به آموزش و آثار فرهنگی و هنری و از جمله کتاب‌های باکیفیت هستیم. هم چنین با بررسی کتاب‌ها و فعالیت‌های ترویج کتاب‌خوانی در شبکه‌های اجتماعی می‌بینیم که خانواده‌ها و برخی از فعالان، تمام کارکردهای کتاب‌های کودکان و نوجوانان در آفریدن رویاهای نو و جهان‌های تازه را یک‌سو نهاده‌، کتاب کودک را به ابزار آموزش مهارت‌ها فروکاسته‌اند و با این نگاه کتاب‌ها را تبلیغ و ترویج می‌کنند.

از سوی دیگر به نظر می‌رسد گسترش فعالیت‌های ترویج کتاب خوانی در فضای دیجیتال به رغم همه‌ی شوق‌ها و امیدهایی که می‌آفریند، باعث درهم آمیختگی مفهومی شده است. در این فضا فعالیت‌هایی مثل ترویج کتاب‌خوانی، دیجیتال مارکتینگ، تبلیغات و روابط‌عمومی موسسات نشر و توزیع و پلتفرم های فروش کتاب و محتوا و حتی انتخاب کتاب‌های برگزیده، در هم آمیخته است. به نظر ما مخاطبان حق دارند بدانند  انتخاب‌کنندگان، ترویج‌کنندگان، تبلیغ‌کنندگان و دست‌اندرکاران دیجیتال مارکتینگ و تولید محتواهای دیجیتال، با چه اهداف و روشی کار خود را انجام می‌دهند. ما برای پرهیز از این درهم‌آمیختگی مفهومی، همه‌ی فعالان را به شفافیت دعوت می‌کنیم و این شفافیت را از خود شروع می‌کنیم.

 گروه لاکپشت پرنده در حال حاضر متشکل از ۱۵ کارشناس و نویسنده و مترجم و منتقد و روزنامه نگار فرهنگی است. این گروه برای انتخاب کتاب‌ها و تدوین فهرست‌های فصلی تمام کتاب‌ها را بررسی می‌کنند و در ۹ ماه از سال، یک هفته در میان و در دو ماه پایانی سال به‌صورت هفتگی در جلسات دست‌کم سه ساعته درباره‌ی کتاب‌ها بحث و گفت‌وگو می‌کنند. سپس این فهرست‌ها منتشر و کتاب‌ها در فروشگاه مرکزی شهرکتاب رونمایی می‌شود.

کتاب های داوران در اهدای نشان طلایی و نقره‌ای شرکت داده نمی‌شود و برای راهیابی به فهرست نیز توسط گروهی مستقل ارزیابی می‌شود. نیز آن دسته از داورانی که با موسسات انتشاراتی همکاری داشته باشند، درباره‌ی کتاب‌های آن ناشران حق رای ندارند. فهرست لاکپشت پرنده با پشتیبانی پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان و فروشگاه مرکزی شهرکتاب ارائه می‌شود، اما گروه داوری در رای خود مستقل‌اند.

ما هنوز چشم‌انتظار روزهای بهتریم، روزهایی که تخیل و رویا راهی به سوی نور باز کند.

حمید اباذری، محمود برآبادی، شکوه حاجی‌نصرالله، مینا حدادیان، شــیوا حریری، علی‌اصغر ســیدآبادی، فاطمه زمانی، شــادی خوشکار، گیسو فغفوری، رودابه کمالی، نلی محجوب، مریم محمدخانی، فرمهر منجزی، ربابه میرغیاثی و سیدمهدی یوسفی/ اسفند 1399

در بخش کتاب یاد از کتاب «قصه‌ی طوقی» نوشته م.آزاد یاد شد. این کتاب شعر امروز ارزش توجه به صنایع دستی را یادآوری می‌کند و نمونه‌ای از کتاب‌هایی است که در طول تاریخ کاربرد آن تغییر کرده است. در بخش نشان‌های ویژه، این نشان‌ها‌ به فیروزه گل‌محمدی ،تصویرگر، و احمدرضا احمدی، نویسنده و شاعر، به دلیل فعالیت‌های موثر ایشان در زمینه ادبیات کودک و نوجوان اهدا شد.