تشکیل اتحادیه «نوروز»
غلامعلی حداد عادل در همایش ظرفیتهای فرهنگی-اجتماعی «حوزه تمدنی نوروز» گفت: کشورهایی که نوروز در فرهنگشان ریشه دارد، اتحادیهای حول نوروز تشکیل دهند که بستری برای انواع همکاریها باشد و بتوانیم همبستگی منطقهای را با نام و محور نوروز شکل دهیم.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی بنیاد سعدی، رئیس بنیاد سعدی در همایش گرامیداشت جشن نوروز ایرانی، با اشاره به منشأ نجومی نوروز گفت: نوروز یک ساعت آسمانی دارد و این گردش خورشید، اوضاع و احوال نجومی است که نوروز را به وجود میآورد و این نه تنها یک امر قراردادی نیست که موسسه قانونگذاری تحت شرایط خاص اجتماعی، مبدایی برای سال تعیین کرده باشد، بلکه نوروز واقعهای فراتر از قراردادهای اعتباری ماست.
او ادامه داد: در دانش نجوم دو مسیر دایرهای است که به یکی از آنها معدل النهار و به دیگری دایره البروج میگویند. حرکت خورشید بر دایره البروج است، اما معدل النهار عمود بر حرکت زمین به دور خودش است. این دو صفحه با هم زاویهای میسازند و همدیگر را قطع میکنند که همزمان با آغاز بهار و پاییز است که به آن اعتدال بهاری و پاییزی میگویند. وقتی خورشید به این گرهگاه میرسد و میخواهد از این نقطه عبور کند، روز و شب از لحاظ طول ساعات برابر میشود و از نظر گرما و سرما هم نهایت اعتدال پدید میآید.
حداد عادل گفت: بومیان و سایر کشورهای منطقه از چندین هزار سال پیش با دانش نجومی خود به پدیده نوروز توجه داشتند و زمان دقیق عبور خورشید را از منطقه پیشبینی کرده و سال خود را در این لحظه قرار میدادند و جشن میگرفتند.
رئیس بنیاد سعدی درباره منشا نجومی که مستقل از تفاوتهای سیاسی، اجتماعی، قومی و مذهبی است نیز بیان کرد: مردم با هر اعتقاد و مرام اجتماعی و متعلق به هر طبقه اجتماعی، نوروز را جشن میگیرند و از این جهت نوروز جشن بینظیری در جهان است.
او ضمن بیان تفاوت آغاز سال کشورهای منطقه گفت: سِر دوام نوروز این است که به همه ساکنین شمال کره زمین است متعلق است، به همین دلیل نوروز با چنین ریشه و پیشینهای به صورت یک نماد و نشان یک فرهنگ مشترک میان ملتهای منطقه درآمده است، فرهنگی است که در عین استقلال از تمام فرهنگها قابلیت پیوند با هر فرهنگی را دارد، چون تعارضی با فرهنگهای مختلف ندارد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به "سازگاری دلپذیری که بین فرهنگ ایرانی و اسلامی و نوروز احساس میشود" گفت: در همان سفرهای که هفت سین سنتی ایرانیان چیده میشود، قرآن هم وجود دارد و دعای سال را با دعای یا مقلب القلوب آغاز میکنند و هیچکس احساس نمیکند نوروز با دین متعارض است.
او ادامه داد: نوروز آغاز فصل رویش و نو شدن زندگی است. بعد از زمستان سرد، ساکت و طولانی که مردم را مجبور میکردند در خانه بمانند، نوروز مردم را به بیرون آمدن از خانه و آمدن به دامن طبیعت دعوت میکند و همه با شکوفایی روبهرو میشوند و در حقیقت نوروز منشأ حیات مجدد روی کره زمین است، چون زندگی همه موجودات زنده به رویش بازمیگردد و نوروز آغاز چنین تحولی بهخصوص برای انسان است.
حداد عادل سپس گفت: ایرانیان بسیار خوشذوق بودند که آغاز سال خود را چنین مناسبت طبیعی و نجومی قرار دادند و این نشاندهنده عمق فرهنگ کشورهایی است که نوروز را آغاز سال خود تعیین کردند.
او با اشاره به تقویم جلالی که در حدود ۸۰۰ سال پیش توسط خیام و همکارانش تعیین شد، بیان کرد: تقویم جلالی در مقایسه با سایر تقویمها دقیقترین تقویم است و این نشان دهنده تسلط آنها بر نجوم است که با نوروز سال خود را آغاز میکنند. در بستر نوروز و به بهانه آن هزاران آئین در کشورها از دورافتادهترین شهرها و روستاها شکل گرفته و سنتها مانند شکوفهها گل میکند.
او در ادامه به آداب و رسوم مختلف نوروز اشاره کرد و گفت: لحظه تحویل سال، دید و بازدید و رفتارهای انساندوستانه و ۱۳ نوروز، هرکدام آئینی دارد و رنگینکمان دلپذیری از آئینهای نوروزی در کشورهای مختلف به وجود میآید که چشم همه را خیره میکند.
حداد عادل با بیان اینکه نوروز همواره منبع الهام برای شاعران در ادبیات و هنرمندان در هنر بوده است، یادآور شد: نوروز یک رمز برای فرهنگ مشترک میان ملتهای منطقه است. جا دارد همه کشورهایی که نوروز در فرهنگشان ریشه دارد، اتحادیهای حول نوروز تشکیل دهند که میتواند بستری برای انواع همکاریها باشد و میتوانیم همبستگی منطقهای را با نام و محور نوروز شکل دهیم.
رئیس بنیاد سعدی در پایان گفت: در روزگاری که بعضی قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای درصددند اتحادیهای مغایر با خود و طبیعت ملتهای منطقه تشکیل دهند و اختلاف ایجاد کنند، نوروز بستر خوبی برای وحدت، همبستگی و ایستادگی در برابر نظام سلطه و نگهبانی از فرهنگ مشترک ملتهای منطقه است.