تاثیرات بلندمدت کرونا بر خانواده‌ و فرزندان را جدی بگیریم

اگرچه فاصله‌گذاری فیزیکی و الزامات آن مثل تعطیلی مدارس و باشگاه‌ها برای کاهش شیوع ابتلا به بیماری لازم است اما این تعطیلی باعث شد میزان فعالیت جسمانی کودکان تا حد زیادی کمتر شود. برخی از شواهد پژوهشی نشان داده‌اند متوسط فعالیت فیزیکی کودکان همزمان با شیوع بیماری کرونا از حدود 540 دقیقه در هفته به حدود 105 دقیقه، کاهش یافته است. این در حالی است که به منظور اثرگذاری مثبت بر سلامت جسمانی و روانی، کودکان نیاز به انجام حدود 60 دقیقه فعالیت جسمانی در طول روز دارند. این میزان، تا پیش از کرونا تا حد زیادی از طریق فعالیت‌های مدرسه‌ای مانند زنگ تربیت بدنی، زنگ‌های تفریح،  رفتن به مدرسه و بازگشت به منزل و مانند آن انجام می‌شد اما تعطیلی مدارس به مدت بیش از یک سال، الگوی فعالیت کودکان را به طور کلی تغییر داده است. پیامد روشن کاهش فعالیت جسمانی کودکان، خطرات سلامتی و افزایش وزن است اما این کاهش فعالیت می‌تواند پیامدهای مهم دیگری نیز داشته باشه که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:  

1. این ترس وجود دارد که عادات رفتاریِ فعلی حتی بعد از دورۀ شیوع نیز تداوم یابد و تغییر آن سخت باشد. در هر صورت کودکان در طی بیش از یک سال گذشته یک الگوی رفتاری و حرکتی را یاد گرفته‌اند و تغییر آن نیاز به آموزش‌های تغییر رفتار خواهد داشت. آنچه موضوع را کمی نگران‌کننده می‌سازد آن است که بعضی از شواهد پژوهشی نشان دادند الگوی رفتارهای سلامتی در کودکی محتمل هست که در دورۀ نوجوانی و پس از آن نیز ادامه یابد و افرادی که در دورۀ کودکی الگوی رفتاری سالم مانند ورزش و تغذیه مناسب داشته‌اند آن الگو را به مراحل بعدی زندگی خود نیز گسترش دهند.
2. موضوع دیگر تفاوت‌های جنسیتی در انجام فعالیت‌های حرکتی است. پسرها فعالیت‌های سازمان یافته و به لحاظ فیزیکی شدید مانند دویدن را ترجیح می‌دهند در حالی که دخترها از فعالیت‌های خلاقانه و سبک‌تر مانند قدم زدن، بیشتر لذت می‌برند. با این حال کم‌تحرکی متعاقب پاندمی در کودکان علاوه بر آنکه می‌تواند خطر چاقی و بی نظمی متابولیکی را در دخترها افزایش دهد، از سوی دیگر موجب خواهد شد پسرها هم نتوانند الگوی ترجیحی فعالیت فیزیکی خودشان را داشته باشند. در نتیجه در بلندمدت نوعی الگوی فعالیت جسمانی مشابه در دخترها و پسرها دیده خواهد شد که به دلیل ماهیت بدنی متفاوت آنها می‌تواند اثرات نامناسب جسمانی یا حتی اجتماعی به دنبال داشته باشد.  این موضوع حتی در برخی شواهد پژوهشی اخیر نیز نشان داده شد و تفاوت جنسیتی معناداری در سطح فعالیت جسمانی مشاهده نشد.
3. نکتۀ حائز اهمیت دیگر اینکه در پی شیوع بیماری کرونا و تعطیلی مدارس نه تنها میزان فعالیت حرکتی کودکان کاهش یافته است بلکه الگوی این نوع فعالیت نیز تغییر کرده است. تا پیش از شیوع پاندمی کودکان در مدرسه فعالیت‌های حرکتی ساختارمند مثل بازی‌های گروهیِ دارای قانون و نظم داشتند و از لابه‌لای آن مهارت‌هایی مانند کار گروهی، نظم، رقابت‌، تحمل ناکامی و شکست و مانند آن را یاد می‌گرفتند اما امروزه الگوی جرکتی کودکان تبدیل به فعالیت‌های غیرساختارمندی مانند پیاده‌روی یا ورزش‌های سبک دیگر شده است که کودکان از خلال آن فرصت یادگیری مهارت‌های اجتماعی پیش‌گفته شده را ندارد.

برای مواجهه با این وضعیت پیشنهادهای زیر ارائه می‌شود:

1. امروزه مکان فعالیت بسیاری از کودکان از محیط‌های مدارس، باشگاه‌ها و پارک‌ها به داخل منازل و پارکینگ‌ها منتقل شده است. پیشنهاد می‌شود در صورت امکان با علائم‌گذاری ترافیکی و موانع کاهش سرعت یا مسدودسازی مؤقتی مسیر، از  ظرفیت خیابان‌ها و کوچه‌های خلوت برای بازی کودکان استفاده شود. 
2. والدین و پدر و مادر از این موضوع آگاه باشند که فعالیت جسمانی برای فرزندان، ضروری و دارای اهمیت است. از این‌رو کودکان خود را به انجام فعالیت‌های ورزشی وادار سازند و خود در این فعالیت‌ها مشارکت کنند.
3. مدیریت رفتاری فرزندان و قانون‌پذیری آنها که در دوران پیش از شیوع کرونا، فعال بود امروزه نیز باید تداوم داشته باشد. در کنار قوانین مربوط به ساعات خواب و بیداری، تغذیه و امور مربوط به مدرسه، انجام فعالیت‌های جسمانی مناسب نیز به قوانین و برنامۀ روزانه کودک اضافه شود و خانواده بر نحوۀ اجرای آن نظارت داشته باشند.
4. تهیه کلیپ‌های تصویری و پخش از شبکۀ آموزشی آنلاین و سایر روش‌های خلاقانۀ مبتنی بر شبکه‌های مجازی، برای وادار کردن کودکان به انجام فعالیت جسمانی نیز ضروری است.