ضرورت ایجاد دبیرخانه دایمی برای جشنواره نشان شیرازه

به گزارش ایلنا، هومان حسن‌پور، رییس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران درباره اهمیت پیکره و اجرای کتاب گفت: جلد کتاب بر اساس نوع جهان‌بینی که ناشر و مخاطب نسبت به کتاب دارند، متفاوت است. ممکن است طراحی جلدی برای کتابی مناسب باشد و برای کتاب دیگر مناسب نباشد. بیشتر ناشران موفق سعی کرده‌اند طرح جلدشان متناسب با مضمون کتاب و ذائقه مخاطب باشد و این اهمیت بسیاری دارد.

وی افزود: گاهی جلد بعضی کتاب‌ها با مخاطب صحبت می‌کند و او را برای خرید ترغیب می‌کند. گاهی هم برخی از کتاب‌ها از شهرت خاصی برخوردارند که نیازی به جلد پُرکار ندارند. در هر حال مهم است که طراحی جلد کتابی چقدر با مطالب داخل آن در ارتباط بوده و با فرهنگ اجتماع هماهنگ باشد. همانطور که سبک و سیاق طراحی جلد در کشورهای دیگر بسته به ذائقه مخاطب متفاوت است و ممکن است در کشور ما مورد استقبال قرار نگیرد.

حسن‌پور با بیان اینکه جلد کتاب، پوششی است که تعیین‌کننده محتوای آن است، ادامه داد: در مقطعی از تاریخچه طراحی جلد کتاب، قسمتی از کتاب را روی جلد طراحی می‌کردند اما در حال حاضر طراحی‌های جلد نمادین شده و ذائقه مخاطب می‌پسندد با او به شکل نمادین صحبت شود. نمادین صحبت کردن هم احتیاج به مفهوم دارد و کسی را می‌خواهد که بتواند آن را به خوبی منتقل کند. برای مخاطب حرفه‌ای‌ و کتاب‌خوان‌تر، جلد کتاب‌ها نیز باید پیچیده‌تر باشد. از آن سو برای مخاطب مبتدی‌ که از رمان‌های غنی استفاده نکرده و با گفتمان کتاب چندان آشنا نیست، جلد کتاب باید ترغیب‌کننده‌تر باشد. به طور کلی، جلد، محتوا و ذائقه اجتماع باید با هم تنظیم شود. در غیر این صورت، نتیجه کار چندان جالب نمی‌شود.

رییس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران با اشاره به طراحی جلد به عنوان یکی از مواردی که در موفقیت یک کتاب موثر است، عنوان کرد: ناشران بازاری و مترویی یک سبک جلد استفاده می‌کنند و ناشرانی که کتاب‌هایشان در کتابفروشی‌هاست به سبک دیگری علاقمند هستند. برای یک ناشر ویراستاری می‌تواند حیاتی‌ترین عنصر باشد و برای ناشر دیگر این‌گونه نباشد. این موضوعات به ناشر و ذائقه مخاطبش برمی‌گردد که باید به آن دقت کرد. گاهی مخاطب می‌بینید کتابی ویرایش خوبی ندارد، دیگر سمت آن انتشارات نمی‌رود. ناشر باید به مخاطب توجه کند. جلد کتاب هم همین است، باید برای تک‌تک این موارد زحمت کشیده شود، هر کدام از این موارد می‌تواند یک کتاب را ناموفق کند.

وی در ادامه گفت: مواردی بوده که جلد کتاب از نظر فنی و گرافیکی کار بسیار غنی و تمیزی بوده ولی مخاطب را فریب داده و مخاطب اصلی سراغ آن نیامده است. بدین ‌ترتیب مخاطب دیگری آن را خریداری کرده و از آن خوشش نیامده و این باعث عدم استقبال آن فرد از کتاب شده است. این‌ها مواردی هستند که همانند زنجیر کاملا با هم در ارتباط هستند.

حسن‌پور درباره برگزاری جشنواره نشان شیرازه نیز گفت: اگر مکانیزم کار درست تعیین شده باشد، یعنی جشنواره ضمن فراگیر بودن، با مخاطب ارتباط برقرار کرده و نظر او را جلب کند، می‌تواند مفید واقع شود و موفق عمل کند. برگزاری هر جشنواره‎ای نسبی است و در بسترها و شرایط متفاوت بازدهی‌های مختلفی دارد ولی به طور کلی حرکت روبه جلویی است.

وی اضافه کرد: همواره معتقدم که دبیرخانه جشنواره‌ها باید دائمی باشند. این بسیار مهم است که دبیرخانه‌ یک جشنواره تمام تجربیات ثبت کرده و به دوره‌های بعدی منتقل کند. در این صورت کاری از اول تکرار و تجربه نمی‌شود، نقاط قوت، تقویت می‌شوند و نقاط ضعف تکرار نمی‌شود. همچنین زمینه تجزیه و تحلیل را فراهم می‌کند. جشنواره‌هایی که منقطع هستند به صورت علمی منتقل نمی‌شوند و نتایج کار آنها ثمربخش نخواهد بود. دبیرخانه دائمی به یک سیستم بسیار کمک می‌کند که در دوره‌های بعدی با تجربه‌های بهتری جشنواره را برگزار کند. نمی‌دانم دوسالانه نشان شیرازه هم چنین سیستمی دارد یا خیر که اگر داشته باشد عملکرد بهتری خواهد داشت. هر چند جشنواره‌های فراگیرتر و با قدمت بیشتر هنوز این مشکل را دارند و باید حتما به آن توجه شود.

چهارمین دوره نشان شیرازه زمستان 1399 برگزار می‌شود و علاقه‎مندان برای شرکت در این جشنواره و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به پایگاه اطلاع‎رسانی این جشنواره به آدرس https://shirazeh.farhang.gov.ir/ مراجعه کنند.