آرمان خوانساریان:
سینمای هنری و تجربی فقط با حمایت دولت سروپا میماند/ روی کمک دولت نمیتوان حساب کرد
آرمان خوانساریان میگوید «هنروتجربه» نیازمند یک پاتوق فرهنگی است و حمایت دولتی و بودجهای لازم است تا یک پردیس سینمایی به «هنروتجربه» اختصاص پیدا کند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، آرمان خوانساریان (کارگردان و فیلمنامهنویس) درباره آسیبهای وارده به سینمای هنری و تجربی به واسطه تعطیلی ناشی از گسترش ویروس کرونا در بیشتر روزهای سال تا به این لحظه اظهار کرد: سینمای هنری و تجربی همیشه از لطفی که به سینمای بدنه شده است، بهرهمند نبوده و این موضوع باعث شده فاصلهای بین این دو سینما شکل بگیرد اما به واسطه کرونا و تعطیلی سینماها دیگر فاصلهای میان این ۲ سینما نیست و نمیتوان آنها را از هم تفکیک کرد.
وی ادامه داد: برای اولین بار در تاریخ سینمای ایران سینما بدنه و سینمای هنری و تجربی کنار یکدیگر قرار گرفتهاند و به واسطه تعطیلی ناشی از شیوع ویروس کرونا هر دو سینما بسیار ضرر کردهاند.
کارگردان «سایه فیل» درباره لزوم حمایت دولت از سینمای هنری و تجربی گفت: در کشورهای اروپایی حمایت دولت برای سینمای هنری و تجربی است و اینگونه سینما تنها با حمایت دولتی چه در زمان کرونا و چه بعد از آن تنها با حمایت دولت میتواند سروپا بماند.
خوانساریان افزود: من معتقدم سینمای هنری و تجری سینمای اندیشه است. کارگردانهایی که برای سینمای اندیشه فیلم میسازند برایشان تعداد افرادی که برای دیدن فیلمشان به سینما میآیند، معیار نیست بلکه قصد دارند یک فرهنگ و اندیشه را به نمایش بگذارند. پس با این هدف نیازمند حمایت دولت برای تولید آثار خود هستند چون اگر به فکر میزان فروش بلیط باشند باید باجهایی به مخاطب بدهند که باعث میشود فیلم نزدیک به سینمای بدنه شود. هر چند در سینمای جریان اصلی فروش بلیط یک امتیاز برای کارگردان است.
وی با اشاره به اینکه صحبت از داشتن یک پردیس یا سینمای اختصاصی برای اکران فیلمهای هنری و تجربی از زمان تاسیس موسسه «هنروتجربه» بوده است، عنوان کرد: واقعیت این است که ما نیازمند یک پردیس سینمایی اختصاصی حداقل در شهر تهران هستیم چراکه من معتقدم متاسفانه به دلایل مختلف ایده «هنروتجربه» هدر رفته است.
کارگردان «سبز کله غازی» با بیان اینکه رویداد فرهنگی نیازمند جا و مکان است، بیان کرد: به عنوان مثال تئاتر به عنوان امر فرهنگی مجموعه تئاترشهر و خانه هنرمندان را به عنوان پاتوقی برای اهالی خود دارد. «هنروتجربه» نیز نیازمند یک پاتوق فرهنگی است و حمایت دولتی و بودجهای لازم است تا یک پردیس سینمایی به «هنروتجربه» اختصاص پیدا کند.
خوانساریان با اشاره به اینکه «هنروتجربه» تنها با داشتن یک پردیس سینمایی احیا نخواهد شد، اظهار کرد: در سالهای گذشته یکسری فیلمهای کمکیفیت در این موسسه اکران شدند که باعث شد «هنروتجربه» که فیلمهای ارزشمندی از جمله «ماهی و گربه»، «پرویز» وخواب تلخ…را اکران کرد، از جریان اصلی خود فاصله بگیرد. همچنین لازم است با سیاستگذاریهای مناسب در این موسسه فاصلهای که میان مخاطبان و این موسسه رخ داده است، کمتر شود. واقعیت این است که مخاطب به هنری بودن و تجربی بودن این فیلمها بیاعتماد شده است.
وی درباره توجه و حمایت از سینمای فیلم کوتاه اظهار کرد: در گذشته انجمن سینمای جوانان ایران برای تولید یک فیلم کوتاه ۱۵ میلیون تومان هزینه میکرد و فیلمساز میتوانست فیلم خود را با این مبلغ بسازد. اکنون سقف بودجه این انجمن برای تولید فیلم کوتاه تنها ۳۰ میلیون تومان است اما فیلمساز با حداقل ۱۰۰ میلیون میتواند فیلم بسازد یعنی دیگر یک فیلمساز نمیتواند روی حمایت دولت حساب باز کند.
نویسنده «سایه فیل» افزود: در این شرایط تهیهکننده خصوصی به وجود میآید که در حوزه فیلم کوتاه جز چند نفر تهیهکننده خصوصی نداریم. بخش خصوصی به دلیل اینکه ساخت فیلم کوتاه هیچ فایدهای برایش ندارد، نمیتواند طولانی مدت در این حوزه فعالیت کند چراکه به رسمیت شناخته نمیشود.
خوانساریان با بیان اینکه تعطیلی ماهنامه «هنروتجربه» و گرفتن ساختمان این موسسه و دادن آن به دبیرخانه جشنواره ملی فیلم فجر اتفاقی تلخ است، خاطرنشان کرد: من فکر میکنم بازی را زمانی باختیم که بخش «هنروتجربه» را از جشنواره ملی فیلم فجر کنار گذاشته اما سیمرغش را نگه داشتند و آن را به فیلمهایی دادند که فیلمهای هنری و تجربی نبودند. آن زمان متولیان این حوزه باید به نحوی ایستادگی میکردند تا این سیمرغ به کسی تعلق نگیرد. خندهدار است که فیلمهای «هنروتجربه» که فقط برای این موسسه ساخته میشوند، شانسی برای این سیمرغ ندارند. پس نام این سیمرغ بیانگر این است که فیلمتان را برای «هنروتجربه» نسازید!
وی ادامه داد: در دهه ۷۰ فیلمسازانی چون سامان سالور و علیرضا امینی فیلمهایی ساختند و یک جریانی را برای تولید فیلمهای هنری و تجربی ایجاد کردند در حالی که «هنروتجربه» نبود اما سوال اینجاست امروز که «هنروتجربه» وجود دارد چرا جریان آن سالها خوابیده است. این موضوع نشان میدهد حتما یک جای کار ایراد دارد و عدهای حاضر نیستند فیلمهای خود را برای این موسسه بسازند.
نویسنده «سبز کله غازی» تاکید کرد: امروزه مجوزها در ۲ نوع که شامل سینمایی و ویدیویی است، به فیلمها داده میشود. این مجوز به معنی حرفهای و غیرحرفهای است. چه کسی علاقهمند است واژه غیرحرفهای کنار اسمش بیاید.
نویسنده «ابر بارانش گرفته» ادامه داد: زمانی که نام لیلا حاتمی برای بازی در فیلم ترنس مالیک اعلام شد همه رسانهها برای حضور یک بازیگران ایرانی در یک فیلم خارجی خوشحال شدند. ترنس مالیک کسی است که فیلم هنری و تجربی میسازد اما چه میشود که همه رسانهها از حضور یک سلبریتی ابراز خرسندی میکنند اما اگر کسی به اینگونه فیلمسازی روی بیاورد محکوم به فنا شدن است.
وی با بیان اینکه در کشور ما تقاضا برای سینمای هنری وجود دارد، بیان کرد: متاسفانه به هزاران دلیل و مشکل با وجود تقاضایی که برای سینمای هنری وجود دارد اما این سینما خوب ارایه نشده است. قطعا موانعی سد راه متولیان «هنروتجربه» نیز قرار دارد که با وجود تلاش فراوان موفق به انجام کارهایی نشدند.
کارگردان «سایه فیل» افزود: زمانی که انتشار ماهنامه این موسسه متوقف شد من بسیار ناراحت شدم چراکه فکر میکنم از بین نشریات کاغذی تنها ماهنامه «هنروتجربه» بود که هنری و تحلیلی مطلب و مقاله مینوشت.
خوانساریان در پایان با اشاره به اینکه «هنروتجربه» بدون امکانات باقی مانده است، مطرح کرد: ابتدا سیمرغ «هنروتجربه» را و بعد ماهنامه، سالن سینما و ساختمانش را گرفتند و این موضوع نشان میدهد دیگر برای ما جز یک نام «هنروتجربه» باقی نمانده است. من فکر میکنم اگر حمایتهای لازم از این موسسه صورت نگیرد دیگر نمیتواند فیلمسازان را ترغیب کند تا عضوی از این موسسه شوند و برای آن فیلم بسازند.