اضافه شدن سالانه نزدیک به ۵۰ هزار نفر به آمار معلولین کشور/ پیگیری تخصیص بودجه برای اجرایی شدن قانون جامع حمایت از معلولان

زهرا ساعی در گفت وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا به مناسبت روز جهانی معلولان در پاسخ به این سوال که در آخرین سرشماری صورت گرفته که در سال ۹۵ انجام شد متاسفانه شمارش تعداد افراد دارای معلولیت مورد توجه قرار نگرفت و لذا آمار دقیقی از جمعیت معلول کشور در دسترس نیست. آیا برای عدم تکرار این مشکل آیا با سازمان آمار مذاکره‌ای داشته‌اید، گفت: همواره در طول این مدت ما خواستار ارائه آمار کلی و حتی جغرافیای معلولیت در کشور بودیم تا بتوانیم با در نظر گرفتن این جغرافیا، شرایط سنی و تنوعات معلولیت در استان های مختلف برنامه ریزی کنیم. 

وی ادامه داد: متاسفانه هنوز در کشور ما لزوم تدوین و پیمایش آمارهایی از این دست احساس نشده است. ما با یک اطلس جامع معلولیت در کشور نیازمندیم. سال ۹۵ قسمت آسیب های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تدوین اطلس کلی آسیب های اجتماعی در کشور همت گمارد، با مرکز آمار ایران قطعا مذاکرات جدی در زمینه شمارش تعداد افراد معلولیت در سرشماری های جدید و کمک به اطلس جامع معلولیت در کشور صورت خواهد گرفت.

ساعی با اشاره به اصل ۲۹ قانون اساسی گفت: مفاد کنوانسیون‌ جهانی افراد دارای معلولیت و قانون ۱۶ ماده‌ای حمایت از حقوق معلولان ،ارائه اطلاعات و آمارهای دقیق و حمایت‌های مورد نیاز معلولان ضرورت دارد، من به عنوان رییس فراکسیون معلولین با توجه به در دست نبودن آمارهای دقیق کاملا بر این نکته واقف شدم که، عدم ارائه این آمار در زمینه‌های گوناگون فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و جمعیتی مرتبط با معلولان، همواره یکی از معضلات آنان بوده است که می‌توان از آن به عنوان مهمترین ضعف در برنامه‌ریزی‌های کلان کشور در دولت‌ها یاد کرد و امیدواریم دولت دوزادهم این مشکل اساسی را جدی گرفته و در جهت رفع آن تلاش های لازم را به انجام برساند.

نماینده تبریز همچنین در پاسخ به این سوال که تعداد معلولانی که خود را به سازمان بهزیستی معرفی کرده و تحت پوشش این سازمان قرار گرفته‌اند یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر هستند و در نتیجه همه ساله بودجه مورد نیاز بر اساس آمار موجود مصوب می‌شود در حالیکه تعداد واقعی معلولان بیش از این است و از طرفی این آمار در نتیجه سوانح رانندگی و سوانحی ناشی از کار هر سال افزایش می‌یابد. برای رفع این تسلسل باطل برنامه‌ای دارید، گفت:  همان طور که اشاره کردید و بر اساس و آخرین صحبت های انجام شده مسئولین سازمان بهزیستی کشور یک میلیون و ۳۰۰ هزار معلول در کشور داریم که ۲۵ درصد معلولین ذهنی، ۱۱درصد نابینا، ۱۵ درصد ناشنوا و ۸۹ درصد دارای اختلالات ذهنی هستند. سالیانه نیز به تعداد این معلولین اضافه می شود. علاوه بر آمار بالای تصادفات رانندگی که شما ذکر کردید براساس آمار رسمی سالانه ۲۵ تا ۳۰هزار معلول به علت اختلالات ژنتیک به مجموعه معلولین کشور اضافه می‌شود. 

وی ادامه داد: با در نظر گرفتن آمار معلولین ناشی از تصادفات باید گفت سالانه چیزی نزدیک به ۵۰ هزار نفر به آمار معلولین کشور اضافه می گردد. بر همین منوال ما استراتژی اصلی در فراکسیون معلولین را بر پیشگیری استوار کرده ایم. پیشگیری از معلولیت‌ها به عنوان جدی‌ترین استراتژی و برنامه در کشور در این حوزه است و مجلس نیز پیشگیری را مقدم بر درمان دانسته و از این رو درصدد است که با اجرای طرح‌های مختلف از جمله غربالگری پیش از ازدواج و جلوگیری از وقوع حوادث از معلولیت پیشگیری کند.

ساعی در پاسخ به این سوال که همانطور که مطلع هستید قانون جامع حمایت از حقوق معلولان پس از فصل بودجه در مجلس تصویب شد و در سال ۹۷ بودجه‌ای برای اجرای آن تخصیص داده نشد، امسال برای دفع این مشکل چه تمهیداتی اندیشیده‌اید؟ گفت: قانون جامع حمایت از معلولین چتر جامع و همه جانبه ای برای حمایت از همه معلولین ایران اسلامی است. این قانون از سوی دولت، کارشناسان پیشنهاد شد و مجلس در دو کمیسیون بهداشت و اجتماعی بررسی آن را در دستورکار قرار داد که خود من یکی از کسانی بودم که با تمام توان برای دفاع از حقوق معلولین برای تصویب آن تلاش کردم، و در نهایت در بهمن‌ماه سال ۹۶ به تصویب رسید. 

وی افزود: تسهیلات اشتغال، سلامت و تأمین برخی مطالبات معلولان در حوزه مناسب‌سازی معابر و فضاهای شهری ازجمله موارد موجود در این قانون است. در طول همین هفته با مسئولین دولت جلساتی خواهیم داشت. چیزی در حدود حداقل ۲۰۰ میلیارد تومان در وهله اول برای اجرایی شدن این قانون بودجه نیاز است که با تمام توان برای اخذ اعتبارات و گنجاندن ان در بودجه تلاش خواهیم کرد.

رییس فراکسیون معلولان مجلس در خصوص این موضوع که با اینکه در متن قانون جامع حمایت از حقوق معلولان؛ بر رعایت قانون استخدام ۳ درصدی معلولان توسط دستگاه‌های دولتی تاکید شده است اما شاهد هستیم که برخی سازمان‌ها از جمله سازمان تامین اجتماعی اخیرا خلاف این موضوع عمل کرده و استخدام این طیف را نادیده گرفته‌اند. گفت:  همه دستگاه‌ها مکلف هستند این قانون را اجرا کنند و درصورت عدم تمکین از آن، مجلس شورای اسلامی و بهزیستی می‌توانند از طریق منابع قضایی موضوع را پیگیری کنند. بر این اساس مکاتبات و جلسات مختلفی برای رعایت سهم استخدام ۳ درصدی معلولان توسط دستگاه های دولتی به انجام رسیده و به زودی خبرهای خوبی به جامعه معلولان در این خصوص داده خواهد شد.

ساعی در خصوص برنامه‌های در دست اجرا به این مناسبت هم گفت: قرار شده است روز سه شنبه این هفته با نمایندگان معلولان عزیز در مجلس شورای اسلامی جلسه داشته باشیم. محوریت اصلی این جلسه لزوم پیگیری بودجه برای اجرایی شدن قانون جامع حمایت از معلولان است. ما بخش عمده راه را که تصویب قانون بود رفته‌ایم و باید با یکدیگر همکاری کرده و کار را تمام کنیم و من هم در این مسیر تمام قد در کنار معولان هستم. همچنین خود من هم در تبریز و در جمع معلولان این شهر در مراسمی که به همین منطور تشکیل شده شرکت خواهم کرد. 

وی همچنین در خصوص اینکه با توجه به نوسانات اخیر بازار و افزایش شدید قیمت‌ها، قیمت لوازم توانبخشی و داروهای مورد نیاز معلولان نیز افزایش یافته، در حالیکه دولت در خصوص افزایش درآمد آنها هنوز اقدامی نداشته است، در تشریح پیگیری ها و رایزنی ها گفت:  معلولین زیادی این مشکل را به بنده انتقال دادند و گفتند برای تامین نیازمندیها، قیمت لوازم توانبخشی و داروهای مورد نیاز معلولان با توجه به نوسانات اخیر بازار و افزایش شدید قیمت‌ها با مشکلاتی رو به رو هستند. سریعا این مشکل به وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت انتقال پیدا کرد و قرار شد ایشان هم در این مسیر با ما همگام باشند. همچنین با مسئولین سازمان بهزیستی هم در این مسیر رایزنی هایی صورت گرفته است.

نماینده تبریز در مجلس در پاسخ به این سوال که همانطور که مطلع هستید سیستم حمل و نقل عمومی برای معلولان در تمامی شهرهای کشور با چالش مواجه است. معلولان هنوز قادر به حضور مستقل در جامعه نیستند و اغلب از انزوا و محبوس بودن در خانه رنج می‌برند. بفرمایید در این خصوص با وزارت کشور و یا شهرداری‌ها گفت‌وگویی داشته‌اید گفت: بله ما به عنوان فراکسیون در هنگام تصویب قانون جامع حمایت از معلولان سعی کردیم این مشکل را نیز به عنوان یکی از مشکلات اصلی معلولان به شهرداری ها انتقال بدهیم و اصلا یکی از دستاوردهای تصویب این قانون لزوم اجرایی شدن دسترسی آسان حمل و نقل عمومی برای معلولین است. 

وی افزود: در قانون جامع حمایت از حقوق معلولین علاوه بر مشکل حمل و نقل عمومی، برای رفع مشکل مسکن معلولان هم از مسکن استیجاری ویژه معلولان صحبت شده و برای برطرف کردن چالش نامناسب بودن معابر هم شهرداری‌ها و سازمان‌های مختلف موظف شدند ساختمان‌های عمومی و معابر شهری را برای رفت و آمد معلولان، مناسب‌سازی کنند. 

وی همچنین در پاسخ به این سوال که مناسب سازی اماکن و معابر هنوز معضل بزرگ شهرهای ماست و دسترس‌پذیری عمومی حلقه مفقوده حقوق شهروندی معلولان محسوب می‌شود. بفرمایید چگونه باید این مشکل اساسی را مرتفع کرد گفت: بله حمل و نقل عمومی یکی از مشکلات اساسی معلولین است؛ رفت و آمد امن و آسان، همسان‌سازی محل عبور و مرور معلولان در سطح شهر و ادارات، مکان‌های گردشگری و دیگر اماکن حق طبیعی و بدیهی معلولین است. 

وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه چند سالی است که شهرداری تهران اکثر خیابان‌های این شهر را همسا‌ن‌سازی کرده و چندین پارک معلولان را با سرویس‌های بهداشتی و لوازم ورزشی به بهره‌برداری رسانده است ولی دردیگر شهرهای کشور چنین امکاناتی برای معلولان وجود ندارد. و این یکی از مفاد اصلی قانون جامع معلولیت است که باید اجرایی شود.

ساعی افزود: البته مشکل دیگر، مربوط به وسایل حمل و نقل عمومی از قبیل مترو خطوط اتوبوس‌های شرکت واحد، تاکسی، هواپیما، قطار و اتوبوس‌های برون شهری است و با توجه به این که در تهران مترو و اتوبوس‌های شرکت واحد فعالیت‌های زیادی دارد و در دسترس اکثر شهروندان است، ولی متاسفانه معلولان به هیچ وجه نمی‌توانند از این وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنند. 

وی ادامه داد: واقعا رفت و آمد یک معلول در تهران با این وسایل حمل و نقل عمومی به ویژه در ساعت های شلوغ روز دشوار است. البته باید اشاره کرده که چندین شهرداری از جله شهرداری تهران قول مساعد داده‌اند که امسال ۷۰ دستگاه دیگر خودروی «ون» با بالابرهای برقی برای سهلوت حمل و نقل معلولین به کار بگیرند که خدمت بزرگی به معلولان است.